استرس این روزها به بخش جدا نشدنی زندگی افراد تبدیل شده است. بثورات پوستی ناشی از استرس یک علامت فیزیکی شایع استرس است که می تواند در همه افرادی که استرس دارند رخ دهد. این در حالی است که استرس خفیف، عموما تاثیر کمی بر روی بدن دارد. اما قرار گرفتن در معرض استرس شدید یا مکرر و مزمن می تواند منجر به ایجاد عوارض جانبی شود که یکی از این عوارض، بثورات پوستی است.
در این مقاله مجله پیام سلامت، ما علل بثورات پوستی ناشی از استرس را مورد بحث قرار داده و در مورد چگونگی شناسایی، درمان، و جلوگیری از آن نیز صحبت می کنیم.
محتویات این مقاله به موضوعات زیر اختصاص دارد:
- اثرات استرس بر پوست
- درمان بثورات پوستی ناشی از استرس
- علل آلترناتیو بثورات پوستی
- جلوگیری از بثورات پوستی ناشی از استرس
بثورات پوستی ناشی از استرس ( تاثیر استرس بر روی پوست)
در حالی که اغلب افراد تصور می کنند که استرس یکی از بیماری های موثر بر روی روان است، اما استرس علائم فیزیکی بیشماری را نیز ایجاد می کند. یکی از نقاط بدن که استرس می تواند بر روی آن تاثیر بگذارد، پوست است. استرس می تواند به طرق مختلف پوست را تحت تاثیر خود قرار دهد.
کهیر ناشی از استرس
استرس می تواند به شیوع کهیر دامن بزند. بنابراین اگر در زمان استرس، بثوراتی شبیه به کهیر بر روی پوست ایجاد شود جای تعجب ندارد. کهیر به لکه های قرمز رنگ و تاول دار روی پوست گفته می شود. اندازه بثورات ایجاد شده توسط کهیر متفاوت است و در هر جایی از بدن می تواند رخ دهد.
مناطق تحت تاثیر کهیر می تواند احساس خارش نیز داشته باشند. در برخی از موارد، آن ها باعث ایجاد احساس سوزن سوزن شدن و یا سوزش در هنگام لمس می شوند.
این نوع کهیر می تواند به دلایل مختلف دیگری نیز ایجاد شود. این دلایل عبارتند از:
- قرار گرفتن در معرض سرما یا گرما
- عفونت
- برخی از داروها، از جمله آنتی بیوتیک ها
شایع ترین علت کهیر یک آلرژن است که وارد بدن می شود. به عنوان مثال، افراد مبتلا به تب یونجه ممکن است کهیر را در نتیجه قرار گرفتن در معرض گرده تجربه کنند. ضمن این که استرس عاطفی نیز می تواند به شیوع این نوع بثورات (کهیر) دامن بزند. دانشمندان معتقدند که بثورات ایجاد شده به این شکل در بدن، بر اثر تغییرات هورمونی و مواد شیمیایی در بدن که در پاسخ به استرس ایجاد شده اند، رخ می دهد.
این تغییرات موجب می شوند که رگ های خونی باز و گشاد شده و نشت داشته باشد. به این ترتیب تکه های قرمز و متورم روی پوست ایجاد می شود. کهیر ممکن است توسط عوامل زیر بدتر نیز شود:
- مصرف الکل یا کافئین
- قرار گرفتن در معرض حرارت زیاد
آیا استرس می تواند بیماری های پوستی موجود را بدتر کند؟
استرس می تواند موجب شود که روند درمان و بهبودی مشکلات پوستی موجود به درستی انجام نشود. به عنوان مثال، استرس می تواند بیماری های پوستی شناخته شده ای مانند پسوریازیس و اگزما را بدتر کند.
چه زمانی باید برای بثورات پوستی ناشی از استرس به پزشک مراجعه کنیم؟
بثورات پوستی ناشی از استرس که کمتر از ۶ هفته بر روی بدن وجود دارد، بثورات حاد در نظر گرفته می شوند. اما اگر زمان میزبانی بدن از این ضایعات پوستی بیش از این مدت باشد، بثورات جلدی مزمن تلقی می شوند. این نوع بثورات، معمولا در عرض چند هفته از بین می روند و نیاز به درمان خاصی ندارند. اما اگر ضایعات ادامه دارند و در کوتاه مدت درمان نمی شوند باید با متخصص پوست و مو مشورت کنید.
تجربه شیوع کهیر بدون در نظر گرفتن زمانی که از بین می روند، می تواند ناراحت کننده باشد. در چنین مواردی، توصیه می شود حتما درمان هایی لازم انجام شده و از مواردی که موجب تحریک کهیر می شوند خودداری کنید.
به طور مشابه، بسیاری از بثورات پوستی ناشی از استرس نسبتا خفیف هستند. اما اقدامات لازم برای مدیریت شیوع آن ها، باعث کاهش تاثیر این بثورات روی پوست می شوند.
