نگهداری از حیوانات خانگی برای صاحبان این حیوانات چالشی بزرگ محسوب می شود. این که بدانید چه رژیم غذایی مناسب حیوان خانگیتان است؟ چه مراقبت هایی باید برای او انجام دهید؟ آموزش این حیوانات به چه صورت است؟ و … در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت در مورد موضوع نگهداری از حیوانات خانگی صحبت می کنیم.
نگهداری از حیوانات خانگی
مهمترین نکاتی که باید در مورد مراقبت و نگهداری از حیوانات خانگی بدانید به شرح زیر می باشد:
آزمایشات و معاینات منظم
درست مثل شما، حیوان خانگی نیز می تواند مشکلات قلبی داشته باشد، ورم مفاصل بگیرد یا دندانش پوسیده شود و درد داشته باشد. بهترین راه برای جلوگیری از این مشکلات، معاینات منظم حیوان خانگی توسط دامپزشک است. در این آزمایشات علاوه بر بررسی بیماری های حیوان، تغذیه و وزن او نیز بررسی می شود. در طی این معاینات واکسن های منظم تزریق شده، آزمایش انگل انجام می شود، دندان ها بررسی می شود و وضعیت بهداشتی حیوان سنجیده می شود.
عقیم کردن حیوان
سالانه ۸ تا ۱۰ میلیون حیوان خانگی مثل سگ و گربه به پناهگاه های موجود در سطح ایالات متحده اضافه می شوند. برخی از این حیوانات گم شده، برخی رها شده و برخی نیز بی خانمان هستند. اگر می خواهید به جمعیت این حیوانات بی سر پناه اضافه نشود و یا توان نگهداری از آن ها را ندارید، حتما عقیمشان کنید. این روش را می توانید در هفته ششم تا هشتم تولد حیوان خانگی انجام دهید. این روش ها علاوه بر این که از رشد فزاینده تعداد آن ها می کاهد بلکه تحقیقات نشان داده است که خطر ابتلا به برخی از سرطان ها را نیز در حیوان کاهش می دهد. علاوه بر این از پرسه زدن بی جا حیوان در محیط بیرون از خانه کاسته و خطر گم شدن آن نیز کاهش می یابد.
جلوگیری از انگل
کک شایع ترین انگل های خارجی است که می تواند به حیوانات خانگی سرایت کند. این موجود کوچک پوست را تحریک می کند، ریزش مو ایجاد می کند، خال های داغ بر روی بدن حیوان ایجاد می کند و منجر به عفونت می شود. کک همچنین قادر است شیوع انگل را در بدن حیوان تسریع بخشد. در صورتی که کک توسط حیوان بلعیده شود، می تواند در بدن منجر به کرم های نواری شود. کرم نواری رایج ترین انگل داخلی موثر بر سگ و گربه است. در این صورت پیشگیری از شکل گیری کک بر روی بدن حیوان بهترین راه برای کنترل روده است.
دقت کنید که هر حیوانی داروی ضد انگل خود را دارد. برخی از داروهای ضد انگل تجویز شده برای سگ می تواند برای گربه کشنده باشد. بنابراین حتما در مورد انگل و کک با دامپزسک مشورت کنید.
وزن مناسب
بسیاری از سگ ها و گربه ها مبتلا به اضافه وزن یا چاقی هستند. درست مثل مردم، چاقی در حیوانات خانگی نیز می تواند منجر به بیماری هایی مانند دیابت، آرتریت و سرطان شود. زیاده روی در تغذیه علت اصلی چاقی است.
اکثر حیوانات خانگی، نیاز به انرژی کمتری از آن چه که شما تصور می کنید دارند. به عنوان مثال هر سگ کم تحرک کوچک در طول روز بین ۱۸۵ تا ۳۷۰ کالری نیاز دارد. این در حالی است که یک گربه ۱۰ پوندی (۴٫۵ کیلویی) روزانه ۲۴۰ تا ۳۵۰ کالری مصرف می کند. در مورد بهترین نوع تغذیه نیز باید با دامپزشک مشورت کنید. دامپزشک عموما بر اساس سن، وزن، و شیوه زندگی حیوان خانگی بهترین برنامه غذایی را پیشنهاد می کند.
تزریق واکسن به طور منظم
یکی از مهمترین بخش های نگهداری از حیوانات خانگی تزریق واکسن های منظم در برابر مشکلات شایع، مانند هاری، کج خلقی، لوسمی گربه و هپاتیت سگ است. نیاز حیوان شما به واکسن بستگی به سن، شیوه زندگی، سلامت و خطراتی که او را تهدید می کند دارد.
