بارداری و بیماری های روماتولوژیک و تاثیر این دو وضعیت بر روی یکدیگر

بیماری های روماتولوژیک اغلب زنان را در طول سال های باروری خود یعنی زمان که انتظار بارداری از آن ها می رود تحت تاثیر قرار می دهند. سال هاست که به زنان مبتلا به بیماری های خودکار سیستم ایمنی بدن برای باردار شدن توصیه های زیادی می شود. اما اکنون پزشکان می دانند که با مدیریت دقیق پزشکی و مامایی، بسیاری از این زنان می توانند حاملگی های موفقی داشته باشند. با این حال موفقیت به معنا این نیست که این بیماری کاملا بی خطر است. پزشکان و بیماران باید برای مقابله با عوارض احتمالی این بیماری برای مادر و کودک آماده باشند. علاوه بر این، زنان مبتلا تا زمانی که بیماری های آن ها تحت کنترل نباشد نباید باردار شوند. در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت به صورت اختصاصی در مورد بارداری و بیماری های روماتولوژیک صحبت خواهیم کرد.

بارداری و بیماری های روماتولوژیک

بارداری و بیماری های روماتولوژیک هر دو بر روی یک دیگر تاثیر می گذارند. برای اطلاع از تاثیر بارداری و بیماری های روماتولوژیک تا انتهای این مطلب را مطالعه کنید.

اثرات حاملگی بر روی بیماری های روماتولوژیک چیست؟

اثرات حاملگی بر بیماری های روماتولوژیک متفاوت است. آرتروز روماتوئید (RA)، لوپوس اریتماتوی سیستمیک (SLE) و سندرم آنتی فسفولیپید (APS) معمولا توسط بارداری تغییر می کنند. به عنوان مثال، علائم RA اغلب در بیماران باردار بهبود می یابند. این حالت اغلب باعث کاهش نیاز بیمار به دارو می شود، اما ممکن است پس از زایمان مجددا تشدید شود.

رابطه بین فعالیت لوپوس اریتماتوی سیستمیک و بارداری در بین پزشکان بیشتر مورد بحث می باشد. به طور کلی در این بیماری، گرایشی برای دوره های خفیف تا متوسط عود، به خصوص در نیمه دوم بارداری و دوره پس از زایمان وجود دارد. با این حال، بسیاری از این عوارض، زندگی مادر یا نوزاد را به خطر نمی اندازند، و پیش بینی اثرات طولانی مدت لوپوس اریتماتوی سیستمیک در بارداری به طور قابل توجهی تغییر نمی کند. در حال حاضر مشخص شده است که بهبودی بالینی علائم حدود سه تا شش ماه قبل از بارداری، احتمال بروز علائم را در حاملگی کاهش می دهد.

سندرم آنتی فسفولیپید (APS) خطر ابتلا به لخته شدن خون در رگ ها و شریان ها و همچنین عوارضی مانند سقط جنین، زایمان زودرس یا فشار خون بالا را در دوران بارداری افزایش می دهد. بیماران مبتلا به بیماری کلیوی خطر ابتلا به پره اکلامپسی را نیز دارند. پره اکلامپسی و اکلامپسی شرایطی هستند که ممکن است به کلیه ها و کبد مادر آسیب برساند. این افراد همچنین با خطر بیشتری برای ابتلا به زایمان زودرس یا مرگ جنین مواجه هستند. بنابراین، بارداری به ویژه زمانی که نزدیک به زایمان می شود یک دوره بسیار خطرناک برای زنان مبتلا به APS است و نیاز به مراقبت ویژه دارد.

پرفشاری خون ریوی یک نوع فشار خون بالا است که بر روی شریان های ریه ها و قلب تاثیر می گذارد. این بیماری گاهی اوقات موجب بروز عوارض در بیماری هایی مانند لوپوس، APS، سندرم شوگرن و اسکلرودرمی می شود. از آنجا که فشار خون ریوی اغلب در طول بارداری بدتر می شود (به ویژه در دوران پس از زایمان) توصیه نمی شود که زنان مبتلا به این بیماری باردار شوند.

