نشانه ها و علائم مصرف بیش از حد روی

روی یک ماده معدنی ضروری است که در بیش از ۱۰۰ واکنش شیمیایی در بدن دخیل است. برای رشد، سنتز DNA و درک طعم طبیعی مواد غذایی وجود این ماده در بدن ضروری است. همچنین روی از بهبود زخم، عملکرد ایمنی و سلامت باروری حمایت می کند. مقامات بهداشتی حداکثر میزان قابل مصرف (UL) روی را در روز ۴۰ میلی گرم برای بزرگسالان تعیین کرده اند. UL بالاتر از مقدار توصیه شده روزانه برای تامین مواد مغذی بدن است. برای اکثر افراد، مصرف این مقدار روی که باعث ایجاد عوارض جانبی می شود بعید است. در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت می خواهیم از نشانه ها و علائم مصرف بیش از حد روی پرده برداریم.

منابع غذایی سرشار از روی عبارتند از:

  • گوشت قرمز
  • مرغ
  • غذاهای دریایی
  • غلات غنی شده

صدف ها دارای بالاترین مقدار روی هستند، با مصرف هر وعده ۸۵ گرمی از این ماده حدود ۴۹۳ درصد از نیاز روزانه بدن به روی تامین می شود. اگر چه بعضی از غذاها می توانند مقادیر بسیار بالاتری از UL را وارد بدن کنند، اما هیچ گونه گزارشی از مسمومیت با روی از طریق مصرف مواد طبیعی گزارش نشده است.

اما مسمومیت با روی می تواند از طریق مصرف مکمل های غذایی، از جمله مولتی ویتامین ها، و یا به علت مصرف تصادفی محصولات خانگی حاوی روی حاصل شود.

در اینجا ۷ علامت مهم مصرف بیش از حد روی بر روی بدن را تشریح کرده ایم.

علائم مصرف بیش از حد روی

تهوع و استفراغ

تهوع و استفراغ معمولا عارضه جانبی شایعی است که در مورد مسمومیت با روی گزارش می شود.

بررسی ۱۷ مطالعه در مورد اثربخشی مکمل های روی برای درمان سرماخوردگی نشان می دهد که روی ممکن است مدت زمان سرماخوردگی را کاهش دهد، اما عوارض جانبی شایعی نیز دارد. در واقع ۴۶٪ از شرکت کنندگان در مطالعه تهوع را گزارش کردند.

مصرف مکمل در دوزهای بیشتر از ۲۲۵ میلی گرم به احتمال زیاد استفراغی ایجاد می کند که می تواند به سرعت رخ دهد. در یک مورد، تهوع و استفراغ شدید تنها پس از ۳۰ دقیقه پس از مصرف ۵۷۰ میلی گرم روی شروع شد.

با این حال، استفراغ می تواند با مصرف دوزهای پایین تر نیز رخ دهد. در یک مطالعه شش هفته ای بر روی ۴۷ فرد سالم مصرف کننده از ۱۵۰ میلی گرم روی در روز نشان داد که بیش از نیمی از این افراد تهوع و استفراغ را تجربه کردند.

اگرچه استفراغ ممکن است باعث دفع روی بیش از حد شود، اما ممکن است برای جلوگیری از عوارض بعدی، تنها استفراغ کردن کافی نباشد. بنابراین اگر بیش از حد روی استفاده کرده اید پیشنهاد می کنیم حتما به پزشک مراجعه کنید.

درد معده و اسهال

به طور معمول، درد معده و اسهال که یکی از علائم مصرف بیش از حد روی است همراه با تهوع و استفراغ رخ می دهد. در بررسی ۱۷ مطالعه که بر روی مصرف مکمل های روی جهت درمان سرماخوردگی انجام شد، تقریبا ۴۰٪ از شرکت کنندگان درد شکم و اسهال را گزارش کردند. اگر چه کمتر رایج است، اما تحریک روده و خونریزی گوارشی نیز گزارش شده است.

در یک مطالعه موردی یک فرد خونریزی روده ای را پس از مصرف ۲۲۰ میلی گرم سولفات روی دو بار در روز برای درمان آکنه تجربه کرد.

علاوه بر این، غلظت کلرید روی بیش از ۲۰٪ باعث آسیب شدید به دستگاه گوارش می شود.

