دیسوریا یا همان سوزش ادرار اصطلاح مورد استفاده برای شناسایی درد هنگام ادرار کردن است. در حالی که این عارضه بیشتر در زنان رخ می دهد اما هم مردان و هم زنان، در هر سنی ممکن است درد و سوزش هنگام ادرار کردن را تجربه کنند. این سوزش اغلب به علت نوعی عفونت مانند عفونت ادراری (UTI) یا بیماری منتقله از راه جنسی (STD) ایجاد می شود، اما می تواند نشانه ای از بیماری های زمینه ای جدی تر مانند دیابت یا حتی سرطان نیز باشد.
بر اساس گزارش منتشر شده در سال ۲۰۱۷ در مجله Open Forum Infectious Diseases، برخی از عفونت های ادراری، منبع اصلی سوزش ادرار بوده و بین سال های ۱۹۹۸ تا ۲۰۱۱ به میزان قابل ملاحظه ای، یعنی ۵۲ درصد، افزایش یافته است. محققان خاطر نشان می کنند که بیماران مسن و زنان بیشتر از دیگران به این نشانه مبتلا می شوند.
یکی دیگر از یافته های ناراحت کننده این گزارش، افزایش چشمگیر بستری شدن در بیمارستان و هزینه درمان به دلیل سوزش ادرار است. این افزایش به دلیل افزایش مقاومت ضد میکروبی بدن به درمان علائم عفونت ادراری رخ می دهد.
اغلب درد به صورت احساس سوزش خفیف تا متوسط احساس می شود. اما برای برخی، درد می تواند بسیار شدید باشد. علایم معمولا به عفونتی که عامل سوزش می شود بستگی دارد. اگر سوزش ادرار به علت STD ایجاد شده باشد، حیاتی است که عفونت هم درمان شده تا از تکرار دوباره جلوگیری شود.
درمان های موثر طبیعی زیادی برای کمک به تقویت سیستم ایمنی بدن، مبارزه با عفونت، تسهیل بهبودی، تسکین سوزش، خارش، درد و ناراحتی کلی ناشی از دیسوریا در دسترس هستند.
سوزش ادرار و علائم آن
دیسوریا اصطلاح پزشکی است که برای شناسایی درد یا ناراحتی ناشی از ادرار کردن استفاده می شود. این سوزش می تواند خفیف باشد، یا خارش و درد همراه آن شدت زیادی داشته باشد.
علائم شناخته شده سوزش ادرار عبارتند از:
- ناراحتی عمومی هنگام ادرار کردن
- احساس سوزش یا درد تیز در هنگام ادرار کردن
- احساس خارش در طول یا بعد از ادرار کردن
- درد در طی یا بعد از ادرار شدن
- برای زنان، این علائم ممکن است از داخل یا خارج تجربه شود. درد خارجی عموما ناشی از التهاب پوست است در حالی که عفونت مجاری ادراری می تواند باعث درد داخلی شود.
- تیره شدن ادرار ناشی از UTI، سنگ کلیه، دیابت یا گونوره
- هماچوری یا خون در ادرار نیز ممکن است هنگام ادرار کردن دیده شود. اگر ادرار قرمز تیره، قهوه ای، صورتی یا نارنجی بود حتما به پزشک مراجعه کنید. انجام آزمایش برای تعیین علت مورد نیاز است.
علل و عوامل خطر ایجاد کننده سوزش ادرار
برای زنان، دیسوریا اغلب نتیجه موارد زیر است:
- واژینوس باکتریایی
- عفونت مخمر واژن
- عفونت مجاری ادراری
- التهاب مجاری ادراری
- مقاربت جنسی
- دوش
- اسفنج های ضد بارداری
- اسپرمیسیدها
- صابون ها
دیسوریا در مردان اغلب ناشی از موارد زیر می باشد:
- عفونت مجاری ادراری
- بیماری پروستات
- پروستاتیت
- سرطان
علت سوزش ادرار در هر دو جنس می تواند شامل موارد زیر باشد:
- سنگ مثانه یا کلیه
- عفونت های منطقه از طریق رابطه جنسی، از جمله کلامیدیا، گنوره و تبخال تناسلی
- التهاب مثانه
- عفونت کلیه
- کیستیت بینابینی
- رژیم غذایی
- برخی از داروهای شیمی درمانی
- انجام اشعه درمانی در ناحیه لگن
در کودکان سوزش ادراری ممکن است در صورت ریفلاکس مثانه به حالب که در آن ادرار از مثانه به کلیه ها برگشت دارد و یا دستگاه ادراری دچار انسداد می شود، رخ دهد.