به نظر می رسد سایر بیماری هایی مانند پلمیوسیت، درماتوموتیسیت و واسکولیت تحت تاثیر بارداری قرار نگیرند. تا زمانی که بیمار فشار خون ریوی یا فیبروز ریوی ندارد، به نظر نمی رسد که اسکلرودرمی بتواند تحت تاثیر بارداری قرار گیرد. با این حال، هنوز هم توصیه می شود که تنها بیمارانی که این بیماری ها را تحت کنترل داند و مراقبت های لازم را انجام می دهند باردار شوند.

اثرات بیماری های روماتولوژیک بر بارداری چیست؟

در طول بارداری و هنگامی که اثرات التهاب بیماری های روماتولوژیک فعال می شود و باید داروهای لازم برای کنترل التهاب مصرف شود، می تواند مشکلاتی را ایجاد کند. بیماری هایی که احتمال دارد بر کلیه ها (به ویژه APS) تأثیر بگذارند بیشتر احتمال دارد بر روی عوارض بارداری تاثیر بگذارند.

بیماران مبتلا به بیماری کلیوی، به علت واسکولیت، اسکلرودرم یا لوپوس، معمولا با خطر ابتلا به پرفشاری خون و پره اکلامپسی رو به رو هستند. اگر عملکرد کلیه و فشار خون قبل از بارداری طبیعی باشد و این بیماری  حداقل شش ماه قبل از بارداری غیر فعال باشد، نتیجه و تاثیر آن بر روی بارداری احتمالا خوب است. به زنان مبتلا به اختلال عملکرد کلیه، فشار خون بالا و یا عود بیماری های روماتولوژیک فعال توصیه می شود که باردار نشوند.

APS احتمالا بیشترین تاثیر را در بارداری دارد. این بیماری احتمالا به عوارض زیر مرتبط است:

• سقط جنین در اوایل و اواخر بارداری
• زایمان زودرس
• نوزادان کم وزن
• ترومبوز (وضعیتی است که درآن در رگ های خونی لخته خون ایجاد می شود)
• پره و اکلامپسی

بنابراین، حاملگی در زنان مبتلا به APS همیشه باید به عنوان حاملگی پرخطر محسوب شود و نیاز به نظارت دقیق پزشکی و مامایی دارد. درمان آن نیز مبتنی بر دوز پایین آسپیرین و هپارین است.

در نهایت، یک بیماری نادر به نام بلوک قلبی مادرزادی می تواند در ۲ درصد از کودکان متولد شده در مادران با آنتی بادی anti-Ro (که اغلب در بیماران مبتلا به لوپوس و سندرم شوگرن دیده می شود) رخ می دهد. آنتی بادی anti-Ro می تواند به سیستم گردش خون جنین وارد شود و با تداخل در شکل گیری قلب نوزاد ضربان آن را کاهش دهد. این نوزادان ممکن است بعد از به دنیا آمدن نیاز به یک ضربان ساز دائمی داشته باشد. بنابراین، زنان دارای آنتی بادی های anti-Ro نیز باید تحت نظارت قرار گرفته و اسکن قلب نوزاد را در دوران بارداری انجام دهند.

استفاده از داروهای روماتولوژیک در دوران بارداری و شیردهی

در طول بارداری، اثرات التهابی، هنگامی که بیماری های روماتولوژیک فعال می شود و داروهایی که برای درمان این بیماری ها استفاده می شود، می تواند مشکلاتی را ایجاد کند. اطلاعات موجود در مورد ایمنی بسیاری از داروها در زنان باردار ناقص است. بر اساس اطلاعات موجود، اکثر روماتولوژیست ها به طور کلی در مورد داروهای بیماری های روماتولوژیک توصیه های زیر را ارائه می کنند.

