بالینیت اصطلاح پزشکی است که در زمان ایجاد التهاب نوک آلت تناسلی مردان به کار برده می شود. التهاب ایجاد شده در این ناحیه، اغلب در پوست ختنه گاه مشاهده می شود. این تورم در بین مردان ممکن است در هر سنی ایجاد شود اما در بین مردان و پسرانی که ختنه نشده اند شایع تر است. التهاب نوک آلت تناسلی مردان در اغلب موارد به علت عفونت و عدم رعایت بهداشت فردی ایجاد می شود. گرچه این التهاب مرگ آور نیست اما اگر درمان نشود می تواند عوارض جدی به دنبال داشته باشد.
سر آلت تناسلی مردان، یک غشای مخاطی است و فاقد حفاظت کراتینیزه پوست است. پوست ختنه گاه سر آلت تناسلی را پوشش می دهد در نتیجه اجازه می دهد تا رطوبت غشا حفظ شود. مردانی که ختنه می شوند، این سطح از حفاظت را ندارد و سر آلت آن ها به طور مداوم خشک است. با وجود حفاظتی که پوست ختنه گاه از غشای سر آلت تناسلی می کند، ممکن است موجب ایجاد عفونت در این منطقه شود. بنابراین مردانی که ختنه شده اند ممکن است حفاظتی در برابر غشای نوک آلت تناسلی خود نداشته باشند و سر آلتشان همیشه خشک باشد اما کمتر ممکن است در معرض ابتلا به التهاب نوک آلت تناسلی مردان (بالینیت) قرار داشته باشند.
معنای التهاب نوک آلت تناسلی مردان (بالینیت)
مانند هر منطقه از بدن، سر آلت نیز، تحت شرایط خاصی، مستعد ابتلا به التهاب است. التهاب پاسخی است که بدن به آسیب های ناشی از عوامل فیزیکی، عوامل شیمیایی، آلرژی یا عفونت می دهد. پوست سر ختنه گاه ممکن است گاهی به عقب حرکت کند و باعث شود نوک آلت تناسلی در معرض هوا قرار گیرد اما در بیشتر مواقع نوک آلت را پوشانده و موجب می شود رطوبت در آن قسمت بدن به دام بیفتد. علاوه بر رطوبت، خاک و باکتری ها نیز در این محیط به خوبی باقی خواهند ماند. این در حالی است که این نقطه از بدن به دلیل پوشیدن لباس های متعدد، مثل لباس زیر و شلوار رو، گرم تر از سایر نقاط بدن هست. وجود رطوبت و گرمای مناسب محیطی ایده آل برای رشد باکتری ها و میکروب ها ایجاد می کند.
دلایل ایجاد التهاب نوک آلت تناسلی مردان (بالینیت) در مردانی که ختنه شده اند اندکی متفاوت است. در این مردان عدم بهداشت مناسب فردی باعث می شود بقایای ادرار، مایع منی، سلول های اپی تلیال و چربی های پوست که در مجموع آن ها را به عنوان smegum می شناسند، در سر آلت تناسلی باقی مانده و موجب ایجاد عفونت و پس از آن التهاب شود. در مرحله بعدی ممکن است پاتوژن مهاجم در این منطقه بدن رشد کند. تکثیر آن ها قادر خواهد بود آسیب های جدی به بافت سر آلت وارد شود.
در مجموعه فرایند التهاب در سر آلت، تورم، قرمزی، گرما و درد ایجاد می شود. از آنجا که التهاب به پوست ختنه گاه نیز گسترش می یابد، این منطقه نیز ممکن است قرمز، متورم و دردناک شود. وقتی پوست ختنه گاه ملتهب می شود، خود را جمع می کند به این حالت فیموز یا تنگی غلاف گفته می شود. به طور مشابه تورم بیش از حد سر آلت ممکن است موجب شود پوست ختنه گاه به عقب رانده شده و در نتیجه از بازگشت آن به وضعیت طبیعی خود جلوگیری کند. این اتفاق نیز با نام پارا فیموز شناخته می شود. تورم بافت آلت تناسلی و پوست ختنه گاه، موجب می شود مجرای ادراری فشرده شده و گاها مسدود شود. اگر بالینیت درمان نشود، می تواند باعث مسدود شدن دائمی شده و از باز شدن مجرا و قسمت دیستال مجرای ادرار جلوگیری کند. در گذر زمان التهاب موجب می شود بافت اسکار شکل گیرد و به طور دائمی مجرای ادرار باریک یا مسدود شود. اگر چه التهاب نوک آلت تناسلی مردان (بالینیت) معمولا به دلیل عفونت ایجاد می شود اما برخی از واقع علت ایجاد این تورم، غیر عفونی است.
