ذات الریه در نوزادان

پنومونی یا همان ذات الریه نام یک بیماری است که در آن ریه ها تحت تاثیر عفونت قرار می گیرند. این عفونت می تواند از طیف وسیعی از میکروارگانیسم های مختلف که شامل انگل ها، باکتری ها، ویروس ها و حتی قارچ ها هستند، ناشی شود. در بیشتر موارد پنومونی، نقطه شروع بیماری عفونت در بخش فوقانی دستگاه تنفسی است که شامل بینی و گلو می شود. هنگامی که بیمار دچار گلو درد شدید شده یا حداقل دو روز از سرماخوردگی اش می گذرد، علائم اولیه پنومونی شروع به ظاهر شدن می کنند. برای جلوگیری از ذات الریه در نوزادان می توان اقدامات بسیاری انجام داد.

اگر به تازگی صاحب فرزندی شده اید و نگران بیمار شدن او در این زمستان هستید، با ما تا انتهای این مطلب مجله پیام سلامت همراه شوید. زیرا در ادامه این مطلب در مورد ذات الریه در نوزادان صحبت کرده ایم.

علل ذات الریه در نوزادان

از آنجا که بدن نوزادان و افراد سالخورده قادر به مقابله با عفونت های ناشی از ویروس نیستند، آنها نخستین نامزدها برای مبتلا شدن به پنومونی ویروسی می باشند. ویروس هایی که باعث ایجاد پنومونی ویروسی می شوند عبارتند از:

  • آدنویروس
  • آنفلوانزا
  • پاراآنفلوآنزا
  • ویروس سنسیتیال تنفسی

پنومونی ویروسی بیماری جدی است و معمولا بر روی بدن افرادی که سیستم ایمنی شان با حداکثر ظرفیت عمل نمی کند، تاثیر می گذارد. چنین افرادی عبارتند از:

  • نوزادان نارس
  • نوزادان متولد شده با عوارض ریوی و قلبی
  • افرادی که پیوند عضو انجام داده اند
  • افراد مبتلا به عفونت HIV

بیماران مبتلا به سرطان که تحت شیمی درمانی قرار دارند یا افرادی که کورتیکواستروئید و سایر داروهایی که سیستم ایمنی را سرکوب می کنند را  مصرف می کنند نیز در معرض خطر قرار دارند.

علائم ذات الریه در نوزادان

حملات پنومونی ممکن است در یک دوره کوتاهی اتفاق بیافتد یا دوره نقاهت طولانی داشته باشد. از آنجا که علائم سرماخوردگی و پنومونی بسیار نزدیک به هم هستند، علائم متمایز میان آن ها می تواند انگشت شماری باشد. به همین دلیل هم بارها پیش آمده که والدین علائم پنومونی را با علائم سرماخوردگی اشتباه می گیرند و به سرعت اقدامات لازم را انجام نمی دهند. اگر کودک شما علائم زیر را بروز می دهد، نباید در رساندن او به پزشک و یا مرکز درمانی هرگز تردید داشته باشید.

  • کاهش اشتها
  • سرفه مداوم که همراه با خلط از بدن نوزاد خارج می شود
  • بروز رفتارهای تحریک پذیر و احساس بی حالی عمومی

علاوه بر این نشانه های اولیه، در بعضی موارد ممکن است کودک برخی علائم جدی پنومونی که نیاز به درمان توسط پزشک در کلینیک دارد را از خود بروز می دهد. این علائم عبارتند از:

  • تب
  • سرفه کردن که همراه با خروج خلط حاوی خون و چرک رنگی است
  • امتناع از مصرف مایعات کمتر از حد نرمال در طی یک روز
  • آبی شدن ناخن ها و لب ها
  • تولید صدا در زمان نفس کشیدن
  • مکیده شدن پوست بین دنده ها در زمان تنفس

روش های تشخیص پنومونی در نوزادان

تشخیص پنومونی در نوزادان در سه مرحله مختلف انجام می شود. در مرحله اول، پزشک با استفاده از گوشی پزشکی، الگوی تنفسی کودک را بررسی می کند تا ببیند آیا تجمع مایع در ریه ها وجود دارد. او همچنین ممکن است نگاهی به ضربان قلب کودک کرده و هر گونه نشانه های دیگر که ممکن است متوجه حضور آن ها نشده باشید را بررسی کند.

در مرحله دوم تشخیص، پزشک احتمالا تصویر برداری اشعه ایکس از قفسه سینه را تجویز می کند. در این تست میزان آسیب ریوی مشخص می شود. با این حال، این مرحله از تشخیص فقط در صورت نیاز و زمانی که پزشک مشکوک به این شود که چیزی در بدن کودک غیر طبیعی است، تجویز می شود. آزمایش خون و آزمایش بر روی مخاط مرحله سوم و نهایی تشخیص است که مشخص می کند چه نوع عفونتی باعث بیماری شده است.

