سرطان پروستات متاستاتیک ؛ آنچه که باید در مورد این بیماری بدانید

سرطان پروستات زمانی رخ می دهد که سلول های پروستات شروع به رشد غیرقابل کنترل می کنند. گاهی اوقات سرطان پروستات به سرعت گسترش می یابد و به سایر اعضای بدن نیز سرایت می کند. به این مرحله از بیماری، مرحله IV سرطان پروستات گفته می شود و اصلاح پزشکی آن سرطان پروستات متاستاتیک است.

در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت می خواهیم شما را بیشتر با نشانه ها، عوارض و روش های درمان سرطان پروستات متاستاتیک آشنا کنیم. با ما همراه شوید.

پروستات چیست؟

غده پروستات یک اندام کوچک و به اندازه گردو است که در بدن مردان و بین مثانه و راست روده قرار دارد. در طول انزال، سلول های اسپرم از بیضه ها از طریق کیسه منی به سمت غده پروستات حرکت می کنند. پروستات، مایع مخصوصی که سلول های اسپرم را زنده نگه می دارد را ترشح می کند.

این ترکیب که از سلول های مایع و اسپرم تشکیل شده است به عنوان مایع منی شناخته شده و از طریق مجرای ادرار هنگام انزال خارج می شود.

سرطان پروستات متاستاتیک چیست؟

در بسیاری از موارد، سرطان پروستات به آرامی رشد می کند. در واقع این بیماری خیلی آهسته ایجاد می شود به طوری که بسیاری از مردان حتی نمی دانند که بیمار هستتند. با این حال، در برخی از مردان، بیماری متاستاز می شود. واژه متاستاز در علم پزشکی زمان به کار گرفته می شود که سرطان به اندام های دیگری که در بیرون از جایی که سرطان ایجاد شده است وجود دارد، سرایت می کند.

دو نوع سرطان پروستات متاستاتیک وجود دارد:

متاستاز موضعی: سرطان پروستات با متاستاز موضعی به این معنی است که سرطان به اندام های دیگر در داخل لگن گسترش یافته است. در این شرایط بیماری معمولا غدد لنفاوی موضعی را درگیر کرده است. اما می تواند شامل هر ارگان یا ساختاری در لگن باشد.

متاستاز دور: متاستاز دور به این معنی است که سرطان پروستات از لگن خارج شده است. بخش های زیر مکان های رایجی هستند که سرطان به آن جا متاستاز می شود:

  • استخوان ها
  • ستون فقرات
  • مغز
  • کبد
  • ریه ها

علائم سرطان پروستات متاستاتیک

علائم سرطان پروستات می تواند شامل موارد زیر باشد:

  • ضرورت در ادرار کردن
  • مشکل در شروع یا توقف ادرار
  • ضعیف یا متوقف شدن جریان ادرار
  • درد و سوزش در زمان دفع ادرار
  • اختلال نعوظ
  • انزال دردناک
  • وجود خون در ادرار یا مایع منی

هر کسی که این علائم را تجربه می کند باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کند. در حالی که بسیاری از بیماری های دیگر نیز می توانند علائم مشابه ای ایجاد کنند، مهم است که با وجود این علائم، احتمال ابتلا به سرطان پروستات را رد کنیم.

هنگامی که سرطان پروستات تشخیص داده می شود، نشانه های متاستاز بسته به نوع سرطانی که گسترش پیدا کرده است و سرعت رشد آن متفاوت خواهد بود.

برای مثال، فرد مبتلا به سرطان پروستات با متاستاز موضعی به غدد لنفاوی مجاور ممکن است تغییری را در علائم خود متوجه نشود. با این حال، فرد مبتلا به سرطان پروستات متاستاز شده به استخوان ممکن است درد استخوان را تجربه کند.

سایر علائم متاستاز عبارتند از:

  • خستگی
  • احساس ناخوشی
  • کاهش اشتها
  • کاهش وزن
  • تورم در پاها

عوارض جانبی ناشی از سرطان پروستات متاستاتیک

سرطان پروستات پیشرفته می تواند علل بسیاری از مشکلات دیگر باشد. زیرا در این شرایط سرطان به بسیاری از ارگان ها رسیده است. مهمترین عوارض همراه با سرطان پروستات متاستاتیک به شرح زیر است:

مشکلات ادراری

رشد توده سرطانی می تواند بر روی مثانه، مجرای ادرار یا سایر اعضای لگن فشار وارد کند. سرطان پروستات همچنین می تواند به این اندام گسترش یابد و باعث علائم زیر شود:

  • باقی ماندن ادرار در مثانه
  • خون در ادرار
  • بی اختیاری ادرار
  • مشکل در تخلیه مثانه

مشکلات روده

سرطان پروستات پیشرفته می تواند مشکلات روده ای مانند موارد زیر را به وجود آورد:

  • یبوست
  • اسهال
  • فورییت در تخلیه روده
  • انسداد روده
  • بی اختیاری مدفوع

این عوارض اغلب به دلیل استفاده از داروهای ضد درد و یا گسترش سرطان پروستات به روده یا رکتوم رخ می دهد. تغییرات غذایی، کم آبی بدن و عدم فعالیت بدنی نیز می تواند سبب مشکلات روده ای شود.

مشکلات جنسی

برای مردان مبتلا به سرطان پیشرفته پروستات، مشکلی در ایجاد یا حفظ نعوظ وجود ندارد. اما برخی از مردان کاهش میل جنسی و یا عدم توانایی در انزال را تجربه می کنند.

درد استخوان یا شکستگی

سرطان پروستات که به استخوان گسترش یافته می تواند موجب درد شدید استخوان شود. همچنین می تواند استخوان ها را ضعیف کند، و باعث شود فرد مستعد شکستگی استخوان شود.

