علت ایجاد دانه های سرسیاه روی پوست صورت

جوش های سرسیاه برجستگی کوچک هستند که بر روی پوست به دلیل مسدود شدن فولیکول های مو، ظاهر می شوند. این برجستگی ها که به نام “دانه های سرسیاه” شناخته می شوند، سطحی سیاه روی پوست ایجاد می کنند. دانه های سرسیاه یک نوع خفیف آکنه است که معمولا بر روی صورت تشکیل می شوند.  آن ها همچنین می توانند در کمر، قفسه سینه، گردن، بازوها و شانه نیز ظاهر شوند. بر اساس گزارش آکادمی درماتولوژی آمریکا (AAD)، آکنه بین ۴۰ تا ۵۰ میلیون آمریکایی را درگیر خود کرده و شایع ترین بیماری پوستی در ایالات متحده است.

چه عواملی باعث ایجاد دانه های سرسیاه می شوند؟

دانه های سرسیاه هنگامی تشکیل می شوند که فولیکول های مو در پوست شما لخته یا مسدود شده باشد. هر فولیکول شامل یک مو و غده سباسه دارد که چربی، به نام سبوم تولید می کند. این چربی کمک می کند که پوست نرم بماند. گاهی سلول های مرده پوست و این چربی در فولیکول باز پوست تجمع کرده و برآمدگی به نام کومدون ایجاد می کنند. اگر این برجستگی بیش از حد روی پوست باقی بماند عارضه ای به نام جوش سر سفید ایجاد می کند. هنگامی که منافذ پوست بیش از انداز باز می شود و در معرض هوا قرار می گیرد باعث می شود ظاهر این برآمدگی ها سیاه شود و به شکل جوش سر سیاه درآید.

برخی از عوامل می تواند شانس بدن را برای ابتلا به آکنه و دانه های سرسیاه افزایش دهند. این عوامل عبارتند از:

  • تولید چربی بیش از حد توسط بدن
  • تجمع باکتری آکنه (acnes propionibacterium) بر روی پوست
  • تحریک فولیکول های مو زمانی که سلول های پوست مرده به صورت منظم نریزد.
  • تغییرات هورمونی که در طول سال های نوجوانی، در دوران قاعدگی یا در زمانی که قرص های ضد بارداری استفاده می کنید باعث افزایش تولید چربی در بدن می شود.
  • مصرف برخی داروها، مانند کورتیکواستروئیدها، لیتیوم و یا آندروژن

برخی بر این باورند که آنچه که می خوریم و یا می نوشیم می تواند آکنه را تحت تاثیر قرار دهد. محصولات لبنی و غذاهای مثل کربوهیدرات ها که باعث افزایش سطح قند خون می شوند ممکن است در تحریک آکنه نقش داشته باشند. اما محققان هنوز هم نتوانسته اند با تحقیقات مختلف، یک ارتباط قوی بین این عوامل و دانه های سرسیاه پیدا کنند.

علائم دانه های سرسیاه چه هستند؟

دانه های سرسیاه به دلیل رنگ تیره ای که روی پوست ایجاد می کنند به سادگی قابل شناسایی هستند. این دانه ها دردناک نیستند. زیرا مثل جوش ها ی قرمز و سفید، ملتهب نمی شوند. این نوع جوش ها هنگامی تشکیل می شوند که باکتری ها به انسداد در فولیکول مو هجوم آورده و باعث ایجاد قرمزی و التهاب می شوند.

برای درمان دانه های سرسیاه چه اقداماتی می توان انجام داد؟

داروهای بدون نسخه

بسیاری از داروهای آکنه را می توان بدون نسخه از داروخانه ها تهیه کرد. این داروها به فرم کرم، ژل، و پد در دسترس هستند و به طور مستقیم بر روی پوست خود قرار می گیرند. داروهای حاوی مواد تشکیل دهنده مانند اسید سالیسیلیک، بنزوئیل پراکسید، و رزورسینول از این داروها می باشند. آن ها با کشتن باکتری ها، خشک کردن چربی اضافی، و وادار کردن پوست برای ریختن سلول های مرده خود، به درمان دانه های سرسیاه کمک می کنند.

