برونشیت حاد ؛ نشانه ها، علل و روش های درمان

برونشیت حاد به معنی ایجاد التهاب ناگهانی در لوله های برونش است. لوله های برونش، مسیرهای تنفسی بزرگی هستند که هوا را به ریه ها می رسانند. این بیماری معمولا به علت وجود ویروس در ریه ها رخ می دهد. گاهی نیز دلیل آن تماس ریه ها با مواد محرکی مانند دود سیگار، گرد و غبار و آلودگی هوا است. باکتری ها نیز گاهی اوقات باعث برونشیت حاد می شوند. در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت بیشتر با این بیماری تنفسی آشنا می شوید.

برونشیت حاد چه تاثیری بر روی بدن دارد؟

در برونشیت حاد، سلول هایی که برونش را در برمی گیرند آلوده می شوند. عفونت معمولا در بینی یا گلو شروع می شود و به لوله های برونش سرایت می کند. هنگامی که بدن در تلاش برای مبارزه با عفونت است، در لوله های برونش التهاب ایجاد می شود. این التهاب موجب سرفه می شود. گاهی اوقات این سرفه خشک است، اما اغلب موارد با خلط همراه می باشد. التهاب باعث می شود که هوای کمتری در لوله های برونش جریان داشته باشد. همین موضوع موجب خس خس، تنگی قفسه سینه و تنگی نفس می شود. در نهایت، سیستم ایمنی بدن عفونت را از بین می برد. برونشیت حاد معمولا ۳ تا ۱۰ روز طول درمان دارد. با این وجود، تولید سرفه و خلط می تواند چندین هفته بعد از از بین رفتن عفونت نیز ادامه پیدا کند.

این بیماری چقدر جدی است؟

برونشیت حاد موقتی است و معمولا هیچ مشکل تنفسی دائمی ایجاد نمی کند. برای افراد مبتلا به ضعف در سیستم ایمنی یا سایر بیماری های زمینه ای ممکن است مشکلات شدیدتری مانند پنومونی یا نارسایی تنفسی ایجاد شود. به طور کلی افرادی که بیشتر با نوع حاد این بیماری مواجه هستند عبارتند از:

  • سالمندان
  • کودکان
  • افرادی که به بیماری های جدی مانند سرطان یا دیابت مبتلا هستند
  • افرادی که به آنفلوانزا، پنومونی و سرفه دچار شده اند.

علائم برونشیت حاد

شایع ترین علایم برونشیت حاد عبارتند از:

  • سرفه همراه با خروج خلطی که ممکن است زرد یا سبز باشد
  • آبریزش و گرفتگی بینی که از چند روز قبل از تنگی قفسه سینه آغاز می شود
  • احساس خستگی یا بی حالی
  • درد دنده در طول سرفه
  • عدم توانایی در انجام فعالیت های بدنی
  • خروج صدای سوت از ریه ها در هنگام تنفس

علت ایجاد این بیماری

برونشیت حاد معمولا توسط یک ویروس تنفسی و گاهی با عفونت باکتریایی ایجاد می شود. اگرچه نوع باکتریایی آن در کمتر از ۱۰ درصد موارد رخ می دهد.

[quote font_size=”18″ color=”#37a02b”]

پیشنهاد می کنیم برای اطلاعات بیشتر، این مطالب را نیز بخوانید:

برونشیت ؛ نشانه ها، علل، عوامل خطر، عوارض، روش های تشخیص و درمان

سرفه همراه با خلط سبز یا زرد ؛ این عارضه چه معنی می دهد؟

درمان خس خس سینه به کمک روش های خانگی و طبیعی

[/quote]

عوامل خطر ایجاد کننده برونشیت

  • تماس نزدیک با کسانی که مبتلا به برونشیت شدید یا حاد هستند
  • عدم دریافت واکسن متناسب با سن
  • قرار گرفتن در معرض دود تنباکو، گرد و غبار و آلودگی هوا

اگر فکر می کنید برونشیت حاد دارید و علائمتان بیش از ۱۰ روز است که ادامه دارد، باید به پزشک مراجعه کنید.

حدود ۵ درصد از بزرگسالان آمریکایی هر سال یک بار برونشیت حاد را گزارش می دهند و ۹۰ درصد از آنها به پزشک مراجعه می کنند. به نظر می رسد ویروس ها عمدتا مسئول ایجاد این بیماری هستند و باعث بروز ۹۵٪ موارد برونشیت حاد در افراد بالغ می شوند. ویروس های ایجاد کننده این بیماری همان ویروس هایی هستند که باعث سرماخوردگی می شوند.

