علت ایجاد تاول خونی در دهان و روی زبان چیست و چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

تاول خونی در دهان اعلب به دلیل گاز کرفتن گونه یا زبان یا سایر آسیب های این چنینی ایجاد می شود. این تاول های به رنگ قرمز بوده و پر از خون یا مایعات دیگر هستند. انواع دیگر زخم های دهانی نیز وجود دارند که معمولا رنگشان قرمز نیست بلکه معمولا سفید یا زرد هستند. این زخم ها معمولا هنگام صحبت کردن و غذا خوردن درد دارند. ضمن این که مصرف مایعات داغ نیز موجب می شود که بیشتر دردناک شوند.

تاول پر از خون معمولا به خودی خود و بدون هیچ گونه درمان خاصی از بین می رود. البته، بهتر است برای بیشتر شدن سرعت بهبودی، از هر گونه تحریک آن ها اجتناب کنید. اما گاهی اوقات تاول خونی در دهان می تواند نشان دهنده مشکلی جدی تری از یک آسیب یا گاز گرفتن ساده را نشان دهند. به عنوان مثال پلاکت پایین در خون، کمبود تغذیه ای و حتی سرطان دهان می تواند باعث ایجاد تاول خونی در دهان شود.

در این مقاله مجله پیام سلامت، شما درباره علل مختلف ایجاد تاول خونی در دهان اطلاعات مفیدی را به دست خواهید آورد. این اطلاعات می تواند به جلوگیری از بزرگ شدن این تاول ها و جلوگیری از بروز آن ها کمک کند. ضمن این که به شما خواهیم گفت چه زمانی به دلیل ایجاد این تاول ها باید به پزشک مراجعه کنید.

تاول خونی در دهان چیست؟

تاول های خون در هر نقطه از حفره دهان می توانند ظاهر شوند. از آنجایی که این ضایعات اغلب ناشی از آسیب هستند، بیشتر روی یا زیر زبان ظاهر می شوند. تاول پر از مایعات همچنین در داخل گونه، سقف دهان و یا داخل لب نیز ایجاد می شود.

با توجه به گفته محققان National Health Service in the United Kingdom، هنگامی که پوست در معرض آسیب قرار می گیرد تاول مایع تشکیل می شود. بسته به علت آسیب، تاول های ایجاد شده در دهان می توانند یا مایعات روشن، خون یا چرک پر شوند.

برخی از علل آسیب دیدگی که باعث ایجاد تاول های خونی در دهان می شوند عبارتند از:

  • اصطکاک
  • سوزش ناشی از مواد شیمیایی
  • سوختن ناشی از مصرف مواد غذایی داغ

تاول خونی در دهان در مقابل زخم های دهانی

تاول خونی از زخم های دهانی متفاوت است. برخی از افراد زخم های دهانی را به دلیل دارای بودن رنگ قرمز تیره با تاول خونی اشتباه می گیرند.

طبق گفته پزشکان در WebMD، زخم های دهانی ممکن است در داخل گونه، سقف دهان یا روی زبان شما ظاهر شوند. آنها معمولا یک لبه قرمز و مرکزی به رنگ روشن دارند. این ضایعات بافت داخل دهان شما را حساس می کنند و هنگام مصرف مواد غذایی یا نوشیدنی می توانند باعث درد زبان شوند. معمولا غذاهای تند و اسیدی می توانند زخم دهان را تشدید کنند.

یکی از راه های خلاص شدن از شر زخم های دهانی که سبب درد و ناراحتی شما می شوند، غرغره کردن آب نمک چندین بار در روز است. این ماده به عنوان دهانشویه ضد میکروبی عمل کرده و برای سرعت بخشیدن به بهبود و جلوگیری از عفونت زخم مفید است. کافی است یک قاشق چای خوری نمک را با یک لیوان آب گرم اضافه کنید و سپس آن را در دهان بچرخانید. پزشکان NHS همچنین توصیه می کنند که در صورت داشتن این زخم ها در دهان از مصرف غذای سفت، تند، شور، اسیدی یا گرم اجتناب کنید.

