مواد غذایی مضر برای زخم معده و سایر زخم های گوارشی

در حالی که آنتی بیوتیک ها و آنتی اسیدها ممکن است برای درمان زخم معده مورد نیاز باشند. مواد غذایی خاص است که می تواند علائم درد، از جمله احساس سوزش، سوء هاضمه، گاز معده، تهوع و استفراغ را تشدید نماید.

زخم معده به عنوان یک زخم گوارشی شناخته شده زمانی ایجاد می شود که زخم های باز رو پوشش داخلی معده به سمت قسمت بالایی روده کوچک گسترش یابد.

به طور کلی زخم های گوارشی دو نوع هستند. زخم معده و زخم اثنی عشر. که هر دو در قسمت بالایی روده کوچک ایجاد می شوند.

شایع ترین عامل زخم معده عفونت باکتریایی هلیکوباکترپیلوری است. و پس از آن استفاده طولانی مدت داروهایی مثل اسپیرین، و برخی مسکن ها مثل ایبوپروفن و ناپروکسن سدیم علت شایع ایجاد این زخم در معده است.

شایع ترین علامت زخم معده، درد در معده است که اسید معده باعث این درد می شود. این ردد در زمان خالی بودن معده تشدید می شود. همینطور علائمی مثل احساس پری، نفخ، عدم تحمل غذاهای چرب، سوزش سردل، ضعف، از دست دادن اشتها و کاهش وزن غیر قابل توضیح، سایر علائم مشخص زخم های دستگاه گوارشی هستند.

افراد سیگاری، کسانی که الکل زیاد می نوشند؛ کسانی که غذاهای تند می خورند؛ و افرادی که زندگی پر استرسی دارند؛ همگی شانس بالای ابتلا به زخم معده خواهند داشت.

به هر حال اگر احساس درد و سایر علائم زخم معده را دارید بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. در اولین درمان ها معمولا پزشکان داروهای ضد باکتریایی و داروهایی برای کاهش اسید معده و در نتیجه درد ناشی از آن تجویز می کنند.

هممزان با مراجعه به پزشک خودتان نیز باید تجدید نظری در رژیم غذایی تان داشته باشید. بعضی مواد غذایی که برای افراد سالم بی خطر است. برای شما مضر و تشدید کننده زخم و درد است.

در این مطلب پیام سلامت مواد غذایی مضری را که بیماران مبتلا به زخم معده باید از آن اجتناب کنند؛ به شما معرفی می کنیم.

نوشیدنی های الکلی

مصرف الکل علاوه بر افزایش شانس ابتلا به زخم معده، برای افراد مبتلا به این زخم نیز مضر است. الکل سطح اسیدی معده را افزایش می دهد. و در نتیجه به گسترش زخم کمک کرده و مانع بهبودی اش می شود. طبیعتا در این وضعیت میزان درد نیز در فرد مبتلا افزایش خواهد یافت.

در مطالعه ای که در سال ۲۰۰۰ در مجله امریکایی گوارش منتشر شد. توضیح می دهد که مشروبات الکلی تخمیر شده و غیرمقطر، ترشح اسید معده را در سطح معده افزایش می دهند. اسید سوکسینیت و مالتیک نیز که در نوشیدنی های الکلی خاص موجود است؛ سطح اسیدی معده را افزایش می دهند.

الکل نتنها باعث ترشح اسید بیشتر در معده می شود؛ بلکه باعث از دست رفتن آب بدن نیز می گردد. از این رو پیشنهاد می کنیم مصرف الکل را به کل کنار بگذارید.

قهوه و سایر محصولات کافئین دار

قهوه از دیگر مواد غذای مضر برای زخم معده است. اگر در صدد بهبود زخم معده خود هستید. قهوه و سایر نوشیدنی های کافئین دار را کنار بگذارید. قهوه اگرچه مستقیما باعث ایجاد زخم معده نمی شود. اما در افراد مبتلا به زخم معده منجر به التهاب بیشتر و تحریک زخم و در نتیجه ایجاد درد بیشتر می شود.

قهوه دارای کافئین و سایر موادی است که کارکرد دقیق ان ها در افزایش ترشح اسید معده شناخته شده است. طی مطالعه ای در سال ۲۰۱۰ که توسط انجمن شیمی امرکیا انجام شد. دو ماده catechols و N-alkanoly-5-hydroxytryptamides موادی هستند که علاوه بر کافئین در قهوه موجودند و باعث افزایش ترشح اسید معده می شوند.

همچنین قهوه روند تخلیه معده را تسریع می کند. این موضوع باعث می شود مواد غذای اسیدی شده در معده، قبل از هضم کامل، و زودتر از حالت طبیعی، وارد روده کوچک شوند. و سطح روده کوچک را اسیدی کنند. پس برای کاهش درد مصرف قهوه را متوقف کنید.

همینطور فراموش نکنید که قهوه های بدون کافئین نیز راه حل مسئله نیستند و ترشح اسید معده را حتی شدید تر از قهوه معمولی، افزایش می دهند.

غذاهای تند و ادویه دار

این تصور که غذاهای تند و ادویه دار باعث ایجاد زخم معده می شوند غلط است. اما این غذاها برای بیماران مبتلا به زخم معده مضر هستند. موادی مانند فلفل و سایر ادویه ها، پوشش داخلی معده را تحریک می کنند. در نتیجه اگر زخمی نیز در این پوشش وجود داشته باشد تحریک و ملتهب می شود.

بنابراین غذاها تند و ادویه دار می تواند اثرات زخم معده و شدت این زخم را در بعضی افراد شدت بخشد.