جدول ۱: داروهای قابل قبول در دوران بارداری و شیردهی

این فهرست فقط باید یک راهنمای عمومی در نظر گرفته شود و ممکن است در همه شرایط کاربرد نداشته باشد. زنان باردار یا حاملگی باید داروهای خود را با هر دو متخصص روماتولوژیست و متخصص زنان و زایمان چک کنند. بسیاری از زنان ترجیح می دهند در دروان بارداری و شیردهی دارو مصرف نکنند. با این حال، عواقب عدم مصرف دارو و خطر ابتلا به بیماری های روماتولوژیک در آن ها ملاحظات مهمی هستند که باید هم با متخصص روماتولوژیست و هم با متخصص زنان و زایمان بررسی شود.

چندین نمونه از داروهای بالا به ویژه متوتروکسات و سیکلوفسفامید بر روی سلول های اسپرم در مردان تأثیر می گذارند. بنابراین توصیه می شود که این داروها به مدت سه ماه قبل از این که اقدام به بارداری شود، توسط پدران استفاده نشود.

[quote font_size=”18″ color=”#37a02b”]

پیشنهاد می کنیم برای اطلاعات بیشتر، این مطالب را نیز بخوانید:

تب روماتیسمی و آسیب هایی که به قلب می زند

اثرات بیماری روماتیسم بر روابط زناشویی

ناهنجاری ها، بیماری ها و مشکلات مرتبط با بارداری

[/quote]

مدیریت بارداری و بیماری های روماتولوژیک

اگر در مورد بارداری در حال تصمیم گیری هستید و به یکی از بیماری های روماتولوژیک مبتلا می باشید باید مشاوره ای در مورد خطرات خاصی که در این دوران شما را تهدید می کنند داشته باشند. در طول مدت مشاوره با پزشک می توانید نگرانی های خاصی خود را در مورد بارداری و بیماری های روماتولوژیک بررسی کنید و یاد بگیرید که کدام عوارض حاملگی شما را تهدید می کند.

در ادامه به چند نکته اشاره می کنیم که بارداری را جز بارداری پرخطر می کند.

• بارداری قبلی همراه با عوارض
• بیماری کلیوی زمینه ای
• بیماری قلبی زمینه ای
• بیماری ریوی زمینه ای (شامل فشار خون ریوی)
• شعله ور شدن بیماری های روماتولوژیک
• سابقه قبلی لخته شدن خون
• حضور آنتی بادی SSA و SSB
• IVF (لقاح آزمایشگاهی)
• حاملگی دوقلو، سه قلو و …
• سن بیش از ۴۰ سال مادر

هر نوع بیماری روماتولوژیک در زنان باید قبل از شروع بارداری به مدت حداقل سه الی شش ماه تحت کنترل باشد. تا زمانی که دارو برای جنین مضر نباشد، باید برای جلوگیری از شعله ور شدن علائم بیماری از دارو استفاده کنید. پردنیزولون به دلیل ایجاد عوارض جانبی زیر باید در دوزهای زیر ۱۰ میلی گرم در روز استفاده شوند:

• فشار خون بالا
• دیابت
• افزایش بیش از حد وزن
• خطر ابتلا به عفونت ها
• پارگی زودرس غشاء

هیدروکسی کلروکین یک داروی بسیار امن برای مادر و جنین است و نباید قبل، در طی یا بعد از بارداری مصرف آن متوقف شود. فشار خون بالا باید با استفاده از داروهایی که در دوران بارداری ایمن هستند، مدیریت شوند. مصرف کاپتوپریل و انالاپریل در طول شیردهی ایمن هستند.

زنان مبتلا به سندرم آنتی فسفولیپید (APS) باید بسته به سابقه بیماری خود، آسپیرین با دوز کم یا همراه هپارین را دریافت کنند. در بعضی از زنان مبتلا به APS یا زنان دارای سابقه قبلی لخته شدن خون، استفاده از هپارین برای چهار تا شش هفته پس از زایمان جهت پیشگیری از لخته شدن خون توصیه می شود. افرادی که دارای سابقه لخته شدن خون هستند باید مجددا بعد از زایمان وارفارین را شروع کنند. زیرا این دارو در طول شیردهی ایمن است (جدول ۱).

منابع:

Pregnancy and Rheumatic Disease