علت، عوامل خطر، علائم و درمان سندرم گاردنر

سندرم گاردنر یک اختلال ژنتیکی نادر است. این سندرم معمولا باعث می شود که غده های خوش خیم و یا غیر سرطانی در بدن شروع به رشد کنند. سندروم گاردنر، زیر گروه پولیپ آدنوماتوز است. این دو اختلال در راز مدت ممکن است بتوانند سرطان روده بزرگ ایجاد کنند. در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت می خواهیم در مورد علت، عوامل خطر، علائم و درمان سندرم گاردنر صحبت کنیم.

سندرم گاردنر، نه تنها در روده بلکه در سایر قسمت های بدن نیز رشد بافت های غیر طبیعی را رواج می دهد. اما معمولا تورموهای ایجاد شده از آن داخل روده بزرگ یافت می شوند. با افزایش سن این توده ها بیشتر می شود و علاوه بر پولیپ در روده بزرگ، می تواند ضایعاتی مانند فیبروم، تومور desmoid و کیست سباسه، که رشد بافتی پر از مایع در زیر پوست هستند را ایجاد کند. ضایعات چشمی بر روی شبکیه نیز در افراد مبتلا به سندرم گاردنر رخ می دهد.

چه چیزی باعث سندرم گاردنر می شود؟

این سندرم یک بیماری ژنتیکی است. ژن آدنوماتوز کولی پولیپ (APC)، ژنی است که موجب می شود پروتئین APC تولید شود. این پروتئین رشد سلول را تنظیم کرده و از تقسیم و یا رشد بیش از حد سریع سلول ها جلوگیری می کند. افراد مبتلا به سندرم گاردنر، دارای یک نقص در ژن APC هستند. این امر منجر به رشد بافت غیر طبیعی می شود. هنوز مشخص نیست که چه عواملی باعث جهش در این ژن می شوند.

عوامل خطر ابتلا به سندرم گاردنر

خطر اصلی ایجاد سندرم گاردنر این است که حداقل یکی از والدین این بیماری را داشته باشد. جهش خود به خود در ژن APC یک اتفاق بسیار کمتر رایج است. بنابراین وراثت مهمترین عامل خطر این سندرم محسوب می شود.

علائم سندرم گاردنر

علائم شایع این بیماری عبارتند از:

  • ایجاد تومور در روده بزرگ
  • رشد دندان های اضافی
  • ایجاد تومورهای استخوانی در جمجمه و استخوان ها
  • ایجاد کیست در زیر پوست

علامت اصلی این سندرم رشد متعدد تومور در روده بزرگ است. این تومورها به عنوان پولیپ شناخته می شوند. تعداد این تومورها گاهی می تواند تا چند صد عدد برسد. علاوه بر ایجاد توده در روده بزرگ، دندان های اضافی همراه با ضایعات استخوانی در جمجمه در میان افراد مبتلا شایع است. یکی دیگر از علائم شایع سندرم گاردنر، کیست های زیر پوستی در قسمت های مختلف بدن می باشد. فیبروم و کیست های اپیتلیال از جمله رایج ترین کیست هایی هستند که در بدن این افراد ایجاد می شوند. افراد مبتلا به این سندرم، نسبت به افراد عادی در معرض خطر بسیار بالاتری برای ابتلا به سرطان روده قرار دارند.

درمان سندرم گاردنر

از آنجا که افراد مبتلا به سندرم گاردنر بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان روده هستند، درمان این بیماری معمولا بر روی جلوگیری از ایجاد این عارضه تمرکز دارد. داروهایی مانند سولینداک که جز داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی است و یا داروی سلکوکسیب که جز مهارکننده انتخابی کوکس۲ می باشد، ممکن است برای کمک به محدود کردن رشد پولیپ روده بزرگ به کار گرفته شوند.

نظارت دقیق بر روی پولیپ با آندوسکوپی می تواند بیمار را از بدخیم نبودن توده ها (غیر سرطانی بودن آن ها) مطمئن کند. هنگامی که بیش از ۲۰ پولیپ در روده وجود دارد و یا چند پولیپ پر خطر در روده یافت شود، برای درمان و جلوگیری از سرطان روده بزرگ معمولا بخشی از روده برداشته می شود. اگر ناهنجاری های دندان وجود داشته باشد، برای اصلاح باید به دندانپزشک مراجعه کرد.

مانند سایر بیماری ها شیوه زندگی سالم با تغذیه مناسب، ورزش، فعالیت بدنی و کاهش استرس می تواند برای مقابله با مسائل جسمی و روحی مرتبط با بیماری مفید باشد.