برای یک مادر بسیار دلخراش است که کودک خود را در حال درد کشیدن ببیند علی الخصوص زمانی که کودک او هنوز نوپا است و تازه به دنیا آمده است. یکی از مهمترین عللی که موجب رنج و ناراحتی کودک می شود سرماخوردگی است. البته مشکلات دیگری مثل کولیک نیز می تواند موجب بی تابی نوزاد در ماه های اول زندگی شود. برخی از متخصصان معتقدند که سرماخوردگی نوزادان ناشی از تغذیه نادرست است و برخی دیگر نیز علت دیگری برای این عارضه بیان می کنند. در هر حال به غیر از عواملی که موجب می شود نوزاد شما سرما بخورد، روش هایی نیز برای مادران وجود دارد تا بتوانند به وسیله آن ها، تحمل سرماخوردگی و درد ناشی از آن را برای نوزادشان کم کنند.
هر کودک در طول سال اول زندگی خود به طور متوسط، ۸ بار به بیماری سرماخوردگی نوزادان مبتلا می شود. پس می توان گفت در اغلب موارد این بیماری نمی تواند برای سلامت کودک خطر ساز باشد البته یادآور می شویم که والدین باید با دیدن علائم اولیه کودک را به پزشک برده و از بی خطر بودن بیماری اطمینان حاصل کنند. گرچه خود سرماخوردگی نوزادان زیاد هم خطر ساز نیست اما باعث می شود والدین ساعات زیادی از شب را ناگزیر در کنار تخت نوزاد بیدار بمانند. ما به شما پیشنهاد می کنیم این مطلب از مجله پیام سلامت را از دست ندهید زیرا در آن به مطالب مهمی در مورد سرماخوردگی نوزادان از جمله علائم تا درمان های آن اشاره کرده ایم.
چه چیزی باعث سرماخوردگی نوزادان می شود؟
سرماخوردگی به دلیل عفونت های دهان، بینی و گلو به وجود می آید. پزشکان این مناطق را دستگاه تنفسی فوقانی می نامند. سرماخوردگی توسط ویروس های مختلف ایجاد می شود. از میان تمام افراد، کودکان بیشتر مستعد ابتلا به سرماخوردگی هستند زیرا سیستم ایمنی آن ها هنوز کامل نشده و در حال رشد است پس قوت و توان لازم برای مبارزه با ویروس ها و باکتری ها را ندارد.
سرماخوردگی زمانی شیوع پیدا می کند که فردی در محیط عطسه یا سرفه کرده و ویروس را در هوا منتشر کند و این ویروس از طریق استنشاق وارد دستگاه تنفسی فرد دیگری شود. سرماخوردگی می تواند از طریق دست دادن به افراد آلوده نیز منتقل شود. بنابراین در صورتی که سرماخورده اید و می خواهید نوزادتان را ملاقات کنید جلو عطسه و سرفه خود را گرفته و دست ها خود را کاملا بشویید.
علائم سرما خوردگی نوزادان
اگر کودک شما سرماخوردگی دارد ممکن است متوجه برخی از علائم زیر شوید:
- تب
- سرفه کردن
- قرمزی چشم
- گلو درد
- گرفتگی، آبریزش بینی
- از دست دادن اشتها
- تحریک پذیری و بی قراری
- ورم غدد لنفاوی که زیر بغل،گردن و پشت سر او هستند
- گرفتگی بینی به طوری که کودک مشکل تنفسی داشته و نتواند از طریق بینی نفس بکشد. در این شرایط غذا خوردن برای کودک دشوار می شود.
اگر کودک در روزهای اول زندگی خود به سر می برد سرماخوردگی می توان او را در طول شب چندین بار از خواب بیدار کرده و تنظیم خواب او را به هم بریزد. در هر حال و در بدترین شرایط سرماخوردگی نوزادان بین ۱۰ الی ۱۴ روز دوران نقاهت دارد.
چگونه می توان سرماخوردگی نوزادان را درمان کرد؟
عموما سرماخوردگی باید دوران نقاهت خود را طی کرده و سپس درمان شود اما راه هایی نیز وجود دارد که درمان را تسریع می بخشد این اقدامات به شرح زیر می باشند:
- مطمئن شوید که کودکتان به قدر کافی در طول روز استراحت می کند.
- کودک خود را به خوردن بیشتر شیر از پستان یا شیشه شیر تشویق کنید. برای موثرتر کردن این راه می توانید مقدار آب به شیر اضافه کرده و آن را رقیق کنید این کار بدن کودک را هیدارته نگه می دارد و تب او را پایین می آورد.