ایجاد محیط مناسب
حیوانات خانگی نیاز به تحریک روانی مثبت دارند. برای این کار کافی است او را روزانه به پیاده روی ببرید، بدنش را نوازش کنید، او را در مقابل پنجره قرار دهید و یا اسباب بازی های مورد علاقه اش را در اختیارش قرار دهید. این کار نه تنها موجب تحریک عضلات حیوان می شوند بلکه او را نیز خسته کرده و موجب می شوند شب ها راحت تر بخوابند.
مراقبت های دندانپزشکی
درست مثل شما، حیوان خانگی نیز می تواند از بیماری های لثه و درد دندان رنج ببرد. و درست مثل شما، مسواک زدن مرتب و تمیز کردن دهان و دندان، به حفظ دندان های حیوان خانگی و قوی و سالم ماندن آن ها کمک می کند. بیماری های دندان یکی از شایع ترین بیماری های قابل پیشگیری در حیوانات خانگی است.
تخمین زده می شود که ۸۰٪ از سگ ها و ۷۰٪ از گربه ها، نشانه ای از بیماری دندان مثل آبسه، شل شدن دندان، و درد مزمن را در ۳ سالگی تجربه می کنند. علاوه بر شستشو و تمیز کردن دندان به طور منظم، مراجعه به دامپزشک برای بررسی آن ها ضروری است.
هرگز داروهای انسانی را به حیوان ندهید
داروها ساخته شده برای انسان می تواند برای حیوان خانگی کشنده باشد. به طوری که در سال ۲۰۱۰، داروهای انسانی جز ۱۰ ماده سمی برای حیوانات خانگی معرفی شده است.
NSAID ها مانند ایبوپروفن و ناپروکسن رایج ترین علت مسمومیت در حیوانات خانگی هستند. اما داروهای ضد افسردگی، ضد احتقان ها، شل کننده های عضلانی و استامینوفن داروهای انسانی هستند که خطرات کمتری برای حیوان خانگی دارند. در صورتی که داروی انسانی برای حیوان استفاده شود می تواند به آسیب کلیوی، تشنج و ایست قلبی در سگ یا گربه منجر شود.
نگهداری از حیوانات خانگی (سگ ها)
تغذیه سگ
تغذیه در سگ ها بسیار شبیه به تغذیه انسان است. به این ترتیب خوردن گوشت، سبزیجات و غلات بخشی از رژیم غذایی سگ ها می باشد. البته در مورد این حیوان میزان تغذیه بستگی به فعالیت بدنی او دارد. خوردن بیش از حد و چاقی در سگ می تواند بیماری مانند دیابت را ایجاد کند.
تغذیه سگ شما به طور عمده به سه عامل زیر بستگی دارد:
- سن
- سطح فعالیت
- وزن ایده آل
برای مثال، سگ ها ۱۰ ساله ای که وظیفه نگهداری از محیطی را به عهده دارد باید انرژی بیشتری مصرف کنند. اگر از غذاهای آماده برای سگتان استفاده می کنید، برچسب روی آن ها راهنمایی کلی در مورد میزان مصرف ارائه کرده است. اما اگر می خواهید در مورد تغذیه حیوان خانگی خود دقت بیشتری داشته باشید حتما برای تجویز یک رژیم غذایی متعادل به دامپزشک مراجعه کنید.
دقت داشته باشید که برخی از سگ ها نسبت به همنوعان خود بیشتر بیمار می شوند به عنوان مثال سگ های بزرگ بیش از سگ های کوچک به ورم مفاصل مبتلا می شوند. بنابراین معمولا دامپزشک برای این حیوانات رژیم غذایی را تجویز می کند تا از ورم مفاصل جلوگیری کند.
این را در نظر داشته باشید که عموما غذاهای آماده خشک از غذای تر کنسرو شده کالری کمتری دارند. به همین دلیل یک فنجان غذای سگ می تواند بین ۲۰۰ تا ۴۰۰ کالری داشته باشد.
اگر می خواهید نوع غذای سگتان را عوض کنید باید در چند روز اول ۲۵ درصد از غذای جدید را با ۷۵ درصد از غذای قدیمش ترکیب کنید. چند روز بعدی این نسبت را ۵۰ به ۵۰ کنید و چند روز دیگر نیز ۲۵ درصد غذای قدیم را با ۷۵ درصد غذای جدید مخلوط کنید. هرگز غذای حیوان را به یکباره تغییر ندهید.
