سرگیجه وضعیتی است که فرد در آن احساس می کند محیط اطراف در حال حرکت، چرخش، افتادن یا کج شدن است. این در حالی است که واقعا این طور نیست. در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت در مورد روش های خانگی درمان سرگیجه با شما صحبت خواهیم کرد.
سرگیجه ممکن است با علائم دیگر نظیر موارد زیر همراه باشد:
- تهوع
- استفراغ
- کاهش تعادل
- وزوز گوش
- کاهش موقت شنوایی
- احساس پر بودن گوش
سرگیجه بیماری نیست. بلکه معمولا علائم بیماری های دیگر است. شایعترین شکل سرگیجه، سرگیجه وضعیتی حمله‌ای خوش‌خیم (BPPV) است که ناشی از اختلال در ذرات کلسیم به نام otoliths در کانال های نیمه قوس مغز گوش داخلی است. افراد سالمند بیشتر مستعد این مشکل هستند.
این حالت معمولا با حرکت کردن، با تکان دادن ناگهانی سر و یا تغییرات موضعی به وجود می آیند و کمتر از یک دقیقه طول می کشد. برخی از بیماری های دیگر که ممکن است به سرگیجه منجر شود عبارتند از:
- لارژنتیت (التهاب ساختار گوش داخلی)
- بیماری منیر
- نورونیت ویستیبولار (التهاب عصب ویستیبولار که معمولا توسط عفونت گوش میانی ایجاد می شود)
- آسیب به سر
- سردرد میگرن
این نوع سرگیجه می تواند به دلیل مشکلات مغزی و عصبی یا عوارض جانبی داروهای خاص باشد.
چون این وضعیت ناشی از بیماری های مختلف است، با درمان بیماری عامل آن، به تدریج از بین می رود. البته در کنار این روش ها، روش های خانگی نیز برای درمان سرگیجه وجود دارد که می توانید از آن ها پس از مشورت با پزشک استفاده کنید. اهمیت مشورت با پزشک در مورد استفاده از این روش های درمان این است که، تاثیر موارد ذکر شده ممکن است برای هر فرد متفاوت باشد. علاوه بر این، بعضی موارد ممکن است نیاز به درمان توسط متخصص یا جراح داشته باشند.
درمان سرگیجه به کمک روش های سنتی
مانور Epley
مانور Epley می تواند در درمان سرگیجه، به خصوص سرگیجه وضعیتی حمله‌ای خوش‌خیم (BPPV) بسیار مفید بوده و هیچ گونه عارضه جانبی جدی نداشته باشد.
- روی تخت نشسته و یک بالش را طوری در پشت خود بگذارید تا وقتی دراز می کشید زیر شانه هایتان قرار بگیرید.
- اگر سرگیجه در گوش چپ باشد، سر خود را ۴۵ درجه به سمت چپ بچرخانید. (اگر در گوش راست است ۴۵ درجه به سمت راست بچرخانید)
- شانه های خود را روی بالش گذاشته و سر را به مدت ۳۰ ثانیه به عقب ببرید.
- بدون بالا بردن سر، ۹۰ درجه به سمت راست بچرخید و ۳۰ ثانیه دیگر صبر کنید.
- سپس در حالی که سر خود را در موقعیت فعلی نگه داشته اید، تمام بدن خود را ۹۰ درجه به سمت راست بکشید و ۳۰ ثانیه در این موقعیت قرار بگیرید.
- به آرامی به حالت اولیه باز گردید.
- این دستورالعمل را سه بار در روز تکرار کنید تا ظرف ۲۴ ساعت سرگیجه از بین برود. در بیشتر موارد علائم در عرض یک هفته درمان می شود. بهتر است، به جای صبح، قبل از رفتن به رختخواب، عصر و در نیمه شب، تمام سه دوره این مانور را انجام دهید.
زنجبیل
زنجبیل می تواند به مقابله با سرگیجه کمک کند. زیرا باعث گردش خون در مغز می شود و تهوع را کاهش می دهد. بررسی اثرات کاهش دهنده سرگیجه زنجبیل ثابت کرده است که مسائل مربوط به تهوع ناشی از حرکت و میگرن نیز به کمک آن کاهش می یابد. یک تکه زنجبیل را به طور منظم در طول روز بجوید یا از یکی از روش های زیر برای درمان سرگیجه استفاده کنید:
- یک قاشق چایخوری زنجبیل رنده شده را در یک فنجان آب جوش برای حدود پنج دقیقه دم کرده و سپس آن را صاف کنید.
- مقداری عسل به آن اضافه کنید و چند بار در هفته این چای را بخورید.
روش دیگر:
- از زنجبیل در فرم مکمل استفاده کنید.
توجه: قبل از مصرف زنجبیل با پزشک خود صحبت کنید. زیرا ممکن است با داروهای خاصی مانند داروهای ضد انعقاد، داروهای ضد درد و فشار خون تداخل داشته باشد.
گیاه کهن دار
از گیاه کهن دار در طب سنتی چینی برای افزایش جریان خون در مغز استفاده می شود. در نتیجه باعث کاهش احساس سرگیجه خواهد شد.
- ۱۲۰ تا ۱۶۰ میلی گرم عصاره این گیاه را در دو یا سه دوز خوراکی روزانه به مدت سه ماه مصرف کنید.
- بعد از ۸ تا ۱۲ هفته متوجه بهبود علائم خواهید شد.
