علائم و علل گردش خون ضعیف

سیستم گردش خون بدن مسئول ارسال خون، اکسیژن و مواد مغذی در بدن شما است. هنگامی که جریان خون یک بخش خاص از بدن کاهش می یابد، بدن ممکن است علائم و نشانه های گردش خون ضعیف را تجربه کند. گردش خون ضعیف در اندام هایی مانند پاها و بازوها رایج است.
گردش خون ضعیف به خودی خود یک بیماری نیست. اما ممکن است به سایر بیماری ها و مسائل مربوط به سلامتی مرتبط باشد. بنابراین مهم است که علل این ضعف را تشخیص داده و آن را درمان کنید. چند مشکل مختلف می تواند به گردش خون ضعیف منجر شود. شایع ترین علل این عارضه عبارتند از:

  • چاقی
  • دیابت
  • بیماری های قلبی
  • مشکلات شریانی
  • علائم گردش خون ضعیف

شایعترین علائم گردش خون ضعیف عبارتند از:

  • مور مور شدن
  • بی حسی بدن
  • درد ضربان دار یا سوزشی در اندام ها
  • درد
  • گرفتگی عضلانی

البته به غیر نشانه های ذکر شده در بالا، اگر ضعف در گردش خون از بیماری یا شرایط خاصی ایجاد شده باشد ممکن است علائم منحصر به فرد دیگری نیز داشته باشد. به عنوان مثال، افراد مبتلا به بیماری عروق محیطی ممکن است اختلال نعوظ را همراه با درد معمولی، بی حسی و سوزن سوزن شدن داشته باشند.

علل گردش خون ضعیف

چند علت مختلف برای ضعیف شدن گردش خون در بدن وجود دارد. این علل عبارتند از:

بیماری عروق محیطی

بیماری عروق محیطی (PAD) می تواند به گردش خون ضعیف در پاها منجر شود. PAD یک بیماری گردش خون است که باعث تنگ شدن رگ های خونی و عروق می شود. بیماری عروق محیطی بیماری است که در آن تصلب شرایین ایجاد شده و به سپس تجمع پلاک در رگ ها خونی، عروق سفت می شود. هم تصلب شرایین و هم بیماری عروق محیطی می توانند باعث شوند که جریان خون به اندام ها کم شده و درد ایجاد شود.
با گذشت زمان، کاهش جریان خون در اندام ها می تواند باعث ایجاد موارد زیر شود:

  • بی حسی
  • مور مور شدن
  • آسیب عصبی
  • آسیب بافت

اگر این بیماری درمان نشود، با کاهش جریان خون و تشکیل پلاک در شریان کاروتید، ممکن است فرد به سکته مغزی مبتلا شود. شریان کاروتید، عروق خونی بزرگی است که به مغز خون ارائه می کند. اگر این پلاک ها در شریان های منتهی به قلب دچار پلاک شوند، فرد در معرض خطر ابتلا به حمله قلبی است.

PAD در بزرگسالان بالای ۵۰ سال شایع است، اما می تواند در افراد جوان نیز رخ دهد. افرادی که سیگار می کشند در معرض خطر بالاتری برای ابتلا به PAD در جوانی هستند.

لخته شدن خون

وقتی خون در بدن لخته می شود، بسته به میزان لخته شدن، ممکن است جریان خون محدود شده و یا کاملا مسدود شود. این لخته ها ممکن است در هر جایی از بدن رخ دهند. اما وقوع آن ها در دست ها و پاها عموما منجر به مشکلات گردش خون می شود.

لخته شدن خون دلایل متعددی دارد و تقریبا یک عارضه خطرناک است. به عنوان مثال اگر لخته خونی در پا تشکیل شده باشد، ممکن است به مرور زمان از رگ جدا شده و به وسیله جریان خون به اندام های حیاتی دیگر مانند قلب و ریه ها برود. در این شرایط، این لخته قابلیت ایجاد سکته مغزی را نیز دارد. اگر وجود لخته خون در بدن به موقع تشخیص داده شود، پیشگیری از ایجاد عوارض جدی می تواند با موفقیت درمان شود.

رگ های واریسی

وریدهای واریسی وریدهای بزرگی هستند که عموما به یکدیگر تنیده شده و ایجاد بر آمدگی می کنند. در واقع واریس بیماری است که باعث بزرگ شدن و نمایان شدن رگ های خونی می شود. واریس های وریدی عمدتا در پشت پا دیده می شوند. گاهی اوقات رگ ها به قدری ضخیم می شوند که کارایی خود را از دست می دهند. وقتی رگ کارایی اولیه را نداشته باشد قادر نیست که سیستم گردش خون را به درستی هدایت کند. بنابراین ضعف در گردش خون ایجاد می شود. اگر چه نادر است اما گاهی اوقات واریس ها ناشی از لخته شدن خون هستند.

