کلسترول ماده ای چرب در خون است که برای ایجاد و حفظ غشای سلولی، تبدیل نور خورشید به ویتامین D، و دیگر توابع مهم بدن مورد نیاز است. این ماده به اندازه مورد نیاز توسط بدن ساخته می شود. از طرفی برخی از مواد غذایی نیز حاوی کلسترول هستند. به همین دلیل است که برخی از افراد کلسترول خون بالایی داشته و با مشکلات زیادی رو به می شوند. ضمن وجود درمان های دارویی برای این بیماری، چند روش درمان خانگی کلسترول بالا نیز وجود دارد که در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت به آن ها اشاره می کنیم.
کلسترول بالا اغلب با داشتن شیوه زندگی ناسالم مثل مصرف رژیم غذایی سرشار از چربی های اشباع شده و عدم فعالیت فیزیکی کافی ایجاد می شود. عواملی مانند موارد زیر نیز در ایجاد این بیماری نقش دارند:
- چاقی
- سیگار کشیدن
- نوشیدن الکل
- پیری (شریان ها با افزایش سن محدودتر می شوند)
- ژنتیک
اغلب بیماری های زمینه ای مانند دیابت، فشار خون بالا، و بیماری های کلیوی و کبدی نیز خطر ابتلا به این مشکل را افزایش می دهند.
سطح بالای کلسترول، که کلسترول بالا نیز نامیده می شود می تواند به مشکلات جدی و حتی کشنده منجر شود. افزایش کلسترول موجب می شود که دیواره های عروق تنگ شده و خطر ابتلا به بیماری های قلبی افزایش یابد.
معمولا، سطح کلسترول خون باید زیر ۲۰۰ میلی گرم بر روی دسی لیتر باقی بماند. کلسترول بین ۲۰۰ تا ۲۳۹ میلی گرم بر روی دسی لیتر، مرز بالا و کلسترول بالای ۲۴۰ میلی گرم بر روی دسی لیتر کلسترول بالا در نظر گرفته می شود.
آزمایشی به نام پروفایل لیپوپروتئین، آزمایشی است که برای تست سطح کلسترول تام (مجموع HDL، LDL)، سطح کلسترول بد (LDL)، سطح کلسترول خوب (HDL) و تری گلیسیرید استفاده می شود.
از بین موارد ذکر شده در بالا، HDL، یا همان لیپوپروتئین با چگالی بالا، کلسترول خوب در نظر گرفته می شود. چرا که می توانند کلسترول اضافی را به کبد حمل کرده تا در آنجا تجزیه شده و از بدن خارج شود. افرادی که سطح پایین HDL در خون دارند در معرض خطر ابتلا به بیماری های قلبی قرار دارند.
از سوی دیگر LDL یا لیپوپروتئین با چگالی پایین کلسترول بد نامیده می شود. این کلسترول تمایل دارد که در امتداد دیواره داخلی شریان ها تجمع پیدا کرده و رگ های خونی را تنگ و مسدود کند.
درمان خانگی کلسترول بالا
بذر گشنیز
تحقیقات نشان داده است که تخم گشنیز موجب کاهش سطح کلسترول تام، LDL (کلسترول “بد”)، و تری گلیسیرید می شود. تخم گشنیز همچنین اثرات کاهنده قند خون داشته و می تواند در مدیریت دیابت مفید باشد.
- دو قاشق چای خوری پودر تخم گشنیز را در یک فنجان آب حل کنید.
- مخلوط را جوشانده و سپس دانه ها را در آب فشار دهید.
- این محلول را یک یا دو بار در روز بنوشید.
شما می توانید شیر، شکر، و هل را نیز به آن اضافه کنید و از آن به عنوان جایگزینی برای چای استفاده کنید. اگر پودر تخم گشنیز ندارید کافی است تخم گشنیز را کمی بو داده و سپس آن را با آسیاب مخلوط کنید.