علل التهاب نوک آلت تناسلی مردان (بالینیت)
دو عامل اصلی برای ایجاد این التهاب وجود دارد. علت اول عدم رعایت بهداشت مناسب فردی است و علت دوم تنگی پوست ختنه گاه (فیموز یا تنگی غلاف) می باشد. دیگر عوامل خطر عبارتند از:
- HIV
- دیابت
- شرکای جنسی متعدد
- سابقه عفونت های جنسی (STIs)
عفونت
بالینیت عمدتا به دلیل عفونت سر آلت که ممکن است از پوست ختنه گاه ناشی شود، ایجاد می شود. عفونت همزمان سر آلت تناسلی با پوست ختنه گاه بیشتر در مردانی که ختنه نشده اند، مشاهده می شود. پاتوژن مسبب اصلی این عفونت است. این موجودات باکتری های هستند که به طور طبیعی در پوست وجود دارند. ویروس ها و قارچ نیز ممکن است باعث ایجاد التهاب نوک آلت تناسلی مردان شوند. گرچه عفونت های قارچی بیشتر در افرادی که سیستم ایمنی بدنشان دچار نقص است، یا از بیماری هایی ماند HIV رنج می برند و یا دیابت کنترل نشده دارند دیده می شود اما برخی از عوامل دیگر نیز برای عفونت عبارتند از:
- استرپتوکوک
- کاندیدا
- کلامیدیا
- سوزاک (نایسریا گونوره)
- تبخال تناسلی (ویروس هرپس سیمپلکس)
- ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)
- سیفلیس (ترپونما پالیدوم)
- تریکومونا (گونه Trichomonal)
- گونه بورلیا
- گال
علل غیر عفونی
نوک آلت تناسلی مردان حساس است و به راحتی توسط عوامل مکانیکی و شیمیایی صدمه می بیند. زخم های ایجاد شده با علل مکانیکی متفاوت از زخم های ایجاد شده با علل شیمیایی هستند. زخم های شیمیایی اکثرا مربوط به آلرژی های مختلف است. این آلرژی ها می توانند با موارد زیر رخ دهند:
- صابون ها و ضد عفونی کننده ها
- کاندوم، روان کننده واژن و اسپرم کش ها
- پودر و مواد شوینده
Smegum (چربی پوست، سلول های اپیتلیال، عرق، ادرار، خاک) رایج ترین علت غیر عفونی تحریک کننده برای التهاب نوک آلت تناسلی مردان می باشند. سایر عوامل غیر عفونی که ربطی به محرک مکانیکی و یا شیمیایی دارند عبارتند از:
- بیماری های پوستی مانند پسوریازیس
- اگزما
- انسداد بالینیت
- سرطان آلت تناسلی (اگر چه یک عامل خطر نادر برای بالینیت است)
علائم و نشانه های بالینیت
علائم التهاب مانند قرمزی، گرما، تورم، درد و سوزش نوک آلت تناسلی، در میان اولین علائم هستند. اگر التهاب نوک آلت تناسلی مردان بر اثر عفونت های جنسی ایجاد شود، معمولا این علائم ظرف ۲ الی ۳ روز پس از برقراری رابطه جنسی خود را نشان می دهند. شدت التهاب نیز به میزان آسیب و تحریک و این که آیا التهاب مربوط به عوامل عفونی است یا غیر عفونی، بستگی دارد. گاهی شدت این بیماری به قدری است که ممکن است با لمس کردن آلت تناسلی درد بدتر شود و گاهی نیز حتی برخورد لباس زیر با نوک آلت تناسلی دردناک است. خارش نوک آلت تناسلی و ترشح بدبو سایر علائم شایع هستند. علائم اغلب تنها در بخشی از آلت تناسلی ایجاد می شود.
در موارد شدیدتر این التهاب می تواند تمام سر آلت را در برگیرد. در این مرحله ممکن است علائم دیگری نیز در مردان ختنه نشده مانند ناتوانی بازگشت پوست ختته گاه به عقب (فیموز یا تنگی غلاف) و یا ناتوانی آن برای بازگشت به جلو (پارا فیموز) مشاهده شود. علائم ادراری نیز به شدت و طول مدت ابتلا به بالینیت، بستگی دارد. احساس سوزش بر اثر خروج ادرار یکی از علائم شایع التهاب نوک آلت تناسلی مردان در حالت خفیف است. البته این حس در حالت شدید بیماری نیز وجود دارد و ممکن است نشانه انسداد ادراری باشد. علائم دیگری مانند اشکال در ادرار کردن نیز وجود دارند که نشان می دهند مجرای ادرار مسدود شده اند. البته مسدود شدن مجاری ادراری بر اثر التهاب نوک آلت تناسلی مردان بیشتر زمانی ایجاد می شود که التهاب مدت زیادی است که ایجاد شده و درمان نشده است. در این حالت در مجرا ادرار بافت اسکار (بافت زخم) تشکیل شده و مجاری را مسدود می کند.
