روش های خانگی درمان کولیک نوزادان

زمانی که نوزاد شیر خوار با وجود تغذیه مناسب و سلامت کلی بدن، در طول روز بیش از ۲ الی ۳ بار به خصوص در شب گریه و بی تابی می کند می گویند نوزاد مبتلا به کولیک شده است. معمولا این گریه ها چند ساعت در روز و حداقل سه بار در هفته و بیش از سه هفته طول می کشد. بین ۵ تا ۲۵ درصد از نوزادان به کولیک مبتلا هستند. در ادامه این مقاله مجله پیام سلامت به چند روش ساده و سنتی برای درمان کولیک نوزادان اشاره خواهیم کرد.

کولیک معمولا در هفته دوم تا سوم پس از تولد ایجاد شده و به تدریج در طی چند ماه و معمولا در ۴ تا ۶ ماهگی نوزاد برطرف می شود. در برخی از موارد کودک ممکن است بعد از ۶ ماهگی نیز از کولیک رنج ببرد.

علت دقیق کولیک در نوزادان ناشناخته است. اما برخی از پزشکان معتقدند که علت این اتفاق می تواند گیر افتادن هوا در حفره شکمی و ایجاد درد و ناراحتی باشد. ضمن این که نوزادانی که از مادران سیگاری متولد می شوند نیز با خطر افزایش یافته ابتلا به کولیک مواجه هستند.

علائم کولیک عبارتند از:

  • درد شکم
  • گریه کردن
  • ناله زدن
  • گرفتگی عضلات
  • کج خلقی

در موارد شدید، نوزادان می تواند علائمی مانند موارد زیر را نیز تجربه کند:

  • استفراغ مکرر
  • تغییر در مدفوع
  • دمای نامنظم بدن
  • افزایش وزن
  • خستگی

کولیک می تواند برای کودک و والدین ناراحت کننده باشد. والدین نوزادان دارای کولیک اغلب با استرس، مشکل در تغذیه کودک با شیر مادر و حتی افسردگی پس از زایمان دست به گریان هستند. مدیریت صحیح این شرایط می تواند تا حدودی وضعیت را بهبود دهد. باید به خود یادآور شوید که کولیک تنها چند ماه مهمان نوزاد شما است. ضمن این که برای درمان کولیک نوزادان می توانید از روش های ساده و سنتی زیر نیز استفاده کنید.

درمان کولیک نوزادان به کمک مواد طبیعی

حمام آب گرم

زمانی که حملات کولیک شروع می شود بهتر است که نوزاد را با آب گرم حمام کنید. این کار اثر آرامبخش بر روی کودک شما دارد و همچنین به منحرف کردن ذهن و بهبود خواب او کمک می کند.

  • وان کودک را با آب گرم پر کنید.
  • چند قطره روغن اسطوخودوس به آن اضافه کنید.
  • نوزادتان را در این آب بشویید.
  • در حین انجام این کار، به آرامی ناحیه شکم را برای تسکین درد ماساژ دهید.
  • سپس بدن او را خشک کنید و به آرامی به او کمک کنید تا خوابش ببرد.

کمپرس آب گرم

یکی دیگر از روش های خانگی ساده برای درمان کولیک نوزادان استفاده از کمپرس آب گرم است. استفاده از کمپرس گرم بر روی شکم کودک باعث کاهش گاز می شود و همچنین اثر آرام بخش نیز دارد.

  • یک حوله بسیار نرم را در آب گرم بشویید و آب اضافی آن را بگیرید.
  • حوله گرم را روی شکم کودک قرار دهید.
  • حتی می توانید با حرکت دایره و آرام، حوله را روی شکم او ماساژ دهید.
  • این روش ساده را دو بار در روز برای کمک به دفع گاز انجام دهید.

نکته: از بطری آب داغ یا کیسه کمپرس بر روی شکم نوزاد استفاده نکنید.

ماساژ روغن

ماساژ منظم روغن نیز برای کودکان مبتلا به درد کولیک شگفت انگیز است. ماساژ کمک می کند تا کودک گرم شود، هضم او صحیح انجام شده و از ایجاد گاز جلوگیری شود. به علاوه، پس از هر بار تغذیه، نوزاد شما با این کار به خواب عمیق می رود.

  • روغن زیتون گرم را کف دست بریزید.
  • با استفاده از دست و به کمک حرکات دایره ای در جهت عقربه های ساعت شکم نوزاد را ماساژ دهید.
  • قفسه سینه، لگن، دست و پا او را نیز ماساژ دهید.
  • این کار را چند بار در روز انجام دهید.

ورزش زانو

ورزش و تحرک برای بهبود هضم در بدن نوزاد ضروری است. یکی از ورزش هایی که می تواند برای درمان کولیک نوزادان مفید باشد، تمرین با زانو است.

  • کودک را به پشت روی تشک بخوابانید.
  • به آرامی زانوهای او را به سمت شکم فشار دهید.
  • ۴ تا ۶ بار این کار را انجام دهید.

نکته: هرگز این کار را زمانی که نوزاد مقاومت می کند با زور و اجبار انجام ندهید. سعی کنید حدود ۱ ساعت بعد از شیر خوردن و زمانی که کودک آرام است این تمرین را انجام دهید.

آروغ نوزاد را بگیرید

برای پیشگیری از ایجاد کولیک حتما بلافاصله بعد از تغذیه کودک، آروغ او را بگیرید. این کار به دفع گاز کمک کرده و از جابجایی هوا در معده جلوگیری می کند.

