ممکن است کلمه گزنه شما را به یاد درد و سوزش ناگهانی و شدیدی بیاندازد که پس از لمس برگ های آن ایجاد می شود. اما این گیاه پر از خاصیت، علاوه بر ایجاد علائمی مانند سوزش و خارش پوستی، می تواند مزایای دیگری برای بدن داشته باشد. در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت می خواهیم در مورد مهمترین خواص گزنه صحبت کنیم.
این گیاه ویژگی های زیر را دارد:
- ضد قارچ
- ملین
- ضد التهاب
- آنتی هیستامین
- تقویت کننده سیستم ایمنی بدن
این گیاه همچنین منبع خوبی از آهن است و حاوی ویتامین های زیر می باشد:
- ویتامین A (رتینول)
- ویتامین B
- ویتامین C (اسید اسکوربیک)
- ویتامین K
سایر مواد مغذی در آن نیز عبارتند از:
- کلسیم
- سیلیس
- کاروتن
- منیزیم
- کروم
- پتاسیم
- روی
این گیاه را می توانید به صورت برگ های خشک، برگ های تازه، عصاره، تنتور ریشه، پماد یا کرم پیدا کنید. اما معمول ترین شیوه استفاده از خواص گزنه تهیه چای به کمک برگ های این گیاه است.
چای گزنه را به شکل زیر تهیه کنید:
- ۱ قاشق غذاخوری ریشه گزنه یا برگ های خشک شده آن را به یک فنجان آب گرم اضافه کنید.
- پوشش روی فنجان را به مدت ۵ دقیقه بگذارید.
- پس از صاف کردن کمی عسل اضافه کرده و میل کنید.
خواص گزنه
خواص گزنه به بهبود آرتروز و دیگر دردهای مفصلی کمک می کند
گزنه برای افرادی که آرتریت یا هر نوع درد مفصلی دارند مفید است. عملکرد آن بسیار شبیه به داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن است. این گیاه غنی از خواص ضد التهابی، همراه با مواد معدنی مانند پتاسیم، کلسیم و منیزیم است که همگی باعث کاهش درد مفاصل و همچنین تقویت استخوان ها می شوند.
بر اساس نتایج یک مطالعه که در سال ۲۰۰۰ در Royal Study of Medicine منتشر شده، تنها یک هفته پس از استفاده از برگ گزنه، افراد مبتلا به درد استئوآرتریت در ناحیه انگشت شست کاهش شدت درد را گزارش دادند.
همچنین، یک مطالعه که در سال ۱۹۹۹ در مجله Rheumatology منتشر شده نشان دهنده اثرات ضد روماتیسمی عصاره برگ گزنه IDS 23 در بیماری های خودایمنی مانند آرتریت روماتوئید بود.
- یک بار در روز به صورت مستقیم عصاره این گیاه را روی مفاصل دردناک بمالید.
- می توانید ۱ یا ۲ بار در روز چای گزنه بخورید.
- پس از مشاوره با پزشک می توانید مکمل این گیاه را انتخاب کنید.
خواص گزنه بزرگ شدن پروستات را درمان می کند
گزنه می تواند به افراد مبتلا به بزرگ شدن پروستات کمک کند. این گیاه در درمان علائم هیپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH) که توسط افزایش حجم غده پروستات و با وارد آمدن فشار روی مجرای ادرار ایجاد می شود، موثر است.
فیتوکمیکال فعال زیستی ضروری در آن کمک می کند تا بافت پروستات کم شود. گزنه به عنوان یک دیورتیک طبیعی، باعث دفع ضایعات التهابی از طریق ادرار می شود.
یک مطالعه که در سال ۲۰۰۰ در Planta Medica منتشر شده، اثرات مثبت ضد پرولیفراتیو ME-20 ریشه گزنه را بر روی سلول های سرطانی پروستات انسان اثبات کرد.
بررسی سال ۲۰۰۷ که در Phytomedicine منتشر شده نیز نشان می دهد که عصاره ریشه گزنه در بهبود BPH موثر است. با این حال، مطالعات بیشتری برای تایید این تاثیر لازم است.
