ارتباط دیابت و بیماری های قلبی موضوع بحث این مطلب است. مهمترین علت پیدایش بیماری های قلبی عروقی، تصلب شرایین می باشد. تصلب شرایین سبب می شود که سرخرگ های گوناگونی که به سمت های مختلف بدن خون می رسانند، به تدریج سخت و تنگ گردند و توانایی آن ها برای انتقال اکسیژن و مواد غذایی به سلول های بدن کاهش یابد. عواملی هستند که موجب سریعتر شدن تصلب شرایین می گردند و در صورت وجود آنها احتمال پیدایش بیماری قلبی عروقی افزایش پیدا می کند. برای پیشگیری از پیدایش بیماریهای قلبی عروقی و مرگ و میر و ناتوانی ناشی از آن ها، باید این عوامل خطر را بشناسید و به توصیه های پزشکی توجه نمایید.
عوامل خطر برای بیماری های قلب و عروق عبارتند از
سن بالا، جنس مذکر، سابقه خانوادگی بیماری قلبی زودرس، فشار خون بالا، افزایش چربی خون ( به ویژه کلسترول )، دیابت قندی، سیگار کشیدن، چاقی، کم تحرکی ( انجام ندادن فعالیت های بدنی ) و اختلال در انعقاد خون.
با توجه به اینکه دیابت از عوامل خطر بیماری های قلبی عروقی است و معمولاٌ با عوامل خطر دیگر همراهی دارد ( و گاهی شاید ایجاد کننده آنها باشد ) مبتلایان به دیابت باید بیش از دیگران مراقب سلامت قلب و عروق خود باشند. پژوهش های فراوان پزشکی نیز نشان داده اند که عوامل خطر قلبی عروقی در مبتلایان به دیابت نوع ۲ شایعتر هستند.
بیماری های قلبی عروقی را می توان به سه گروه عمده تقسیم کرد:
- بیماری های کرونری قلب
- حوادث عروقی مغز
- بیماری رگهای محیطی
بیماری های کرونری قلب
قلب یک پمپ عضلانی به اندازه مشت گره کرده انسان است که در هر دقیقه به طور متوسط ۶۰ تا ۱۰۰ بار می تپد و خون را در بدن به گردش در می آورد. گردش خون سبب می شود که اکسیژن و مواد غذایی به اندام های بدن برسد و مواد زائد ناشی از فعالیت سلول ها نیز دفع گردد. عضله قلب هم از این قاعده مستثنی نیست و باید خون رسانی مناسب داشته باشد تا این کار حیاتی خود را به درستی انجام دهد. خون رسانی به عضله قلب توسط رگ هایی موسوم به سرخرگ های کرونر صورت می گیرد. رسیدن خون به قلب و میزان فعالیت عضله قلب تا حدی مشابه وضعیت عرضه و تقاضا است؛ هرچه قلب فعالیت بیشتری داشته باشد (مثلاٌ هنگام فعالتهای سنگین بدنی یا اضطراب و تنش )، به خون بیشتری احتیاج خواهد داشت. سرخرگ های کرونر باید بتوانند این افزایش نیاز را تأمین کنند و گرنه سلول های عضله قلب با مشکل روبرو خواهند شد.
اصول پیشگیری از بیماری های قلب و عروق در افراد دیابتی
چربی (به ویژه کلسترول) خون خود را کاهش دهید.
کلسترول که نوعی چربی است، در پیدایش و گسترش تصلب شرایین نقش مهمی دارد زیرا می تواند در دیواره رگ ها رسوب کند و همراه با عوامل دیگر به تنگی و بسته شدن سرخرگ ها بینجامد.
فشار خون خود را کنترل کنید
فشار خون بالا افزون بر اینکه فشار بیشتری بر قلب وارد می سازد و نیاز آن به خون را افزایش می دهد، روند تصلب شرایین را هم تسریع می کند و سبب آسیب اندام های گوناگون بدن می گردد.
وزن خود را به حد مناسب برسانید
چاقی عامل خطر مهمی برای افزایش فشار خون است. همچنین چاقی یا اضافه وزن موجب افزایش مقاومت سلول های بدن نسبت به انسولین می شود. شما باید زیر نظر یک پزشک یا متخصص تغذیه وزن بدنتان را به میزان متناسب با قد، جنس و سن خود برسانید.
سیگار نکشید
استعمال دخانیات سبب افزایش ضربان قلب و در نتیجه کار قلب می شود و فشار خون را هم بالا می برد.
قند خون خود را کنترل کنید
کنترل دقیق قند خون، هم به طور مستقیم و هم به طور غیرمستقیم، نقش مهمی در پیشگیری از بیماری های عروقی می تواند داشته باشد.
فعالیت ورزشی منظم داشته باشید
پژوهش های پزشکی نشان داده اند که داشتن یک زندگی کم تحرک (از نظر بدنی)، صرف نظر از عوامل خطر دیگر، احتمال دیابت، چاقی و بیماری کرونری قلب را افزایش می دهد.