هیپوترمی به حالتی گفته می شود که درجه حرارت بدن به تدریج از ۹۵ درجه فارنهایت (۳۵ درجه سانتی گراد) پایین تر بیاید. عوارض زیادی در انتظار شخصی است که هیپوترمی می گیرد. حتی این حالت می تواند منجر به مرگ شود. زیرا که ممکن است به حدی بر روی توانایی بدن تاثیر گذار باشد که درخواست کمک را از طرف شخص؛ غیر ممکن کند.
علائم هیپوترمی چه هستند؟
علائم شایع هیپوترمی عبارتند از:
- لرز بیش از حد
- تنفس آهسته
- صحبت کردن آهسته
- گنگ شدن
- سکندری خوردن
- گیجی
کسی که خستگی بیش از حد و نبض ضعیف نیز دارد نیز ممکن است به این حالت مبتلا شده باشد.
چه عواملی باعث هیپوترمی می شوند؟
آب و هوای سرد علت اصلی هیپوترمی است. هنگامی که بدن دمای بسیار سرد را تجربه می کند، حرارت زیادی نسبت به حرارتی که در بدن تولید می شود، را از دست می دهد. ماندن طولانی مدت در آب سرد نیز می تواند این اثرات را داشته باشد.
ناتوانی در تولید گرما کافی در بدن بسیار خطرناک است. در این حالت درجه حرارت بدن به سرعت و به طور قابل توجهی کم می شود.
قرار گرفتن در معرض دماهای سردتر از حد نرمال نیز می تواند هیپوترمی ایجاد کند. برای مثال، اگر از اتاقی که هوای متعادل دارد بلافاصله به اتاقی بروید که هوای فوق العاده سردی دارد، بدن در بازه زمانی کمی، حرارت زیادی از دست داده و با کاهش شدید دما رو به رو می شود.
عوامل خطر برای ابتلا به هیپوترمی چه هستند؟
سن
سن یک عامل خطر برای هیپوترمی است. نوزادان و افراد مسن دارای بالاترین خطر ابتلا به هیپوترمی می باشند. این به خاطر کاهش توانایی تنظیم درجه حرارت در بدن آن ها است. افراد در این گروه سنی باید در آب و هوای سرد لباس مناسب بپوشند. علاوه بر این تنظیم درجه اتاقی که در آن زندگی می کنند از هیپوترمی در خانه جلوگیری می کند.
بیماری های روانی و زوال عقل
بیماری های روانی مانند افراد مبتلا به اسکیزوفرنی و اختلالات دوقطبی، در معرض خطر بیشتری برای هیپوترمی هستند. زوال عقل، و یا از دست دادن حافظه که اغلب با مشکل در درک احساسات رخ می دهد، می تواند خطر ابتلا به هیپوترمی را افزایش دهد. افرادی که به اختلال در قضاوت ذهنی مبتلا هستند، قادر نیستند در هوای سرد با لباس کم، بدن خود را گرم نگه دارند. این افراد در هوای سرد معمولا متوجه سرما نمی شوند و ممکن است با مادن طولانی مدت در این هوا هیپوترمی به سراغشان بیاید.
مصرف الکل و مواد مخدر
الکل یا مواد مخدر می توانند درک افراد را از سرما مخدوش کنند. از طرفی از هوش رفتن افراد مصرف کننده در هوای سرد خطر کاهش دمای بدن را به همراه دارد. الکل از مواد مخدر در این میان خطرناک تر است. زیرا بیشتر مصرف کنندگان الکل به غلط تصور می کنند دمای بدنشان از دورن بالا رفته است. در حالی که گرم شدنی که از مصرف الکل ایجاد می شود بر اثر گشاد شدن رگ های خونی در زیر پوست و افزایش جریان خون در آن ها است، نه افزایش دمای کلی بدن.
سایر علل
شرایطی خاص دیگری نیز وجود دارد که می تواند توانایی بدن را برای حفظ دمای کافی و یا احساس سرما کم کند. این شرایط عبارتند از:
- کم کاری تیروئید، هنگامی رخ می دهد که غده تیروئید هورمون خیلی کمی تولید می کند.
