علائم، علل و درمان سردرد پشت گوش چیست؟

علل متعددی برای ایجاد سردرد پشت گوش وجود دارد. اما خبر خوب این است که با ریشه یابی و درمان صحیح، این نوع سردرد قابل درمان است. سردرد پشت گوش به هر دردی که در منطقه خاصی از پشت گوش و سر سرچشمه می گیرد اشاره دارد. اگرچه سردرد به خودی خود مشکل شایعی است اما، سردردی که به طور انحصاری در پشت گوش رخ می دهد نسبتا غیر معمول می باشد.

این نوع از سردرد می تواند علل مختلفی از جمله آسیب عصب و مشکلات دندان داشته باشد. از طرفی علت احساس سردرد در پشت گوش، علائم و درمان را تعیین می کند.

این مقاله مجله پیام سلامت به بررسی علائم و نشانه های سردرد پشت گوش و جزئیات آنچه که باعث ایجاد آن می شود پرداخته است. همچنین چگونگی درمان و تسکین درد و علائم همراه آن نیز تشریح شده است.

محتویات این مقاله شامل مطالب زیر است:

  • علل
  • علائم
  • تشخیص
  • درمان های خانگی
  • درمان سردرد در پشت گوش

علل سردرد پشت گوش

چند علل احتمالی برای احساس سردرد در پشت گوش وجود دارد. این علل عبارتند از:

نورالژی اکسیپیتال

یکی از شایع ترین علل سردرد در پشت گوش بیماری به نام اکسیپیتال نورالژی می باشد. نورالژی پس سری زمانی رخ می دهد که اعصاب اکسیپیتال یا اعصابی که بالای نخاع و پوست سر قرار دارند، مجروح و یا ملتهب می شوند.

اغلب افراد این درد شدید پشت گوش را با درد میگرن یا انواع مشابه سردرد اشتباه می گیرند. زیرا معمولا علائم آن ها مشابه هستند.

افرادی که از نورالژی اکسیپیتال رنج می برند درد مزمن شدید و ضربانداری را در سر به خصوص پشت گوش توصیف می کنند. آن ها همچنین احساس دردی ناشی از شوک الکتریکی را در مکان های زیر گزارش می دهند:

  • گردن
  • پشت سر
  • پشت گوش

نورالژی اکسیپیتال در نتیجه فشار یا تحریک اعصاب پس سری اتفاق می افتد. این عارضه به طور معمول تنها در یک طرف سر احساس می شود. در برخی موارد، فشار یا تحریک به دلیل التهاب، تنگ شدن بیش از حد عضلات و یا آسیب رخ می دهد. اغلب پزشکان نمی توانند دلیلی برای اکسیپیتال نورالژی پیدا کنند.

ماستوئیدیت

ماستوئیدیت به عفونت استخوان ماستوئید، استخوانی که به طور مستقیم پشت گوش قرار دارد، اشاره دارد. این عفونت در کودکان نسبت به بزرگسالان بسیار شایع تر است و به طور کلی در پاسخ به درمان همراه با عوارض ایجاد می شود. ماستوئیدیت باعث ایجاد احساس سردرد در پشت گوش و همچنین علائم زیر می شود:

  • تب
  • ترشح از گوش
  • خستگی
  • کاهش شنوایی در گوش مبتلا

التهاب مفصل TMJ

مفاصل گیجگاهی فکی (TMJ) گوی و کاسه ای می باشد که در مفاصل فک قرار دارند. گاهی این مفاصل ملتهب و دردناک می شوند. در حالی که بسیاری از افراد مبتلا به التهاب TMJ احساس درد در فک و پشت گوش دارند، اما برخی نیز فقط سردرد پشت گوش را تجربه می کنند.

التهاب TMJ با موارد زیر ایجاد می شود:

  • فشار
  • دندان قروچه
  • آرتروز
  • صدمه
  • هم ترازی آرواره

علائم سردرد پشت گوش

علائم سردرد در پشت گوش، بسته به علت ایجاد آن می تواند متفاوت باشد. نورالژی پس سری ممکن است درد شدید در پشت سر و یا گردن ایجاد کند. این درد اغلب، در گردن شروع شده و خود را تا پشت سر می رساند. درد اپیزودیک که مانند یک شوک الکتریکی به پشت سر و یا گردن سرایت می کند نیز از دیگر علائم این درد است.

علائمی که نشان دهنده عفونت ماستوئیدیت است، معمولا همان علائم عمومی عفونت می باشد. این علائم عبارتند از:

  • تب
  • خستگی

افرادی که تجربه التهاب TMJ یا تنگی فک را دارند علاوه بر احساس درد در فک و دشواری در باز کردن آرواره ها، به سردرد پشت گوش نیز مبتلا می شوند.