بذر گشنیز
دانه های گشنیز یک درمان مفید برای سرگیجه هستند.
- یک قاشق چای خوری تخم گشنیز و یک قاشق غذا خوری پودر انگور فرنگی (آملا) را در یک فنجان آب خیس کنید.
- اجازه دهید که یک شب بماند.
- صبح روز بعد، این دانه ها را از داخل آب بردارید و سپس آن را بنوشید.
- برای بهبود طعم و مزه آن می توانید مقداری عسل یا قند به آن اضافه کنید.
- چند روز این درمان را تکرار کنید.
هل
هل بوی بسیاری عالی و خواصی شبیه به زنجبیل دارد. در نتیجه در درمان طبیعی سرگیجه موثر است.
- دو قاشق چای خوری روغن کنجد را کمی گرم کنید.
- یک قاشق چای خوری پودر دارچین و یک قاشق چای خوری پودر هل را در روغن بریزید.
- به آرامی سر خود را با این روغن ماساژ دهید و اجازه دهید تا چند ساعت بگذرد سپس دوش بگیرید.
- چندین بار در هفته به مدت چند هفته این روش را انجام دهید.
ریحان
ریحان به دلیل بوی تند و شیرین خود، یک درمان آروماتراپی برای سرگیجه است.
- در یک فنجان شیر سه یا چهار برگ ریحان را بجوشانید.
- بعد از بلند شدن بوی ریحان زیر گاز را خاموش کرده و قبل از خواب آن را بنوشید.
- این تکنیک را برای حداقل چند هفته ادامه دهید.
ماساژ درمانی
ماساژ درمانی می تواند به حل کردن مسائل مربوط به تعادل و کاهش سرگیجه با کار بر روی نقاط حساس در عضلات گردن، کمک کند. همچنین گردش خون را بهبود می بخشد و درد و سفتی گردن را کاهش می دهد.
ماساژ گردن به شیوه هندی می تواند سردرد، میگرن، وزوز گوش و بی خوابی را درمان کند. برای انجام این ماساژ بر روی سه چاک راه بالایی به نام های ویشودداها، آجنا و ساحاشارا تمرکز می شود. اگر نمی توانید از این نوع ماساژ استفاده کنید سعی کنید روزانه سر و گردن خود را به آرامی با حرکت دایره وار انگشت شست ماساژ دهید.
نکته: از ماساژ شدید اجتناب کنید. به خصوص اگر اختلال خونریزی دارید یا داروهای رقیق کننده خون را مصرف می کنید.
سنبل الطیب
سنبل الطیب برای مقابله با سرگیجه ناشی از خستگی عصبی مفید است. همچنین با مشکلاتی چون بی خوابی و اضطراب مبارزه می کند.
- یک قاشق چای خوری ریشه سنبل الطیب خشک را در یک فنجان آب به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه دم کنید.
- محلول را از صافی رد کرده و آن را سه بار در روز به مدت دو تا سه هفته بنوشید.
نکته: برای مدت طولانی سنبل الطیب را مصرف نکنید. زیرا ممکن است اعتیاد آور باشد. به علاوه، قبل از مصرف داروهای گیاهی، با پزشک خود مشورت کنید.
بادرنجبویه
پزشکان طب سنتی معتقدند که بادرنجوبه می تواند با مشکلاتی مانند اضطراب، افسردگی، فشار خون بالا، میگرن، بی خوابی، تنش عصبی و سرگیجه مبارزه کرده و برای سیستم عصبی و گردش خون مفید باشد. به علاوه، این ماده دارای خواص ضد ویروسی نیز است.
- یک فنجان آب را جوش بیاورید.
- یک قاشق چای خوری بادرنجوبه خشک را به آن اضافه کنید و ۱۰ تا ۱۵ دقیقه آن را بجوشانید.
- این چای را چند بار در روز به مدت چند هفته مصرف کنید.
- همچنین می توانید روغن این گیاه را به مدت بسیار کوتاهی استنشاق کنید.
توجه: قبل از مصرف این دارو گیاهی، با پزشک خود مشورت کنید.
بادام
یکی دیگر از داروهای آیورودا که ممکن است باعث کاهش عدم تعادل و درمان سرگیجه شود، به وسیله ترکیبی از بادام، دانه های کدو، گندم و خشخاش تهیه می شود.
- هفت یا هشت عدد بادام، هفت یا هشت عدد تخم کدو تنبل، سه قاشق غذاخوری گندم و یک قاشق چایخوری دانه خشخاش را در آب به مدت یک شب خیس کنید.
- صبح روز بعد، بادام ها و دیگر مواد موجود در ترکیب را خوب خرد کنید.
- نیمی از یک قاشق چای خوری کره را آب کنید.
- خمیر بادام و یک فنجان شیر را به مخلوط اضافه کنید و اجازه دهید تا بجوشد. سپس حرارت را خاموش کنید. برای شیرین کردن مخلوط می توانید مقداری شکر به آن اضافه کنید.
- این ترکیب را به مدت چند روز بخورید.
علاوه بر این داروها، ضروری است که بدن خود را هیدراته نگه دارید. زیرا کاهش آب بدن موجب سرگیجه می شود. بنابراین، در طول روز مقدار زیادی آب بنوشید، مخصوصا وقتی که احساس سرگیجه می کنید. به علاوه، شما می توانید از طب سوزنی، تکنیک های تنفسی و مراقبه نیز برای درمان سرگیجه استفاده کنید.