علل، عوامل خطر، علائم، روش های تشخیص و روش های درمان سارکوپنی

سارکوپنی به معنی از دست دادن توده عضلانی بدن ناشی از فرایند طبیعی پیری است. این کاهش در حجم عضله منجر به کاهش قدرت کلی بدن می شود. در نتیجه، تعادل و راه رفتن نیز تحت تاثیر قرار می گیرد. سارکوپنی می تواند بر توانایی فرد برای انجام فعالیت های روزمره، مانند بالا رفتن از پله ها، بلند کردن اجسام و راه رفتن تاثیر بگذارد.

در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت بیشتر در مورد علل، عوامل خطر، علائم، روش های تشخیص و روش های درمان سارکوپنی با شما صحبت خواهیم کرد.

علل سارکوپنی

با توجه به گزارش متخصصان بنیاد بین المللی پوکی استخوان (IOF)، جرم عضلانی بدن در حدود ۴۰ سالگی شروع به کاهش می کند. از دست دادن بافت عضلانی زمانی که فرد به ۶۰ سالگی و ۷۰ سالگی خود می رسد، سریع تر رخ می دهد. اگر چه میزان دقیق این کاهش در افراد مختلف متفاوت است. بنابراین ممکن است از ۳ تا ۸ درصد وزن توده عضلانی بدن در هر دهه کم شود.

از دست دادن توده عضلانی، به معنی کاهش تعداد فیبرهای عضلانی و کاهش اندازه آنهاست. ترکیبی از کوچک شدن فیبرها و کوچک شدن عضله باعث می شود که عضلات به آتروفی مبتلا شده یا کوچک شوند.

با افرایش سن تغییرات خاصی در بدن رخ می دهد که نقش مهمی در ایجاد سارکوپنی دارند. به عنوان مثال، هر چه سن بالاتر می رود، توانایی بدن برای تولید پروتئین هایی که ماهیچه ها به آن ها برای رشد نیاز دارند، کاهش می یابد. هنگامی که تولید پروتئین کاهش می یابد، سلول های عضلانی فرد کوچک تر می شوند.

تغییرات هورمونی مرتبط با افزایش سن نیز ممکن است منجر به کاهش حجم توده عضلانی شود. به طور معمول، سطح تستوسترون و فاکتور رشد مانند انسولین (IGF-1) بر روی رشد ماهیچه و توده عضلانی تأثیر می گذارد. کاهش سطح هورمون ها ممکن است عامل مهمی در کاهش توده عضلانی باشد.

عوامل خطری که منجر به کاهش حجم عضلات در پیری می شوند

اگرچه پیری علت اصلی سارکوپنی است، اما عوامل دیگر نیز وجود دارند که باعث کاهش توده عضلانی می شوند. این عوامل عبارتند از:

  • بی تحرکی: فعالیت بدنی کم یا ورزش نکردن به صورت منظم، افرادی را در معرض خطر ابتلا به سارکوپنی قرار می دهد.
  • تغذیه نامناسب: عادات غذایی نامناسب نیز می تواند به ایجاد سارکوپنی کمک کنند. اگر چه تغذیه نامناسب در هر سنی برای بدن مضر است اما این عامل ممکن است بر میزان انقباض عضلات سریع در افراد مسن تأثیر بیشتری بگذارد.

سالمند تمایل کمتری به خوردن غذا دارند. این موضوع می تواند به سوء تغذیه منجر شود. به گفته متخصصان IOF، تا ۴۱ درصد زنان و ۳۸ درصد مردان بالای ۵۰ سال، پروتئین کمتری نسبت به میزان توصیه شده روزانه مصرف می کنند.

خوردن مقدار زیادی مواد غذایی تولید کننده اسید مانند دانه ها و غذاهای فرآوری شده و اجتناب از مصرف سبزیجات و میوه ها نیز ممکن است سبب کاهش توده عضلانی شود.

علائم سارکوپنی

علائم سارکوپنی ممکن است بسته به میزان عضلاتی که فرد از دست داده است متفاوت باشد. اما علائم کلی این بیماری عبارتند از:

  • کاهش اندازه عضلات
  • ضعف
  • کاهش استقامت
  • بی تعادلی
  • مشکل بالا رفتن از پله ها

کاهش وزن توده عضلانی ممکن است به نظر نگران کننده نرسد. با این وجود، از دست دادن عضلات می تواند باعث ایجاد ضعف، افزایش خطر زمین خوردن و محدود شدن استقلال فردی شود. سارکوپنی همچنین ممکن است مشارکت بیمار را در فعالیت های بدنی کاهش دهد. این کاهش فعالیت باعث کاهش بیشتر عضلات شده و می تواند بر کیفیت زندگی بیمار تاثیر بگذارد.

روش های تشخیص

پزشکان اغلب بر اساس علائم فردی سرکوپنی را تشخیص می دهند. در بعضی موارد، پزشک ممکن است روش جذب سنجی اشعه ایکس دوگانه انرژی (DXA) و آزمایش سرعت پیاده روی را برای تشخیص توصیه کند.

DXA از اشعه ایکس کم انرژی برای اندازه گیری توده اسکلتی استفاده می کند. DXA معمولا تراکم استخوان و مقدار پوکی استخوان را اندازه گیری می کند. اما هنگامی که در ترکیب با تست سرعت پیاده سازی استفاده می شود، ممکن است در تشخیص سارکوپنی مفید باشد.

