پوست روی چانه، مانند سایر بخش های صورت نسبت به مشکلات پوستی حساس است. به همین دلیل خارش چانه و فک یکی از مشکلات شایع در بین افراد است. این خارش ممکن است با بثورات همراه باشد یا ممکن است بثوراتی مشاهده نشود. در ادامه این مقاله مجله پیام سلامت ما در مورد علل خارش چانه و فک صحبت کرده ایم و درمان های موثر برای از بین بردن این خارش را مطرح کرده ایم.
علت خارش چانه و فک چیست؟
برخی از علل خارش چانه و خط فک عبارتند از:
آسم
برخی از افراد قبل از ابتلا به حمله آسم دچار خارش چانه و فک می شوند. آسم باعث می شود تا راه های هوایی متورم شده و منجر به مشکلات تنفسی می شود. یکی دیگر از علائمی که ممکن است با علائم آسم رخ دهد ظهور بثوارتی پوستی بر روی چانه است. دیگر علائم هشدار دهنده حمله قریب الوقوع آسم عبارتند از:
- عطسه
- آبریزش بینی یا گرفتگی
- سرفه مداوم به خصوص در شب
- خارش چشم ها و یا آب ریزش از آن ها
- بی قراری
- گلو درد یا خارش گلو
- ایجاد دایره های سیاه زیر چشم
- خستگی
- تشنگی
- خارش بینی
- شعله ور شدن اگزما
- سردرد
- درد معده
- نوسانات خلق و خوی (بد اخلاق شدن یا آرام شدن)
- رنگ پریدگی و یا برافروختگی چهره
علائم هشدار دهنده حمله آسم از فردی به فرد دیگر متفاوت است. این علائم از ۲۴ تا ۴۸ ساعت پیش از حمله ظاهر می شوند. درک این علائم برای افراد مبتلا به آسم مهم است. این موضوع می تواند به شما کمک کند از حمله واقعی اجتناب با پاسخ مناسب در زمان مناسب اجتناب کنید.
علائم آسم
هنگامی که یک حمله آسم واقعی اتفاق می افتد، علائم زیر به طور معمول دیده می شود:
- سرفه
- خس خس سینه
- فشار (تنگی) در ناحیه سینه
- سریع شدن تنفس
- مشکلات تنفسی
در حال حاضر، محققان در پاسخ به این سوال که چرا در زمان حمله آسم چانه و فک دچار خارش می شود می گویند که به نظر می رسد وقوع بثورات خارش دار بر روی چانه ارتباط بین آلرژی و آسم را نشان دهد و عامل اصلی خارش چانه و فک همین ارتباط باشد. آلرژن هایی مانند گرده و شوره بدن حیوانات خانگی از جمله عوامل ایجاد کننده حملات آسم می باشند. این مواد محرک با ایجاد واکنش های آلرژیک در نقاط مختلف پوست، که در این مورد منطقه مورد نظر چانه است، ایجاد خارش می کنند.
به گفته دکتر دوئن ژل، متخصص آسم در مریلند، کنترل آسم کمک می کند تا خارش چانه و فک کم شود. اگر شما مبتلا به آسم هستید از روش های زیر پیروی کنید:
- از اسپری های استنشاقی در زمان مناسب استفاده کنید و برای جلوگیری از حملات آسم توسط متخصص راه درمان منظمی را در پیش بگیرید.
- از محرک هایی که به آن ها حساسیت دارید دور بمانید.
- از دستگاه جریان سنج هوا برای نظارت بر تنفس خود استفاده کنید تا در زمان حملات بتوانید پاسخ مناسبی بدهید.
اگر بیماری آسم ندارید اما متوجه علائم ذکر شده در بالا شده اید، به پزشک مراجعه کنید.
