حساسیت غذایی در کودکان

گاهی اوقات بدون علت فرزندان مریض می شود؟ یکی از علل بد حالی بدون علت کودکان، حساسیت غذایی در آن هاست. این امکان وجود دارد که کودک شما نیز به دلیل همین علت بی حال و مریض باشد. شناخت حساسیت غذایی در کودکان تنها راهی نیست که شما می توانید به آن ها کمک کنید. بلکه مهم است که بدانید اگر کودک شما یک واکنش آلرژیک نشان داد چه باید بکنید. کارشناسان تخمین می زنند که آلرژی غذایی ۴ تا ۸ درصد از کودکان را تاثیر تحت تاثیر قرار می دهد. بر اساس برخی از برآوردها، این نرخ متاسفانه در دهه گذشته ۵۰ درصد افزایش داشته است. با توجه به مطالعه ای که در سال ۲۰۱۳ توسط مرکز کنترل و پیشگیری بیماری (CDC) در ایلات متحده انجام شده است، شیوع حساسیت غذایی در کودکان زیر ۱۸ سال از ۳٫۴ درصد در بین سال های ۱۹۹۷ الی ۱۹۹۹ به ۵٫۱ درصد در بین سال های ۲۰۰۹ الی ۲۰۱۱ افزایش یافته است.

چه چیز باعث ایجاد حساسیت غذایی در کودکان می شود؟

وقتی بچه ها به مواد غذایی حساسیت دارند، بدن آن ها در برابر مواد غذایی آلرژی زا رفتاری تهاجمی از خود نشان می دهد. در این شیوه، مواد غذایی مانند مهاجم در نظر گرفته می شود و یک حمله از سمت سیستم ایمنی بدن طراحی و راه اندازی می شود. گاهی بدن با یک آنتی بادی به نام IgE که یک نوع پروتئین است، می تواند مواد غذایی را تشخیص دهد. اگر فرزند شما از ماده غذایی حساسیت زا بخورد آنتی بادی سیستم ایمنی بدن کودک موادی مانند هیستامین برای مبارزه با این به اصطلاح مهاجم، منتشر می کند. این مواد باعث بروز علائم آلرژی که می تواند خفیف یا شدید باشد، می شود.

علائم معمولا در عرض چند دقیقه تا دو ساعت پس از خوردن یک غذای خاص خود را نشان می دهند. کودک شما ممکن است اولین علامت را سوزن سوزن شدن زبان یا دهان اعلام کند. خارش و سوزش در دهان نیز از علائم دیگر حساسیت است. گوش او ممکن است خارش داشته و یا ممکن است کهیر در سطح پوست او رشد کند و حتی با مشکلات تنفسی مواجه شود. اگر حساسیت غذایی در کودکان شدید باشد به طوری که واکنش آلرژی بدنشان شدید شود، می تواند زندگی کودک را به خطر اندازد.

در برخی از موارد، مواد غذایی علائم آلرژی مثل اگزما یا مشکلات گوارشی مانند اسهال یا استفراغ مزمن را به همراه دارند. (اگزما در این حالت خشک است و باعث فلس دار شدن پوست در صورت، بازوها، تنه، یا پاها کودک می شود.) جالب است بدانید حساسیت غذایی در کودکان می تواند حتی مواقعی که کودک از آن غذای خاص، بدون هیچ مشکلی، قبلا هم خورده باشد، ایجاد شود. بنابراین پزشکان معتقدند که کودکانی که حساسیت غذایی دارند و آن را به ارث برده اند می توانند در دفعات اول مصرف آن ماده، واکنش آلرژیک نداشته باشند.

به خاطر داشته باشید که برخی از حساسیت های غذایی حتی بعد از ترکیب شدن آن ماده خاص با مواد دیگر نیز ممکن است بروز کند. برای مثال، تخم مرغ، شیر، یا بادام زمینی در کلوچه ها می توانند دقیقا واکنشی ایجاد کنند که بدن، آن را با خورد هر کدام از این مواد از خود نشان می دهد.

