انعقاد درون رگی منتشر و یا DIC، وضعیتی است که در آن خون در سراسر عروق خونی کوچک بدن لخته می شود. این لخته شدن خون از جریان خون از طریق رگ های خونی جلوگیری یا میزان خون قابل عبور از رگ ها را کاهش می دهد. این اختلال به اندام های بدن آسیب می رساند.
در انعقاد درون رگی منتشر افزایش پلاکت ها و فاکتورهای انعقادی در خون اجازه لخته شدن خون را صادر می کند. پلاکت، سلول خون است که با به هم چسبیدن موجب می شود بریدگی هایی که منجر به آسیب دیواره رگ های خونی شده و خونریزی دارد، مسدود شود. فاکتورهای انعقادی نیز پروتئین های مورد نیاز برای لخته شدن طبیعی خون هستند. با کاهش پلاکت و فاکتورهای انعقادی در خون، خونریزی شدید می تواند رخ دهد.
بدن شما دارای یک سیستم کامل برای کنترل خونریزی است. هنگامی که برش کوچک یا اخلال در دیواره رگ های خونی رخ می دهد، بدن با فعال کردن فاکتورهای انعقادی از خونریزی بیش از حد جلوگیری می کند. این فاکتورهای انعقادی، مانند ترومبین و فیبرین، با پلاکت همکاری کرده و به شکل خون لخته شدن در می آیند. لخته شدن خون، بریدگی دیواره رگ های خونی را مسدود کرده. پس از آن، خونریزی متوقف می شود. در طی چند روز زخم عروق التیام می یابد، و بدن لخته ایجاد شده را به صورت اتوماتیک تجزیه می کند.
علت انعقاد درون رگی منتشر
برخی بیماری ها و شرایط می توانند باعث شوند که فاکتورهای انعقادی بیش از حد فعال شده، که منجر به انعقاد درون رگی منتشر می شود. این بیماری ها و شرایط عبارتند از:
- سپسیس (عفونت در جریان خون)
- جراحی و تروما
- سرطان
- عوارض جدی بارداری و زایمان
- نمونه هایی از علل کمتر معمول انعقاد درون رگی منتشر، نیش مارهای سمی (مانند مارهای زنگی و افعی ها)، سرمازدگی و سوختگی هستند.
انعقاد درون‌رگی منتشر می تواند خونریزی داخلی و خارجی ایجاد کند. خونریزی خارجی در زیر پوست یا مخاط رخ می دهد. (مخاط بافتی است که برخی از ارگان ها و حفره بدن، مانند بینی و دهان را تشکیل می دهند.) اما خونریزی داخلی در اعضای داخلی بدن مانند دستگاه گوارش ایجاد می شود.
انواع و درمان های انعقاد درون رگی منتشر
دو نوع انعقاد درون رگی منتشر حاد و مزمن وجود دارد.
- انعقاد درون‌رگی منتشر حاد در عرض چند ساعت یا چند روز منجر به لخته شدن خون می شود و باید به سرعت درمان شود. این نوع از انعقاد درون‌رگی منتشر معمولا در عروق خونی کوچک آغاز می شود و به سرعت منجر به خونریزی شدید می شود.
- انعقاد درون‌رگی منتشر مزمن به آهستگی پیشرفت می کند (بیش از هفته ها یا ماه ها انتشار خونریزی و لخته شدن طول می کشد.). این نوع از انعقاد داخل عروقی منتشر معمولا به سرعت به عنوان DIC حاد شناخته نمی شود. DIC مزمن باعث لخته شدن خون بیش از حد شده، اما معمولا به خونریزی منجر نمی شود. سرطان شایع ترین علت DIC مزمن است.
درمان DIC شامل درمان لخته شدن خون، خونریزی و علت این بیماری است. افرادی که به انعقاد درون‌رگی منتشر حاد مبتلا هستند به تزریق خون، دارو و دیگر اقدامات ایمنی در زندگی نیاز دارند. افرادی که DIC مزمن دارند استفاده ا داروها برای کمک به جلوگیری از لخته شدن خون در عروق خونی کوچک، برایشان مفید هستند.
آسیب های DIC بستگی به شدت آن و علت زمینه ای دارد. DIC حاد می تواند به اندام های بدن آسیب برساند و حتی اگر درمان نشود منجر به مرگ شود. اما انعقاد درون‌رگی منتشر مزمن تنها به اندام ها آسیب می رساند. محققان به دنبال راه هایی برای جلوگیری از DIC در اوایل تشخیص آن هستند. آنها همچنین مطالعاتی بر روی استفاده از پروتئین های مختلف و داروهای ضد لخته شدن خون، برای درمان این بیماری انجام داده اند.