خشکی پوست
خشکی پوست یکی دیگر از علل احتمالی خارش چانه و گردن همراه با بثورات است. خشکی پوست می تواند در هر موقعی از سال ایجاد شود. اما بیشتر این عارضه در زمستان شیوع دارد. دلیل این موضوع نیز این است که در زمستان هوا خشک و رطوبت بسیار پایین است. بنابراین این هوا رطوبت موجود در پوست را نیز غارت می کند.
ضمن این که ورزش باد در محیط های باز و استفاده از سیستم های گرمایشی مانند رادیاتور در منازل و محل کار شرایط مشابهی را ایجاد کرده و زمینه ساز خارش پوست چانه و فک می شود. سایر علل خشک شدن پوست عبارتند از:
- شستن صورت با پاک کننده ها و صابون های خشن. صابون های ضد عفونی کننده و صابون هایی که رایحه زیادی دارند پوست را بیش از حد خشک می کنند. این محصولات وقتی با آب گرم استفاده شوند شرایط را بدتر می کنند.
- شستن زیاد صورت
- استفاده از محصولات زیبایی حاوی الکل
- قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید
اگر خارش پوست چانه و فک به دلیل خشکی پوست ایجاد شده باشد، با یک مرطوب کننده مناسب مشکل مرتفع خواهد شد. ضمن این که باید برای محافظت از پوست از کرم های ضد آفتاب استفاده شود. همچنین، باید از استفاده از محصولات خشن که باعث خشکی پوست می شوند اجتناب شود.
گاهی خشکی پوست نشانه ای از یک بیماری زمینه ای است که باعث آسیب به لایه های بالایی پوست شده و مانع توانایی پوست برای حفظ رطوبت می شود. در آن صورت، مرطوب کننده ها ممکن است تنها یک درمان کوتاه مدت باشند. اگر خارش چانه و فک به مرطوب کننده پاسخ نمی دهند، باید به پزشک مراجعه کنید.
آکنه روزاسه
آکنه روزاسه نیز می تواند باعث خارش چانه در بزرگسالان شود. با وجود این بیماری، قرمزی صورت به طور مشخص بر روی بینی، گونه ها، پیشانی و چانه به وجود می آید. بر اساس گزارش انجمن National Rosacea Society، برخی از بیماران مبتلا به روزاسه، خارش، سوزش، یا حس سوزن سوزن شدن را نیز گزارش می دهند. رگ های خونی کوچکی نیز ممکن است بر روی سطح پوست قرمز قابل مشاهده باشد.
ایجاد برجستگی هایی مانند جوش همراه با خارش از دیگر نشانه های روزاسه است. اما این ضایعات شبیه به آکنه نیست. بر خلاف ضایعات آکنه، جوش های روزاسه (آکنه روزاسه پاپولوپوسچولر) و بر آمدگی های مختلف ایجاد شده توسط این بیماری سرسفید یا سرسیاه نیستند.
علت واقعی روزاسه شناخته شده نیست و هیچ درمانی برای آن وجود ندارد. با این حال در بسیاری از موارد این بیماری به طور موثر با آنتی بیوتیک های موضعی مانند مترونیدازول، اریترومایسین و کلیندامایسین درمان می شود. داروهای ضد التهابی نیز می تواند برای درمان روزاسه استفاده شود. برخی موارد شدید بیماری روزاسه اغلب با داروهای آکنه درمان می شوند.
استفاده از آنتی هیستامین هایی مانند بنادریل نیز می تواند برای از بین بردن خارش چانه و فک که به دلیل روزاسه ایجاد شده است، موثر باشد. استفاده از کرم های ضد آفتاب و جلوگیری از قرار گرفتن در معرض نور خورشید می تواند برای کاهش علائم مفید باشد. ضمن این که نباید از محصولات مراقبت از پوست و مو تهیه شده از کافور، الکل، منتول، اوکالیپتوس، و عنبر سائل استفاده کرد.