یک نوع خاص از آلرژی غذایی که بیشتر نوزادان را تحت تاثیر قرار می دهد، سندرم آنتروکولیت پروتئین ناشی از (FPIES) است. این حساسیت واکنش های دستگاه گوارش، مانند استفراغ شدید و اسهال و کم آبی بدن را ایجاد می کند. این حساسیت غذایی در کودکان شایع نیست اما باید بسیار جدی گرفته شود.  علائم شدید FPIES به طور کلی دو تا سه ساعت پس خوردن غذا توسط نوزاد ایجاد می شود. هر چند گاهی اوقات در مورد نوزادانی که مواد غذایی را به طور منظم، در شیر مادر یا شیر خشک، می خورند علائم به طور فزاینده شدید می شود. شیر گاو یا سویا و پروتئین در شیر مادر از رایج ترین عوامل محرک FPIES در ماه های اول زندگی است. هنگامی که یک کودک شروع به خوردن غذاهای جامد می کند، برنج و جو معمول ترین عوامل ایجاد این حساسیت هستند، هر چند هر پروتئینی در مواد غذایی می تواند مسئول این حساسیت باشد. تشخیص  FPIES می تواند دشوار باشد و هیچ تست آلرژی استاندارد برای آن وجود ندارد. اکثر نوزادان مبتلا به FPIES در اوایل دوران کودکی بهبود می یابند.

چه غذاهایی ممکن است حساسیت غذایی در کودکان ایجاد کند؟

هر نوع مواد غذایی می تواند موجب ایجاد حساسیت غذایی در کودکان شود اما این هشت گروه از مواد غذایی عامل اصلی ۹۰ درصد از آلرژی های غذایی هستند. این مواد عبارتند از:

  • تخم مرغ
  • شیر
  • بادام زمینی
  • گندم
  • سویا
  • آجیل درخت (مانند گردو، آجیل برزیلی و کاشو)
  • ماهی (مانند ماهی تن، ماهی قزل آلا، و COD)
  • سخت پوستان (مانند خرچنگ و میگو)

اگر فرزندتان به حساسیت غذایی مبتلا شد اقدامات زیر را انجام دهید

اگر فرزند شما با علائمی مانند مشکل تنفسی، ورم صورت و لب ها و یا استفراغ شدید یا اسهال پس از غذا خوردن رو به رو بود. سریعا او را به یک مرکز درمانی برسانید. واکنش های آلرژیک گاها می توانند در اطراف راه های هوای کودک رخ دهند و در عرض چند دقیقه راه تنفس کودک را مسدود کنند. پس در اسرع وقت او را به پزشک برسانید.

اگر کودک شما به طور مداوم علایمی را در عرض دو ساعت پس از خوردن یک ماده غذایی خاص نشان می دهد، با دکتر خود صحبت کنید. شما ممکن است به یک پزشک متخصص آلرژی کودکان برای آزمایش نیاز داشته باشید. پزشک متخصص آلرژی به شما خواهد گفت که علائمی که مشاهده کرده اید حاصل یک واکنش آلرژیک است یا فرزند شما قادر به هضم مواد غذایی، که نشان دهنده عدم تحمل مواد غذایی می باشد، نیست. این دو موضع با یکدیگر تفاوت دارند. هنگامی که کودکتان تا به حال واکنش آلرژیک به مواد غذایی را از خود نشان داده است، شما باید هر لحظه برای وقوع مجدد آن آماده باشید. حتی اگر اولین واکنش خفیف بوده، ممکن است بعدی شدید باشد.

