درد مقعد درد داخل و اطراف مقعد یا راست روده است و یک درد شایع است. اگر چه بیشتر علل درد مقعد خوش خیم هستند، اما درد شدید اطراف ناحیه مقعد ممکن است به علت عصب های بسیاری باشد که به اطراف ناحیه مقعد منتهی می شوند. بسیاری از شرایط و بیماری ها می توانند باعث درد مقعد و همچنین خونریزی از رکتوم شود، که قرار گرفتن در این شرایط معمولا ترسناک تر و جدی تر است. علل درد مقعد را معمولا می توان به راحتی تشخیص داد. این درد می تواند با استفاده از مسکن های و کمپرس آب گرم تسکین یافته یا درمان شود.
علل درد مقعد
علل درد مقعد عبارتند از:
- سرطان مقعد
- شقاق مقعد (وقتی یک پارگی کوچک در دیواره کانال مقعد ایجاد می شود)
- خارش مقعد (خارش ناگهانی)
- داشتن رابطه جنسی از مقعد
- آنورکتال فیستول (نزدیک شدن غیر طبیعی یک کانال عصبی در مقعد یا رکتوم به پوست مقعد)
- درد دنبالچه یا coccygodynia
- یبوست مزمن
- بیماری کرون (یک نوع بیماری التهابی روده است)
- اسهال (این علت معمولا باعث سوزش مقعد می شود)
- تراکم مدفوع (تجمع مدفوع سخت در مقعد به دلیل ابتلا به یبوست مزمن)
- هموروئید (وجود وریدهای متورم و ملتهب در مقعد یا رکتوم)
- سندرم لواتور آنی (اسپاسم در عضلاتی که مقعد را احاطه کرده است)
- آبسه اطراف مقعد (وجود چرک در بافت های عمیق اطراف مقعد)
- هماتوم اطراف مقعد (مجموعه ای از خون در بافت اطراف مقعد ناشی از پاره شدن رگ ها که گاهی اوقات هموروئید خارجی نیز نامیده می شود)
- آنال fugax (درد زودگذر به دلیل اسپاسم عضله رکتوم)
- پروکتیت (التهاب پوشش داخلی مقعد)
- سندرم زخم رکتوم (زخم مقعد)
- هموروئید ترومبوزه (وجود لخته خون در بواسیر)
- وجود زخم در بخش خارجی مقعد
- کولیت اولسراتیو (یک نوع بیماری التهابی روده است)
- پروکتیت اولسراتیو (یک نوع بیماری التهابی روده است)
چه زمانی باید به دکتر مراجعه کنیم؟
در صورت مشاهده علائم زیر به همراه درد مقعد باید فورا به پزشک مراجعه کنید.
- خونریزی زیادی از مقعد یا رکتوم که متوقف نمی شود. به خصوص اگر با سبکی سر، سرگیجه یا احساس ضعف همراه است.
- درد مقعد در حال بدتر شدن و گسترش است و یا با تب، لرز یا ترشح مقعد همراه می باشد.
هموروئیدی که به سرعت ایجاد می شود و به خصوص دردناک است ممکن است نشان از تشکیل یک لخته خون داخلی (ترومبوزه) باشد. اولین اقدام در ۴۸ ساعت اول در این مورد از بین بردن لخته خون است. بنابراین در صورت مشاهده علائم این بیماری باید ظرف ۴۸ ساعت به پزشک مراجعه کنید. لخته خون ایجاد شده به وسیله هموروئید ترومبوزه، اگر چه دردناک است، اما نمی تواند از قسمتی که تشکیل شده است جدا شده و به سمت قسمت های دیگر بدن حرکت کند. به همین دلیل خطر عوارض جانبی مثل سکته مغزی در این بیماری کم است. به محض مشاهده هر گونه خونریزی از رکتوم به دکتر خود مراجعه کنید، به خصوص اگر بیشتر از ۴۰ سال سن دارید. معمولا در صورت وجود علائم خونریزی از مقعد در این افراد، پزشکان به سرطان روده بزرگ مشکوک می شوند. البته این احتمال بسیار نادر است.
درمان های خانگی برای کاهش درد مقعد
بسته به علل درد مقعد شما، برخی از اقدامات زیر را برای رهایی از این درد، می توانید در خانه امتحان کنید. آنها عبارتند از:
- در صورت نیاز، به منظور تسهیل حرکات روده، کاهش فشار و درد، خوردن میوه ها، سبزیجات، غلات سبوس دار، ورزش روزانه و استفاده از داروهای مسهل پیشنهاد می شود.
- برای کاهش درد هموروئید یا بواسیر، شقاق مقعد و یا اسپاسم عضلانی رکتوم نشستن در یک وان حاوی آب داغ می تواند بسیار مفید باشد.
- استفاده از کرم ضد بواسیر و یا کرم هیدروکورتیزون برای شقاق مقعد نیز مفید است.
- در صورت افزایش درد خوردن مسکن ها نیز می تواند موثر باشد. دارویی هایی مانند استامینوفن (تیلنول، …)، آسپرین یا ایبوپروفن (ادویل، موترین IB، …)