تا انتهای این مطلب مجله پیام سلامت با ما همراه باشید تا با داروهای درمان نقرس بیشتر آشنا شوید.
نقرس یک بیماری روماتیسمی ناشی از هیپراوریسمی (سطوح بالای اسید اوریک) است که بر اثر تولید بیش از حد و یا کاهش دفع اسید اوریک در بدن ایجاد می شود. نقرس زمانی رخ می دهد که اسید اوریک، که یک ماده رائد در بدن است، کریستال می شود و در مفاصل و بافت های نرم انباشته می شود. هنگامی که کریستال های اسید اوریک در مفاصل رسوب می کنند، باعث التهاب می شوند که منجر به درد، تورم و سفتی در مفاصل می شوند. علائم عمومی نقرس عبارتند از:
- درد شدید
- قرمزی
- گرم شدن ناحیه
- تورم
- التهاب مفاصل درگیر
بیماری نقرس شامل چهار مرحله می باشد:
- رسوب بافت بدون علامت
- نقرس حاد
- مرحله انتقالی (مرحله بین حمله های نقرس)
- نقرس مزمن
در مرحله انباشت در بافت بدون علامت، هیپراوریسمی بدون علائم ظاهری می باشد. نقرس حاد زمانی رخ می دهد که التهاب ناشی از بلورهای اسید اوریک در مفاصل وجود داشته باشد. این حالت معمولا در ۵۰٪ از افراد مبتلا به نقرس در مفاصل شست پا شروع می شود. مرحله انتقالی دوره ای بین فروکش کردن مرحله حاد بیماری و قبل از شروع مرحله حاد بعدی می باشد. این مرحله با پیشرفت بیماری کوتاه می شود. در نهایت، نقرس مزمن زمانی است که بیماری به آرتریت مزمن و توفوسی پیشرفت کرده است (اسید اوریک در بافت های نرم رسوب کرده است).
آمار مبتلایان به نقرس
- در سال ۲۰۰۷ تا ۲۰۰۸ میزان نقرس در بزرگسالان آمریکایی ۳٫۹٪ (۸٫۳ میلیون نفر) بود.
- نقرس در مردان بیشتر است. ۶٫۱ میلیون مرد در مقایسه با ۲٫۲ میلیون زن مبتلا به این بیماری هستند.
- احتمال ابتلا به نقرس در مردان سیاه پوست تقریبا دو برابر بیشتر است. شیوع تجمعی در مردان سیاه پوست ۱۰٫۹٪ و در مردان سفید پوست ۵٫۸٪ است.
پیشگیری و داروهای درمان نقرس
پیشگیری های غیر دارویی برای نقرس شامل موارد زیر است:
- کاهش وزن
- کنترل فشار خون
- کاهش مصرف الکل
- اجتناب از رژیم غذایی غنی از گوشت و غذاهای دریایی
داروهای درمان نقرس که معمولا تجویز می شوند به دو دسته کنترل نقرس حاد و کنترل نقرس مزمن تقسیم می شوند. داروهای مناسب برای کنترل نقرس حاد اغلب برای کنترل علائمی مانند التهاب و درد مفاصل در طی مرحله حاد بیماری نقرس استفاده می شود. داروهای مورد استفاده برای درمان نقرس مزمن، سطح اسید اوریک (علت ایجاد نقرس) را با مسدود کردن تولید اسید اوریک یا بهبود دفع اسید اوریک کنترل می کنند. کنترل نقرس مزمن معمولا برای بیمارانی که در سال دو یا چند حمله دارند توصیه می شود.
داروهای درمان نقرس حاد
NSAIDs (داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی)
داروهای اولیه هستند که در هنگام حملات نقرس حاد تجویز می شوند. اگرچه آنها سطح اسید اوریک را در بدن تحت تاثیر قرار نمی دهند، اما به خوبی تحمل می شوند و در کنترل علائم التهابی و دردناک ناشی از نقرس بسیار موثر هستند. داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی شامل داروهای بدون نیاز به نسخه مانند موارد زیر:
- ادویل (ایبوپروفن)
- الیو (ناپروکسن)
و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی نیازمند نسخه مانند:
- اتودولاک
- فنوپروفن
- ایندومتاسین
- کتوپروفن
- سلکوکسیب
- پیروکسیکام
- سولینداک
هستند. مصرف داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی بایستی طی ۲۴ ساعت پس از شروع درد، مصرف شوند و تا زمانی که درد برطرف شود، ادامه داشته باشند. عوارض جانبی جدی داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی عبارتند از:
- زخم معده
- خونریزی معده
- نارسایی کلیه
- مشکلات قلبی
کورتیکواستروئیدها
این داروها داروهای استروئیدی هستند که برای کاهش التهاب ناشی از نقرس استفاده می شوند. برای کنترل التهاب کورتیکواستروئیدها ممکن است به صورت خوراکی استفاده شوند و یا مستقیم به داخل مفاصل تزریق شوند. رایج ترین کورتیکواستروئید خوراکی تجویز شده پردنیزون است که بایستی به مدت پنج تا ده روز مصرف شود. کورتیکواستروئیدها معمولا برای مدت کوتاهی خوب تحمل می شوند. با این حال، در بیماران مبتلا به دیابت بایستی با احتیاط استفاده شوند، زیرا می توانند قند خون را افزایش دهند. مانند داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی، کورتیکواستروئیدها برای کنترل علائم مصرف می شوند و میزان اسید اوریک در بدن را کاهش نمی دهند.