علائم دیگر مانند زخم آلت تناسلی و دملهای چرکی نیز ممکن است ایجاد شود که بین عفونت های جنسی و بالینیت مشترک هستند. تورم غدد لنفاوی کشاله ران نیز یکی از علائم غیر اختصاصی التهاب نوک آلت تناسلی مردان است و ممکن است علت مشترک بیماری های زیادی باشد.
درمان التهاب نوک آلت تناسلی مردان
درمان این بیماری بستگی به این دارد که فیموز یا تنگی غلاف یا انسداد ادراری وجود دارد یا خیر. در این موارد ختنه ممکن است لازم شود.
درمان بدون وجود فیموز
- جمع کردن پوست ختنه گاه و شستشوی منطقه با آب گرم و تمیز.
- استفاده از پماد ضد میکروبی بر روی منطقه ملتهب.
- مصرف آنتی بیوتیک های خوراکی و یا داروهای ضد قارچ.
- مصرف کورتیکواستروئیدهای موضعی برای کاهش التهاب.
درمان با وجود فیموز
- استفاده از کورتیکواستروئیدهای موضعی ممکن است موثر باشد.
- اگر مورد بسیار شدید بوده و به اقدامات فوق پاسخ نمی دهد، ختنه ممکن است لازم باشد.
پیشگیری از بالینیت
رعایت بهداشت
رعایت بهداشت اولین اصل در پیشگیری از التهاب است. مردانی که ختنه نشده اند باید روزانه پوست ختنه گاه را جمع کرده و محل زیر آن را با آب و صابون بشوند. اگر حساسیت موجب ایجاد بیماری شما شده است استفاده از صابون های ضد حساسیت و نرم کننده به جای صابون های عادی را توصیه می کنیم. بعد از شستشو نیز باید با دستمال توالت منطقه را کاملا خشک کنید.
جلوگیری از آلودگی
آلودگی این منطقه از طریق مدفوع و یا آسیب دیدگی توسط مواد شیمیایی که بر روی دست های آلوده وجود دارد ایجاد می شود. مردان باید از دست زدن به اندام تناسلی خود جلوگیری کنند. تعویض پوشک به طور منظم در نوزادان پسر نیز بسیار مهم است زیرا مدفوع می توانید سر آلت را آلوده کند.
ارتباط جنسی
مقاربت جنسی یک عامل خطر به ویژه در مردان ختنه نشده است. عفونت های مقاربتی با استفاده از کاندوم قابل پیشگیری هستند. حتی عفونت دستگاه تناسلی زنان، مانند برفک واژن، می تواند موجب التهاب نوک آلت تناسلی مردان مستعد شود. زخم های ایجاد شده بر اثر رابطه از طریق مقعد نیز ممکن است منجر به عفونت شود. پس در زمان برقراری رابطه از طریق مقعد از روان کننده یا کاندوم استفاده کنید. رابطه جنسی دهانی نیز یک عامل خطر است. بالینیت عفونی ممکن است از باکتری های دهان نیز ایجاد شود.
عمل جراحی
ختنه یک اقدام پیشگیرانه برای التهاب نوک آلت تناسلی مردان است اما نه برای کودکان زیر ۳ سال.
[quote font_size=”18″ color=”#37a02b”]
پیشنهاد می کنیم برای اطلاعات بیشتر، این مطالب را نیز بخوانید:
راه های طبیعی برای افزایش خون رسانی به آلت تناسلی مردان
علت خارش آلت تناسلی مردان چیست؟
شکستگی آلت تناسلی در مردان ؛ نشانه ها، علل، تشخیص و روش های درمان
علل خونریزی از آلت تناسلی مردان
[/quote]
عوارض ناشی از التهاب نوک آلت تناسلی مردان
درمان سریع التهاب نوک آلت تناسلی مردان برای کاهش شانس ابتلا به عوارض جانبی، ضروری است. عوارض احتمالی این نوع التهاب عبارتند از:
- زخم شدن آلت تناسلی
- عقب کشیده شدن دردناک ختنه گاه
- نرسیدن خون به آلت تناسلی
درماتیت آلرژیک می تواند علت بالینیت باشد که شامل خارش، بثورات، کهیر و التهاب پوست می شود. این التهاب می تواند منجر به زخم شود. ایجاد بافت اسکار در پوست آلت تناسلی می تواند منجر به ناراحتی های مزمن و مشکلات ادراری شود.
روش های جلوگیری از این عارضه
با رعایت بهداشت می توانید به راحتی از بالینیت جلوگیری کنید. استحمام هر روزه، به خصوص بعد از تعریق یا رابطه جنسی نیز روش خوب دیگری برای جلوگیری از این التهاب است. شما می توانید از بالینیت به روش های زیر جلوگیری کنید:
- اجتناب از مصرف محصولات عطری یا دئودورانت در ناحیه آلت تناسلی
- خشک کردن کامل آلت تناسلی پس از استحمام