بیماری تیروئید در بارداری

بیماری تیروئید یک گروه از اختلالات است که بر روی غده تیروئید تاثیر می گذارد. تیروئید یک غده پروانه ای کوچک در جلوی گردن است که هورمون های تیروئید را تولید می کند. هورمون های تیروئید کنترل چگونگی استفاده از انرژی را در بدن به عهده دارند، بنابراین آن ها بر روی تقریبا تمام ارگان های بدن تاثیر می گذارند. در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت می خواهیم به صورت اختصاصی در مورد علائم، علل و تاثیر گذاری بیماری تیروئید در بارداری صحبت کنیم.

گاهی اوقات تیروئید بیش از حد یا کمتر از حد معمول هورمون تولید می کند. تولید بیش از حد هورمون تیروئید، هیپرتیروئیدیسم نامیده می شود و می تواند سرعت بسیاری از عملکردهای بدن شما را  افزایش دهد. “هیپر” به معنی فعالیت بیش از حد تیروئید است. تولید کم هورمون تیروئید، هیپوتیروئیدیسم نامیده می شود و می تواند باعث کاهش سرعت بسیاری از عملکردهای بدن شود. “هیپو” به معنی کاهش فعالیت تیروئید است.

هورمون های تیروئید در حاملگی چه نقش هایی دارند؟

هورمون های تیروئید برای رشد طبیعی مغز و سیستم عصبی کودک بسیار مهم هستند. در طی سه ماهه اول بارداری نوزاد به هورمون تیروئید شما که از طریق جفت وارد بدنش می شود نیاز دارد. در حدود ۱۲ هفته، تیروئید نوزاد شروع به کار می کند، اما هنوز هم تا هفته ۲۰ بارداری به اندازه کافی هورمون تیروئید به کودک نمی رسد.

دو هورمون مرتبط با بارداری یعنی hCG و استروژن باعث افزایش میزان هورمون تریروئید در خون شما می شوند. تولید هورمون تیروئید در زنان سالم در دوران بارداری کمی افزایش می یابد، اما معمولا در معاینه فیزیکی تشخیص داده نمی شود.

به علت افزایش میزان هورمون های تیروئید و سایر علائمی که در حاملگی و اختلالات تیروئید اتفاق می افتد، تشخیص بیماری تیروئید در بارداری بسیار دشوار است. بعضی از علائم هیپرتیروئیدیسم یا کم کاری تیروئید به راحتی قابل تشخیص هستند و ممکن است پزشک حتی آزمایش نیز تجویز نکند.

نوع دیگری از بیماری تیروئید، تیروئیدیت پس از زایمان است که می تواند پس از تولد نوزاد رخ دهد.

بیماری تیروئید در بارداری

هیپرتیروئیدیسم در بارداری

علائم پرکاری تیروئید در حاملگی چیست؟

بعضی از علائم و نشانه های پرکاری تیروئید اغلب در حاملگی های طبیعی نیز وجود دارند. این علائم عبارتند از:

  • افزایش ضربان قلب
  • احساس گرما
  • خستگی

علائم و نشانه های دیگر عبارتند از:

  • نامنظم و سریع شدن ضربان قلب
  • لرزش دست ها
  • کاهش وزن غیر قابل توضیح یا عدم افزایش وزن طبیعی در بارداری
بیماری تیروئید در بارداری
بیماری تیروئید در بارداری

چه چیزی سبب پرکاری تیروئید در حاملگی می شود؟

هیپرتیروئیدیسم در دوران بارداری معمولا ناشی از بیماری گریوز است و از هر ۱۰۰۰ حاملگی در ایالات متحده در ۱ الی ۴ مورد رخ می دهد. بیماری گریوز یک بیماری خودایمنی است. با وجود این بیماری، سیستم ایمنی بدن آنتی بادی هایی را تولید می کند که باعث تولید بیش از حد هورمون تیروئید می شود. این آنتی بادی ایمونوگلوبولین تحریک کننده تیروئید یا TSI نامیده می شود.

بیماری گریوز ممکن است برای اولین بار در دوران بارداری ظاهر شود. با این حال، اگر در حال حاضر بیماری کریوز دارید، علائم ممکن است در سه ماهه دوم و سوم بارداری بهبود یابد. بعضی از قسمت های سیستم ایمنی بدن در دوران بارداری کمتر فعال هستند، بنابراین سیستم ایمنی بدن کمترین میزان TSI را تولید می کند. این عامل ممکن است دلیل بهبودی علائم در ۳ ماهه دوم و سوم باشد.

بیماری های گریوز اغلب در چند ماه اول پس از تولد نوزاد، هنگامی که TSI دوباره افزایش می یابد، دوباره تشدید می شود. اگر بیماری گریوز دارید، احتمالا باید تست عملکرد تیروئید خود را به طور ماهانه در طول بارداری انجام دهید و ممکن است نیاز به درمان هیپرتیروئیدیسم داشته باشید. افزایش سطح هورمون های تیروئید می تواند به سلامت شما و کودک آسیب برساند.

