علل درد معده و ۶ روش طبیعی برای درمان آن

درد معده عاملی است که تقریبا همه ما گاهی آن را احساس می کنیم. افراد مبتلا به درد معده (گاهی به نام درد شکم نیز شناخته می شود) اغلب دارای فشار عضلانی، درد ناشی از تجمع گاز یا ناراحتی معده هستند. درد معده یک اصطلاح عمومی است که بسیاری از بیماری ها را تحت پوشش قرار می دهد. در ادامه ما به دلایل متداول ایجاد کننده این درد پرداخته، و چند استراتژی معمول و طبیعی را برای مقابله با آن مطرح کرده ایم.

درد معده چیست؟

درد معده ممکن است ناشی از وجود یک مشکل در معده و یا دیگر قسمت های بدن که مربوط به هضم می باشد، باشد. گاهی اوقات این درد پس از غذا خوردن رخ می دهد. در این شرایط مربوط به مصرف غذاهای خاص یا مصرف الکل یا دارو است.

معده درد ممکن است از ارگان های مجاور مانند کیسه صفرا، آپاندیس، روده و یا پانکراس ناشی شود.

از آنجا که این درد بسیار رایج است، توجه به علائم و زمان بروز درد بسیار ضروری است. این درد ممکن است چند ساعت طول بکشد یا به صورت دوره ای بیاید و برود. اگر درد شدید شد یا به مدت طولانی ادامه پیدا کرد، به پزشک مراجعه کنید.

علائم و نشانه ها

معده درد ممکن است به یک یا چند بیماری مرتبط باشد. در ادامه برخی از شایع ترین علائم همراه با این درد را مطرح می کنیم:

فشار عضلانی، که ممکن است با خندیدن، سرفه کردن یا عطسه کردن احساس شود
نفخ و پری معده که ممکن است ناشی از گاز معده باشد
سوء هاضمه، که ممکن است احساسی مانند سوزش سر دل و یا اسیدی شدن معده ایجاد کند

سایر علائم شایع مرتبط با این درد عبارتند از:

تهوع (احساس می کنید که می خواهید استفراغ کنید)
استفراغ
گرفتگی معده
لرز
یبوست
اسهال

علائم کمتر رایج عبارتند از:

دردی که ممکن است ناگهانی و شدید باشد
درد بعد از هر وعده غذایی
استفراغ چیا اسهال
استفراغ همراه با خروج خون
مدفوع خونی
سفتی منطقه ای از معده که درد دارد
درد قفسه سینه، گردن یا شانه

علل و عوامل خطر

معده درد ممکن است از یک یا چند علت ناشی شود. بسیاری از علل ایجاد کنند این درد در خانه درمان می شوند. محل درد نیز ممکن است نشانه ای از وجود مشکلی در بدن باشد.

گاهی اوقات درد شدید معده نیاز به مراجعه به پزشک و گاها اورژانس دارد. یکی دیگر از علل رایج مراجعه بیماران به اورژانس با نشانه معده درد، سنگ کلیه است که بخشی از دستگاه ادراری را مسدود می کند (کولیک کلیوی). این دو علامت تقریبا در ۶۰ درصد از بیمارانی که به دلیل درد شکم به اورژانس مراجعه می کنند مشاهده می شود.

افراد مسن (بالای ۶۵ سال) مراجعه کننده به اورژانس با این علامت، بیشتر دارای انسداد مجرای صفراوی، التهاب کیسه صفرا و دیورتیکولیت هستند. افرادی که کمتر از ۶۵ سال سن دارند بیشتر به دلیل حملات آپاندیس به این مراکز مراجعه می کنند.

برخی از شایع ترین علل درد معده عبارتند از:

سوء هاضمه
مسمومیت غذایی
آلرژی غذایی و بیماری سلیاک
تجمع گاز
آنفلوانزای معده و سایر عفونت ها، مانند هلیکوباکتر پیلوری، که مربوط به زخم معده است

علل کمتر رایج عبارتند از:

زخم معده
التهاب معده (گاستریت). احساس سوزشی ایجاد می کند که می تواند در هنگام خوردن غذا بهتر یا بدتر شود. التهاب و علائم ناشی از گاستریت اغلب ناشی از عفونت باکتریایی است که به مرور زمان زخم معده ایجاد کرده است. استفاده از الکل یا برخی از داروهای ضد درد مانند آسپیرین یا داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) ممکن است باعث درد بیشتری شود. گاستریت ممکن است منجر به افزایش خطر ابتلا به سرطان معده شود
سرطان معده
بعضی از داروها از جمله آنتی بیوتیک ها، مکمل های آهن، برخی از داروهای کاهش دهنده کلسترول و داروهای شیمی درمانی نیز ممکن است معده درد ایجاد کنند