کلرید روی در مکمل های غذایی استفاده نمی شود، اما مسمومیت با آن ممکن است از طریق مصرف احتمالی محصولات زیر رخ دهد:

  • چسب
  • جوش لحیم کاری
  • مواد شیمیایی تمیز کننده
  • محصولات شامل کلرید روی

علائم مشابه آنفولانزا

دریافت روی بیشتر از UL ممکن است باعث ایجاد علائم آنفولانزا مانند تب، لرز، سرفه، سردرد و خستگی شود. این علائم در بسیاری از موارد، از جمله مسمومیت با سایر مواد معدنی نیز رخ می دهد. بنابراین تشخیص مسمومیت از روی تنها از روی این علائم می تواند دشوار باشد.

پزشک ممکن است برای تشخیص به طرح سؤالات پزشکی و تغذیه ای، و همچنین آزمایش خون نیاز داشته باشد. اگر مکمل خاصی مصرف می کنید و علائم بالا را دارید، قبل از تشخیص این موضوع را به پزشک اطلاع دهید.

نشانه ها و علائم مصرف بیش از حد روی
نشانه ها و علائم مصرف بیش از حد روی

کاهش HDL (کلسترول خوب)

کلسترول خوب “HDL” خطر ابتلا به بیماری های قلبی را کاهش می دهد و کلسترول را از سلول های بدن پاک می کند. از این طریق مانع ایجاد پلاک انسداد شریانی می شود. برای بزرگسالان، میزان HDL باید بیش از ۴۰ میلی گرم بر روی دسی لیتر باشد. سطح پایین این ماده در بدن خطر ابتلا به بیماری های قلبی را افزایش می دهد.

بررسی چندین مطالعه روی ارتباط بین سطح روی و کلسترول نشان می دهد که مصرف بیش از ۵۰ میلی گرم روی در روز ممکن است سطح HDL را کاهش دهد و هیچ تاثیری در کلسترول LDL یا همان کلسترول بد شما نداشته باشد.

این بررسی همچنین بیان می کند که مصرف ۳۰ میلی گرم روی در روز که کمتر از UL است، تا زمانی که به مدت ۱۴ هفته مصرف نشود، اثرات کاهش دهنده HDL را ندارد. در حالی که عوامل متعددی بر میزان کلسترول تاثیر می گذارند، این یافته ها نیز نشان می دهد که کاهش کلسترول خوب نیز می تواند یکی از علائم مصرف بیش از حد روی باشد.

تغییر در حس چشایی

روی برای حس چشایی شما مهم است. در واقع، کمبود روی ممکن است منجر به یک بیماری به نام hypogeusia شود. این بیماری یک نوع اختلال در توانایی چشایی است. نکته جالب توجه این است که مصرف بیش از حد روی ممکن است باعث تغییرات چشایی، از جمله احساس طعم بد یا فلز در دهان شود.

به طور معمول، این علامت در مطالعات انجام شده بر روی قطره ها یا مکمل های مایع روی که برای درمان سرماخوردگی استفاده می شوند، گزارش شده است. در حالی که برخی مطالعات نتایج مثبتی را گزارش می دهند، دوزهای استفاده شده اغلب خیلی بیشتر از ۴۰ میلی گرم در روز هستند و این عارضه جانبی در این دوزها شایع است.

به عنوان مثال، ۱۴٪ از شرکت کنندگان در یک مطالعه یک هفته ای که از ۲۵ میلی گرم قرص روی خوراکی هر دو ساعت یک بار استفاده می کردند، پس از بیدار شدن احساس مزه بد را در دهان گزارش دادند.

در مطالعه دیگری که استفاده از مکمل مایع در آن بررسی شد، ۵۳٪ از شرکت کنندگان طعم فلزی را در دهان گزارش کردند. بنابراین یکی از علائم مصرف بیش از حد روی احساس مزه های عجیب و غریب در دهان است.

کمبود مس

روی و مس برای جذب در روده کوچک با یکدیگر رقابت دارند. بنابراین مصرف بیش از حد روی می تواند در توانایی بدن شما برای جذب مس دخالت کند. به مرور زمان، این عارضه می تواند کمبود مس ایجاد کند.

مس مانند روی یک ماده معدنی ضروری برای بدن است. این ماده در جذب آهن و متابولیسم نقش داشته و برای تشکیل سلول های قرمز خون لازم است. همچنین نقش مهمی در تشکیل سلول های سفید خون دارد. سلول های قرمز خون اکسیژن را در سراسر بدن حمل می کنند، در حالی که گلبول های سفید خون نقش مهمی در عملکرد سیستم ایمنی دارند.