علل ایجاد تاول خونی در دهان

دانستن اینکه چه چیزی باعث ایجاد تاول خونی در دهان می شود می تواند به طور موثر به افزایش سرعت بهبودی کمک کند. در ادامه به برخی از رایج ترین دلایل ایجاد این تاول ها در دهان اشاره می کنیم:

آسیب دهان

یکی از رایج ترین دلایل ایجاد یک تاول پر از خون در دهان، آسیب یا تروما است. آسیب ایجاد شده بر روی بافت ظریف دهان ممکن است به علت استفاده نادرست از پروتزهایی مانند دندان مصنوعی یا ابزار ارتودنسی و یا گاز گرفتن ایجاد شود.

کشیدن دندان

گاهی اوقات تاول خونی در دهان به علت کشیدن دندان و در جای زخم آن ایجاد می شود. دکتر آلفرد وایت در WebMD می گوید که بعد از کشیدن دندان برای جلوگیری از ایجاد چنین تاول هایی باید چند نکته را رعایت کنید. تا ۲۴ ساعت بعد از کشیدن دندان نباید به زور تف کنید تا زیاد دهانتان را بشویید. ضمن این که در زمان مسواک زدن نیز نباید جای خالی دندان کشیده شده را مسواک بزنید. در غیر این صورت ممکن است جای دندان کشیده شده تاول پر از خون ایجاد شود.

حساسیت غذایی

ایجاد تاول خونی در بافت حساس دهان گاهی نشان دهنده حساسیت به نوعی از غذا است. اگر آلرژی به ماده یا غذای خاصی داشته باشید ممکن است بعد از مصرف آن بافت دهانتان تحریک شده و باعث قرمزی و تورم شود. به گفته متخصصان American Academy of Oral Medicine برخی از رایج ترین موادی که می توانند حساسیت بالای دهانی ایجاد کنند عبارتند از:

  • آجیل
  • صدف
  • شیر
  • تخم مرغ
  • بعضی از میوه ها و سبزیجات

واکنش های آلرژیک به این آلرژن ها می تواند سبب بروز تاول خونی در دهان شود. دکتر David Murchison می گوید که طعم دهنده دارچین یا غذاهای اسیدی نیز می توانند باعث ایجاد زخم های دهانی شوند.

بیماری سلیاک

برخی از افراد مبتلا به بیماری سلیاک مبتلا به زخم های دهانی نیز هستند. بیماری سلیاک بر روی چگونگی جذب مواد مغذی و مواد معدنی خاصی در بدن تاثیر گذاشته و موجب واکنش التهابی به گلوتن می شود.

طبق گزارش مجله Journal of the Canadian Dental Association، ضایعات دهان و نقص مینای دندان می تواند به شناسایی بیماری سلیاک کمک کند. تصور می شود که کمبود مواد معدنی یا ویتامین ناشی از ضعف در جذب آن ها می تواند زمینه لازم برای تشکیل تاول خونی در دهان را ایجاد کند.

آنژینا بولوزا همورژیکا

وجود تاول های بزرگ در دهان می تواند ناشی از بیماری به نام آنژینا بولوزا همورژیکا (ABH) باشد. به گزارش مجله Indian Journal of Dermatology تاولی خونی که از طریق ABH ایجاد می شود معمولا بر روی سقف دهان یا کام نرم مشاهده می شود. با این وجود بعید نیست که در کنار زبان و لثه نیز ایجاد شوند. این تاول ها معمولا به سرعت اتفاق می افتند و ممکن است تا ۱۰ روز طول بکشد تا به طور کامل تخلیه و بهبود یابند.

بولوز پمفیگویید

وجود مشکل در سیستم ایمنی بدن می تواند باعث ایجاد تورم قرمز مایل به رنگ خون در دهان شود. این بیماری بولوز پمفیگویید نامیده می شود و می تواند به طور ناگهانی و بدون هیچ گونه فاکتور مشخص منجر به تاول می شود.

به گفته پزشکان کلینیک Mayo، بولوز پمفیگویید معمولا روی پوست تاثیر می گذارد. این بیماری در افراد بالای ۶۰ سال مشاهده شده و با بالا رفتن سن نیز بدتر می شود.