- ۳۰۰ میلی گرم در روز از عصاره گزنه استفاده کنید. قبل از مصرف مکمل برای اطلاع از دوز متناسب آن برای بدن با پزشک خود مشورت کنید.
توجه: قبل از استفاده از این گیاه برای درمان بزرگ شدن پروستات، به پزشک خود مراجعه کنید تا احتمال سرطان پروستات را رد کند.
خواص گزنه تب یونجه را درمان می کند
گزنه برای درمان تب یونجه و همچنین رینیت آلرژیک یا آلرژی فصلی بسیار موثر است. خاصیت آنتی هیستامینی طبیعی آن می تواند التهاب دستگاه تنفسی را کاهش دهد و علائمی مانند گرفتگی بینی، سرفه، عطسه و خارش را بهبود دهد.
تحقیقات سال ۲۰۰۹ که در Phytotherapy Research منتشر شده گزارش می دهد که ترکیبات زیستی فعال در عصاره گزنه به مهار پروتئین های التهابی مرتبط با رینیت آلرژیک کمک می کند.
- اگر مستعد ابتلا به آلرژی فصلی هستید، با پزشک خود در مورد مصرف مکمل گزنه به طور منظم، درست یک ماه قبل از شروع فصل آلرژی برای جلوگیری از این مشکل صحبت کنید.
- به محض مشاهده اولین علائم تب یونجه، دو بار در روز چای گزنه بنوشید.
خواص گزنه اگزما را بهبود می دهد
گزنه برای اگزما نیز مفید است. اگزما یک بیماری مزمن پوستی است که باعث علائم زیر می شود:
- خشکی پوست
- قرمزی
- تورم
- پوسته پوسته شدن پوست
- تاول
- ترک خوردگی پوست
- زخم
- خارش پایدار
با توجه به ویژگی های آنتی هیستامینی و ضد التهابی، این ماده به عنوان یک درمان طبیعی برای اگزما در بدن عمل می کند و در کاهش التهاب بافت پوست و احساس خارش نقش دارد. همچنین این گیاه به پاک کردن خون کمک می کند. در نتیجه برای از بین بردن سموم ایجاد کننده این مشکل پوستی مفید است.
- عصاره آب چند برگ گزنه را به طور مستقیم روی پوست آسیب دیده بمالید. برای کاهش درد و خارش ۱ یا ۲ بار در روز این کار را تکرار کنید.
- می توانید از چای گزنه ۲ یا ۳ بار در روز برای از بین بردن علائم استفاده کنید.
خواص گزنه عفونت های دستگاه ادراری را درمان می کند
گزنه می تواند علائم عفونت مجاری ادراری (UTI) را کاهش دهد و سریع تر آن را درمان کند. ترکیبات فعال در این گیاه به عنوان یک دیورتیک ضعیف عمل می کنند. این خاصیت باعث می شود که شما بیشتر ادرار کنید و باکتری های مضر زودتر از بدنتان خارج شود. برای کاهش التهاب نیز این ماده مفید است.
علاوه بر این، پتاسیم در این گیاه نقش مهمی در مهار رشد باکتری هایی دارد که باعث ایجاد UTI می شوند.
- نوشیدن ۲ یا ۳ فنجان چای گزنه در روز برای درمان عفونت دستگاه ادراری عالی است.
خواص گزنه بدن را سم زدایی می کند
تجمع توکسین ها در بدن می تواند به اندام ها و سیستم های حیاتی بدن آسیب برساند و باعث بیماری های مزمن شود. برای حذف سموم، گزنه ماده بسیار موثری است.
این گیاه به عنوان یک دیورتیک عمل می کند و دارای مواد مغذی زیادی است. بنابراین ابزارهای کافی برای سم زدایی از بدن را دارد. این گیاه سم زدایی از خون و حذف ضایعات التهابی از بدن را تشویق می کند.
گزنه سیستم لنفاوی را تحریک می کند و باعث از بین بردن توکسین ها از طریق کلیه ها می شود. در واقع، این گیاه از کلیه ها و کبد برای حذف ضایعات حمایت می کند. علاوه بر این، منیزیم و ویتامین C در آن نیز از سم زدایی پشتیبانی می کنند.
- برای کمک به سم زدایی بدن خود، می توانید چند بار در روز هر بار یک فنجان چای گزنه بخورید.