کهیر گاهی اوقات کل بدن را پوشش داده و با علائم زیر همراه هستند:
- برداشته شدن لایه از پوست یا ایجاد تاول
- تب
- درد
اگر چنین علائمی را دارید، ممکن است بیماری شما یک بیماری جدی یا آلرژی باشد. در این شرایط حتما باید با پزشک مشورت کنید.
درمان بثورات پوستی ناشی از استرس
روش های معمولی که برای درمان بثورات استرس وجود دارد، معمولا در خانه قابل اجرا است. به عنوان مثال استفاده از آنتی هیستامین یکی از این درمان ها محسوب می شود. این داروها موجب کاهش خارش پوست می شوند.
روش دیگر، خنک کردن پوست است. خنک کردن پوست باعث می شود که احساس خارش کمتر شود. برای این کار می توانید بدنتان را با آب سرد حمام کنید یا اگر بثوراتتان در مناطقی خاصی از پوست است، با استفاده از کمپرس یخ، خارش را تسکین دهید.
در موارد شدیدتر، دکتر ممکن است مصرف کوتاه مدت داروهای زیر را تجویز کند:
- آنتی هیستامین قوی تر
- استروئیدها
- درمان با آنتی بیوتیک
اگر بثورات ادامه داشته باشد، پزشک شما را به متخصص پوست ارجاع می دهد تا با کمک او علاوه بر انتخاب دارو مناسب، عامل تحریک کننده کهیر و بثورات شناسایی شود. برخی از افراد نیز ممکن است دریابند که بثورات آنها مربوط به ایجاد شرایط دیگری مانند آنژیوادم یا آنافیلاکسی است. ماهیت عوارض ایجاد شده و چگونگی خارش می تواند نوع درمان این بثورات را تعیین کند.
علل آلترناتیو بثورات پوستی
گاهی نیز ممکن است بثورات ایجاد شده، دلیل دیگری به غیر از استرس داشته باشند. این علل عبارتند از:
- جوش حرارتی: قرار گرفتن در معرض آب و هوای گرم و مرطوب می تواند باعث خارش و ایجاد بثورات ناشی از حرارت شود.
- اگزما: این بیماری مزمن می تواند در هر سنی رخ دهد. در این بیماری برامدگی های کوچکی بر روی پوست ایجاد شده که می تواند به شکل تکه های قرمز متراکم، که به آن ها پلاک گفته می شود، ظاهر شوند.
- درماتیت تماسی: این بیماری در اثر تماس با یک ماده آلرژی زا ایجاد می شود، صابون و یا جواهرات خاص، که در تماس با پوست هستند، مهمترین عاملان درماتیت تماسی می باشند.
- پیتریازیس روزهآ: این شکل از بیماری پوستی، یک لکه بزرگ و اغلب برجسته ایجاد کرده که با بثورات کوچکتر احاطه شده است.
- روزاسه: کهیر به دلیل روزاسه اغلب (اما نه همیشه) در صورت ظاهر می شود و ممکن است برای هفته ها یا ماه باقی بماند. هیچ درمانی برای این بیماری وجود ندارد و خارش می تواند با وجود درمان دوباره عود کند.
جلوگیری از بثورات پوستی ناشی از استرس
همان طور که از نام این عارضه نیز مشخص است، این بثورات معمولا به دلیل تجربه استرس ایجاد می شوند. بهترین راه برای جلوگیری از بثورات استرس، کاهش قرار گرفتن در معرض استرس است. متاسفانه، این کار همیشه ممکن نیست.
عوامل استرس زا خاصی وجود دارند که اجتناب ناپذیر می باشند. شرایط کاری دشوار و داشتن روابط پیچیده می تواند غیر قابل کنترل باشند. با این وجود روش های وجود دارد که به فرد کمک می کند تا توانایی مقابله با استرس را پیدا کند.
استفاده از همه یا یکی از روش زیر موجب تغییر در شیوه زندگی شده و تاثیر استرس بر روی بدن را به حداقل می رساند:
- ورزش منظم
- داشتن رژیم غذایی سالم و متعادل
استرس همچنین می تواند از طریق درمان با روش های تمدد اعصاب، کاهش پیدا کند. یکی از فنون این تکنیک، مدیتیشن با تمرکز حواس است.
از طرفی حذف یا کاهش اثرات استرس متاسفانه کار دشواری است. استراتژی های موثر با توجه به ماهیت عوامل استرس زا و شرایط شخصی بیمار متفاوت خواهند بود. بنابراین همیشه ممکن نیست که بتوانیم از تاثیرات استرس بر روی بدن جلوگیری کنیم. در چنین شرایطی، بثورات پوستی ناشی از استرس ممکن است اجتناب ناپذیر باشد. این یعنی، کسی که بر اثر استرس دچار ضایعات پوستی می شود، باید سعی کند تا به جای درمان صد در صد، ناراحتی ناشی از آن را به حداقل رسانده و از بدتر شدن آن جلوگیری کند.