معمولا سگ ها بالغ دوبار در روز باید تغذیه شوند. اما توله سگ ها برای تنظیم شدن سوخت و ساز بدنشان باید تعداد دفعات بیشتری در طول روز تغذیه شوند. این موضوع در مورد توله سگ هایی که از نژاد فانتزی هستند بیشتر صدق می کند.
غذاهای ممنوع برای سگ ها
- شیرین کننده زایلیتول که در آب نبات، آدامس، خمیر دندان، محصولات پخته شده، و برخی از غذاهایی شیرین شده با زایلیتول وجود دارد می تواند به نارسایی کبد منجر شده و خود را با استفراغ، بی خالی، عدم هماهنگی و تشنج نشان دهد.
- برگ، دانه و پوست درخت آوکادو
- الکل در سگ ها همان تاثیر را دارد که بر روی مغز و کبد انسان می گذارد. مصرف الکل به هر شکل موجب استفراغ، اسهال، مشکلات هماهنگی، مشکلات تنفسی، کما و حتی مرگ می شود.
- پیاز و سیر با کشتن سلول های قرمز خون سگ موجب کم خونی می شود و خود را به شکل ضعف، استفراغ، و مشکلات تنفس نشان می دهد.
- قهوه و چای و نوشیدنی های کافئین دار می تواند به بی قراری، تنفس سریع، و پریدن عضلات چشم سگ منجر شود.
- انگور و کشمش می تواند به نارسایی کلیه منجر شده و خود را به شکل استفراغ، تنبلی و افسردگی نشان دهد.
- شیر و سایر محصولات لبنی می تواند موجب اسهال در توله سگ ها شود.
- آجیل ماکادمیا و غذاهایی که دارای آجیل ماکادمیا هستند در سگ ها نشانه هایی مانند حرکت عضلات، استفراغ، تب و ضعف در پاها دارند.
- مشکل شکلات برای سگ ها تئوبرومین است. این ماده در انواع شکلات، حتی شکلات سفید وجود دارد. استفراغ و اسهال، مشکلات قلبی، لرزش، تشنج و مرگ از عواقبت مصرف شکلات هستند.
سایر غذاهای ممنوعه عبارتند از:
- خرمالو، هلو و آلو
- تخم مرغ خام
- گوشت و ماهی خام
- نمک
- مواد غذایی و نوشیدنی های شیرین
- خمیر حاوی مخمر
حمام کردن سگ
برای حمام کردن سگ ها از دستور العمل زیر استفاده کنید.
- اغلب سگ ها باید ماهی یک بار حمام شوند.
- سگ هایی که بدنشان پوست های چرمی دارند باید هفته ای یک بار حمام شوند.
- سگ هایی که موهای کوتاه و صاف دارند باید با دقت بیشتری شسته شوند.
- سگ هایی که موهای ضخیم دارند، حمام کمتری می خواهند اما در طی حمام، باید موها خوب برس کشیده شوند.
بیماری های شایع در سگ ها
۶ نمونه از شایع ترین بیماری ها در سگ ها عبارتند از:
- عفونت گوش
- کرم
- کک
- جوش های گرم روی پوست
- استفراغ
- اسهال
واکسن هایی که باید به سگ ها تزریق شود
بر اساس گزارش AAHA دو نوع واکسن برای سگ ها وجود دارد. واکسن های اصلی (هسته ای) که باید برای تمام سگ ها تزریق شود و واکسن های فرعی (غیر هسته ای) که باید در صورت لزوم تزریق شوند.
واکسن های اصلی عبارتند از:
- بیماری هاری باید در سن ۱۲ هفتگی تزریق شود.
- واکسن DA22P (کج خلقی) یک واکسن ترکیبی است که سگ را در برابر بسیاری از بیماری های جدی، که شایع ترین آن ها کج خلقی است، محافظت می کند. کج خلقی یک بیماری ویروسی است که بر روی سیستم ایمنی و عصبی تاثیر می گذارد و می توان به سرعت کشنده باشد. DA22P از آدنوویروس-۲، پاروویروس و پاراآنفلوآنزا محافظت می کند. این واکسن از حدود ۶ تا ۸ هفتگی حیوان شروع می شود و هر ۳ تا ۴ هفته تا سن ۱۴ تا ۱۶ هفتگی تکرار می شود.
