ماده شیمیایی دوپامین به طور طبیعی در بدن تولید می شود و به عنوان یک انتقال دهنده عصبی عمل می کند و در مرکز مغز و همچنین در حافظه و کنترل حرکتی نقش مهمی ایفا می کند. هنگامی که سطح دوپامین به دلیل استفاده از مواد مخدر، تغذیه نامناسب، استرس، کمبود خواب و استفاده مداوم از داروهای ضد افسردگی کاهش می یابد، علائم افسردگی، نوسانات خلقی، کمبود توجه و افزایش میل به غذا می تواند رخ دهد. در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت بیشتر در مورد علائم کمبود دوپامین صحبت می کنیم.
علائم کمبود دوپامین
افسردگی
مهمترنی علائم کمبود دوپامین در بدن عبارتند از:
- افسردگی
- خستگی ذهنی مزمن
- از دست دادن احساس رضایت
- بی تفاوتی
- خستگی مزمن
- کاهش انرژی فیزیکی
- عدم تمایل به انجام کارهایی که قبلا به آن ها علاقه داشتید
با کمبود این ماده در بدن، بدن می لرزد و پا و دست سرد می شود. از آنجایی که کمبود دوپامین موجب کاهش لذت بردن می شود، خلق و خو نیز می تواند به سرعت از حالت مثبت به حالت منفی تغییر کند. افرادی که از سطوح پایین دوپامین رنج می برند، برای جبران خلق افسرده و کاهش انرژی، گرایش به محرک ها دارند و اغلب به کافئین معتاد می شوند.
سندرم پاهای بی قرار
سایت کلینیک مایو گزارش می دهد که تحقیقات نشان می دهد سندرم پاهای بی قرار ممکن است ناشی از عدم تعادل در دوپامین مغز باشد. چرا که دوپامین مسئول ارسال پیام هایی است که حرکت عضلانی را کنترل می کند. کمبود دوپامین می تواند ضعف کلی بدن و لرزش عضلانی ایجاد کند.
خواب زیاد و کاهش میل جنسی
کمبود برخی مواد مغذی موجود در بدن مانند آهن، منیزیم یا روی، می تواند کمبود دوپامین را ایجاد کند که موجب بروز خواب بیش از حد می شود. همراه با خواب بیش از حد، در افراد مبتلا به سطوح پایین دوپامین فقدان انگیزه برای شروع اکثر فعالیت ها به خصوص تمرینات ورزشی و گرایش به تعویق انداختن همراه با احساس این که فرد قادر به مقابله با زندگی نیست، به وجود می آید. هم چنین کاهش احساس لذت یا ناتوانی در احساس آن و کاهش میل جنسی وجود دارد. اگر فکر می کنید که ممکن است دچار کمبود دوپامین شده باشید، با پزشک خود مشورت کنید. زیرا سطح دوپامین به راحتی با یک آزمایش خون دوپامین یا آزمایش ادرار تشخیص داده و با مکمل های تجویزی تنظیم می شود.
افزایش سریع وزن
از آنجایی که سطوح پایین دوپامین سبب ایجاد اشتها برای مصرف قند، نوشابه گازدار، الکل و چربی های اشباع در فرد می شوند، نتیجه اغلب افزایش سریع وزن است که بیشتر از عدم فعالیت و خستگی ناشی می شود. علاوه بر مشکل اضافه وزن این واقعیت که قند، چربی اشباع شده و غذاهای تصفیه شده می توانند سطوح دوپامین را کاهش داده و فعالیت آن را در مغز کاهش دهند، خود مشکل دیگری به شمار می آید.
مشکل تمرکز
حتی پایین رفتن جزیی سطح دوپامین می تواند بر توانایی فرد برای تمرکز و دقت تاثیر گذار باشد. فقدان این انتقال دهنده عصبی برای تنظیم صحیح احساسات باعث ایجاد احساسات شدید ناراحتی می شود که می تواند بر توانایی توجه کردن، یادآوری یا تفکر انتزاعی تاثیر بگذارد.
بیماری پارکینسون
با توجه به نظر محققان مرکز پزشکی دانشگاه مریلند، بیماری پارکینسون، یک اختلال نورولوژیک است که بر تعادل، کنترل حرکتی و کنترل عضلانی اثر می گذارد، که با از دست دادن سلول های مغزی تولید کننده دوپامین همراه است. مرکز پزشکی دانشگاه مریلند گزارش می دهد که از دست دادن دوپامین در جسم مخطط یا استریاتوم مغز، نقص اصلی در بیماری پارکینسون و ویژگی مشخص آن است. بنیاد دانا گزارش می دهد که افرادی که در مراحل اولیه بیماری هستند می توانند با مصرف داروهای پیش ساز دوپامین مانند لوودوپا، که به جایگزینی دوپامین از دست رفته کمک می کند، درمان شوند. اگر چه این درمان در طول زمان اثر خود را از دست می دهد.