پیاز
پیاز قرمز برای درمان کلسترول بالا مفید است. دانشمندان در هنگ کنگ نشان دادند که این ماده به کاهش کلسترول بد و بالا بردن سطح کلسترول خوب کمک می کند. این کار باعث کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی می شود.
- یک قاشق چای خوری آب پیاز و یک قاشق چای خوری عسل را مخلوط کرده و یک بار در روز آن را بنوشید.
- یا می توانید یک عدد پیاز ریز خرد شده، یک چهارم قاشق چای خوری فلفل و یک فنجان دوغ را مخلوط کرده و به صورت منظم آن را مصرف کنید.
- گنجاندن پیاز، زنجبیل و سیر در رژیم غذایی نیز یکی از روش های خوب برای درمان خانگی کلسترول بالا است.
انگور فرنگی هندی
انگور فرنگی هندی یا املا، به عنوان یک عامل طبیعی کاهنده چربی شناخته می شود. این بدان معنی است که این میوه به عنوان درمان خانگی کلسترول بالا باعث کاهش غلظت چربی در بدن می شود. یک مطالعه در مجله International Journal of Medical Research & Health Sciences منتشر شده که نشان داده این میوه دارای اثر آنتی هیپرلیپیدمی، ضد آتروژنیک و کاهنده چربی است.
- یک قاشق چای خوری پودر انگور فرنگی هندی یا انگور فرنگی هندی خشک شده را در یک لیوان آب گرم مخلوط کنید.
- آن را هر روز صبح با معده خالی بنوشید.
سرکه سیب
سرکه سیب طبیعی به کاهش میزان کلسترول تام و تری گلیسرید کمک می کند. علاوه بر این، یک درمان خانگی مفید برای بیمارانی است که به رفلکس اسید، فشار خون بالا، نقرس، عفونت های تنفسی فوقانی، و … مبتلا هستند.
- یک قاشق چای خوری سرکه سیب را در یک لیوان آب حل کنید.
- این محلول را دو یا سه بار در روز حداقل به مدت یک ماه بنوشید.
شما می توانید به تدریج میزان سرکه سیب را به دو قاشق افزایش دهید. اگر طعم و مزه سرکه سیب را دوست ندارید، می توانید آن را با آب پرتقال تازه، آب سیب، آب انگور، و یا آب دیگر میوه ها مخلوط کنید.
آب پرتقال
نوشیدن سه فنجان آب پرتقال تازه در روز می تواند کمک بزرگی به کاهش سطح کلسترول خون به طور طبیعی کند. این میوه سرشار از ویتامین C، فولات، و فلاونوئیدها است. یک مطالعه که در مجله American Journal of Clinical Nutrition منتشر شده نشان می دهد که نوشیدن ۷۵۰ میلی لیتر آب پرتقال خالص به صورت روزانه می تواند کلسترول HDL و تری گلیسیرید را افزایش داده و نسبت LDL به HDL را در بیماران مبتلا به کلسترول بالا کاهش دهد.
آب پرتقال غنی شده با استرول حتی بهتر از آب پرتقال معمولی است. مطالعات نشان داده اند که در حدود ۳ گرم فیتواسترول در روز می تواند کلسترول تام را تا ۱۱٪ و LDL را تا ۱۵٪ کاهش دهد. بنابراین، نوشیدن دو لیوان آب پرتقال غنی شده با استرول در روز یکی از روش های موثر درمان خانگی کلسترول بالا است.
روغن نارگیل
هر چند ممکن است کلمه روغن متضاد با کلسترول باشد اما روغن نارگیل، حتی با وجود چربی های اشباع به عنوان یک درمان خانگی مفید برای کلسترول بالا شناخته شده است. روغن نارگیل حاوی اسید لوریک است که موجب افزایش HDL (کلسترول خوب) و بهبود نسبت LDL بهHDL می شود.
از روغن نارگیل آلی در پخت و پز استفاده کنید. فقط این را در نظر داشته باشید که بیش از دو قاشق غذا خوری از آن به صورت روزانه استفاده نکنید و حتما از روغن مورد مصرفتان خالص باشد.