کمبود مس ناشی از مصرف بیش از حد روی با چندین اختلال خونی مرتبط است:

  • کم خونی کمبود آهن: عدم وجود گلبول های قرمز سالم است که به علت کمبود آهن در بدن رخ می دهد
  • کم خونی سیدروبلاستیک: کمبود گلبول های قرمز سالم ناشی از عدم توانایی متابولیسم درست آهن در بدن می باشد.
  • نوتروپنی: کمبود سلول های سفید خون سالم ناشی از اختلال در تشکیل آن ها می باشد.

مطالعات نشان داده اند که با مصرف مکمل مس همراه با روی، می توانید از کمبود مس جلوگیری کنید. اطمینان حاصل کنید که این کار را تحت هدایت متخصص انجام می دهید.

عفونت های مکرر

اگر چه روی در عملکرد سیستم ایمنی نقش مهمی دارد، اما مصرف بیش از حد آن می تواند پاسخ ایمنی بدن را سرکوب کند. این حالت معمولا یک عارضه جانبی ناشی از آنمی ها و نوتروپنی است، اما گاهی بدون ابتلا به اختلالات خونب ناشی از مصرف روی نیز اتفاق می افتد.

در مطالعات آزمایشگاهی مشخص شد که مصرف بیش از حد روی باعث کاهش عملکرد سلول های T می شود. این سلول ها نوع سلول سفید خون است که به وسیله اتصال و تخریب پاتوژن های مضر، نقش مهمی در پاسخ ایمنی بدن بازی می کنند.

مطالعات انسانی نیز از این موضوع حمایت می کنند، اما نتایج به دست آمده سازگاری کمی دارند.

یک مطالعه کوچک بر روی ۱۱ مرد سالم دریافت که کاهش پاسخ ایمنی پس از مصرف ۱۵۰ میلی گرم روی دو بار در روز به مدت شش هفته ایجاد می شود. با این حال، مصرف ۱۱۰ میلی گرم روی ۳ بار در روز به یک ماه، اثرات متفاوتی بر روی افراد سالمند داشت. بعضی از افراد پاسخ ایمنی کمتری داشتند، در حالی که برخی پاسخی قوی داشتند.

گزینه های درمان علائم مصرف بیش از حد روی

اگر مسمومیت با روی را تجربه می کنید، بلافاصله خود را به مرکز درمانی برسانید. مسمومیت با روی به طور بالقوه کشنده است. بنابراین، مهم است که به موقع به کمک های پزشکی دسترسی داشته باشید.

ممکن است توصیه شود که شیر بنوشید. زیرا  کلسیم و فسفر زیاد در این نوشیدنی می تواند جذب روی را در دستگاه گوارش مهار کند. زغال چوب فعال نیز دارای اثر مشابه ای است.

مواد ادرار آور نیز در از بین بردن علائم مصرف بیش از حد روی استفاده می شود. این روش کمک می کند که بدن روی بیش از حد را به خون نرساند و آن را از طریق ادرار خارج کند. به این ترتیب سلول ها آن را جذب نمی کنند.

نکته آخر

اگر چه بعضی از مواد غذایی بیش از ۴۰ میلی گرم روی را در خود جای می دهند، اما هیچ گونه مسمومیتی با روی از طریق مواد طبیعی و غذاهای حاوی این ماده معدنی گزارش نشده است.

با این حال، مصرف بیش از حد این ماده می تواند از طریق مکمل های غذایی یا به علت مصرف تصادفی مواد حاوی روی رخ دهد. مسمومیت با روی می تواند اثرات حاد و مزمنی روی بدن داشته باشد. شدت علائم مصرف بیش از حد روی عمدتا به دوز و مدت مصرف بستگی دارد.

با مصرف حاد در دوزهای بالا، احتمالا علائم گوارشی رخ می دهد. در موارد شدید، مانند مصرف تصادفی مواد خانگی حاوی روی ممکن است، خوردگی گوارشی و خونریزی رخ دهد. مصرف طولانی مدت نیز ممکن است عوارض جانبی فوری، اما جدی تری مانند کاهش کلسترول HDL، کمبود مس و سرکوب سیستم ایمنی را  ایجاد کند.

به طور کلی، شما باید از روی زیاد فقط تحت نظارت پزشک استفاده کنید.