سردرد نخاعی سردردی است که از نتیجه روش هایی تهاجمی مانند کشیدن مایع مغزی نخاعی (پونکسیون کمری) و یا بلوک اپیدورال (مانند بی حسی نخاعی در طول زایمان) به وجود می آید. در این روش، یک سوزن به فضای پر از مایع اطراف نخاع وارد می شود و مقداری مایع برای آزمایش برداشته می شود یا مایع بی حسی به آن ناحیه تزریق می شود. این کار باعث می شود که مایع از محل خود نشت کند و در فشار اطراف مغز و نخاع تغییر ایجاد شود. اگر مایع بیش از حد از نخاع خارج شود و یا سوراخ های ایجاد شده متعدد و بزرگ باشد، سردرد نخاعی ایجاد می شود. در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت از این نوع سر درد بیشتر اطلاع کسب خواهید کرد.
نشانه های سردرد نخاعی
علائم سردرد نخاعی عبارتند از:
- درد خسته کننده و ضرباندار که در شدت از خفیف تا شدید متفاوت است.
- دردی که به طور معمول با بلند شدن و نشستن بدتر شده ولی زمانی که فرد دراز می کشد بهبود می یابد.
سردرد نخاعی اغلب با موارد زیر همراه هستند:
- سرگیجه
- شنیدن صدای زنگ در گوش (وزوز گوش)
- حساسیت به نور (ترس از نور)
- حالت تهوع
- سفتی گردن
هر زمان که سردردتان بعد از انجام پونکسیون کمری یا بی حسی موضعی از نخاع بدتر شد، حتما به پزشک مراجعه کنید.
علت سردرد نخاعی چیست؟
سردرد نخاعی توسط نشت مایع نخاعی از سوراخی که در پوسته سخت (سخت شامه) ایجاد شده است به وجود می آید. این پوسته طناب نخاعی را احاطه کرده است. بعد از گذشت مدتی، با ایجاد تعادل در فشار توسط مایع نخاعی در مغز و نخاع، سردرد کاهش می یابد. سردرد نخاعی به طور معمول ظرف ۴۸ ساعت پس از پونکسیون کمری یا بی حسی موضعی ظاهر می شود.
گاهی اوقات بیهوشی اپیدورال نیز ممکن است به سردرد نخاعی منجر شود. اگرچه این نوع از بیهوشی عموما فقط به خارج از غشای که طناب نخاعی را احاطه کرده است تزریق می شود. اما اگر سهوا غشای سخت شامه در این فرایند سوراخ شود این نوع سردرد ایجاد خواهد شد.
عوامل خطر ابتلا به سردرد نخاعی
عوامل خطر برای ابتلا به این نوع سردرد عبارتند از:
- قرار گرفتن در سنین بین ۱۸ تا ۳۰ سال
- زن بودن
- قرار گرفتن تحت عمل هایی مانند پونکسیون کمری یا بی حسی موضعی با استفاده از سوزن های بزرگ و یا ایجاد سوراخ های متعدد در غشاء و فرآیندهای غشایی که طناب نخاعی را احاطه کرده اند.
- داشتن جثه کوچک
روش های درمان این نوع سردرد
درمان سردرد نخاعی معمولا با روش های محافظه کارانه آغاز می شود. به این ترتیب از فرد بیمار خواسته می شود که اقدامات زیر را انجام دهد:
- زیاد استراحت کند.
- بین ۶ تا ۸ لیوان مایعات در روز بنوشد.
- از کافئین یا داروهای مسکن ساده برای کاهش درد استفاده کند.
اما اگر سردرد در عرض ۲۴ ساعت بهبود نیابد، پزشک می تواند از روش های زیر برای درمان درد شما استفاده کند:
پچ خون اپیدورال: در این روش مقدار کمی از خون فرد را گرفته و به محلی که پوشش نخاع دچار نشت و سوراخ شده است تزریق می شود. این موضوع کمک می کند که با لخته شدن خون، فضای سوراخ شده مهر و موم شده و فشار طبیعی به مایع نخاعی باز گردد. این روش برای سردردهای مداومی که خود به خود بهبود نمی یابند استفاده می شود.
تزریق IV کافئین: در این روش کافئین مستقیما به جریان خون تزریق می شود. کافئین با تنگ کردن رگ های خونی در سر، کمک می کند تا سر درد نخاعی معمولا در عرض چند ساعت بهبود یابد.