به ندرت، پرکاری تیروئیدی در دوران بارداری به hyperemesis gravidarum وابسته است. این عارضه همان تهوع و استفراغ بسیار زیاد است که می تواند منجر به کاهش وزن و کم آبی بدن شود. کارشناسان معتقدند که تهوع و استفراغ شدید ناشی از بالا بودن سطح hCG در دوران بارداری است. افزایش سطح hCG می تواند باعث تولید بیش از حد هورمون تیروئید شود. این نوع پرکاری تیروئید معمولا در نیمه دوم حاملگی از بین می رود.

هیپرتیروئیدیسم چگونه بر روی مادر و نوزاد تاثیر می گذارد؟

پرکاری تیروئید غیرطبیعی در دوران بارداری می تواند منجر به موارد زیر شود:

  • سقط جنین
  • تولد زودرس
  • وزن کم نوزاد هنگام تولد
  • پره اکلامپسی (افزایش خطرناک فشار خون در دوران بارداری)
  • طوفان تیروئید (تشدید ناگهانی علائم)
  • نارسایی احتقانی قلب

به ندرت، بیماری گریوز نیز ممکن است بر روی تیروئید نوزاد تاثیر بگذارد، و باعث تولید بیش از حد هورمون تیروئید شود. حتی اگر هیپرتیروئیدیسم مادر توسط درمان ید رادیواکتیو یا جراحی درمان شده باشد باز هم ممکن است بدن مادر آنتی بادی TSI را تولید کند. هنگامی که سطح این آنتی بادی در بدن بالا است، ممکن است به جریان خون نوزاد  منتقل شود. درست همانطور که TSI تیروئید مادر را پر کار می کند، می تواند باعث تولید  بیش از حد تیروئید در بدن نوزاد نیز شود.

افزایش تولید هورمون تیروئید در نوزاد ممکن است منجر به موارد زیر شود:

  • سریع شدن ضربان قلب که می تواند منجر به نارسایی قلبی شود
  • بسته شدن زود هنگام نقطه نرم در جمجمه کودک
  • افزایش وزن
  • تحریک پذیری

چگونه پزشکان پرکاری تیروئید را در دوران بارداری تشخیص می دهند؟

پزشک علائم را بررسی  برخی از آزمایش های خون را برای اندازه گیری سطح هورمون تیروئید تجویز می کند. پزشک همچنین ممکن است آنتی بادی های در خون را نیز بررسی کند تا ببیند که آیا بیماری گریوز باعث ایجاد هیپرتیروئیدیسم شده است یا خیر؟

چگونه پزشکان پرکاری تیروئید را در دوران بارداری درمان می کنند؟

اگر در طول بارداری مبتلا به هیپرتیروئیدیسم خفیف هستید، احتمالا به درمان نیاز نخواهید داشت. اگر پرکاری تیروئید شما به hyperemesis gravidarum مرتبط است، فقط به درمان استفراغ و کم آبی نیاز دارید.

اگر پرکاری تیروئید شدید باشد، پزشک ممکن است داروهای آنتی تیروئید تجویز کند که باعث می شوند تیروئید هورمون کمتری تولید کند. این درمان مانع از انتقال بیش از حد هورمون تیروئید به جریان خون می شود.

پزشکان اغلب در طی ۳ ماه اول بارداری با داروهای ضد تیروئید پروپیل تیواوراسیل (PTU) مادر را درمان می کنند. نوع دیگری از داروهای ضد تیروئید، متی مازول است و عوارض جانبی کمتری دارد، اما نقص های بدخیم ایجاد شده در آن کمی بیشتر از نقص های ناشی از PTU است. البته ایجاد نقص های مادرزادی با مصرف این داروها نادر است. زیرا مقدار کمی از داروهای ضد تیروئید به جریان خون کودک منتقل می شود و مقدار هورمون تیروئیدی که کودک تولید می کند را کاهش می دهد.

عوارض جانبی

داروهای آنتی تیروئید می توانند در بعضی از افراد عوارض جانبی زیر را ایجاد کنند:

  • واکنش های آلرژیک مانند بثورات و خارش
  • به ندرت، کاهش تعداد گلبول های سفید خون در بدن که می تواند مبارزه با عفونت را سخت تر کند
  • در موارد نادر نارسایی کبد

داروهای آنتی تیروئید خود را به صورت خودسرانه متوقف کنید و اگر دچار هر کدام از این علائم در هنگام مصرف شدید، به پزشک مراجعه کنید:

  • زرد شدن پوست یا سفیدی چشم
  • درد خفیف در شکم
  • گلو درد دائمی
  • تب

در صورت استفاده از داروهای ضد تیروئید، اگر هر کدام از این علائم برای اولین بار ایجاد شدند، باید با پزشک خود تماس بگیرید:

  • افزایش خستگی یا ضعف
  • کاهش اشتها
  • خارش پوست
  • کبودی پوست

اگر به داروهای ضد تیروئید آلرژیک دارید یا عوارض جانبی شدید داشتید، پزشک ممکن است عمل جراحی را برای برداشتن بخشی از غده تیروئید تجویز کند. بهترین زمان برای عمل جراحی تیروئید در دوران بارداری در سه ماهه دوم است. درمان ید رادیواکتیو برای زنان باردار گزینه مناسبی نیست، زیرا می تواند به غده تیروئید نوزاد آسیب برساند.

