سلول ها یا همان گلبول های سفید خون مولکول های حیاتی در بدن هستند. نقش آن ها مبارزه با عفونت است و برای ایجاد سلامتی در بدن وجودشان ضروری است. بالا بودن گلبول های سفید خون ممکن است نشان دهد که بدن دچار عفونت شده و سیستم ایمنی آن برای نابودی عوامل بیماری زا در حال تلاش است. بالا بودن گلبول های سفید خون گاهی نیز ممکن است نشانه ای از این باشد که فرد در معرض فشارهای جسمی یا احساسی قرار دارد. افراد مبتلا به سرطان های خاص خون نیز ممکن است با افزایش تعداد گلبول های سفید خون مواجه شوند.
پایین بودن گلبول های سفید خون نیز می تواند نشان دهد که چیزی باعث شده که سلول ها سریع تر از آن که ساخته می شوند از بین بروند یا اینکه تولید بدن از این سلول های بسیار کم است.
سلول های سفید خون تقریبا ۱ درصد از کل سلول های خونی را تشکیل می دهند و برای عملکرد طبیعی بدن ضروری هستند. سلول های سفید خون به نام کلوسیت نیز شناخته می شوند.
گلبول های سفید خون در حفاظت از بدن یک عامل بسیار مهم محسوب می شوند. این سلول ها می توانند از تاثیر باکتری ها، ویروس ها یا سایر مواد خارجی که بدن آن را نوعی تهدید می داند، جلوگیری کنند. سلول های سفید خون به طور مداوم در مغز استخوان تولید می شوند و تا زمانی که مورد نیاز هستند، درون خون و سیستم های لنفاوی به صورت آماده باش منتظر می مانند.
مطالب این مقاله مجله پیام سلامت در مورد موضوعات زیر است:
- تعداد و نوع سلول های سفید خون
- بالا بودن گلبول های سفید خون
- عدم توازن در سلول های سفید خون
- روش های تشخیص بالا بودن گلبول های سفید خون
تعداد و نوع سلول های سفید خون
در بدن اکثر افراد تعداد زیادی از گلبول های سفید تولید می شود. در بدن یک فرد سالم روزانه حدود ۱۰۰ میلیارد گلبول سفید تولید می شود. طبق گزارشات طبیعی، میزان آزمایشگاهی این سلول ها باید بین ۴۰۰۰ تا ۱۱۰۰۰ سلول در هر میکرولیتر خون باشد. اگر چه این عدد می تواند بر اساس نژاد فرد متفاوت باشد.
چندین نوع از گلبول های سفید وجود دارد که هر کدام مسئولیت های مختلفی دارند:
- لنفوسیت ها برای تولید آنتی بادی هایی که بدن را در برابر باکتری ها، ویروس ها و دیگر تهدیدات محافظت می کنند، حیاتی هستند.
- نوتروفیل ها گلبول های سفید قوی هستند که باکتری ها و قارچ ها را از بین می برند.
- بازوفیل ها بدن را در برابر عفونت با ترشح مواد شیمیایی به جریان خون، به ویژه برای مبارزه با آلرژی ها آماده می کند.
- ائوزینوفیل ها مسئول از بین بردن انگل ها و سلول های سرطانی هستند و بخشی از یک پاسخ آلرژیک محسوب می شوند.
- مونوسیت ها مسئول حمله و تجزیه میکروب ها و یا باکتری هایی هستند که وارد بدن فرد می شوند.
هنگامی که مونوسیت ها مورد نیاز هستند، آن ها به اندام های دیگر مانند طحال، کبد، ریه ها و مغز استخوان می روند. در آنجا آن ها به سلولی به نام ماکروفاژ تبدیل می شوند. ماکروفاژ مسئول بسیاری از عملکردهای سلولی از جمله حذف بافت مرده یا آسیب دیده، از بین بردن سلول های سرطانی و تنظیم پاسخ ایمنی می باشد.
بالا بودن گلبول های سفید خون
افزایش گلبول های سفید خون، اصطلاحی به نام لکوسیتوز دارد. این عارضه معمولا در پاسخ به شرایط زیر رخ می دهد:
- عفونت
- ایمونوسپرسیون (سرکوب شدن سیستم ایمنی)
- مصرف داروهایی نظیر کورتیکواستروئیدها
- اختلالاتی در مغز استخوان یا سیستم ایمنی
- برخی از انواع سرطان مانند لوسمی لنفوسیتی حاد یا مزمن
- التهاب مانند کسانی که به آرتریت روماتوئید مبتلا هستند.