ژن ها تا حد زیادی در شکل گیری واریس ها نقش دارند. بنابراین اگر یکی از اعضای خانواده شما واریس داشته باشد، امکان ابتلای شما هم وجود خواهد داشت. زنان به دلیل شیوع چاقی و اضافه وزن، بیش از مردان مستعد ابتلا به واریس هستند.

دیابت

برخی تصور می کنند که دیابت تنها بر روی قند خون اثر می گذارد. در حالی که این بیماری قادر است گردش خون را در مناطق خاصی از بدن ضعیف کند. گردش خون ضعیف ایجاد شده به دلیل دیابت عمدتا باعث گرفتگی عضلات در پاها، درد در ماهیچه ساق پا، باسن و ران ها می شود. این نوع گرفتگی ها عموما با انجام فعالیت بدنی شدیدتر می شوند. افراد مبتلا به دیابت پیشرفته، ممکن است در تشخیص نشانه های گردش خون ضعیف مشکل داشته باشند. در این افراد معمولا نوروپاتی دیابتی وجود دارد. نوروپاتی بیماری است که در آن حس لامسه در اندام ها به خصوص دست ها و پاها کاهش پیدا می کند.

دیابت همچنین می تواند باعث ایجاد مشکلات قلبی و رگ های خونی شود. افراد مبتلا به دیابت در معرض خطر برای آترواسکلروز، فشار خون بالا و بیماری های قلبی هستند.

چاقی

داشتن اضافه وزن یعنی حمل بار اضافی توسط بدن. اگر اضافه وزن دارید و ساعت ها در یک حالت مثل نشسته، ایستاده و یا دراز کش قرار بگیرید، گردش خونتان ضعیف می شود. اضافه وزن یا چاقی همچنین خطر علل دیگر ایجاد کننده گردش خون ضعیف مانند تشکیل رگ های واریسی و مشکلات رگ های خونی را افزایش می دهد.

بیماری رینود

افرادی که سردی مزمنی را در دست ها و پاها احساس می کنند، ممکن است به بیماری رینود مبتلا شده باشند. این بیماری باعث می شود که شریان های کوچک در دست و پا محدود شوند. شریان های تنگ نیز قادر هستند که خون کمتری را درون خون به جریان بیاندازند. بنابراین ممکن است علائم گردش خون ضعیف آغاز شود. علائم و نشانه های بیماری رینود معمولا در هوای سرد و یا در شرایط غیر منتظره مانند موقعیت های استرس زا خود را نشان می دهند.

البته این بیماری تنها باعث سرد شدن نوک دست ها و پاها نمی شود. بلکه برخی از افراد سردی را در لب ها، بینی، نوک سینه ها و گوش ها خود احساس می کنند. زنان و افرادی که در مناطقی با آب و هوای سرد زندگی می کنند بیشتر احتمال ابتلا به این بیماری را دارند.

تشخیص ضعف در گردش خون

از آن جا که ضعف گردش خون، به دلایل متعدد ایجاد می شود، بنابراین تشریح صحیح علائم و سابقه خانوادگی برای پزشک اهمیت زیادی دارد. این موضوع می توان به پزشک در تشخیص و تجویز بهترین آزمایش های تشخیصی کمک کند. گذشته از یک معاینه فیزیکی برای تشخیص درد و تورم، ممکن است آزمایشات زیر تجویز شوند:

  • آزمایش خون آنتی بادی برای تشخیص بیماری های التهابی مانند بیماری رینود
  • تست قند خون برای تشخیص دیابت
  • آزمایش خون برای تشخیص لخته شدن خون
  • سونوگرافی یا سی تی اسکن
  • اندازه گیری فشار خون

درمان گردش خون ضعیف

درمان گردش خون ضعیف بستگی به شرایط و علت ایجاد آن دارد. اما روش ها زیر ممکن است برای درمان این حالت مفید باشد:

  • استفاده از جوراب واریس برای کاهش درد و تورم پاها
  • تمرینات ورزشی خاصی برای افزایش گردش خون
  • انسولین برای دیابت
  • لیزر یا جراحی آندوسکوپی ورید برای رگ های واریسی
  • داروهایی که خون لخته شده را حل می کنند
  • داروهای رقیق کننده خون
  • مسدود کننده های آلفا و مسدود کننده های کانال کلسیم برای درمان بیماری رینود