آشنایی با لکنت زبان و راهکارهای بهبود آن

لکنت زبان یکی دیگر از اختلالات گفتاری در افراد است. این اختلال به طور معمول در دوران کودکی آغاز می شود و در پسر بچه ها بیشتر از دختر بچه ها نمود دارد. به طور دقیق تر، پسران ۴ برابر دختران شانس ابتلا به این اختلال را دارند. لکنت زبان معمولا هنگام زبان باز کردن کودک رخ می دهد.

پزشکان تکرار بیش از ۲ بار یک حرف یا قسمتی از یک کلمه را نشانه لکنت زبان می دانند. مثلا توجه کنید جمله “من من من اسباب بازی می خواهم” به معنی لکنت زبان نیست. اما ادای این جمله به صورت “من اس اس اس اسباب بازی می خواهم” نشانه لکنت زبان است.

معمولا کودکانی که در خانه دچار هیجانات شدید و تنش های روانی باشند در یک لحظه دچار مشکل لکنت خواهند شد. البته باید توجه کرد که این اتافق در غالب موارد برای کودکانی که از نظر وراثتی مستعد هستند، رخ می دهد. چرا که با وجود آن که هنوز علت دقیق اختلال لکنت زبان کشف نشده است، اما محققان بر این باورند که وراثت نقشی مهمی در ابتلا به این اختلال، ایفا می کند.

در بزرگسالان نیز گاهی حملات گذرای لکنت زبان را شاهد هستیم. اولین نکته در این زمینه آن است که اگر در بزرگسالی دچار این اختلال شدید فورا به پزشک مراجعه کنید. چرا که این اختلال در بزرگسالان معمولا به دلیل سکته های خفیف، آسیب به سر و التهاب مغز رخ می دهد. که البته التهاب مغز موردی نادر است.

کنترل و درمان لکنت زبان

کودکان مبتلا به این اختلال، بیش از پزشک به کمک گفتار درمانگر نیازمند هستند. اولین قدم برای درمان آن ها، گفتار درمانی است. هر چند والدین، معلمان و دوستان نیز می توانند به فرد مبتلا به این مشکل کمک کنند. چرا که لکنت زبان نیز می تواند کم کم و با افزایش سن فرد برطرف شود. همچنین راهکارهایی وجود دارد تا کودک تسلط بیشتری بر گفتار خود داشته باشد. در ادامه این مطلب این موارد مهم را با شما در میان می گذاریم.

آغاز گفتار درمانی

بهترین زمان برای شروع گفتار درمانی، زمانی است که کودک در دوره پیش دبستانی قرار دارد اما تمایلی برای حل مشکلش ندارد. چرا که درمان کودک قبل از رفتن به دبستان ساده تر و اثر گفتار درمانی محسوس تر خواهد بود. پیگیری منظم و ارزیابی گفتار و رفتار کودک در خانه، طی مراحل گفتا درمانی بسیار مهم است.

آشنایی با لکنت زبان و راهکارهای بهبود آن
آشنایی با لکنت زبان و راهکارهای بهبود آن

دقت در گوش دادن

هنگامی که کودکتان با شما صحبت می کند دقیقا رو به روی او بنشینید. به دقت به حرف هایش گوش کنید و با آرامی و دقت با او صحبت کنید. شما باید بتوانید این احساس را به او منتقل کنید که برای حرف هایش اهمیت قائلید و به آن ها گوش می کنید. بسیار مهم است که شما به آن چه کودکتان می خواهد بگوید گوش کنید نه به چگونه گفتن آن.

با ریتم کند صحبت کنید

اگر شما به عنوان یکی از والدین کودک تند صحبت می کنید، بهتر است ریتم صحبت کردن خود را آهسته تر نمایید. این روش خوبی برای آموزش کودک است که او هم به آهستگی و با تمرکز بیشتری صحبت کند. این کار موجب جلب توجه بیشتری به فرد گوینده می شود و فضای ارتباط ساده تری را برای کودک ایجاد می کند.

ایجاد محیطی برای ارتباط

کودک دچار اختلال لکنت زبان معمولا کمتر از همسالانش حرف می زند. در نتیجه ممکن است توانایی هایش نادیده گرفته شده و دچار مشکلات روحی و روانی گردد. همین طور تا کودک در زمینه صحبت کردن تمرین نداشته باشد، درمان مشکل غیر ممکن است. در نتیجه بهتر است روزانه زمانی را بدون وجود رقیب، به توجه کردن به کودک و صحبت با او در آرامش و نیز اجازه دادن به او برای بیان حرف هایش اختصاص دهید. گفتگو های آرام و ۵ تا ۱۰ ذقیقه ای که چندین بار در طول هفته انجام می شود به خصوص در فضایی امن و خصوصی، می تواند بسیار موثر باشد. در زمینه این گفتگو ها هیچ مسئله تنش زایی نباید وجود داشته باشد. به عنوان مثال می توانید داستانی را برای کودک بگویید و سپس در مورد آن با او گفتگو کنید. اما پرسش های مستقیم از کودک مانند آنکه “دیروز در مهد کودک چه کار کردی؟” مناسب این فضا نیست.

درباره این اختلال با فرزندتان صحبت کنید

معمولا کودکان مبتلا به لکنت زبان تا زمانی که موضوع را کسی برایشان مطرح نکرده باشد متوجه وجود این اختلال نمی شوند. در نتیجه بهتر است خودتان پیش از دیگران این مسئله را به نحوی آرام و منطقی با او در میان بگذارید. نیاز نیست خیلی بی رحمانه در این زمینه صحبت کنید. تنها کافی است هنگام صحبت کردن موارد را به او گوشزد کنید. مثلا بعد از بیان جمله از او بپرسید که “گفتن فلان کلمه برایت سخت بود؟” این کار کودک را متوجه مشکل می کند. برای حل مشکل اولین قدم فهم آن است.