درماتیت تماسی در چانه
بثورات خارش دار قرمز در چانه و خط فک اغلب نشانگر این است که پوست شما در تماس مستقیم با یک ماده تحریک شده و از خود واکنش های آلرژیک نشان می دهد. التهاب روی چانه می تواند توسط مواد شوینده خشن، لوازم آرایشی، کرم های ضد آفتاب، افتر شیو و آب دهان (به خصوص در کودکان) ایجاد شود. درماتیتی که توسط تماس مستیم ایجاد می شود درماتیت تماسی نام دارد.
واکنش های آلرژیک از سوی دیگر زمانی رخ می دهد که شما در معرض چیزی قرار گرفته اید که به آن حساسیت فوق العاده ای دارید. این عامل باعث ایجاد یک سری واکنش هایی در پوست شده و هیستامین در بدن ترشح می کند. در نهایت بثورات خارش دار ایجاد می شود. درماتیت تماسی آلرژیک اصطلاحی است که برای توصیف این واکنش های آلرژیک موضعی استفاده می شود.
در میان مواد حساسیت زا (آلرژن) که بیشتر مسئول این مشکلات هستند می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سم گیاه پیچک
- کنه، گرد و غبار
- پشم
- مو حیوانات خانگی
- مواد شیمیایی در لوازم آرایشی و محصولات مراقبت از پوست
- لاستیک
- کرم های آنتی بیوتیکی موضعی مانند نئومایسین
- نیکل در فلزاتی مانند کمربند و جواهرات
- رنگ
درمان بثورات خارش دار چانه که توسط درماتیت تماسی ایجاد می شود، شامل اجتناب از محرک یا آلرژن همراه با تسکین خارش می باشد. آنتی هیستامین خوراکی مانند بنادریل معمولا برای خارش موثر می باشد.
حساسیت (واکنش های آلرژیک در بدن)
هنگامی که برخی از مواد بلعیده یا استنشاق می شوند، باعث ایجاد واکنش های آلرژیک در بدن شده که بخشی از علائم آن را خارش پوست تشکیل می دهد. برای مثال خارش چانه و فک گاهی با مصرف مواد غذایی خاصی رخ می دهد. شانس ابتلا به این نوع خارش با مصرف ترشی جات و ادویه جات بیشتر می شود. برخی افراد نیز نسبت به داروهای خاصی مانند ایبوپروفن حساسیت دارند. علائم آلرژی در بدن عبارتند از:
- بثورات خارش دار بر روی پوست
- کهیر
- تورم
- خس خس سینه
التهاب فولیکول های مو پس از اصلاح موهای صورت
مردانی که ریش های مجعد و پری دارند بعد از اصلاح صورت متوجه حضور تورم در فولیکول های مو می شوند. این التهاب معمولا توسط رشد مو زیر پوستی ایجاد می شود. برای اجتناب از تحریک پوست به این شیوه بهتر است از تیغ استفاده نکنید و پس از استفاده از دستگاه ریش تراش آن را تمیز کنیم. لوسیون های حاوی اسید گلیکولیک مانند آلفا هیدروکس ممکن است برای فروکش کردن این التهاب مفید باشند.
دیگر علل خارش چانه و فک
- گزش حشرات
- بیماری تیروئید: بیماری تیروئید اغلب باعث خارش پوست با بثورات و علائمی زیر می شود:
- افزایش وزن و یا کاهش وزن بدون دلیل
- تغییرات صدا
- ضعف عضلانی
- تغییر ضربان قلب
- عدم تحمل سرما یا گرما
- نارسایی کمبود آهن
درمان های خانگی خارش چانه و فک
- مرطوب کردن پوست اطراف چانه
- استفاده از کمپرس سرد بر روی چانه
- شستشن پوست اطراف چانه با جو دو سر خیس کرده در آب
- انتخاب دقیق محصولات مراقبت از پوست و شوینده ها
- اجتناب از قرار گرفتن در معرض مواد محرک و حساسیت زا
- انتخاب کردن لباس های پنبه ای و گشاد
- اجتناب از خاراندن چانه
- دوری از استرس