خواص گزنه سلامت کلیه ها را بهبود می دهد
گزنه به کلیه های شما نیز کمک می کند. این گیاه به عنوان یک ماده سم زدا طبیعی، تصفیه کننده خون و دیورتیک، به حذف ناخالصی هایی مانند باکتری ها، رسوبات کریستال کلسیم و سنگ از کلیه کمک می کند. همچنین خطر ابتلا به عفونت های کلیه را کاهش می دهد.
مطالعاتی که در سال ۲۰۰۰ در مجله Ethnopharmacology منتشر شده اثرات دیورتیک و ناتریورتیک گزنه را که بر روی عملکرد کلیه ها تاثیر دارند، اثبات کرد.
برای بهبود سلامت کلیه، می توانید این گیاه را به شکل های مختلف، عصاره، برگ های خشک شده، تنتور، آب، قرص یا چای استفاده کنید. با پزشک خود مشورت کنید تا بفهمید که کدام فرم برای شما بهتر است.
توجه: اگر مشکل کلیوی دارید، ابتدا با پزشک خود مشورت کنید.
خواص گزنه برای تقویت استخوان ها مفید است
گزنه منبع خوبی از کلسیم و منیزیم، و همچنین سیلیس و بور است که همه آنها برای سلامت استخوان ها مهم هستند. این گیاه همچنین دارای ویتامین های C و D است که جذب کلسیم در بدن را بهبود می بخشد و ویتامین K آن باعث تقویت استخوان ها می شود.
با داشتن استخوان ها قوی، حتی می تواند روند ایجاد پوکی استخوان را نیز کاهش دهید.
یک مطالعه که در سال ۲۰۱۶ در Archives in Oral Biology منتشر شده بیان می کند که استفاده سیستمیک از گزنه می تواند در تسریع تشکیل سلول های جدید استخوان و کاهش التهاب در روش گسترش ماگزیلاری موثر باشد.
خواص گزنه برای مبارزه با کم خونی عالی است
برای کسانی که کم خونی دارند یا سطح آهن در بدنشان پایین است، گزنه می تواند نقش کلیدی در افزایش سطح هموگلوبین داشته باشد.
این گیاه دارای آهن زیادی است که برای تشکیل هموگلوبین مفید است. هموگلوبین پروتئینی است که اکسیژن را به سلول های بدن منتقل می کند. در واقع، افرادی که به اندازه کافی آهن مصرف نمی کنند در معرض خطر کمبود آهن و کم خونی هستند.
همچنین این گیاه منبع خوبی از ویتامین های B، ویتامین C و دیگر ویتامین ها است که می تواند باعث افزایش هموگلوبین و تحریک تولید گلبول های قرمز شود.
خواص گزنه علائم آسم را تسکین می دهد
گزنه درمان عالی برای آسم است. زیرا این گیاه خواص آنتی هیستامینی و ضد التهابی دارد. این گیاه مسیرهای تنفسی را باز می کند. علاوه بر این، ویتامین C و اسید بوتریک در آن کمک می کند تا سیستم ایمنی قوی شده و از حملات آسم جلوگیری شود.
- نوشیدن چند فنجان چای گزنه گرم در روز شدت علائم آسم را کاهش می دهد.
نکات اضافی و نکات احتمالی
- همیشه هنگام دست زدن به برگ گزنه، دستکش استفاده کنید. زیرا برگ های سبز تیره آن برآمدگی هایی دارند که ممکن است پوست دست را تحریک کنند.
- استفاده از این گیاه برای زنان باردار و یا کودکان مناسب نیست.
- گزنه ممکن است قند خون را افزایش دهد. دیابتی ها باید هنگام استفاده از این گیاه، قند خون خود را دقیقا کنترل کنند.
- این گیاه گاهی با رقیق کننده های خون و داروهای قلبی و فشار خون تداخل دارد.
- از آنجایی که گزنه یک دیورتیک است، بهتر است از آن به مدت طولانی استفاده نکنید.
- بیش از ۳ فنجان چای گزنه در روز مصرف نکنید.
- برگ های گزنه را نیز می توانید شبیه به اسفناج پخته و به سوپ یا خورش ها اضافه کنید.