واکسن های فرعی عبارتند از:
- واکسن بوردتلا
- آنفلوانزا سگ
- واکسن لایم
- لپتوسپیروز
نگهداری از حیوانات خانگی (گربه ها)
تغذیه گربه
مهمترین چیزی که در مورد تغذیه گربه ها باید بدانید این است که گربه ها گوشتخوار هستند. گربه های برای کسب انرژی مورد نیازشان باید مقدار زیادی گوشت و چربی مصرف کنند. میزان مصرف گوشت و چربی گربه به حدی است که پزشکان معتقدند اگر انسان این تغذیه را داشت در سن ۲۰ سالگی به بیماری های قلبی مبتلا می شد. البته گربه ها در تغذیه منعطف هستند و می توانند مانند سگ ها هر غذایی را بخورند.
غذاهای ممنوع برای گربه ها
- ماهی خام در بدن گربه موجب تجزیه نوعی ویتامین B به نام تیامین می شود. کمبود این ویتامین موجب مشکلات عصبی و تشنج می شود.
- گربه ها دو برابر سگ ها به سیر و پیاز حساس هستند. پیاز و سیر با کشتن سلول های قرمز خون در بدن گربه موجب کم خونی می شود.
- تخم مرغ نپخته ممکن است به سالمونلا و انگل های منجر شده و التهاب پانکراس که به نام پانکراتیت شناخته می شود را ایجاد کند.
- استخوان می تواند گلو گربه را سوراخ کند. علاوه بر این ممکن است در روده آن ها جذب نشده و روده را نیز سوراخ کند.
- چربی زیاد ناراحتی معده و روده ایجاد می کند و حتی ممکن است پانکراتیت به وجود آورد.
- نوشیدنی های کافئین دار موجب افزایش ضربان قلب و اضطراب در گربه ها می شود.
- تا زمانی که گربه بزرگ نشود، عدم تحمل لاکتوز دارد. پس تا زمان بلوغ او از شیر بدون لاکتوز برای تغذیه استفاده کنید.
حمام کردن گربه
گربه ها از حمام کردن بدشان می آید ولی شما مجبورید که هفته ای یک بار او را حمام کنید. برای این کار کافی است در یکی از موقعیت های زیر او را حمام کنید:
- زمانی که حیوان خواب آلود است.
- حداقل ۲ ساعت از غذا خوردنش گذشته باشد.
- زمان هایی که حیوان کج خلقی ندارد.
- حیوان جدید در خانه نیاورده باشید.
بیماری های شایع در گربه ها
۶ نمونه از شایع ترین بیماری ها در گربه ها عبارتند از:
- بیماری های دستگاه ادراری تحتانی (FLUTD)
- استفراغ
- کک
- کرم های نواری
- اسهال
- مشکلات چشم
واکسن هایی که باید به گربه ها تزریق شود
دو نوع واکسن برای گربه ها وجود دارد. واکسن های اصلی (هسته ای) که باید برای تمام گربه ها تزریق شود و واکسن های فرعی (غیر هسته ای) که باید در صورت لزوم تزریق شوند.
واکسن های اصلی برای گربه ها عبارتند از:
- واکسن کج خلقی گربه (panleukopenia)
- واکسن ویروس کلسی (calici)
- هاری
- واکسن ویروس هرپس نوع ۱ (رینوتراکئیت)
واکسن های فرعی گربه عبارتند از:
- ویروس لوسمی گربه
- واکسن بوردتلا
- ویروس نقص ایمنی گربه
- واکسن Chylamydophila گربه سانان
نگهداری از حیوانات خانگی (پرنده ها)
تغذیه پرنده ها
تغذیه پرندگان خانگی یکی از مهترین نکاتی است که باید در مورد آن ها رعایت کنید. تغذیه متعادل در طول عمر پرنده نقش مهمی دارد. این اهمیت تا جایی است که اعلام شده است که رژیم غذایی نامتعادل علت اصلی بیماری و مرگ زودرس در پرندگان خانگی است.
