اختلال دوقطبی در کودکان و نوجوانان

اختلال دوقطبی یک بیماری جدی روانی است. این بیماری به عنوان بیماری افسردگی مانیک یا افسردگی مانی نیز شناخته می شود. در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت به مرور کلی و اجمالی یکی از بیماری های روانی در کودکان یعنی اختلال دوقطبی در کودکان و نوجوانان خواهیم پرداخت.

اختلال دوقطبی در کودکان و نوجوانان

کودکان مبتلا به اختلال دوقطبی به تغییرات خلقی غیرمعمول رو می آورند. گاهی اوقات آنها بسیار خوشحال، بسیار پر انرژی و فعال تر از حد معمول یا فعال تر از سن خود هستند. به این بخش، قسمت مانیک یا همان جنون گفته می شود. گاهی اوقات کودکان مبتلا به اختلال دوقطبی احساس غم زیادی دارند، انرژیشان کم است و فعالیت آن چنانی از خود نشان نمی دهند. به این بخش، قسمت افسردگی گفته می شود.

اختلال دوقطبی، شامل فراز و نشیب های عادی در زندگی فرد نیست. علائم دو قطبی قوی تر از حالت معمولا غم و شادی در کودکان است. در اختلال دوقطبی در کودکان و نوجوانان نوسانات خلقی شدید همراه با تغییر در خواب، سطح انرژی و توانایی فکری می باشد. این علائم به قدری شدت دارد که در فعالیت های عادی کودک اعم از شرکت در سر کلاس درس یا حضور در یک جمع دوستانه اختلال ایجاد می کند. اختلال دوقطبی در کودکان و نوجوانان بسیار خطرناک است. تا جایی که برخی از نوجوانان مبتلا را به فکر خودکشی نیز خواهد انداخت.

کودکان و نوجوانان مبتلا به این اختلال باید درمان شوند. با کمک به آن ها می توانید نشانه های بیماری را مدیریت کرده و زندگی موفقی را برای آن ها به ارمغان بیاورید.

چه کسانی به این اختلال مبتلا می شوند؟

هر کس می تواند به اختلال دوقطبی مبتلا شوند. کودکان و نوجوانان نیز از این قاعده مستثنی نیستند. با این حال، در اکثر افراد مبتلا به اختلال دوقطبی، بیماری از سنین نوجوانان یا جوانی شروع می شود. این بیماری روانی معمولا عمر طولانی دارد.

چرا افراد به اختلال دوقطبی مبتلا می شوند؟

پزشکان نمی دانند که چه چیزی باعث اختلال دوقطبی می شود. اما چندین چیز ممکن است به ایجاد این بیماری کمک کند. ژن های خانوادگی ممکن است یکی از عواملی باشند که اختلال دوقطبی را در بعضی از خانواده ها ایجاد می کنند. با این حال، مهم است که بدانید که فقط داشتن سابقه خانوادگی این اختلال به این معنی نیست که سایر اعضای خانواده نیز به این بیماری مبتلا می شوند.

عامل دیگری که ممکن است به اختلال دوقطبی منجر شود، ساختار مغز یا عملکرد مغزی فرد مبتلا به اختلال است. دانشمندان در حال مطالعه بیشتر بر روی اختلال دو قطبی هستند. این تحقیقات ممکن است به پزشکان کمک کند که بتوانند در درمان این افراد بهتر عمل کنند. همچنین، ممکن است بتوان به کمک آن احتمال ابتلای افراد را به این اختلال پیش بینی کنند.

علائم اختلال دوقطبی چیست؟

اختلال دو قطبی شامل تغییرات خلقی غیر معمول همراه با تغییر در عادات خواب، سطح فعالیت، افکار یا رفتار است. در یک کودک، این تغییرات خلقی و فعالیتی باید بسیار متفاوت از رفتار معمول و رفتار کودکان دیگر باشد. فرد مبتلا به اختلال دوقطبی ممکن است بازه هایی از جنون، افسردگی یا ترکیبی از آن ها را تجربه کند. ترکیبی از این دو حالت دارای علائم جنون و افسردگی است. این تغییرات خلقی باعث ایجاد علائمی می شود که ممکن است یک الی دو هفته ادامه داشته باشند.

