سینوس های پیشانی یک جفت حفره کوچک پر از هوا هستند که درست در پشت چشم و در منطقه ابرو واقع شده اند. این حفره ها همراه با سه جفت دیگر از سینوس ها، مخاط نازک تولید شده را از طریق بینی تخلیه می کنند. تولید ترشحات اضافی یا التهاب سینوس پیشانی می تواند از تخلیه درست این مخاط جلوگیری کرده و در نتیجه بیماری به نام سینوزیت پیشانی حاد ایجاد کنند.
چه عواملی باعث حاد شدن سینوزیت پیشانی می شوند؟
علت اصلی ایجاد سینوزیت پیشانی حاد، تجمع موکوس (ترشحات بینی) به علت التهاب سینوس است. عوامل متعددی ممکن است مقدار مخاط تولید شده و توانایی سینوس فرونتال را برای تخلیه آن ها تحت تاثیر قرار دهند. این عوامل عبارتند از:
ویروس ها
ویروس سرماخوردگی شایع ترین علت ایجاد سینوزیت پیشانی حاد است. هنگامی که شما یک ویروس سرماخوردگی یا آنفولانزا دارید، مقدار مخاط سینوس های شما افزایش می یابد. این عامل باعث می شود به احتمال زیاد سینوس ها مسدود و ملتهب شوند.
باکتری ها
حفره سینوس با موهای بسیار کوچک به نام مژه پوشانده شده است. این موها، راه ورود موجودات کوچک به سینوس ها را مسدود می کنند. اما این مژه ها نمی توانند از ورود همه موجودات به داخل بدن جلوگیری کنند. یکی از موجوداتی که به سادگی می تواند وارد حفره های سینوسی شوند، باکتری ها هستند. یک عفونت باکتریایی در سینوس ها، اغلب یک عفونت ویروسی را به دنبال دارد. این عفونت، رشد باکتری ها در محیط غنی از مخاط ناشی از یک عفونت ویروسی مانند سرماخوردگی را ساده می کند. عفونت های باکتریایی معمولا باعث می شوند علائم سینوزیت حاد شدیدتر شود.
پولیپ بینی
پولیپ، رشد غیر طبیعی بافتی در بدن است. پولیپ می تواند فیلتر هوا را در سینوس پیشانی مسدود کرده و باعث افزایش میزان تجمع موکوس شود.
انحراف سپتوم بینی
افرادی که انحراف تیغه بینی دارند، میزان کمی هوا از طریق بینیشان وارد بدن می شود. از طرفی عدم گردش هوا مناسب می تواند باعث التهاب شود و بافت های سینوس پیشانی را به خطر بیاندازد.
چه کسانی در خطر ابتلا به سینوزیت پیشانی حاد هستند؟
عوامل خطر برای سینوزیت پیشانی حاد عبارتند از:
- سرماخوردگی های مکرر
- عکس العمل های آلرژیتیک
- استفاده از فرآورده های توتون و تنباکو
- بزرگ شدن لوزه سوم
- سیستم ایمنی ضعیف
- عفونت های قارچی
- تفاوت های ساختاری در سینوس حفره که بر توانایی تخلیه آن تاثیر می گذارد.
علائم سینوزیت پیشانی حاد
درد صورت، دور چشم یا پیشانی شایعترین علامت سینوزیت پیشانی است. سایر علائم ممکن است در شدت، بسته به نوع التهاب یا عفونت متفاوت باشد. این علائم عبارتند از:
- ترشحات بینی
- احساس فشار پشت چشم ها
- ناتوانی در احساس بو
- سرفه هایی که در طول شب بدتر می شوند
- احساس ناخوشی (ضعف)
- تب خفیف و یا بالا
- خستگی
- گلو درد
- بازدم ترش و نامطبوع
کودکان مبتلا به سینوزیت پیشانی ممکن است علاوه بر علائم فوق، علائم زیر را نیز تجربه کنند:
- سرما خوردگی که مدام بدتر می شود.