با این حال تمامی انواع فلفل برای زخم معده مضر نیست. به تازگی دانشمندان کشف کرده اند که جزء فعال کیسایسین موجود در فلفل قرمز، می تواند در مهار ترشح اسید معده (بجای تحریک آن) موثر باشد. از سویی مواد قلیایی موجود در فلفل قرمز می تواند باعث تحریک جریان خون در سطحمخاطی معده شده و باز هم برای بهبود زخم معده موثر باشد. البته فراموش نکنید که این موضوع برای همه کار نمی کند و درباره فلفل قرمز بهتر است خودتان تجربه کوچکی کسب کنید و یا با پزشک معالجتان مشورت نمایید.

همچنین بد نیست بدانید که دلایل روشن و دقیقی در مورد ضرر غذاهای سرخ شده و فست فودها برای زخم معده وجود دارد. این مواد نیز منجر به ترشح بیشتر اسید معده شده  (برای هضم این غذاها اسید معده بیشتری نیاز است) و وضعیت زخم را بدتر می کند.

گوشت قرمز

افراد مبتلا به زخم گوارشی باید به طور کامل از گوشت قرمز اجتناب کنند.

گوشت قرمز سرشار از چربی و پروتئین است. و زمان و اسید معده بیشتری برای هضم شدن نیاز دارد. در نتیجه بیشتر در معده باقی می ماند. و فضای معده زمان بیشتری اسیدی خواهد بود. در اینجا نیز مکانیزم ایجاد مشکل مشخص است. اسید معده پوشش مخاطی معده و زخم را تحریک کرده و درد به سراغ فرد مبتلا می آید.

گوشت قرمز حتی می تواند پوشش روده را که در فرآیند هضم موثر است؛ تحت تاثیر قرار داده و تضعیف کند.

پس فراموش نکنید که از گوشت قرمز تا التیام کامل زخم معده پرهیز کنید. گوشت قرمز تنها منبع پروتئین نیست و شما می توانید بجای آن از گوشت مرغ، بوقلمون و ماهی استفاده کنید. البته در مورد مرغ بهتر است قبل از مصرف پوست چرب آن را جدا کنید.

نوشیدنی های گازدار

هر نوع نوشیدنی گازدار، می تواند سطح اسید معده را بسیار بالاتر از حد طبیعی کند. نوشیدنی های گزادار حاوی اسید سیتریک به عنوان نگه دارنده و تقویت کننده طعم هستند. و این اسید برای سطح مخاط معده و روده بسیار آزار دهنده و تحریک کننده است.

پس اگر مبتلا به زخم معده هستید؛ به هیچ وجه نوشابه نخورید.

شیر و سایر محصولات لبنی

برخی افراد مبتلا به زخم معده تصور می کنند مصرف یک فنجان خامه شیر، در کاهش علائم درد موثر است. اما متاسفانه این موضوع تنها یک مسکن موقتی است. و هرگونه شیر و محصولات لبنی برای مبتلایان به زخم معده مضر است.

شیر و بیشتر محصولات لبنی به دلیل چربی بالا می توانند نشانه های زخم معده را تشدید کنند. از طرفی به دلیل پروتئین بالای موجود در این مواد، معده تشویق به تولید اسید بیشتر شده، که این موضوع نیز به تشدید علائم زخم معده کمک می کند.

فراموش نکنید که حتی نوشیدن شیر با معده پر نیز می تواند اوضاع معده شما را بدتر کند. پس از شیر و انواع محصولات لبنی اجتناب کنید.

نمک و مواد غذایی شور

مصرف بالای نمک ارتباط مستقیمی با خطر ابتلا به زخم معده دارد. علت این مشکل نیز ساخته شدن نمک از سدیم است. پس اگر در حال حاضر از زخم معده رنج می برید از نمک و مواد غذایی دارای سدیم پرهیز کنید. وقت آن رسیده است که رد هنگام خرید مواد غذایی، برچسب مواد موجود در آن را با دقت بیشتری بخوانید.

در واقع یک رژیم غذایی پر نمک ممکن است فعالیت ژن مموجود در باکتری هلیکوباتر را تشدید کند. و حتما می دانید که هلیکوباتر اولین عامل شایع ابتلا به زخم معده است.

مصرف بالای سدیم نیز بر کم اثر شدن داروهای مبارزه با زخم معده، موثر است. و فرآیند بهبود را با اختلال مواجه می کند.

در نظر بگیرید که منظور از نمک مصرف آن چه به طور خام و جداگانه و چه در انواع مواد غذایی است.

نکات بیشتر درباره مواد غذایی مضر برای زخم معده

• به جای خوردن دو وعده غذای اصلی در یک روز، ۵ تا ۶ وعده کم حجم تر و در ساعات نزدیک تر به هم مصرف کنید. سعی کنید معده شما بدون روی آوردن به پرخوری، هیچ وقت خالی نماند.
• شام را ۳ الی ۴ ساعت قبل از رفتن به رختخواب صرف کنید. و بعد از آن ۳۰ دقیقه پیاده روی داشته باشید.
• سعی کنید همیشه یک لیوان آب کامل هنگام احساس علائم بیماری بخورید. و هیمنطور یک لیوان آب پس زا صرف یک وعده غذایی (البته با فاصله نیم ساعته با غذا).
• تا جای ممکن علائم استرس را از خود دور کنید.
• اگر سیگار می کشید فورا برای ترک آن اقدام کنید. سیگار علاوه بر ایجاد زخم معده؛ در عفونی کردن آن نیز موثر است.