در اطراف معده ارگان های مختلفی قرار دارد که می توانند در ایجاد درد در این منطقه دخیل باشند. مکان عضو آسیب دیده نیز باعث ایجاد اختلافاتی در نوع درد می شود، بنابراین درد سمت راست و سمت چپ معده می تواند دلایل مختلفی داشته باشد. علل شایع درد در قسمت های مختلف شکم شامل فهرست های زیر می شوند.

درد بالای معده

سوزش سر دل و یا ریفلاکس اسید
درد مری
درد مجرای صفراوی
علائم حمله صفراوی و سنگ کیسه صفرا
سنگ کلیه
درد پانکراس
درد قلب (آنژین)
درد کبدی (هپاتیت)
فتق هیاتال ( این فتق زمانی رخ می دهد که قسمت فوقانی شکم از دیافراگم بیرون زده و وارد قفسه سینه شده باشد)

درد پایین معده

گرفتگی دوره
انتشار تخمک از تخمدان (تخمک گذاری)
درد رحم (اندومتریوز)
بیماری التهابی لگن
بارداری شکل گرفته در لوله فالوپ به جای رحم (حاملگی خارج رحمی)
گرفتگی شکم در حین بارداری، که باید با پزشک در میان گذاشته شود
سندرم روده تحریک پذیر
بیماری التهابی روده
بیماری کرون
پانکراتیت
دیورتیکولیت
درد پروستات

درد سمت راست معده

آپاندیسیت که با درد شدید همراه است و باید تحت نظر پزشک درمان شود.
فتق کشاله ران هنگامی رخ می دهد که بخشی از روده کوچک وارد کشاله ران شده است.
سنگ های صفراوی

درد سمت چپ معده

دیورتیکولیت که درد ناشی از آن در سمت چپ و پایین شکم احساس می شود.
بیماری کرون این درد می تواند در سمت چپ و مرکز معده احساس شود.
درد لوزالمعده که در سمت چپ و بالا معده احساس می شود.

عوامل خطر

عوامل خطری که معمولا منجر به درد معده می شوند عبارتند از:

مصرف بیش از حد قهوه یا نوشیدنی های کافئین دار
مصرف بیش از حد الکل
مصرف غذاهای ادویه دار
مصرف مواد غذایی آلوده
خوردن غذاهایی که ممکن است به آن حساس باشید مانند گندم
مصرف بیش از حد میوه یا کربوهیدرات های حاوی فروکتوز، در صورت عدم تحمل فروکتوز (فروکتوز قندی است که اغلب در میوه ها، عسل و برخی از سبزیجات یافت می شود)
مصرف نوشیدنی ها و غذاهای حاوی فراورده های لبنی (در صورت عدم تحمل لاکتوز)
مصرف غذاهای فرآوری شده، گوشت های دودی یا نمک یا ماهی و ترشیجات
زخم معده
استفاده از تنباکو
اضافه وزن یا چاقی
انجام مشاغل خاص مانند صنایع فلزی، زغال سنگ و صنایع لاستیک. این مشاغل خطر ابتلا به سرطان معده را افزایش می دهند.
جراحی شکم
بیماری ریفلاکس معده (GERD)
بارداری
قاعدگی
استرس ناشی از شرایط کاری یا زندگی
مشکلات روانی
خستگی
افزایش سطح اضطراب
مصرف برخی از داروها
مصرف برخی از مواد مخدر

روش های متعارف درمان درد معده

اگر درد معده دارید، می توانید از روش های متداول زیر برای تسکین آن استفاده کنید. کلید درمان این است که منبع درد را پیدا کنید:

سوزش سر دل یا GERD: داروهای ضد اسید یا داروهایی که اسید معده را کاهش می دهند
یبوست: مصرف فیبر یا مسهل
اسهال: هیدراتاسیون مناسب و رعایت رژیم غذایی (این نکته را در نظر داشته باشید که در صورتی که اسهال بیش از چند روز ادامه پیدا کرد و با خروج خون از بدن همراه شد، با پزشک مشورت کنید)
درد: داروهای ضد درد مانند داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (مانند ایبوپروفن)؛ استامینوفن و آسپرین درد را کاهش می دهند.
احساس پری یا نفخ: داروی سایمتیکون علاج این بیماری است.
سوء هاضمه درازمدت: داروهای تجویزی رایج که برای سوء هاضمه تجویز می شوند عبارتند از:

مهار کننده های پمپ پروتون (PPIs) برای کاهش اسید معده
آنتاگونیست های گیرنده H2 برای کاهش اسید معده
پروکینتیک برای کمک به خالی شدن سریع تر معده
آنتی بیوتیک در صورتی که باکتری H. pylori باعث سوء هاضمه شده باشد
داروهای ضد افسردگی یا داروهای ضد اضطراب، برای کاهش درد

استفراغ: داروهای ضد استفراغ عبارتند از پپتو بیسمول و آنتی هیستامین های خارج از نسخه (H1 blockers) مانند داروامین
گرفتگی شدید معده: آنتی بیوتیک، آمینوسالیسیلات، کورتیکواستروئیدها یا داروهای ضد اسپاسم
دردهای قاعدگی: داروهایی مانند میدول، برای جلوگیری از گرفتگی عضلات در قاعدگی استفاده می شوند.

[quote font_size=”18″ color=”#37a02b”]

پیشنهاد می کنیم برای اطلاعات بیشتر، این مطالب را نیز بخوانید:

درد شکم هنگام سرفه کردن

۱۰ علت درد شکم همراه با آروغ زدن و درمان های آن

علت درد شکم و لرز بدن چیست و درمان آن چه می باشد؟

[/quote]

۶ درمان طبیعی برای درد معده

کاهش درد

خبر خوب این است که معمولا می توانید فشار عضلانی شکم خود را کنترل کنید. این نکات را برای جلوگیری از فشار عضلانی رعایت کنید:

استفاده از کمپرس یخ به مدت ۱۰ الی ۱۵ دقیقه در روز
استفاده از کمپرس گرم به مدت ۲۰ دقیقه برای جراحات وارده به شکم
بستن شال دور شکم
اجتناب از نشستن در موقعیت هایی که درد را تشدید می کنند.
گرم کردن بدن قبل از ورزش کردن و سرد کردن بدن پس از آن
استراحت کردن و زمان دادن به بدن بدن برای ترمیم خود
تقویت عضلات شکم

کاهش گاز و نفخ

از آنجا که تجمع نفخ و گاز در معده از علل شایع ایجاد کننده درد در این ناحیه است، باید راهی پیدا کنید که از نفخ جلوگیری کند. این نکات را برای کاهش گاز و نفخ رعایت کنید:

وعده های غذایی خود را کوچک کرده و آن ها را به مرور زمان در طول روز استفاده کنید
غذاهای سرخ شده یا چرب مصرف نکنید
کمتر از نوشیدنی های گازدار استفاده کنید
از مصرف غذاهای باد دار، به خصوص کاهو، کلم و کلم بروکلی اجتناب کنید
لوبیا و حبوبات را قبل از مصرف یک شب خیس کنید.
میوه ها را بدون پوست استفاده کنید.
استرس خود را در صورت امکان کاهش دهید
سیگار نکشید
آدامس نجوید
غذاهای بدون شکر یا حاوی شیرین کننده های مصنوعی که ممکن است جذب یا هضم خوبی نداشته باشند را استفاده نکنید.
از بلعیدن هوا در حین غذا خوردن اجتناب کنید.

توجه به مواد غذایی مصرفی

آنچه را که به بدن خود وارد می کنید، تاثیر زیادی بر روی بدن دارد. برای کمک به کاهش شانس ایجاد درد معده، از موارد زیر اجتناب کنید:

مصرف بیش از حد قهوه یا نوشیدنی های کافئین دار
مصرف الکل
مصرف غذاهای ادویه دار
مصرف مواد غذایی اسیدی مانند گوجه فرنگی و پرتقال
مصرف مواد غذایی آلوده (این غذاها ممکن است باعث مسمومیت غذایی شوند)
غذاهایی که ممکن است به آن ها آلرژی داشته باشید مانند گندم یا آجیل
مصرف مواد غذایی حاوی فروکتوز (قند موجود در عسل، میوه ها و برخی سبزیجات)
نوشیدنی ها و غذاهای حاوی فراورده های لبنی
غذاهای فرآوری شده، گوشت دودی یا نمکی، ماهی دودی یا ماهی شور و ترشی (این مواد غذایی بعضی افراد را در معرض خطر ابتلا به سرطان معده قرار می دهند)
استفاده از تنباکو یا سیگار
مصرف مواد مخدر (استفاده از مواد مخدر می تواند درد شکمی، ریفلاکس اسید و یبوست شدید ایجاد کند)

به یاد داشته باشید که بعضی از داروها نیز ممکن است باعث درد معده شوند.

