دیابت بی مزه نوعی بیماری است که طی آن، مقدار زیادی از مایع رقیق شده به صورت ادرار از بدن بیمار دفع می شود. عوامل متعددی سبب بروز این بیماری در افراد می شود. دیابت بی مزه در موارد زیادی از دوران بچگی یا اوایل بزرگسالی ( حدود ۲۰ سالگی ) شروع می شود و در مردان شایع تر از زنان است. منشا بروز این بیماری، اختلال در عملکرد غده هیپوفیز مغز است و هر عاملی که موجب بیماری یا نقص عملکرد هیپوفیز شود، باعث بروز دیابت بی مزه می شود. از مهم ترین عوامل بروز این بیماری می توان به وجود تومورهای هیپوفیز یا هیپوتالاموس اشاره کرد. اعمال جراحی روی هیپوفیز یا هیپوتالاموس یا استفاده از مواد رادیواکتیو و اشعه درمانی تومورهای مغزی را نیز باید از علل دیگر این بیماری دانست. عامل دیگر، صدمه شدید به سر در اثر تصادف یا ضربه مغزی است که اغلب با شکستگی جمجمه همراه است.
عامل دیگر، مرگ مغزی و ایست قلبی تنفسی در افراد است که با تاثیر روی سلول های مغزی موجب بروز دیابت بی مزه می شود. در برخی موارد نیز هیچ کدام از عوامل بالا در بیمار دیده نمی شود اما فرد به این بیماری مبتلا است. این بیماران به طور معمول از دوران کودکی گرفتار این بیماری شده اند؛ و اگر هیچ عامل محرک بیماری را با خود به همراه نداشته باشند، به عنوان بیماران ناشناخته طبقه بندی می شوند. علایم مهم این بیماری عبارتند از از پر ادراری، تشنگی و پرنوشی که تقریبا در تمام بیماران مبتلا به دیابت بی مزه دیده می شود. در نوع شدید بیماری، حجم زیادی از مایعات بدن به صورت ادرار از بدن بیمار دفع می شود که گاهی این مقدار به حدود ۱۶ تا ۲۴ لیتر در روز می رسد و بیمار نیاز به ادرار کردن در هر ۳۰ تا ۶۰ دقیقه دارد. در این حالت، ممکن است کم آبی شدید موجب بروز ضعف، تب، مشکلات روانی و جسمی شدید و حتی مرگ شود. به همین علت در برخورد با این بیماران باید آنها را به سرعت به مراکز درمانی منتقل کرد تا علت بروز بیماری مشخص و سپس با درمان ابتدایی موجب جلوگیری از بروز عوارض بیماری در شخص شویم و در نهایت با بررسی دقیق، علت اصلی بروز بیماری کشف و درمان شود.
روش تشخیص دیابت بی‌مزه
معمولاً با گزارش علائم پزشکان می‌توانند این بیماری را تشخیص دهند. اما گاهی نیاز به انجام آزمایش است. در این حالت پزشک به شما پیشنهاد می‌کند به مدت ۲ تا ۳ ساعت از نوشیدن مایعات اجتناب کنید. سپس پزشک تان مقدار ادرار تولید شده طی دو ساعت بعد را می‌سنجد.
مراقبت های لازم از بیماران مبتلا به دیابت بی مزه
در صورت ابتلا به دیابت بی‌مزه سعی کنید از رژیمی کم پروتئین و کم نمک استفاده کنید. در صورتی که تغییر رژیم غذایی تأثیری در کاهش علائم نداشت پزشک تان داروئی به‌نام دسموپرسین را به شما معرفی می‌کند. این دارو بصورت اسپری بینی، قرص یا تزریقی استفاده می‌شود. در صورت ابتلا به دیابت بی مزه از نوع کلیوی معمولاً برطرف کردن اختلالات آسیب زننده به کلیه می‌تواند به درمان کمک کند. به خاطر داشته باشید که حتماً در صورت بروز تهوع، استفراغ، سردرد و خستگی شدید در هنگام درمان دیابت بی‌مزه به پزشک مراجعه کنید.
بارداری در بیماران مبتلا به این بیماری بلامانع است. البته به‌خاطر داشته باشید که ممکن است بیماری در طی بارداری تشدید شود. و البته دسموپرسین داروئی بی‌خطر برای مادر و جنین است.