کودکان و نوجوانانی مبتلا به دو قطبی در زمان جنون علائم زیر را دارند:

  • احساس شادی زیاد و یا انجام عمل احمقانه به طریقی که برای دیگر افراد عصرشان غیر معمول است.
  • دوره احساساتشان معمولا کوتاه است.
  • در مورد چیزهای مختلف بسیار سریع صحبت می کنند.
  • مشکل خوابیدن دارند اما احساس خستگی نمی کنند.
  • سر جایشان بند نمی شوند.
  • در مورد رابطه جنسی بیشتر بحث می کنند و به آن زیاد فکر می کنند.
  • کارهای خطرناک انجام می دهند.

کودکان و نوجوانانی مبتلا به دو قطبی در زمان افسردگی علائم زیر را دارند:

  • احساس غم می کنند.
  • در مورد دردهایی مانند شکم درد و سر درد زیاد شکایت می کنند.
  • خوابشان بیش از حد کم یا بیش از حد زیاد است.
  • احساس گناه و بی ارزشی دارند.
  • بیش از حد کم یا بیش از حد زیاد غذا می خورند.
  • انرژی کمی داشته و هیچ علاقه ای به فعالیت های سرگرم کننده ندارند.
  • در مورد مرگ و یا خودکشی زیاد فکر می کنند.
اختلال دوقطبی در کودکان و نوجوانان
اختلال دوقطبی در کودکان و نوجوانان

آیا کودکان و نوجوانان مبتلا به اختلال دوقطبی مشکلات دیگری هم دارند؟

جوانان مبتلا به اختلال دوقطبی می توانند هم زمان چندین مشکل داشته باشند. این مشکلات عبارتند از:

  • سوء مصرف مواد: هم بزرگسالان و هم نوجوانان مبتلا به اختلال دوقطبی در معرض خطر نوشیدن زیاد الکل یا مصرف مواد مخدر هستند.
  • کمبود توجه یا اختلال بیش فعالی (ADHD): کودکان مبتلا به اختلال دوقطبی و ADHD ممکن است دچار مشکل تمرکزی نیز باشند.
  • اختلالات اضطرابی مانند اضطراب جدایی

گاهی اوقات مشکلات رفتاری با حالت های خلقی همراه است. در این حالت معمولا رانندگی پر خطر انجام می دهند یا اقدام به خرید چیزهای گران قیمت می کنند. برخی از جوانان مبتلا به اختلال دوقطبی در مورد خودکشی نیز فکر می کنند. بنابراین توصیه می شود در مورد شیوع این افکار در او هوشیار بوده و این علائم را به پزشک اطلاع دهید.

اختلال دوقطبی در کودکان و نوجوانان چگونه تشخیص داده می شود؟

یک پزشک با تجربه کودک را به دقت بررسی خواهد کرد. هیچ آزمایش خون یا اسکن مغزی وجود ندارد که بتواند اختلال دوقطبی را تشخیص دهد. در عوض، پزشک با مطرح کردن سوالاتی درباره الگوهای رفتاری و خواب کودک، می تواند تا حدودی اختلال را تشخیص دهد. پزشک همچنین درباره انرژی و رفتار کودک نیز از شما سوالاتی را خواهد پرسید. گاهی اوقات او باید در مورد مشکلات خانوادگی مانند سابقه افسردگی یا مصرف بیش از حد الکل در خانواده نیز اطلاعاتی را داشته باشد. پزشک ممکن است از تست هایی استفاده کند تا ببیند که آیا چیزی غیر از اختلال دو قطبی باعث ایجاد علائم در کودک شما شده است یا خیر؟

اختلال دوقطبی در کودکان و نوجوانان چگونه درمان می شود؟

در حال حاضر، هیچ درمان قطعی برای اختلال دوقطبی وجود ندارد. پزشکان اغلب کودکان مبتلا به بیماری را به نحو مشابه با بزرگسالان درمان می کنند. درمان می تواند به کنترل علائم کمک کند. درمان پایدار و قابل اعتماد بهتر از درمانی است که شروع و متوقف می شود. گزینه های درمانی اختلال دوقطبی در کودکان و نوجوانان عبارتند از:

دارو: داروهای متعددی برای درمان این بیماری وجود دارد. کودکان نیز به روش های مختلف به داروها پاسخ می دهند. بنابراین نوع مناسب دارو به کودک بستگی دارد. بعضی از کودکان ممکن است نیاز به بیش از یک نوع دارو داشته باشند. زیرا علائم آنها بسیار پیچیده است. گاهی اوقات آنها باید انواع مختلفی از داروها را امتحان کنند تا ببینند که کدام یک برایشان بهتر است. روش خوب برای استفاده از دارو، شروع با کمترین دوز ممکن است. این کار از ایجاد عوارض جانبی جلوگیری می کند. اگر کودکتان از دارو استفاده می کند هرگز بدون اجازه پزشک مصرف آن را قطع نکنید. متوقف کردن دارو به طور ناگهانی می تواند خطرناک باشد، و می تواند علائم دوقطبی را بدتر کند.

روان درمانی: انواع مختلفی از روان درمانی وجود دارد که می تواند به کودکان مبتلا به اختلال دوقطبی کمک کند. درمان به کودکان کمک می کند تا رفتار خود را تغییر داده و آن ها را مدیریت کنند. همچنین می تواند روابط جوانان را با خانواده و دوستان خود بهتر کند. بعضی اوقات این درمان باید بر روی خانواده نیز انجام شود.

کودکان و نوجوانان چه انتظاراتی را باید از درمان داشته باشند؟

با درمان مناسب، کودکان و نوجوانان مبتلا به اختلال دوقطبی می توانند به مرور زمان بهتر شوند. اما گاهی اوقات اختلال دوقطبی کودک تغییر می کند. وقتی این اتفاق می افتد، درمان نیز باید تغییر کند. به عنوان مثال، ممکن است دارو دیگری تجویز شود یا پزشک سایر تغییرات درمانی را توصیه کند. اگر علائم پس از مدتی دوباره ظاهر شوند باید تنظیمات بیشتری بر روی دارو انجام شود. درمان می تواند زمان ببرد. اما چیزی که در این بین مهم است پیگیری درمان است.

بنابراین سعی کنید یک نمودار از خواسته ها، رفتارها و الگوهای خواب کودک تهیه کنید. این نمودار، “نمودار زندگی روزانه” یا “نمودار خلقی” نامیده می شود و به شما و فرزندتان کمک می کند تا بیماری را بفهمید و پیگیری کند. این نمودار برای پیگیری درمان توسط پزشک نیز کاربرد دارد.

چگونه می توان به کودک مبتلا کمک کرد؟

راهنمایی والدین با تشخیص درست و درمان شروع می شود. اگر فکر می کنید فرزندتان اختلال دوقطبی دارد، با روانپزشک ملاقات کنید و درباره علائمی که متوجه آن شده اید با او صحبت کنید.

اگر فرزند شما اختلال دوقطبی دارد، می توانید برای او اقدامات زیر را انجام دهید:

  • صبور باشید.
  • کودک خود را تشویق کنید تا صحبت کرده و با دقت گوش دهد.
  • در مورد قسمت های خلقی کودک اطلاعات تکمیلی را مطالعه کنید.
  • کمک کنید فرزندتان در طول روز سرگرم شود.
  • این درک را به کودک بدهید که درمان می تواند زندگی او را بهتر کند.

اختلال دوقطبی چگونه والدین و خانواده را تحت تأثیر قرار می دهد؟

مراقبت از یک کودک یا نوجوان مبتلا به اختلال دوقطبی می تواند به شما فشار وارد کند. شما باید با تغییرات خلقی و مشکلات دیگر مانند انجام فعالیت های خطرناک او مقابله کنید. این مقابله سخت است و برای هر کسی قابل درک نیست. گاهی اوقات استرس می تواند روابط شما را با دیگران تحت فشار قرار دهد. به همین دلیل ممکن است کل خانواده دچار انزوای اجتماعی شوند.

اگر کودک مبتلا به اختلال دوقطبی دارید، بهتر است که بیشتر از خود مراقبت کنید. کسی را پیدا کنید که بتوانید در مورد احساساتتان با او صحبت کنید. اگر سطح استرس خود را پایین نگه دارید، قطعا بهتر می توانید به فرزندتان کمک کنید و به مراتب فرزند شما نیز بهتر می شود.