- باز بودن راه های تنفسی کودک به تحمل درد سرماخوردگی کمک می کند. پس سعی کنید بینی او را با گوش پاک کن و به آرامی تخلیه کنید برای آسان شدن این کار مقدار بسیار کمی وازلین بر روی خروجی سوراخ بینی او مالیده تا خروج ضایعات بهتر انجام شود.
- استامینوفن یا پاراستامول و یا ایبوپروفن مخصوص نوزادان می تواند در پایین آوردن تب کمک کننده باشد. اگر نوزادتان دو ماه است و بعد از ۳۷ هفتگی و باوزن ۴ کیلو گرم به دنیا آمده است می توانید از استامینوفن و در صورتی که کودک بیش از ۳ ماه است و وزنی حداقل ۵ کیلو گرمی دارد از ایبوپروفن استفاده کنید. برای اطمینان از میزان و نحوه صحیح داروها حتما از پزشک اطفال یا داروساز سوال بپرسید.
- اگر کودک شما به دلیل گرفتگی بینی دچار مشکل تغذیه شده است، قطره نمکی بینی می تواند به او کمک کند. برای تهیه این قطره به داروخانه های معتبر مراجعه کنید. از این قطره به میزان توصیه شده ۱۵ دقیقه قبل از غذا در هر سوراخ بینی بریزید.
- استفاده از بخور گرم در محیط اطاق کودک نیز راه موثر دیگری برای درمان سرماخوردگی نوزادان است. شما می توانید قفسه سینه، پشت کمر و سوراخ های بینی کودک را در معرض بخور قرار دهید اما قبل از هر اقدامی مطمئن شوید بخار داغ نباشد چون پوست نوزاد بسیار حساس بوده و گرمای بیش از حد به آن آسیب می زند.
- تنفس بخار نیز راه های هوایی را باز کرده و سرفه را کاهش می دهد. برای این کار آب داغ حمام را باز کرده و اجازه دهید حمام را بخار فرا گیرد سپس کودک را در آغوش گرفته و با لباس خشک او را به داخل حمام ببرید. در این مورد هم باید حواستان به داغی آب بوده و کودک را بیش از حد به آن نزدیک نکنید.
- اگر گرفتگی بینی بدون سایر علائم در نوزاد مشاهده شد حتما باید به پزشک مراجعه کنید زیرا این انسداد می تواند به دلیل ورود جسم خارجی به بینی رخ داده باشد.
- اگر کودکتان بیش از حد سرفه می کند به او داروی سرماخوردگی ندهید زیرا ممکن است این سرفه ها به دلیل بیماری دیگری باشد.
چه زما باید به پزشک مراجعه کرد:
- در هر صورت اگر کودک شما کمتر از سه ماه دارد با دیدن اولین علائم باید به پزشک مراجعه کنید.
- اگر پس از گذشت ۵ روز سرماخوردگی نوزادان بهبود نیافت.
- اگر دمای بدن نوزاد کمتر از ۳ ماه، بالاتر از ۳۸ درجه سانتیگراد و نوزادان زیر ۶ ماه بالاتر از ۳۹ درجه سانتیگراد شود.
- اگر مشکلات تنفسی وجود داشته باشد.
- اگر سرفه های شدید و بیش از حد باشد.
- اگر کودک بیش از حد گوش خود را بمالد. این موضوع می تواند نشان از عفونت گوش باشد.
- سرفه نوزاد همراه با مخاط سبز، زرد یا قهوه ای باشد.
آیا می توان از سرماخوردگی نوزادان جلوگیری کرد؟
تغذیه با شیر مادر یکی از بهترین راه ها برای حفظ سلامت کودک است. آنتی بادی های موجود در شیر مادر به بدن نوزاد کمک می کنند تا با عفونت ها مبارزه کند. البته این بدین معنا نیست که نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می شود هرگز سرما نمی خورند ولی معمولا این نوزدان در زمان ابتلا به سرماخوردگی و عفونت زودتر خوب می شوند.
یکی دیگر از روش های جلوگیری از سرماخوردگی نوزادان دور نگه داشتن آن ها از افراد مبتلا است. در صورتی که این امر امکان پذیر نیست از این افراد بخواهید قبل از دست زدن به نوزاد دست های خود را بشویند.
اگر خودتان یا همسرتان سیگاری است نوزاد را از دود دور کنید. نوزادانی که با افراد سیگاری زندگی می کنند سرماخوردگی بیشتر و طولانی تری را نسبت به کودکانی که در معرض افراد سیگاری نیستند تجربه می کنند.