داروهای نسخه ای

اگر داروهای بدون نسخه جوش های سرسیاه شما را درمان نمی کند، باید به پزشک مراجعه کرده و داروهای قوی تری را دریافت کنید. داروهایی که حاوی ویتامین A هستند، مانند ترتینوئین، تازاروتن و آداپالن از تشکیل برجستگی در فولیکول های مو جلوگیری کرده و باعث می شود سلول های پوست زودتر بریزند و زودتر جایگزین شوند. این داروها باید به طور مستقیم بر روی پوست مالیده شود. پزشک ممکن است نوع دیگری از پماد که حاوی بنزوئیل پراکسید و آنتی بیوتیک است را نیز تجویز کند. این نوع از دارو در زمانی که بیمار علاوه بر دانه های سرسیاه جوش و یا کیست آکنه نیز دارد، می تواند مفید باشد.

پاکسازی پوست

در این روش پزشک با یک ابزار دستی پوست را سابیده و باعث می شود سلول های مرده بریزند. این دستگاه ها همچنین با فشار آوردن به پوست موجب خروج محتویات جوش های سرسیاه می شود. خارج شدن این مواد باعث باز شدن منفذ مسدود شده می شود.

پلینگ مکانیکی صورت

در طول پلینگ مکانیکی صورت، پزشکان با استفاده از یک ابزار خاص که دارای یک سطح خشن مانند سطح شن و ماسه است لایه سطحی پوست را بر می دارد. سنباده کشیدن پوست با این ابزار باعث حذف انسدادی که موجب ایجاد جوش های سرسیاه شده است،می شود.

لایه برداری شیمیایی

لایه برداری شیمیایی نیز باعث حذف انسداد و سلول های مرده پوست می شود. با حذف این دو عامل، دانه های سرسیاه از بین می رود. در طول این لایه برداری، یک محلول شیمیایی قوی بر روی پوست استفاده می شود. با گذشت زمان، لایه فوقانی پوست می ریزد و پوست نرم و صاف در زیر آن خود را نشان می دهد. لایه برداری های خفیف را می توانید بدون تجویز پزشک از داروخانه ها تهیه کنید اما لایه برداری قوی باید توسط پزشک و به دستور او مورد استفاده قرار گیرد.

لیزر و نور درمانی

لیزر و نور درمان با استفاده از پرتوهای کوچک از نور شدید به کاهش تولید چربی و یا از بین بردن باکتری ها کمک می کند. هر دو لیزر و پرتوهای برای درمان جوش های سرسیاه و آکنه به سطح زیرین پوست تابیده می شوند و این باعث می شود که به لایه های فوقانی پوست آسیبی نرسد.

آیا دانه های سرسیاه قابل پیشگیری هستند؟

شما می توانید از ایجاد جوش های سرسیاه و بدون هزینه اضافه و تنها با چند گام ساده جلوگیری کنید. این گام ها عبارتند از:

صورتتان را به طور مرتب بشویید

شستن صورت هنگامی که از خواب بیدار می شوید و قبل از رفتن به رختخواب، باعث حذف تجمع چربی هایی می شود که می توانند دانه های سرسیاه تولید کنند. این در حالی است که شستن صورت به دو برابر این میزان می تواند پوست را تحریک کرده و آکنه را بدتر کند. سعی کنید صوتتان را با استفاده از یک پاک کننده ملایم که پوست را قرمز و یا تحریک نمی کند، بشویید. برخی از محصولات مراقبت از پوست مواد تشکیل دهنده ضد باکتری و ضد آکنه دارند که موجب از بین رفتن باکتری ها می شوند. جالب است بدانید که چربی مو نیز می تواند باعث تولید جوش شود. پس هر روز موهای خود را بشویید به خصوص اگر موهایتان چرب است. علاوه بر این باید پس از خوردن غذاهای چرب، مانند پیتزا، صورت خود را بشویید زیرا روغن موجود در این مواد غذایی می توانند منافذ پوست را مسدود کنند.

از محصولات فاقد چربی استفاده کنید

هر محصولی که حاوی روغن است می تواند به تولید دانه های سرسیاه جدید کمک کند. اگر زیاد جوش می زنید در انتخاب لوازم آرایش، لوسیون ها و کرم های ضد آفتاب خود دقت کنید و برای جلوگیری از بدتر شدن وضعیتتان، نوع فاقد چربی آن ها را انتخاب کنید.

سعی کنید از یک محصول لایه بردار استفاده کنید

اسکراب و ماسک ها لایه بردار برای حذف سلول های مرده پوست از روی صورت مفیدند. این کار باعث می شود دانه های سرسیاه پوست کاهش بیابد. فقط دقت کنید که نوعی لایه بردار را انتخاب کنید که پوستتان را تحریک نکند.