برای یک سیستم گوارش سالم، بهترین روش جلوگیری از درد، رعایت رژیم غذایی متعادل است. این رژیم ترکیبی از غذاها را شامل می شود که شامل سبزیجات، میوه ها، دانه ها، لبنیات، غذاهای پروتئینی (حبوبات، ماهی، گوشت) و روغن های سالم است. ضمن این که باید مصرف چربی اشباع شده، قند و نمک را نیز محدود کنید.

مصرف داروهای گیاهی

برخی از داروهای ضد درد، برای کاهش درد معده در کوتاه مدت مفیدند. اما مصرف منظم آسپرین باعث خونریزی معده می شود. مصرف داروهای ضد التهابی غیر استوئیدی نیز می تواند باعث خونریزی شکم شود. با گذشت زمان، استفاده از استامینوفن می تواند به کبد آسیب برساند.

محققان در یک بررسی که در ایران انجام شد، ۱۰۵ گیاه را کشف کردند که می توانند علائمی مانند درد معده را درمان کنند. هفت مطالعات بالینی موجود در این بررسی نشان داد که اختلال عملکردی معده را می توان به طور موثر با موارد زیر درمان کرد:

ریشه شیرین بیان می تواند باعث کاهش درد و افزایش ترشح مخاط شود
زیره سیاه را می توان برای درمان حالت تهوع، گاز، اسهال و عفونت گوارشی استفاده کرد
برگ ریحان می تواند اسید معده را کاهش دهد
زنجبیل دارای خواص ضد التهبی، ضد باکتری و ضد اسپاسم است

دیگر گیاهان مفید برای کاهش درد عبارتند از:

زنجبیل
نعناع
چای هایی مانند بابونه
سرکه سیب
ترکیبی از دارچین، رازیانه، نعناع و زنجبیل

کنترل استرس

تنش روانی و اجتماعی می تواند بر روی ایجاد درد شکم در نوجوانان و بزرگسالان تأثیر بگذارد. برخی عوامل مرتبط با استرس که می توانند شما را در معرض درد معده قرار دهند عبارتند از:

اضطراب
خستگی
استرس روانی

علائم و مسائل رایجی که ممکن است نشان دهند که درد معده شما عصبی است عبارتند از:

حساسیت به لمس معده
گرفتگی عضلانی مکرر
ناراحتی معده
تهوع
پر شدن سریع در هنگام خوردن غذا
افزایش ادرار یا حرکت روده
احساس لرز در معده
پریشانی احساسی
سیگار کشیدن
نوشیدن الکل

برای کاهش استرس از روش های زیر استفاده کنید:

رژیم غذایی که دارای ویتامین ها، مواد معدنی، چربی های سالم، الکترولیت ها، اسید آمینه و آنتی اکسیدان ها است
وقت گذراندن در طبیعت
خارج شدن از خانه و ورود به اجتماع
مدیتیشن یا نماز خواندن
پیاده روی و یوگا
نوشتن یادداشت های روزانه

دفع منظم

اجتناب از یبوست و اسهال دو راه دیگر برای جلوگیری از درد معده است. یبوست اغلب ناشی از کمبود فیبر است. برای درمان این عارضه نکات زیر ار رعایت کنید:

خوردن میوه های خام، سبزیجات، آجیل، دانه ها، لوبیا و سبزیجات برگ دار
نوشیدن مایعات گرم
مصرف آب
اجتناب از مصرف غذاهای فرآوری شده، غذاهای سرخ شده، الکل و نوشیدنی های کافئین دار مانند قهوه و چای
در صورت عدم تحمل لاکتوز، اجتناب از مصرف محصولات لبنی پاستوریزه
مصرف مکمل هایی مانند روغن کتان و منیزیم

برای رفع یبوست ناشی از استرس نیز نکات زیر را رعایت کنید:

ورزش هایی مانند کشش سبک، رقص، پیاده روی، دویدن، یوگا و شنا
بیوفیدبک

اسهال اغلب به علت آلرژی غذایی، عفونت با ویروس، کم آبی بدن، استرس و مصرف داروهای خاص اتفاق می افتد. این علامت اغلب با آنفولانزای معده مرتبط است. اسهال با مصرف مواد غذایی زیر قابل درمان است:

موز
برنج
سیب زمینی
نان تست