- صدمه
- استرس احساسی
- زایمان
- بارداری
- سیگار کشیدن
- عکس العمل های آلرژیتیک
- ورزش بیش از حد
برخی بیماری های تنفسی مانند سیاه سرفه یا سل ریوی نیز ممکن است میزان گلبول های سفید خون را افزایش دهند.
علل بالا بودن سایر گلبول های سفید خون
در برخی موارد، همه سلول های سفید خون تحت تاثیر قرار می گیرند. با این حال، برخی از افراد مبتلا به بیماری های خاص، تنها تغییر را در یک نوع سلول سفید خون شاهد هستند. اگر سطح یک نوع خاص از سلول های سفید خون افزایش یابد، ممکن است دلیل آن محرکی خاص باشد.
مونوسیت ها: اگر بدن دارای سطح بالایی از مونوسیت ها باشد، ممکن است نشان دهنده وجود عفونت مزمن، اختلال خود ایمنی یا اختلال خون مانند سرطان یا سایر بیماری های مشابه باشد.
لنفوسیت ها: در صورت افزایش سطح لنفوسیت ها، به آن لکوسیتوز لنفوسیتی گفته می شود. این عارضه ممکن است به علت یک ویروس یا یک عفونت مانند سل ایجاد شود. همچنین ممکن است به لنفوم و لوسمی خاص نیز مرتبط باشد.
نوتروفیل ها: اگر سطح نوتروفیل ها در بدن افزایش پیدا کند، این اختلال به عنوان لکوسیتوز نوتروفیل شناخته می شود. این وضعیت یک پاسخ فیزیکی طبیعی به یک رویداد مانند عفونت، آسیب، التهاب، عوارض جانبی برخی داروها و انواع خاصی از لوسمی است.
بازوفیل ها: افزایش میزان بازوفیل ها ممکن است در افراد مبتلا به سابقه بیماری های ضعف تیروئید، که به عنوان کم کاری تیروئید نیز شناخته می شود یا در سایر بیماری های دیگر، رخ دهد.
ائوزینوفیل ها: اگر سطح بالایی از ائوزینوفیل ها در خون وجود داشته باشد، بدن ممکن است به یک عفونت انگلی مبتلا شده باشد یا به آلرژن و یا آسم واکنش نشان دهد.
گاهی اوقات علت مشخصی برای بالا بودن گلبول های سفید خون وجود ندارد. به این حالت سندرم هیپروئوزینوفیل ایدیوپاتیک گفته می شود. این اختلال می تواند به عوارض جدی مانند آسیب به قلب، ریه، کبد، پوست و آسیب های عصبی منجر شود.
کسانی که تحت تاثیر سندرم هیپروئوزینوفیل ایدیوپاتیک قرار دارند ممکن است علائم زیر را داشته باشند:
- کاهش وزن
- تب
- تعریق شبانه
- خستگی
- سرفه
- درد قفسه سینه
- ورم
- درد معده
- بثورات پوستی
- درد
- ضعف
- گیجی
- اغماء
عدم توازن سایر سلول های سفید خون
اگر سطح سلول های سفید خون پایین تر از حد معمول باشد، ممکن است نشانه ای از این باشد که فرد مبتلا به ضعف در سیستم ایمنی شده است. به عنوان مثال اچ آی وی یا ایدز می توانند چنین شرایطی را به وجود آورند. این کمبود به این علت رخ می دهد که افراد مبتلا به این بیماری به عفونت بیشتر حساس هستند.
تولید غیر طبیعی سلول های خونی نیز یکی از ویژگی های انواع سرطان ها، مانند لوسمی و لنفوم است.
تعدادی از بیماری ها که به طور کلی به عنوان اختلالات میلولوپرولیفراتیک شناخته می شوند، می توانند در مغز استخوان تغییراتی را ایجاد کنند. هنگامی که تعداد سلول های خونی نابالغ بیش از حد می شود، عدم تعادل در گلبول های خون ایجاد خواهد شد. این بیماری ها نادر هستند و ممکن است خوش خیم یا بد خیم باشند.
تشخیص بالا بودن گلبول های سفید خون
اگر تعداد گلبول های سفید خون خیلی زیاد باشد، می تواند نشانگر این باشد که یک مشکل مانند سرطان یا عفونت در بدن وجود دارد. برای ارزیابی تعداد گلبول های سفید خون، می توان از آزمایش خون استفاده کرد، و برای تعیین دقیق علت آن ها، از تست ها لازم دیگر استفاده می شود.