عوامل خطر این عارضه عبارتند از:
- جنسیت (زنان بیشتر از مردان مبتلا به سوزش ادراری می شوند)
- حاملگی
- ابتلا به دیابت
- بزرگ شدن پروستات
- سنگ کلیه
- بیماری مثانه
- کاتتر ادراری
- استفاده نکردن از کاندوم و یا داشتن شرکای جنسی متعدد
درمان های متعارف سوزش ادرار
ناراحتی گاه و بی گاه در زمان ادرار کردن، غیر معمول نیست، اما اگر این ناراحتی همراه با نشانه های دیگری از جمله موارد زیر باشد، یا اگر درد روز به روز بدتر شد، باید به پزشک مراجعه کنید:
- تب
- تکرر ادرار
- درد کمر
- درد شکم
- ترشح غیر طبیعی از مهبل یا مجرای ادراری
تشخیص دیسکوریا نیاز به یک معاینه فیزیکی دارد که برای زنان شامل معاینه لگنی می باشد. احتمال دارد که آزمایش خون و آزمایش ادرار نیز به منظور تعیین علت توصیه شود. هنگامی که عفونت ناشی از دیسوریا تشخیص داده شود، درمان آغاز می شود. درمان های متعارف سوزش ادرار ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- آنتی بیوتیک های خوراکی برای عفونت های باکتریایی یا STDs
- داروهای ضد قارچی برای عفونت مخمر واژن
- Uristat، یک مسکن خاص برای درمان درد مربوط به عفونت مجاری ادراری است
روش های طبیعی سوزش ادرار
نوشیدن آب
به گفته متخصصان کلینیک کلیولند ممکن است افزایش میزان دفعات ادرار باعث کاهش سوزش ادرار شود. بنابراین اگر سوزش ادراری دارید، بیشتر آب مصرف کنید.
اخبار اخیر در مورد منابع آب آلوده، خطرات احتمالی آب های درون بطری های پلاستیکی و آب های شهری که حاوی فلوراید هستند، نباید شما را از نوشیدن آب متنفر کند. اگر تصور می کنید آب شربتان آلوده است، از دستگاه تصفیه آب استفاده کنید. هر روز باید به اندازه نیمی از وزن بدن در واحد اونس آب مصرف کنید.
پروبیوتیک ها
اضافه کردن باکتری های مفید به سیستم بدنتانمی تواند به مبارزه با باکتری های مضر و قارچ هایی که می توانند باعث بروز دیسوریا شوند کمک کند. اگر عفونت مجاری ادراری، عفونت STD یا مخمر دارید و برایتان آنتی بیوتیک تجویز شده است، مصرف پروبیوتیک ها می توانند به مقابله با عوارض جانبی منفی این داروها کمک کنند.
علاوه بر مکمل های پروبیوتیک با کیفیت بالا (SBOs)، هنگام مبارزه با عفونت، باید مقدار زیادی از غذای غنی از پروبیوتیک را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. اضافه کردن کفیر به رژیم غذایی و یا استفاده از سرکه سیب می تواند مزایای پروبیوتیک های طبیعی را وارد بدن کند.
روغن گل میخک
تحقیقات نشان می دهند که روغن گل میخک، باکتری های گرم منفی و گرم مثبت را از بین برده و باعث تقویت سیستم ایمنی می شود. در گزارش منتشر شده در مجله Critical Reviews in Microbiology، محققان نشان دادند که اژنوول، ترکیب اولیه در روغن گل میخک، فعالیت های ضد التهابی و ضد میکروبی علیه قارچ ها و باکتری ها دارد و طیف گسترده ای از فعالیت های ضد پاتوژن در بدن انسان دارد.
اگر می خواهید از روغن میخک استفاده کنید، حتما این کار ار تحت نظر پزشک انجام دهید. زیرا نباید طولانی تر از دو هفته از این ماده استفاده کنید.
ویتامین C
طبق گفته متخصصان کلینیک کلیولند، ویتامین C یکی از مهمترنی تقویت کننده های سیستم ایمنی بدن است. در هنگام مبارزه با عفونت، هر روز غذاهای غنی از ویتامین C مصرف می کنید و مکمل های غذایی با کیفیت بالا را به آن اضافه کنید.
اگر مرکبات را دوست ندارید، نگران نباشید! بسیاری از دیگر میوه ها و سبزیجات تازه غنی از ویتامین C هستند که می توانید آن ها را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. این مواد غذایی عبارتند از:
- توت فرنگی
- کیوی
- پاپایا
- آناناس
- انبه
این میوه ها باعث تقویت سیستم ایمنی می شوند. اضافه کردن بروکلی، کلم بروکسل به وعده های غذایی نیز همچنی تاثیری دارد.