حساسیت غذایی در کودکان
حساسیت غذایی در کودکان

آیا آلرژی ارثی است؟

کودک شما ممکن است تمایل به آلرژی داشته باشد اما لزوما یک آلرژی خاص به ارث برده نمی شود. به عنوان مثال، اگر شما تب یونجه داشته یا حساسیت به حیوان خانگی یا یک غذایی خاص دارید، فرزند شما به احتمال ۵۰ درصد به این آلرژی مبتلا می شود اما اگر هم مادر و هم پدر از حساسیتی خاص رنج می برند احتمال ابتلای کودکشان ۷۵ درصد است. حساسیت غذایی در هر سنی شروع می شود. یک کودک مبتلا به آلرژی غذایی دو تا چهار برابر بیشتر از بچه هایی که آلرژی ندارند به دیگر آلرژی ها و بیماری هایی مانند درماتیت و آسم مبتلا می شوند.

آیا حساسیت غذایی در کودکان مادام العمر است؟

بسیاری از آلرژی ها مانند آلرژی به شیر، تخم مرغ، سویا و گندم با بزرگ شدن کودک کم کم از بین می روند اما برخی از حساسیت ها مانند آلرژی به بادام زمینی، آجیل درخت، ماهی و صدف بیشتر از سایر حساسیت ها احتمال دارد مادام العمر باشند.

عدم تحمل غذا چیست و چگونه تفاوت آن را از یک حساسیت غذایی تشخیص دهیم؟

گزارش های نشان می دهد واکنش های جانبی به مواد غذایی در حدود ۲۰ درصد از جمعیت ایالات متحده را تحت تاثیر قرار می دهد. اما بسیاری از کسانی که واکنش های جانبی را تجربه کرده اند حساسیت نداشته اند. رایج ترین نوع از واکنش نامطلوب مواد غذایی، عدم تحمل مواد غذایی است.

عدم تحمل غذایی ربطی به سیستم ایمنی بدن ندارد. اگر کودک شما عدم تحمل مواد غذایی دارد به این معنی است که مشکلی در هضم مواد غذایی خاص دارد. در این شرایط مصرف آن غذای خاص همراه با علائم گوارشی مانند گاز، نفخ یا اسهال است. یکی از رایج ترین موادی که بدن نسبت به آن عدم تحمل نشان می دهد لاکتوز است. بدن افرادی که به لاکتوز حساس هستند، فاقد آنزیم لازم برای هضم مواد قندی در شیر گاو و سایر محصولات لبنی می باشند.

آیا حساسیت غذایی در کودکان قابل درمان است؟

اسکات سیچر، متخصص اطفال، آلرژی و ایمونولوژی در دانشکده پزشکی Mount Sinai در شهر نیویورک معتقد است، تعدادی از روشهای امتحان شده نوید این را می دهند که در سال های آینده بتوان درمان های بهتری برای حساسیت غذایی در کودکان پیدا کرد. اما در حال حاضر هیچ داروهایی که بتواند از واکنش های آلرژیک به مواد غذایی جلوگیری یا آن را درمان کند وجود ندارد. و تنها راه جلوگیری از بروز حساسیت غذایی در کودکان اجتناب از مصرف آن غذای خاص است.

شما باید برای مراقبت بیشتر از فرزندتان پس از شناسایی مواد که به آن حساسیت دارد، در موقع خرید مواد غذایی به برچسب مواد تشکیل دهنده آن دقت کنید. یا اگر در رستوران غذا می خورید یا به مهمانی رفته اید حتما در مورد مواد اولیه غذا سوال بپرسید. طبق قانون ایالات متحده، تولید کنندگان مواد غذایی ملزم هستند که لیستی از مواد غذایی آلرژی زا را بر روی محصولات خود درج کنند. همانطور که ذکر شد این مواد عبارتند از تخم مرغ، شیر، گندم، سویا، بادام زمینی، آجیل درخت، و ماهی و صدف سخت پوستان (خرچنگ، میگو، و خرچنگ اما نه حلزون صدف دار مثل صدف، صدف، و یا ماهی مرکب).