تفاوت رژیم غذایی در میان پرندگان
وقتی صحبت از پرنده خانگی می شود به دلیل تنوع این موجود، تغذیه های متفاوتی نیز وجود دارد. به عنوان مثال اکثر طوطی ها رژیم غذایی عادی دارند که بیشتر از گیاهان (میوه خوار) تشکیل شده است. اما پرندگانی نیز وجود دارند که بخش عمده رژیم غذاییشان از دانه ها تشکیل شده است. اما به طور کلی گونه های اصلی پرندگان و تغذیه مناسب آن ها به شرح زیر می باشد:
|
طبقه بندی پرندگان از نظر رژیم غذایی |
رژیم غذایی اولیه |
مثال ها |
| پرنده های برگ خوار | دانه ها، میوه ها، آجیل، پوست درخت، ریشه، انواع توت ها | طوطی نظامی، طوطی آبی و طلایی، طوطی قرمز رو |
| پرنده های دانه خوار | حبوبات، دانه ها | مرغ عشق، عروس هلندی، طوطی سنبل |
| پرنده های میوه خوار | بیشتر میوه و گل می خورند اما بعضی مواقع انواع آجیل و دانه ها نیز در رژیم غذایی اصلیشان وجود دارد | طوطی سبز بالدار، مکائو به خصوص از نوع آبی |
| پرنده همه چیز خوار | دانه ها، میوه ها، حشرات، بی مهرگان | طوطی‌کاکلی گوگردی، آمازون دم قرمز |
| پرنده های شهد خوار | شهد، گرده، برخی از حشرات و دانه | طوطی استرالیایی |
سبزیجات منبع خوبی از ویتامین ها، مواد معدنی و کربوهیدرات ها هستند و باید ۱۵-۳۰ درصد از جیره غذایی پرنده های میوه خوار به خصوص طوطی را تشکیل دهند. میوه ها، که قند و رطوبت بالایی دارند، باید حدود ۵٪ از کل ۱۵ تا ۳۰ درصد را تشکیل دهد. بهترین کار این است که از میوه ها و سبزیجات جدول زیر برای طوطی سانان استفاده کنید:
|
سبزیجات |
میوه ها |
| تربچه | سیب ها |
| شلغم | انواع توت ها |
| هویج ها | کیوی |
| سیب زمینی شیرین پخته | انبه |
| برگ چغندر | طالبی |
| کلم پیچ | عسلک |
| جعفری | آناناس |
| سیب زمینی پخته | گیلاس |
| لوبیا سبز | بلوبری |
| گوجه فرنگی | موز |
| فلفل شیرین سبز و قرمز | گلابی ها |
| گل کلم | هلو |
| کلم بروکلی | پرتقال ها |
| چغندر و شلغم | انار |
| بادمجان | نارنگی |
| کلم قمری | گریپ فروت |
| خربزه | پاپایا – نوعی میوه استوایی |
| ذرت | آلو |
| خیار | انگور |
| زرد آلو |
غذاهای ممنوع برای پرنده ها
سعی کنید هرگز از غذاهای زیر برای پرندگان خانگی خود استفاده نکنید:
- غذاهای حاوی چربی زیاد (چیپس سیب زمینی، شیرینی، و غیره)
- آووکادو
- شکلات
- الکل یا کافئین
- هسته میوه
- خرمالو
- نمک
- پیازها
- دانه سیب
- قارچ
بیماری های شایع در پرندگان خانگی
- بیماری اتساع پیش معده (PDD)
- Psittacosis
- بیماری منقار و پر طوطی (PBFD)
- ویروس پولیوما
- کاندیدا
نگهداری از حیوانات خانگی (همستر)
تغذیه همستر
همستر در طبیعت انواع گیاهان، دانه ها و حشرات را می خورد اما تغذیه آن در خانه بیشتر از میوه و سبزیجات است. شما می توانید برای تغدیه همستر خود از انواع میوه ها و سبزیجات زیر استفاده کنید. فقط باید این میوه ها و سبزیجات را به خوبی بشویید تا خاک و آفت کش های داخلش از بین برود و بعد از خشک شدن آن را به حیوان بدهید:
- انگور
- خربزه
- کلم پیچ
- خیار
- ذرت شیرین
- پاپ کورن
- نخود فرنگی
- هویج
- سیب
- موز
- کرفس
- سبزه (چمن)
- کلم بروکلی
- گل کلم
- جوانه لوبیا
همسترها در طبیعت برای تغذیه و تامین پروتئین مورد نیازشان از حشرات استفاده می کنند. شما می توانید برای تامین پروتئین همسترتان از مواد زیر استفاده کنید:
- غذای خشک گربه
- مرغ پخته شده یا بوقلمون
- جیرجیرک یا کرم های کنسرو شده
- تخم مرغ آب پز
هرگز به همستر پیاز و مرکبات ندهید این ماده ها اسیدی هستند و ممکن است معده حیوان را اذیت کنند.
بیماری های شایع در همستر
- بیماری های عفونی شامل:
- عفونت های باکتریایی
- عفونت های ویروسی
- عفونت های انگلی
- عفونت های قارچی
- نئوپلازی
- سایر بیماری های وابسته به سن حیوان