هل
این دانه معطر به عنوان خوشبو کننده طبیعی دهان و بهبود دهنده هضم و گردش خون استفاده می شود. این گیاه به عنوان یک دیورتیک عمل کرده و به سم زدایی از مواد سمی و حفظ آب بدن کمک می کند. علاوه بر این، تحقیقات نشان داده اند که هل می تواند انواع خاصی از باکتری ها از جمله موارد زیر را بکاهد:
- استرپتوکوک
- استافیلوکوک اورئوس
- کاندیدا آلبیکنس
- Saccharomyces cerevisiae
این دانه نتایج امیدوار کننده برای بهبود عملکرد عروقی، سرطان، خشکی دهان و تهوع داشته است. برای استفاده به عنوان یک دیورتیک، یک قاشق چای خوری پودر هل را در یک فنجان شیر گرم حل کرده و قبل از خواب آن را بخورید. در صورت تمایل کمی عسل خام را نیز به آن اضافه کنید.
گلدنسال
گلدنسال که بومیان آمریکایی قرنهاست که برای درمان سرماخوردگی، واژینیت، عفونت های دستگاه ادراری و گونوره از آن استفاده می کنند، در لیست روش های درمان سوزش ادرار جای دارد. این ماده فعالیت ضد میکروبی علیه ویروس ها و باکتری ها دارد و یک محرک طبیعی سیستم ایمنی بدن است. تحقیقات نشان می دهند که این ماده ممکن است در جلوگیری از UTI با جلوگیری از اتصال باکتری ها به دیواره مثانه نقش داشته باشد. علاوه بر این، ممکن است در برابر واژینیت موثر باشد، و حتی ممکن است به کاهش سطح گلوکز خون در افراد مبتلا به دیابتی نوع ۲ کمک کند.
باید برای مبارزه با عفونت یک قرص ۴ تا ۶ گرمی از این ماده در روز مصرف شود. البته بیش از سه هفته از این ماده استفاده نکنید و با پزشک خود در مورد تداخل مکمل گلدنسال با داروهایی که مصرف می کنید صحبت کنید.
روغن پونه کوهی
تحقیقات نشان داده اند که این روغن می تواند با انواع مختلف ویروس ها، قارچ ها و باکتری ها مبارزه کند. روغن نارگیل با کارواکرول و تیمول غنی شده و می تواند به بدن شما کمک کند تا عفونت را از بین ببرد. محققان همچنان به بررسی اثرات پونه کوهی در بیماری ها مختلف، از جمله سرطان روده بزرگ، التهاب، عملکرد ریوی و … ادامه می دهند.
با مخلوط کردن ای روغن با روغن حامل و مصرف آن به صورت موضعی می توانید عفونت های پوست را درمان کنید. در طی مبارزه با عفونت، سه قطره روغن پونه کوهی خوراکی را دو بار در روز، به مدت ۱۰ روز مصرف کنید. می توانید خود پونه را نیز به نوشیدنی های سرد و یا غذای مورد نظر خود اضافه کنید. حتی می توانید ۶۰۰ میلی گرم در روز از روغن پونه در فرم کپسول استفاده کنید.
پیشگیری از سوزش ادرار
از آنجایی که دیسوریا به طور معمول توسط عفونت ایجاد می شود، تقویت سیستم ایمنی بدن و اجتناب از اقداماتی که خطر ابتلای به عفونت را بیشتر می کند، برای پیشگیری از آن مهم است. این نکته زمانی که بدانید مقاومت بیشتری نسبت به آنتی بیوتیک در سرتاسر جهان در حال شکل گیری است؛ بیشتر اهمیت پیدا می کند. محققان دانشکده پزشکی هاروارد برای جلوگیری از سوزش ادرار نکات زیر را توصیه می کنند:
- هنگامی که دیسوریا به علت کیستیت بینابینی یا پیلونفریت ایجاد شده، تخلیه دستگاه ادراری با نوشیدن آب زیاد می تواند به جلوگیری از وقوع مکرر آن کمک کند.
- اگر علائم دیسوریا ناشی از التهاب است، باید ناحیه تناسلی تمیز و خشک نگه داشته شود. عوض کردن مکرر تامپون یا نوراد بهداشتی نیز می تواند کمک کند.
- هم مردان و هم زنان باید بعد از رابطه جنسی ادرار کنند.
- برای سوزش ناشی از STD، تمام شرکای جنسی فرد باید درمان های توصیه شده برای STD را کامل کنند.
- زنان پس از دفع مدفوع باید خود را از جلو به عقب تمیز کنند.