در برخی موارد، پزشکان ممکن است تست های دیگر نظیر اندازه گیری قدرت عضلات را انجام دهند.

علل، عوامل خطر، علائم، روش های تشخیص و روش های درمان سارکوپنی
علل، عوامل خطر، علائم، روش های تشخیص و روش های درمان سارکوپنی

روش های درمان

در حال حاضر هیچ گونه دارویی که توسط اداره غذا و داروی آمریکا (FDA) تایید شده باشد برای درمان سارکوپنی وجود ندارد. اما برخی تحقیقاتی که در حال انجام هستند به موضوع استفاده از هورمون درمانی برای افزایش توده عضلانی بدون چربی پرداخته اند.

محققان در حال مطالعه بر روی استفاده از هورمون های تستوسترون و هورمون های رشد برای کمک به سالمندان جهت حفظ توده عضلانی هستند. اما قبل از اینکه هورمون درمانی برای درمان سارکوپنی توصیه شود، به مطالعات بیشتری نیاز است.

درمان های خانگی

به جای استفاده از دارو یا هورمون درمانی، روش های مدیریت سارکوپنی بر روی تغییر در سبک زندگی تأکید دارند تا از کاهش حجم عضلات جلوگیری کنند. این تغییرات عبارتند از:

ورزش کردن

کارکردن عضلات به حفظ توده عضلانی و افزایش قدرت آن ها کمک می کند. وقتی عضلات استفاده نمی شوند، کم کم کوچک می شوند. تمرینات قدرتی و استقامتی می توانند اندازه عضلات، قدرت و حجم آن ها را بهبود بخشند. همچنین می توانند استخوان ها، رباط ها و تاندون ها را تقویت کنند و برای سلامت کلی بدن مفید باشند.

با توجه به گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC) در آمریکا، افراد مسن باید حداقل ۲ روز در هفته در فعالیت های قدرتی شرکت کنند. آنها باید تمام گروه های عضلانی اصلی که شامل پاها، بازوها، قفسه سینه، شانه ها، پشت و شکم هستند را تقویت کنند.

تمرینات قدرتی شامل استفاده از مقاومت در برابر انقباض عضلات است. انقباض عضله باعث افزایش اندازه عضلات و افزایش قدرت آن ها می شود. این تمرینات ممکن است شامل استفاده از وزنه، کش های ورزشی و یا دیگر ابزارهای ورزشی باشند. از وزن بدن فرد نیز می تواند برای مقاومت استفاده کرد. توصیه می شود که برای طرح ریزی یک برنامه موثر و ایمن حتما از یک مربی ورزشی با تجربه استفاده کنید.

سالمندان نیز باید قبل از شروع یک برنامه ورزشی جدید با دکتر مشورت کنند. پزشک می تواند به آن ها اطمینان دهد که هیچ مشکلی در بدن آن ها وجود ندارد که بتواند مانع از انجام تمرینات قدرتی شود.

تغذیه

تغذیه مناسب برای درمان سارکوپنی ضروری است و حتی می تواند این بیماری را از بین ببرد یا به تاخیر بیاندازد. مصرف پروتئین کافی در پیشگیری از سارکوپنی یک اصل مهم است. متخصصان IOF توصیه می کنند که بزرگسالان روزانه ۱٫۰ الی ۱٫۲ گرم پروتئین به ازای هر کیلوگرم وزن بدن مصرف کنند.

متخصصان وزارت کشاورزی ایالات متحده آمریکا (USDA) برای انتخاب منابع پروتئینی، گوشت مرغ بدون پوست و کاهش مصرف گوشت گاو را توصیه می کنند.

غذاهای دریایی مانند ماهی قزل آلا و ماهی سالمون نیز می توانند منابع خوبی برای تامین پروتئین باشند. در حالی که توفو، عدس، لوبیا و کینوا، منابع پروتئینی محبوب برای گوشت خواران هستند.

هنگام انتخاب مواد غذای غنی از پروتئین، خواندن برچسب روی آن ها می تواند مفید باشد. همیشه منابع پروتئینی را انتخاب کنید که سدیم، چربی و کلسترول کمی دارند.

مکمل های غذایی

مصرف برخی از مکمل های غذایی ممکن است راه دیگری برای بهبود سارکوپنی یا کمک به پیشگیری از این بیماری باشد. برای مثال، مصرف مکمل های حاوی کراتین ممکن است منجر به افزایش قدرت و توده عضلانی در بزرگسالان شود.

به طور مشابه، حفظ سطح استاندارد ویتامین D در بدن از طریق رژیم غذایی یا مکمل ها، ممکن است به سالمندان کمک کند تا قدرت عضلانی خود را حفظ کنند.

قبل از مصرف هر نوع مکملی باید همیشه با پزشک مشورت کنید.

نکته آخر

گرچه پیری اجتناب ناپذیر است، اما همیشه منجر به سارکوپنی نمی شود. خوشبختانه، گام هایی وجود دارد که می توانند کاهش جرم عضلانی بدن را به طور قابل توجهی کنترل کنند.

حتی اگر کاهش حجم عضله رخ داده باشد، رژیم غذایی مناسب و تمرینات قدرتی می توانند به افرادی که با سارکوپنی زندگی می کنند کمک کنند، تا زندگی با کیفیت تری داشته باشند.

منابع:

  1. Use of creatine in the elderly and evidence for effects on cognitive function in young and old
  2. Vary Your Protein Routine
  3. Sarcopenia
  4. Physical Activity Basics
  5. Sarcopenia: What you need to know