کلشی سین (Colcrys, Mitigare)
این دارو نیز یک گزینه ضد التهابی برای درمان علائم حاد نقرس است. چنانچه کلشی سین در عرض ۲۴ ساعت از شروع اولین نشانه ی حمله نقرس مصرف شود، ممکن است در عرض چند ساعت درد ناشی از نقرس را کاهش دهد. دوز مصرفی برای درمان حملات نقرس حاد ۱٫۲ میلی گرم و سپس ۰٫۶ میلی گرم یک ساعت بعد است. بیشتر از ۱٫۸ میلی گرم در عرض یک ساعت نباید مصرف شود.
مصرف کلشی سین باید در عرض ۳۶ ساعت از حمله اولیه شروع شود. علاوه بر کنترل درد در طی یک حمله نقرس، کلشی سین برای جلوگیری از حملات حاد نقرس و حملات نقرسی که معمولا در ابتدای مصرف داروهای کاهش دهنده اسید اوریک رخ می دهند، مصرف می شود. مصرف دوزهای بالای کلشی سین ممکن است عوارض جانبی مانند تهوع، استفراغ و اسهال را ایجاد کند. کلشی سین هم چنین ممکن است سبب ایجاد مشکلات جدی عضلانی و اختلالات خونی به ویژه در سالمندان و افرادی که اختلالات کلیوی دارند، شود. همانند داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی و کورتیکواستروئیدها، کلشی سین سطح اسید اوریک را در بدن کاهش نمی دهد.
داروهای درمان نقرس مزمن
مهار کننده های گزانتین اکسیداز (مهار کننده های XO)
این داروهای درمان نقرس اولین انتخاب برای درمان نقرس مزمن و جلوگیری از حملات نقرس هستند. مهار کننده های گزانتین اکسیداز با جلوگیری از تبدیل پیش ساز اسید اوریک به اسید اوریک، باعث کاهش میزان اسید اوریک در بدن می شوند. آلوپورینول (زیلوریک) و فبوکسوستات (Uloric) دو دارو در رده مهار کننده گزانتین اکسیداز هستند. آنها به طور گسترده برای پیشگیری از نقرس در درازمدت تجویز می شوند. عوارض جانبی رایج آلوپورینول عبارتند از:
- بثورات پوستی
- سردرد
- ناراحتی معده
- اسهال
- خواب آلودگی
برخی از بیماران در هنگام مصرف آلوپورینول، دچار واکنش های آلرژیک مانند بثورات شدید و تورم لب و دهان می شوند. دوز ابتدایی خوراکی آلوپورینول ۱۰۰ میلی گرم در روز است و دوز آن به طور هفتگی تا میزان حداکثر ۸۰۰ میلی گرم در روز که در دو نوبت یا چهار نوبت مصرف می شود افزایش می یابد. فبوکسوستات (Uloric) بهتر تحمل می شود. عوارض جانبی آن نیز عبارتند از:
- تهوع
- درد مفاصل (آرترالژیا)
- بثورات
- غیر طبیعی شدن جواب آزمایش عملکرد کبدی
دوز توصیه شده ۴۰ تا ۸۰ میلی گرم در روز است. کاهش سریع اسید اوریک ناشی از مهار کننده های گزانتین اکسیداز می تواند بلورهای موجود اسید اوریک را به بلورهای کوچک تر تبدیل کند. این کریستال های کوچکتر راحت تر می توانند وارد حفره های مفاصل شوند و باعث التهاب شوند. بنابراین، در هنگام شروع مصرف مهارکننده های گزانتین اکسیداز، باید از داروهای ضد التهابی مانند داروهایی که برای حملات نقرس حاد استفاده می شود، مصرف کرد. لازم است که توجه داشته باشید که این دسته از داروها، درد را در حین حملات نقرس تسکین نمی دهد.