- آرتروز
- کم شدن آب بدن
- دیابت
- بیماری پارکینسون که یک اختلال سیستم عصبی است و بر روی حرکت بدن تاثیر می گذارد.
موارد زیر نیز می تواند بر روی درک احساسات بدن از جمله احساس سرما تاثیر بگذارد:
- سکته مغزی
- آسیب های نخاعی
- سوختن پوست
- سوء تغذیه
داروها
بعضی داروهای ضد افسردگی، آرام بخش ها و داروهای آنتی سایکوتیک می توانند توانایی بدن را برای تنظیم درجه حرارت کاهش دهند. اگر تصور می کنید که دارویی موجب ایجاد تغییر در دمای بدنتان می شود، به خصوص اگر در مناطق سردسیر زندگی می کنید، حتما این موضوع را با پزشک مطرح کنید.
گزینه های درمانی برای هیپوترمی چه هستند؟
اولین قدم این است که اگر متوجه چنین حالت هایی شدید حتما با اورژانس تماس بگیرید. به خصوص اگر یکی از عوامل خطر برای شما به وضوح مشخص است. به طور کلی هدف از درمان هیپوترمی رساندن درجه حرارت بدن به حد نرمال است. برای انجام این کار چند گام زیر پیشنهاد می شود:
- سعی کنید فردی که دچار هیپوترمی شده است را تشویق به انجام حرکت های سریع نکنید. این کار می تواند موجب ایست قلبی شود. تنها کافی است بدن او را کمی ماساژ بدهید.
- لباس های مرطوب را از بدن خارج کنید و از پتو برای گرم کردن بدن او استفاده کنید. اما هرگز پتو را جلو دهان بیمار نگیرید. اگر پتو در دسترس نبود با حرارت بدن خودتان او را گزم کنید. اگر فرد هنوز سرحال است مایعات گرم و سوپ برای گرم کردن بدنش بسیار عالی است.
- از کمپرس خشک آب گرم استفاده کنید. برای این کار می توانید از بطری حاوی آب گرم (آب نباید داغ باشد) یا حوله گرم استفاده کنید. این کمپرس را بر روی قفسه سینه، گردن و کشاله ران قرار دهید. هیچ وقت کمپرس را بر روی این مناطق فشار ندهید زیرا باعث می شود خون سرد به سمت قلب، ریه ها و مغز حرکت کرده و موجب مرگ شود. حرارت زیاد کمپرس نیز می تواند باعث سوختن پوست و ایست قلبی شود.
همراه با انجام این اقدامات حتما باید به تنفس فرد مسدوم نیز توجه کنید. اگر تنفسش در حال کاهش است سریعا او را به بیمارستان برسانید.
عوارض مرتبط با هیپوترمی چه هستند؟
اگر این حالت در بدن ایجاد شده و مدت زمانی زیادی بدون درمان رها شود عوارض زیر را در پی خواهد داشت:
- سرمازدگی یا مرگ بافت های بدن که شایع ترین عارضه ای است که در زمان یخ زدن بافت ها ایجاد می شود.
- آسیب های عصبی و آسیب به رگ های خونی
- گانگرن و یا تخریب بافت بدن
- تخریب عصب و رگ های خونی ناشی از قرار گرفتن زیاد پا در آب یخ
هیپوترمی گاهی نیز به مرگ منجر می شود.
چگونه می توان از هیپوترمی جلوگیری کرد؟
دو راه کلی برای پیشگیری از کاهش درجه حرارت بدن وجود دارد:
- در اولین گام، حتی اگر تصور می کنید که هوای بیرون گرم است، وقتی در مناطق سردسیر زندگی می کنید حتما از لباس مناسب استفاده کنید.
- در شرایطی خاص که لباس ها یتان خیس شد، حتما آن ها را در آورده و تا جای ممکن بدنتان را خشک نگه دارید.