تعداد پلاکت پایین

یکی دیگر از اختلالات ایمنی که می تواند سبب ایجاد تاول خونی در دهان شود، کمبود پلاکت است. محققان دانشگاه کالیفرنیا سان فرانسیسکو می گویند که برخی از بیماری های خودایمنی موجب تخریب پلاکت خون شده و باعث می شوند که تاول خونی در دهان و دیگر نقاط پوست ایجاد شود. با وجود این بیماری های معمولا خونریزی در بدن به راحتی رخ می دهد.

کمبود تغذیه ای

کمبود ویتامین یا مواد مغذی می تواند موجب بروز تاول قرمز در دهان شود. به گفته دکتر دیوید مورچیسون، افرادی که کمبود ویتامین B، آهن و ویتامین C دارند اغلب از زخم های دهانی رنج می برند.

تبخال دهانی

ویروس هرپس سیمپلکس ۱ (HSV-1) می تواند موجب بروز تاول های قرمز دردناک بر روی کام نرم، داخل گونه ها، روی لب ها یا لثه ها شود. بسیاری از افراد ویروس HSV-1 را بدون داشتن هیچ گونه علائمی حمل می کنند. با این حال، اگر سیستم ایمنی بدن این افراد تضعیف شود، ممکن است زخم های دهانی ایجاد شود.

دکتر چارلز پاتریک دیویس در eMedicineHealth می گوید که تاول های دهانی می توانند به صورت خوشه ای ظاهر شوند و پر از مایع باشند. هنگامی که تاول ترکیده می شود، یک زخم یا پایه قرمز ایجاد می شود. همراه با این ضایعات ممکن است  تب، خستگی و درد های عضلانی نیز داشته باشید. یکی از روش های ساده برای از بین بردن تبخال جرخاندن آب حاوی جوش شیرین در دهان است.

سیگار کشیدن

سیگار دارای اثرات مضر بسیاری از جمله افزایش خطر ابتلا به سرطان دهان، سرطان ریه و بیماری لثه می باشد. با این حال، بسیاری از افراد پس از ترک سیگار ضایعاتی دهانیشان بهبود پیدا می کند. گزارشی که در Nicotine & Tobacco Research منتشر شده نشان داد که زخم دهان یکی از نشانه های ترک سیگار است.

دیابت

دیابت می تواند عوارضی را بر روی دهان ایجاد کرده و شما را در معرض عفونتی قرار دهد که بر روی پوست، لثه ها و اعصاب تاثیر می گذارد. محققان انجمن دیابت آمریکا گزارش می دهند که عفونت دهان در میان افراد دیابتی شایع است. به عنوان مثال، با وجود دیابت ممکن است تکه های قرمز روی سقف دهان، گونه ها و یا لثه ها ظاهر شود.

برخی داروها

بعضی از داروها عوارض جانبی را ایجاد می کنند که موجب بروز تاول خونی یا زخم های دهانی می شوند. پزشکان کلینیک مایو می گویند که پنی سیلین و بعضی از داروهای ضد التهاب و آرتروز می توانند تاول خونی در دهان ایجاد کنند.

تاول دندان در آوردن (در نوزادان)

در کودکان با شروع دندان در آوردن ممکن است تاول روی دندان و لثه ایجاد شود. این اتفاق زمانی می افتد که دندان های جدید باعث خونریزی کمی در زیر لثه ها شده و در نتیجه تاول قرمز پدیدار می شود. به گزارش وب سایت Parenting and Child Health زمانی که دندان ها بیرون می آیند، تاول خون باید از بین برود. در این شرایط نیازی به درمان ندارید. زیرا ممکن است باعث ایجاد عفونت شوید.

سرطان دهان

تاول خونی در دهان که مکرر ایجاد شده و از بین نمی رود می تواند نشانه ای از سرطان دهان باشد. علائم دیگر سرطان دهان عبارتند از:

  • مشکل در جابجایی فک و زبان
  • تغییرات گفتاری
  • تغییر احساس طعم در دهان

چه زمانی باید به خاطر وجود تاول خونی در دهان به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر تاول بسیار دردناکی دارید که بهبود پیدا نمی کند، باید به پزشک مراجعه کنید. دکتر ماری هاردینگ می گوید که هر ضایعه دهانی که در عرض ۳ هفته بهبود نیافت باید توسط پزشک یا دندانپزشک بررسی شود.