به علاوه علائم عمومی دیگری که افرادی مبتلا به سردرد در پشت گوش آن ها را احساس می کنند عبارتند از:

  • درد در یک یا هر دو طرف سر
  • حساسیت به نور
  • درد، سوزش، و درد ضرباندار
  • درد پشت چشم
  • حساس شدن پوست سر به لمس
  • احساس درد با حرکت دادن گردن

تشخیص سردرد در پشت گوش

علل اصلی سردرد پشت گوش اغلب با هم همپوشانی دارند. به همین دلیل نیز معمولا یافت علت آن دشوار است. اما این را در نظر داشته باشید که برای تشخیص مناسب به طوری که بتوان این بیماری را درمان کرد، باید ابتدا علت را شناسایی کرد.

برای تشخیص علت نیز ابتدا پزشک باید از شرح حال کامل بیمار اطلاع کسب کند. بنابراین اگر اخیرا دچار آسیب در نواحی سر، گردن و ستون فقرات شده اید، حتما این موضوع را با پزشک مطرح کنید. پس از پرسش سوالات متداول، پزشک معاینه فیزیک انجام می دهد. برای این کار، پزشک بصورتی پایدار و محکم، فشاری را در سراسر پشت سر و قاعده جمجمه ایجاد کرده تا بتواند به کمک شبیه سازی، محل و نوع درد را تشخیص دهد. این بررسی معمولا برای اکسیپیتال نورالژی یا شرایطی که منجر به احساس درد پس از لمس محل می شود، استفاده خواهد شد.

برای آزمایش بیشتر نیز پزشک یک بی حسی را به اعصاب تزریق می کند. اگر درد تسکین یافت، نشان دهنده این است که علت درد به احتمال زیاد نورالژی اکسیپیتال است. در موارد غیر معمول تر، پزشک ممکن است از MRI یا آزمایش خون به منظور پیشبرد تایید یا رد دیگر علل درد استفاده کند.

اگر نورالژی اکسیپیتال، علت احتمالی درد نباشد، پزشک احتمالا نشانه هایی از ماستوئیدیت، از جمله تب و ترشح از گوش را بررسی می کند. برای تشخیص بیشتر، پزشک فک را به منظور یافت التهاب مفاصل گیجگاهی فکی (TMJ) بررسی کرد و در صورت لزوم شما را به دندانپزشک ارجاع می دهد.

درمان های خانگی

درمان های اصلی سردرد پشت گوش معمولا بر روی درمان علت زمینه ای متمرکز شده است. اما گزینه های درمان خانگی نیز برای برخی از افرادی که دسترسی به پزشک ندارند وجود دارد. ضمن این که شما می توانید این درمان ها را در کنار درمان های اصلی نیز به کار ببرید.

برخی از درمان های خانگی عبارتند از:

  • استراحت کردن در یک اتاق آرام
  • استفاده از داروهای ضد التهاب، مانند ایبوبروفن
  • ماساژ عضلات گردن
  • استفاده از کمپرس آب گرم بر روی پشت گردن
  • کاهش استرس
  • جلوگیری از دندان قروچه

مانند همه بیماری های دیگر، در این مورد نیز قبل از استفاده از هر دارویی با پزشک خود مشورت کنید.

درمان سردرد پشت گوش

برنامه درمانی سردرد پشت گوش شامل مدیریت درد و درمان علل درد می باشد. بسته به علت دقیق سردرد در پشت گوش، پزشک ممکن است از داروها و روش های زیر استفاده کند:

  • شل کننده های عضلانی
  • بلوک کننده های عصبی و تزریق استروئیدی
  • ورزش درمانی
  • داروهای ضد افسردگی
  • داروهای ضد صرع، مانند کاربامازپین و گاباپنتین
  • اگر به ماستوئیدیت مشکوک باشد از آنتی بیوتیک استفاده می شود
  • گاردهای شب بند برای التهاب TMJ

مسدود کننده های عصب و تزریق استروئیدی اغلب موقتی هستند بنابراین نیاز به تکرار دارند.

در موارد نادر، ممکن است عمل جراحی لازم باشد. به طور معمول، اگر درد با درمان های دیگر بهبود پیدا نمی کند و یا بعد از بهبودی مجددا عود می کند، از عمل جراحی استفاده می شود.

این عمل جراحی ممکن است به روش های زیر انجام شود:

  • رفع فشار عروق: در این روش، پزشک عروق خونی تحت فشار را پیدا کرده و کمی آن ها را جا به جا می کند تا فشار از روی آن ها کم شود.
  • تحریک عصب اکسیپیتال: در این روش از یک نورواستیمولاتور استفاده شده و چندین پالس الکتریکی به اعصاب پس سری می فرستد. این پالس های الکتریکی ممکن است پیام های دردی که به مغز ارسال می شوند را مسدود کند.

انتخاب این روش ها حتما باید به تشخیص پزشک باشد. در برخی موارد و با وجود درمان های ذکر شده، ادامه درد ممکن است نشان دهد که درد ناشی از بیماری دیگری است، که نیاز به درمان متفاوت دارد.

به طور کلی، سردرد پشت گوش در نتیجه بیماری های جدی ایجاد نشده و خطرناک نیست. در بسیاری از موارد، افراد مبتلا به آن با مصرف مسکن و استراحت تسکین می یابند. در اکثر موارد نیز، در صورتی که علت به درستی تشخیص داده شده و درمان کامل شود، دیگر درد به سراغ فرد نخواهد آمد.