  • برای این کار پس از تغذیه، کودک را روی شانه های بگذارید به طوری که سرش دقیقا روی شانه باشد.
  • با یکی از دست ها گردن و سر او را نگه دارید.
  • به آرامی پشت و شکم او را ماساژ دهید تا زمانی که صدا آروغ او را بشنوید.
  • برای جلوگیری از کولیک، پس از هر بار تغذیه این کار را انجام دهید.

انقوزه

انقوزه نیز یکی دیگر از روش های خانگی برای درمان کولیک نوزادان است. این ماده به عنوان یک ضد نفخ عمل کرده و به بهبود هضم و دفع گاز کمک می کند.

  • یک قاشق پودر انقوزه را به یک قاشق غذا خوری آب اضافه کنید.
  • محلول را حرارت داده و سپس آن را خنک کنید.
  • این محلول را در اطراف ناف نوزاد بمالید. دقت کنید که مایع وارد ناف نشود.
  • برای به دست آوردن بهترین نتایج، این درمان را ۲ یا ۳ بار در روز تکرار کنید.

روش دیگر:

مادرانی که کودک را با شیر خود تغذیه می کنند می توانند برای درمان کولیک در نوزادان به روش زیر عمل کنند:

  • ½ قاشق چای خوری پودر انقوزه را به یک لیوان آب گرم اضافه کنید.
  • دو بار در روز از این محلول استفاده کنید.

ریحان

گیاه دیگری که در درمان کولیک نوزادان مفید است، ریحان است. اوژنول این گیاه زیاد است. این ماده دارای خواص ضد اسپاسم و آرام بخش است که به دفع گاز کمک می کند و باعث کاهش ناراحتی های دیگر دستگاه گوارش می شود.

برای مادران شیرده دستور استفاده از این ماده به شرح زیر است:

  • ۱ قاشق چای خوری برگ ریحان خشک را در یک فنجان آب جوش بریزید.
  • اجازه دهید تا مواد در فنجان در بسته ۱۰ دقیقه دم بکشند.
  • سپس آن را صاف کنید و ۲ الی ۳ بار در طول روز از آن استفاده کنید.

روش دیگر:

  • ۱ قاشق غذاخوری از برگ ریحان را با کمی آب به شکل خمیر درآورید.
  • این خمیر را اطراف ناف و شکم نوزاد بمالید.
  • اجازه دهید تا ترکیب خشک شود.
  • سپس آن را به آرامی با یک بافت مرطوب پاک کنید.
  • این درمان را هر زمان که نیاز داشتید انجام دهید.

دانه رازیانه

برای نوزادان دارای کولیک، رازیانه یک گیاه شگفت انگیز است. این گیاه می تواند گاز معده و ناراحتی های مرتبط با اندام های گوارشی را کاهش دهد. مادران شیرده باید از دستور زیر برای درمان کولیک نوزادان به کمک رازیانه استفاده کنند.

  • ۱ قاشق چای خوری دانه رازیانه را به ۱ فنجان آب گرم اضافه کنید.
  • پوشش فنجان را به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه بگذارید و اجازه دهید دم بکشد.
  • این چای را ۲ تا ۳ بار در روز بخورد.
  • این درمان را به صورت روزانه انجام دهید.

چای بابونه

مطالعه ای که در سال ۲۰۰۷ توسط  محققان American Academy of Pediatrics انجام شد نشان داد که چای بابونه می تواند به درمان کولیک نوزادان کمک کند. بابونه خواص ضد اسپاسم و آرامبخش دارد و برای درمان انواع مشکلات گوارشی مناسب است. مادران شیرده باید دستور زیر را انجام دهند.

  • ½ قاشق چای خوری گل بابونه خشک را در یک فنجان قرار داده و روی آن آب جوش بریزید.
  • پوشش فنجان را به مدت ۱۰ دقیقه بگذارید.
  • سپس آن را صاف کرده و ۲ الی ۳ بار در روز و هر بار ۱ فنجان از این چای را بنوشید.

نعنا

نعنا با توجه به خواص آرام بخش و ضد اسپاسم خود باعث کاهش نفخ و درمان سایر بیماری های گوارشی در نوزادان می شود.

  • ۲ قطره عرق نعنا را به ۱ قاشق غذاخوری روغن زیتون اضافه کنید.
  • این محلول را روی منطقه شکم نوزاد با حرکات دایره ای ماساژ دهید.
  • این کار را حداقل ۲ بار در روز انجام دهید.

روش دیگر:

  • ۱ قاشق چای خوری برگ نعنا خشک را در یک فنجان آب جوش بریزید و اجازه دهید که ۱۰ دقیقه دم بکشد.
  • سپس آن را از صافی رد کنید.
  • مادران شیرده باید روزانه ۲ الی ۳ فنجان از این چای را استفاده کنند.

راهنمایی های اضافی برای درمان کولیک نوزادان

  • ۱۵ تا ۲۰ دقیقه در روز کودک را روی شکم بخوابانید.
  • مادران شیرده باید از ماست پروبیوتیک در رژیم غذایی خود استفاده کنند. این ماده برای سیستم گوارش نوزاد مناسب است.
  • از موزیک آرامبخش برای بهبود شرایط نوزادتان استفاده کنید.
  • در زمان گریه نوزاد، او را زمین نگذارید. بغل کردن و تکان دادن او موجب تسکین علائم می شود.
  • وقتی کودک گریه می کند سعی کنید او را بخوابانید.
  • اگر کودکتان از شیر خشک تغذیه می کند از پزشک بخواهید تا شیر خشک دیگری را به شما توصیه کند.
  • یک اسباب بازی یا صدای تکراری مثل جغجغه برای کودک مبتلا به کولیک مفید است.
  • مادرانی که کودک را با شیر خودشان تغذیه می کنند باید رژیم غذایی سالمی داشته باشند و از مصرف محرک هایی مثل کافئین و شکلات خودداری کنند.