Lesinurad (لزینوراد)
این دارو یک مهارکننده بازجذب انتخابی اسید اوریک (SURI) کمپانی دارویی AstraZeneca برای درمان نقرس مزمن است. زمانی که درمان بیشتری مورد نیاز است این دارو در ترکیب با مهارکننده های گزانتین اکسیداز (آلوپورینول و فبوکسوستات) مورد استفاده قرار می گیرد. لزینوراد بر روی کلیه عمل می کند و دفع اسید اوریک را افزایش می دهد. ترکیبی از لزینوراد و یک مهار کننده گزانتین اکسیداز، دفع و تولید اسید اوریک را هدف قرار می دهد. این امر همان طور که در مطالعات بالینی نشان داده شده است باعث کاهش موثراسید اوریک خون می شود. داروی لزینوراد (Zurampic) در تاریخ ۲۲ دسامبر ۲۰۱۵ توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) مورد تایید قرار گرفت.
پروبنسید (Benemid)
این دارو متعلق به یک کلاس از داروها به نام داروهای اوریکوزوریک است. این دارو به وسیله کاهش بازجذب اسید اوریک در کلیه، باعث افزایش دفع اسید اوریک می شود. از آنجایی که این دارو با افزایش دفع اسید اوریک کار می کند، می تواند باعث ایجاد سنگ کلیه شود. بیماران با سابقه سنگ کلیه نبایستی از پروبنسید استفاده کنند. عوارض جانبی پروبنسید عبارتند از:
- التهاب معده
- بثورات
- واکنش های آلرژیک
پروبنسید مانند مهارکننده های گزانتین اکسیداز می تواند در شروع مصرف حملات حاد، نقرس را تحریک کند. بیماران مبتلا به اختلال عملکرد کلیه نباید از پروبنسید استفاده کنند زیرا این دارو در ابتدا در کلیه کار می کند.
داروهای تحقیقاتی برای نقرس
Arhalofenate
این دارو توسط کمپانی CymaBay Therapeutics توسعه یافته است. این دارو متعلق به یک دسته جدید از داروها به نام درمان حملات نقرس با کاهش اسید اوریک، Urate Lowering Anti-Flare Therapy می باشد. Arhalofenate هم سطح اسید اوریک در بدن و هم حملات نقرس را کاهش می دهد. عمل دوگانه جدید نتیجه کاهش تولید اینترلوکین-۱ بتا (IL-1β) در پاسخ به بلورهای اوره (اسید اوریک) و مسدود کردن جذب اسید اوریک توسط کلیه است. Arhalofenate در پایان فاز ۲ مطالعه بالینی امتیاز مورد نیاز اولیه برای کاهش میزان حملات نقرس را به دست آورد. در مطالعه بالینی، Arhalofenate به خوبی ارزیابی ایمنی عمومی مطلوب را متحمل شد. CymaBay قصد دارد تا در اوایل سال ۲۰۱۶ آزمایشات بالینی فاز ۳ را آغاز کند.
Ulodesine
یک مهار کننده ﭘﻮرﯾﻦ ﻧﻮﮐﻠﺌﻮزﯾﺪ ﻓﺴﻔﺮﯾﻼز (PNP) در حال توسعه توسط شرکت BioCryst است. Ulodesine تولید اسید اوریک خون را کاهش می دهد. این عمل قبل از مرحله ای است که گزانتین اکسیداز در مسیر متابولیسم پورین فعالیت می کند. در فاز ۲ یک آزمایش بالینی کوچک، اضافه کردن ulodesine به آلوپورینول در بیماران مبتلا به نقرس اثرات (سینرژیک) مثبت بیشتری را در کاهش اسید اوریک خون نشان داد. انجام فاز ۳ آزمایشات بالینی در انتظار شرکای فعال و بودجه است.
Pharmos
این دارو شکل در حال توسعه Levotofisopam، اس- انانتیومر tofisopamمی باشد. tofisopam نوعی بنزودیازپین است که مصرف آن برای درمان اضطراب در برخی از کشورهای اروپایی مورد تایید قرار گرفته است. tofisopam ایمنی قابل قبول و کاهش غیر منتظره ای در اسید اوریک خون در افراد سالم دارد. در یک مطالعه open-label پتانسیل کاهش اسید اوریک توسط tofisopam در ۱۳ بیمار مبتلا به نقرس مورد تایید قرار گرفت.