هیپرکلسمی

به طور معمول کلسیم در استخوان ها ذخیره می شود. اما اگر سرطان پروستات به استخوان ها نفوذ کند، این ماده معدنی به خون منتقل می شود. افزایش سطح کلسیم در خون می تواند باعث ایجاد علائم زیر شود:

  • خستگی
  • افزایش تشنگی یا نیاز به ادرار کردن
  • تهوع و استفراغ
  • یبوست
  • کاهش اشتها

کم خونی

کم خونی به معنی کاهش تعداد گلبول های قرمز موجود در بدن است. این گلبول ها برای حمل اکسیژن در بدن کاربرد دارند. کمبود گلبول قرمز می تواند منجر به علائم زیر شود:

  • خستگی شدید
  • تنگی نفس
  • رنگ پریدگی پوست

این شرایط معمولا ناشی از سرطانی است که به مغز استخوان رسیده است. اما گاهی نیز می تواند اثر جانبی ناشی از درمان سرطان باشد.

لنفادم

سرطان پروستات که به غدد لنفاوی گسترش یافته می تواند باعث انسداد درون عروقی شود که مایع لنفاوی را در سراسر بدن حمل می کند. این انسداد باعث تورم در پاها یا کیسه بیضه می شود.

روش های درمان سرطان پروستات متاستاتیک

انواع مختلفی از درمان ها برای بهبود علائم سرطان پیشرفته پروستات وجود دارد. پزشک یا انکولوژیست یک طرح درمانی را بر اساس علت علائم فرد، پیش آگهی، اهداف درمانی، سن و سلامت عمومی بیمار طراحی می کند. برای درمان سرطان پروستات متاستاتیک عموما از روش های زیر استفاده می شود:

هورمون درمانی

هورمون درمانی برای سرطان پیشرفته پروستات استفاده شده و تولید هورمون های جنسی مردانه را قطع می کند. این توقف می تواند مانع ادامه رشد سرطان شود. داروهای معمولی که برای این منظور استفاده می شوند عبارتند از:

  • ابیراترون (Zytiga)
  • انزولاتامید (Xtandi)

شیمی درمانی

شیمی درمانی حاوی نوعی از داروهایی است که سلول های سرطانی را از بین می برد یا مانع افزایش آن ها می شود. هنگامی که سرطان پروستات به هورمون درمانی پاسخ نمی دهد، معمولا از شیمی درمانی استفاده می شود.

شیمی درمانی معمولا ترکیبی از دو یا چند دارو است که به صورت داخل وریدی، تزریقی یا قرص مصرف می شوند.

ایمونوتراپی

ایمونوتراپی نوعی از داروهایی است که سیستم ایمنی بدن را برای یافتن و نابود کردن سلول های سرطانی تغییر می دهد. درمان سرطان پروستات که به استخوان گسترش یافته است، شامل داروهایی مانند موارد زیر می شود:

  • زولدرونیک اسید (Zometa)
  • دنوزومب (Xgeva)

درمان سرطان متاستاتیک موضعی ممکن است شامل پرتودرمانی باشد.

عوارض جانبی ناشی از درمان سرطان پروستات

درمان سرطان پروستات می تواند عوارض جانبی جدی را ایجاد کند. این عوارض عبارتند از:

  • ناباروری
  • بی اختیاری ادرار
  • احتباس ادرار
  • اسهال
  • اختلال در نعوظ
  • درد
  • خستگی
  • ریزش مو
  • کاهش اشتها
  • تهوع و استفراغ

خوشبختانه، داروهای زیادی برای درمان عوارض جانبی درمان سرطان وجود دارد. بنابراین سعی نکنید که عوارض جانبی این درمان ها را تحمل کنید. برای هر کسی که در معرض درمان قرار می گیرد، ارتباط با تیم پزشکی خود بسیار مهم است. این افراد باید در مورد هر گونه عوارض جانبی که در حال تجربه هستند، با پزشک مشورت کنند.

شانس زنده ماندن بیماران

پیش آگهی سرطان پیشرفته پروستات بستگی به جایی که سرطان به آن جا گسترش یافته است و اینکه شدت رشد سرطان چقدر است، دارد.

به گفته متخصصان انجمن سرطان آمریکا، شانس زنده ماندن این بیماران به شرح زیر است:

  • شانس زنده ماندن افراد مبتلا به سرطان پروستات بدون متاستاز در ۵ سال پس از تشخیص حدود ۱۰۰ درصد است.
  • شانس زنده ماندن افراد مبتلا به سرطان پروستات با متاستاز موضعی در ۵ سال پس از تشخیص تقریبا ۱۰۰ درصد دارد.
  • شانس زنده ماندن افراد مبتلا به سرطان پروستات با متاستاز دور در ۵ سال پس از تشخیص حدود ۲۹ درصد است.

البته این آمار کلی است؛ مهم است که فرد مبتلا به سرطان پروستات با پزشک خود در مورد پرونده خاص خود صحبت کند.

چشم انداز بیماران مبتلا

اگر سرطان پروستات قبل از گسترش تشخیص داده شود، یا اگر تنها به ساختارهای مجاور گسترش یافته باشد، شانس زنده ماندن بیمار بسیار زیاد است. بنابراین غربالگری معمول و تشخیص زودهنگام در مبارزه با سرطان پروستات بسیار ضروری است.

مردان بالای ۵۰ سال باید با متخصص در مورد گزینه های مختلف غربالگری صحبت کنند و بدانند که کدام یک از روش های غربالگری برای آن ها مناسب تر است.