- ترشحات بینی که به رنگ های غیر معمول است.
- تب شدید
درمان سینوزیت پیشانی
درمان این بیماری به این که باکتری ها، پولیپ و یا برخی عوامل دیگر موجب ایجاد سینوزیت شده اند بستگی دارد.
از آنجا که اکثر موارد سینوزیت پیشانی حاد توسط یک عفونت ویروسی ایجاد می شود، پزشک ممکن است مصرف یک اسپری بینی یا ضد احتقان را برای کمک به تخلیه مخاط و کاهش فشار در سینوس پیشانی توصیه کند.
علاوه بر این اسپری ها، برای کاهش درد ناشی از این بیماری پزشک ممکن است از داروهای مسکن نیز استفاده کند. اما به یاد داشته باشید که هرگز به کودکان مبتلا به سینوزیت نباید آسپرین داد زیرا می تواند یک بیماری مرگبار شناخته شده به نام سندرم ری ایجاد کند.
اگر نشانه ها در بدن شما ظرف ۷ تا ۱۰ روز بهبود نیافت، علت سینوزیت شما ممکن است باکتریایی باشد. در این حالت برای درمان یک عفونت باکتریایی پزشک به احتمال زیاد به شما آنتی بیوتیک تجویز می کند.
علاوه بر این روش ها، اگر پولیپ یا انحراف تیغه بینی باعث سینوزیت پیشانی حاد شده است، ممکن است پزشک جراحی اصلاحی و ترمیمی بینی را توصیه کند.
اغلب علائم سینوزیت پیشانی حاد ظرف چند روز پس از درمان ناپدید می شوند. با این حال، شما باید همیشه تمام داروهای تجویز شده را طبق دستور استفاده کنید. زیرا ممکن است درمان کامل این بیماری چندین هفته طول بکشد.
برای تشخیص این بیماری علاوه بر پرسش های متداول مانند مدت زمان ابتلا، پزشک ممکن است برای ارزیابی درد و حساسیت به پیشانی شما ضربه بزند. اگر مشکل شما حاد باشد برای بررسی پولیپ و التهاب باید به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید. علاوه بر این برای بررسی نوع عفونت و احتمال ابتلا به آن، مخاط بینی نیز مورد آزمایش قرار می گیرد.
سایر آزمایشاتی که پزشکان برای تشخیص سینوزیت پیشانی حاد استفاده می کنند عبارتند از:
- اندوسکوپی بینی (در این روش داخل سینوس و حفره های بینی مشاهده می شود)
- آزمایشات تصویربرداری با اسکن CT یا MRI
- آزمایش حساسیت
- آزمایش خون برای بررسی دیگر علل ممکن ابتلا به سینوزیت
جلوگیری از ایجاد بیماری
شما می توانید با چند گام ساده از ایجاد سینوزیت پیشانی جلوگیری کنید. به دلیل آن که بیشتر سینوزیت ها از عفونت ایجاد می شوند بنابراین رعایت بهداشت و جلوگیری از ایجاد عفونت گامی مهم در جلوگیری از عود کردن بیماری است. برای این کار اقدامات زیر را انجام دهید:
- دست ها خود را قبل از غذاخوردن و بعد از استفاده از دستشویی به مدت ۲۰ ثانیه بشویید.
- حتما قبل از این که به صورت و به خصوص بینیتان دست بزنید مطمئن شوید که دستتان تا حدودی تمیز است.
- از تماس با آلرژن ها مانند دود سیگار اجتناب کنید.
- از تجمع موکوس (ترشحات بینی) جلوگیری کنید. زیرا باعث ایجاد عفونت می شود.
- مقدار زیادی آب بنوشید. زیرا مصرف آب زیاد و غذای سالم موجب تقویت سیستم ایمنی بدن شده و باعث می شود عملکرد آن به درستی انجام شود. علاوه بر این، آب کافی در بدن می تواند باعث نرم شدن بافت داخل بینی و تخلیه راحت تر مخاط آن شود.