ذات الریه در نوزادان
ذات الریه در نوزادان

درمان ذات الریه در نوزادان

درمان تجویز شده برای ذات الریه در نوزادان بستگی به شدت علائم او دارد. اگر پنومونی از ماهیت خفیفی برخوردار باشد، تمام مراحل درمان نوزاد ممکن است در خانه انجام شود. اما اگر علائم و فاکتورهای بیماری در بدن نوراد شدید باشد، نوزاد باید در بیمارستان بستری شود.

۱) مراقبت در منزل

بعضی از درمان هایی که در خانه برای نوزادانی که مبتلا به پنومونی می شوند انجام می شوند، می توانند به شرح زیر باشند.

  • به نوزاد مقدار زیادی مایعات به شکل شیر، آب یا آب میوه بدهید.
  • اجازه دهید نوزاد تا جایی که می تواند استراحت کند و بخوابد.
  • اگر کودک زیاد بی تابی می کند، ایبوپروفن یا استامینوفن مخصوص نوزادان به او بدهید.
  • در عین حال باید به طور مداوم پوست و ناخن های نوزاد را بررسی کنید. اگر این بخش های بدن نوزاد به رنگ آبی یا خاکستری در آمدند، او را به بیمارستان منتقل کنید. زیرا این علائم نشان دهنده آن است که کودک قادر نیست اکسیژن کافی را وارد بدن کند.
  • اگر کودک شما از درد قفسه سینه رنج می برد، از کمپرس آب گرم و پد گرم بر روی قفسه سینه اش استفاده کنید.

۲) مصرف آنتی بیوتیک ها

اگر کودک مبتلا به پنومونی باکتریایی شده باشد، آنتی بیوتیک به او داده می شود. این در حالی است که این داروها در مورد پنومونی ویروسی هیچ تاثیری ندارند. در مورد این نوع ذات الریه سیستم ایمنی بدن نوزاد به صورت خودکار با ویروس مبارزه می کند و قادر است علائم این بیماری را به تنهایی از بین ببرد.

۳) هیدراتاسیون و اکسیژن رسانی به بدن

نوزادانی که باید در بیمارستان بستری شوند، آنتی بیوتیک ها را از طریق سرم دریافت کرده و بدنشان به خوبی آبرسانی می شوند. در مواردی که کودک دچار مشکلات تنفسی می شود، ماسک اکسیژن نیز می تواند مورد استفاده قرار بگیرد. این ماسک باعث می شود که خون نوزاد غنی از اکسیژن شود.

۴) مصرف دارو در زمان مناسب

اطمینان حاصل کنید که کودک در زمان مناسب دارو مصرف می کند و دوره کامل درمان را طی می کند. این نکات بسیار مهم است زیرا به فرزند شما کمک می کند تا سریعا بهبود یابد و سایر اعضای خانواده از ابتلا به این بیماری مصون بمانند.

۵) مدیریت سرفه و خروج مخاط از بدن نوزاد

تحمل سرفه های بسیار خشک و شدید پنومونی برای نوزادی که بدنش ضعیف است بسیار دشوار می باشد. در حین سرفه، کودک ممکن است خلطی را در دهان احساس کند. اگر این اتفاق می افتد، سعی کنید او را به گونه ای نگه دارید که خلط از دهانش خارج شود. گذاشتن یک بالش زیر سر او در شب نیز ممکن است راه خوبی برای خروج خلط از دهانش باشد.

پیشگیری از ذات الریه در نوزادان

برای جلوگیری از ایجاد ذات الریه در نوزادان راه ها و اقدامات پیشگیرانه زیادی وجود دارد. برخی از این راه ها عبارتند از:

  • از طریق شستن دست های کودک و خودتان، تا آنجا که ممکن است از گسترش میکروب ها جلوگیری کنید.
  • در صورت سرفه یا عطسه کردن، بینی و دهان خود را با دستمال کاغذی بپوشانید.
  • دوره های واکسیناسیونی که برای نوزادان تجویز می شود را کامل کنید. این واکسن ها می توانند به حفظ سلامتی کودکان در برابر برخی از بیماری ها از جمله پنومونی کمک کنند.
  • نوزاد را از دود سیگار دور نگه دارید. زیرا دود سیگار می تواند او را بیمار کند و شانس ابتلا به بیماری هایی مانند پنومونی و آسم را افزایش دهد.