  • برونشیت حاد پنجمین دلیل رایج ترین مراجعه بزرگسالان به پزشک است.
  • به طور متوسط، هر حمله این بیماری ۲ تا ۳ روز طول می کشد.
  • ویروس ها ۸۵ تا ۹۵ درصد موارد برونشیت حاد را در بزرگسالان سالم ایجاد می کنند.
  • شایع ترین ویروس های ایجاد کننده برونشیت حاد، رینویروس، آدنوویروس، آنفولانزای A و B و ویروس پاراآنفلوآنزا هستند.
  • باکتری نیز می توانند باعث برونشیت در افراد مبتلا به بیماری های زمینه ای شوند. پنومونیه مایکوپلاسما، استرپتوکوک پنومونیه، هموفیلوس آنفلوآنزا، موراکسلا کاتارالیس، و بوردتلاپرتوسیس اغلب در ایجاد این بیماری درگیر هستند.
برونشیت حاد ؛ نشانه ها، علل و روش های درمان
برونشیت حاد ؛ نشانه ها، علل و روش های درمان

روش های تشخیص برونشیت حاد

برونشیت یک عفونت حاد است که مشخصه آن سرفه مولد می باشد. البته هیچ نشانه قابل اعتماد یا تست آزمایشگاهی وجود ندارد که بتواند برونشیت حاد را دقیقا تشخیص دهد. مهمترین بیماری که باید احتمال آن رد شود، پنومونی حاد است. این کار می تواند دشوار باشد، زیرا بیماران مبتلا به پنومونی و افراد مبتلا به برونشیت هر دو می توانند نشانه های یکسانی داشته باشند. متاسفانه این نشانه ها، اختصاصی نیستند. سرماخوردگی و سینوزیت نیز می توانند موجب سرفه مولد شوند. بیماران مبتلا به برونشیت اغلب نشانه هایی از انسداد برونش، مانند خس خس سینه و یا گلودرد را دارند. با این حال، بر خلاف آسم، التهاب در برونشیت حاد موقت است و معمولا به سرعت از بین می رود.

پزشکان بر اساس علائم بالینی زیر، این بیماری را تشخیص می دهند:

  • علامت اصلی برونشیت حاد معمولا سرفه حادی است که مولد می باشد. این سرفه در ۵۰٪ بیماران عمری کمتر از ۳ روز دارد، اما در ۲۵٪ بیماران، بیش از ۱ ماه طول می کشد.
  • ظاهر خلط نمی تواند برای تشخیص بین برونشیت ویروسی و باکتریایی استفاده شود.
  • هیچ نشانه تشخیصی قابل اعتماد یا تست آزمایشگاهی وجود ندارد که بتواند این بیماری را تشخیص دهد.
  • همبستگی قابل توجهی بین علائم بالینی برونشیت حاد و دیگر عفونت های حاد تنفسی مانند آسم و پنومونی وجود دارد.
  • یافته های به دست آمده از گروه های کنترل در آزمایشات مختلف نشان می دهند که ۸۵٪ از بیماران، بدون انجام درمان ویژه ای بهبود می یابند.

روش های درمان برونشیت حاد

اکثر موارد برونشیت حاد به خودی خود از بین می روند. این عفونت تنها چند هفته در بدن باقی می ماند. پزشک ممکن است استراحت کردن، مصرف مایعات و یا مصرف داروهای ضد درد و ضد سرفه را توصیه کند. همچنین استفاده از دستگاه بخور نیز می تواند کمک کننده باشد. اگر خس خس سینه شدید باشد، ممکن است بیمار به داروهای استنشاقی باز کننده مسیرهای تنفسی نیاز داشته باشد. هنوز ثابت نشده است که آنتی بیوتیک ها می توانند دوره برونشیت حاد را کوتاه یا علائم آن را کاهش دهند. از آنجایی که ویروس ها اغلب موارد ایجاد کننده این بیماری هستند، به طور کلی از آنتی بیوتیک برای درمان این بیماری استفاده نمی شوند. زیرا این داروها تنها در برابر باکتری ها موثر هستند.

علاوه بر این، استفاده از آنتی بیوتیک ها همیشه ضروری نیست و گاهی نه تنها باعث عوارض جانبی می شود، بلکه ممکن است بدن را مقاوم به تاثیر دارو کند. اگر پزشک تشخیص دهد که باکتری باعث برونشیت حاد شده است، ممکن است آنتی بیوتیک های زیر را تجویز کند:

  • آموکسی سیلین
  • داکسی سیکلین
  • اریترومایسین
  • ترمیتوپریم سولفامتوکسازول

روش های مدیریت علائم این بیماری

به طور متوسط، علائم برونشیت حاد تنها چند هفته در بدن مهمان هستند. با این حال اگر سرفه ای دارید که از بین نمی رود، ممکن است نشانه ای از بیماری جدی تری باشد. بنابراین در این شرایط بهتر است به پزشک مراجعه کنید.

جلوگیری از برونشیت حاد

اجتناب از تحریک ریه با مواد محرک، برای جلوگیری از برونشیت حاد و همچنین درمان آن ضروری است. اگر سیگار می کشید، باید آن را ترک کنید تا از ریه ها محافظت شود. ضمن این که باید در زمان استفاده از مواد شیمایی ماسک بپوشید. راه های دیگری که برای پیشگیری از برونشیت حاد وجود دارد عبارتند از:

  • دست ها را زیاد بشویید تا تماس آن ها با ویروس ها و باکتری ها کاهش یابد.
  • هر ساله واکسن آنفولانزا استفاده کنید. به خصوص اگر سنتان بالای ۶۰ سال است.

منبع:

  1. Learn About Acute Bronchitis
  2. Quantitative systematic review of randomised controlled trials comparing antibiotic with placebo for acute cough in adults
  3. Does acute bronchitis really exist? A reconceptualization of acute viral respiratory infections
  4. Diagnosis and Management of Cough Executive Summary
  5. Antibiotics for acute bronchitis
  6. Pulmonary function tests in acute bronchitis: evidence for reversible airway obstruction