هیپوتیروئیدیسم در حاملگی

بیماری تیروئید در بارداری
بیماری تیروئید در بارداری

علائم کم کاری تیروئید در حاملگی چیست؟

علائم کم کاری تیروئید برای زنان باردار همانند سایر افراد مبتلا به کم کاری تیروئید است. این علائم عبارتند از:

  • خستگی شدید
  • عدم تحمل سرما
  • گرفتگی عضلات
  • یبوست شدید
  • مشکلات حافظه

اغلب موارد هیپوتیروئیدیسم در دوران بارداری خفیف هستند و ممکن است علائمی نداشته باشند.

چه چیزی سبب کم کاری تیروئید در حاملگی می شود؟

هیپوتیروئیدیسم در دوران بارداری معمولا ناشی از بیماری هاشیموتو است و در هر ۱۰۰ بارداری در ۲ تا ۳ مورد اتفاق می افتد. بیماری هاشیموتو یک اختلال خودایمنی است. سیستم ایمنی بدن در بیماری هاشیموتو آنتی بادی هایی را ایجاد می کند که به تیروئید حمله کرده و موجب التهاب و آسیب دیدن آن می شوند. این تخریب باعث کم شدن هورمون های تیروئید می شود.

هیپوتیرویید چگونه بر روی مادر و نوزاد تاثیر می گذارد؟

کم کاری تیروئید غیرطبیعی در دوران بارداری می تواند منجر به موراد زیر شود:

  • پره اکلامپسی (افزایش خطرناک فشار خون در دوران بارداری)
  • کم خونی
  • سقط جنین
  • وزن کم نوزاد هنگام تولد
  • تولد نوزاد مرده
  • نارسایی احتقانی قلب

این مشکلات اغلب با هیپوتیروییدی شدید رخ می دهند.

از آنجایی که هورمون های تیروئید برای مغز و سیستم عصبی کودک بسیار مهم هستند، کم کاری تیروئید درمان نشده، به خصوص در سه ماهه اول، می تواند منجر به کمبود IQ و مشکلات عصبی شود.

چگونه پزشکان پرکاری تیروئید را در دوران بارداری تشخیص می دهند؟

پزشک علائم را بررسی و برخی از آزمایشات خون را برای اندازه گیری سطح هورمون تیروئید تجویز می کند. پزشک همچنین ممکن است برخی از آنتی بادی ها در خون را نیز بررسی کند

چگونه پزشکان پرکاری تیروئید را در دوران بارداری درمان می کنند؟

درمان کم کاری تیروئید شامل جایگزینی هورمونی است که تیروئید شما دیگر نمی تواند آن را تویلد کند. پزشک به احتمال زیاد لووتیروکسین را تجویز می کند. این دارو همان T4 است. T4 یکی از هورمونهایی است که تیروئید به طور معمول تولید می کند. لووتیروکسین برای کودک ایمن است. مخصوصا قبل از اینکه نوزاد بتواند هورمون تیروئید مورد نیازش را خودش بسازد.

تیروئید هورمون T3 را نیز تولید می کند. در اوایل بارداری، T3 نمی تواند مانند T4 وارد مغز نوزاد شود. اما مغز به هر دو هورمون T3 و T4 نیاز دارد. T3 در بسیاری از داروهای تیروئید ساخته شده با تیروئید حیوانی موجود است، اما این هورمون ها برای رشد مغز کودک مفید نیستند. این داروها حاوی بیش از حد T3 و T4 نیستند و نباید در بارداری استفاده شوند. کارشناسان توصیه می کنند که در بارداری فقط از لووتیروکسین (T4) استفاده کنید.

برخی از زنان مبتلا به کم کاری تیروئید خفیف و بدون علائم واضح، ممکن است نیاز به درمان نداشته باشند.

اگر پیش از بارداری مبتلا به کم کاری تیروئید بوده و در حال مصرف لووتیروکسین هستید، احتمالا باید دوز مصرفی خود را در دوران بارداری افزایش دهید. پزشک احتمالا هورمون تیروئید تان را هر ۴ تا ۶ هفته یک بار در نیمه اول بارداری و حداقل یک بار پس از هفته ۳۰ آزمایش کند. ممکن است نیاز به تغییر دوز دارو داشته باشید.