بلغور جو دوسر
خوردن روانه یک کاسه بلغور جو یک راه آسان و در عین حال موثر برای کاهش سطح کلسترول خون است. این ماده پر از فیبر محلول است. بنابراین جذب کلسترول را کاهش می دهد و باعث کاهش سطح کلسترول بد خواهد شد.
یک تا یک و نیم فنجان بلغور جو دوسر پخته شده و یا یک فنجان سبوس جو دو سر حاوی حدود سه گرم فیبر محلول بتاگلوکان است. می توانید در کنار این ماده از میوه ها و آجیل هایی مانند سیب، موز، توت فرنگی و گردو برای افزایش خواص آن استفاده کنید.
روغن ماهی
روغن ماهی و ماهی های چرب مانند ماهی خال مخالی، ماهی تن، ماهی قزل آلا، شاه ماهی، ماهی آزاد، ساردین، و مانند آن ها حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ هستند. این مواد تری گلیسرید خون (چربی خون) را کاهش داده و از بیماری های قلبی جلوگیری می کنند.
بنابراین در حدود یک تا چهار گرم روغن ماهی در روز استفاده کنید. اگر گیاهخوار هستید به جای ماهی می توانید از بذر کتان هم استفاده کنید. بذر کتان غنی از اسیدهای چرب امگا ۳ است.
برنج مخمر قرمز
برنج مخمر قرمز حاوی ترکیبات شناخته شده ای به عنوان monacolins است که مانع سنتز کلسترول شده بنابراین کلسترول کاهش می یابد. به عبارت ساده، سالیان درازی است که از برنج تخمیری در چین برای مقاصد دارویی استفاده می شود. شما می توانید قرص برنج مخمر قرمز را از داروخانه یا فروشگاه های مواد غذایی تهیه کنید.
برای کلسترول بالا، ۱۲۰۰ تا حداکثر ۲۴۰۰ میلی گرم مکمل یک یا دو بار در روز استفاده شود. مطالعات نشان داده اند که این مکمل غذایی می توانید کلسترول تام و LDL را کاهش دهد. با این حال، هنوز اثرات بلند مدت استفاده از این ماده ناشناخته است.
علاوه بر این، برخی از فراورده های تهیه شده از برنج مخمر قرمز ممکن است حاوی لووستاتین و دیگر مواد شیمیایی باشند که ممکن است عوارض جانبی ایجاد کنند. بهتر است قبل از مصرف این ماده به عنوان درمان خانگی کلسترول بالا با دکتر خود مشورت کنید. این مکمل نباید در زمان بارداری و شیردهی و هنگامی که بیماری کبدی وجود دارد استفاده شود.
آجیل
گردو، بادام، بادام زمینی، فندق، پسته و دیگر آجیل ها و دانه ها در کنترل کلسترول بالا مفید هستند. زیرا آنها غنی از استرول های گیاهی و فیبر می باشند. گردو، به ویژه برای کمک به کاهش سطح کلسترول کل و تری گلیسیرید مفید است.
بنابراین، روازنه بین یک تا یک و نیم اونس آجیل بو داده به طور منظم استفاده کنید. هرگز بیش از این مقدار از این مواد مصرف نکنید. افزایش مصرف غلات کامل و سایر غذاهای حاوی فیبر زیاد نیز می تواند روش خوب و مناسبی باشد.
همراه با این روش های درمان خانگی کلسترول بالا رعایت رژیم غذایی و شیوه زندگی سالم نیز ضروری است. حذف چربی های ترانس از رژیم غذایی که موجب افزایش LDL (کلسترول “بد”) و کاهش HDL (کلسترول خوب) می شود نیز یکی از نکات کلیدی است. به علاوه، رژیم غذایی سرشار از ویتامین C (حدود ۱۰۰ تا ۲۰۰ میلی گرم در روز) برای کمک به کاهش کلسترول مفید است.