گردش خون مناسب برای سلامتی بدن ضروری است. خون به انتقال مواد مغذی و اکسیژن به بخش های مختلف بدن کمک می کند. هر گونه مشکل در سیستم گردش خون می تواند به انواع مشکلات منجر شود. حتی اگر این عارضه درمان نشود، می تواند باعث آسیب جدی به مغز، قلب، کبد، کلیه و سایر اندام ها شود. با ما تا انتهای این مطلب مجله پیام سلامت همراه شوید تا با مهمترین نشانه ها و علائم گردش خون ضعیف در بدن آشنا شوید.
علل ایجاد گردش خون ضعیف متفاوت است. شایع ترین علت ایجاد این عارضه عبارتند از:
- آترواسکلروز یا سفت شدن شریان ها
- بیماری شریانی محیطی (PAD)
سایر علل منجر به ضعف در گردش خون عبارتند از:
- دیابت
- بیماری های قلبی
- چاقی
- لخته های خون
- سیگار کشیدن
- نوشیدن بیش از حد الکل
- بارداری
- اختلالات در خوردن غذا
با شناخت علائم گردش خون ضعیف در بدن می توانید علت ریشه ای را هدف قرار دهید و آن را به موقع درمان کنید. هنگامی که علائم گردش خون ضعیف را تجربه می کنید، حتما باید با پزشک مشورت کنید. زیرا این عارضه ممکن است منجر به حمله قلبی، سکته مغزی و حتی مرگ شود.
علائم گردش خون ضعیف
تورم اندام های تحتانی
موارد خفیف تورم در پاها ممکن است به دلایل زیر رخ دهد:
- نشستن یا ایستادن در یک موقعیت به مدت طولانی
- مصرف زیاد نمک
- سوء تغذیه
- چاقی
- پیری
- بی تحرکی
- سندرم پیش از قاعدگی (PMS)
- حاملگی
با این حال، اگر به مدت طولانی در معرض ادم یا تورم در پاها هستید، ممکن است گردش خونتان ضعیف باشد.
به علت عدم جریان خون، کلیه ها قادر به انجام فرآیند دفع مایعات از رگ های خونی نیستند. این موضوع باعث می شود مایعات در بافت های بدن باقی مانده و منجر به تورم شود. در موارد شدید، گردش خون ضعیف باعث ایجاد زخم در پا می شود.
اگر متوجه تورم در پای خود شده اید، سعی کنید این اندام را بالاتر از سطح قلب قرار دهید. هنگامی که گردش خون بهبود می یابد، تورم نیز کم می شود. اگر تورم مداوم یا شدید دارید با پزشک مشورت کنید.
احساس بی حسی در دست و پا
احساس بی حسی در برخی قسمت های بدن، به ویژه در اندام هایی مانند دست و پا می تواند یکی از علائم گردش خون ضعیف باشد.
بی حسی می تواند دلایل دیگری نیز به شرح زیر داشته باشد:
- اعمال فشار ثابت بر روی دست یا پاها
- قرار گرفتن در معرض سرما
- تحت فشار بودن موقت عصب
- بی تحرکی
- کمبود تغذیه ای ناشی از کمبود ویتامین B12 یا منیزیم
گاهی بی حسی می تواند نشانه ای از سندرم تونل کارپ، دیابت، مولتیپل اسکلروز و کم کاری غده تیروئید باشد.
سرد شدن دست و پا
جریان خون مناسب به حفظ دمای بدن کمک می کند. هنگامی که جریان خون قطع می شود، بدن نمی تواند دمای طبیعی خود را حفظ کند و این عارضه به سرد شدن دست و پا منتهی می شود.
با توجه به وجود گردش خون ضعیف، خون نمی تواند به راحتی به قسمت هایی مانند انگشتان دست و پا برسد. کاهش سطح اکسیژن در سلول های بدن می تواند به سردی اندام ها منجر شود. مالش دادن ناحیه یک واکنش طبیعی ما است که باعث تشویق جریان خون به آن مناطق می شود.
سایر علل شایع سرد شدن دست ها و پاها عبارتند از:
- کم کاری تیروئید
- سندرم رینود
- نوروپاتی محیط
احساس خستگی پایدار و مداوم
خستگی یک عارضه جانبی ناشی از مشکلات جسمی و مصرفی برخی از داروها است. با این حال، احساس ثابت خستگی ممکن است نشان دهنده عدم تأمین خون در قسمت های مختلف بدن باشد.
این فرایند باعث می شود که اندام ها برای انجام وظایف عادی خود نیاز به تلاش بیشتری داشته باشند. به این ترتیب حتی عضلات نیز تحت تاثیر قرار می گیرند، چون اکسیژن و مواد مغذی کافی ندارند.
به علاوه خستگی، علائم زیر نیز ممکن است ایجاد شود:
- تنگی نفس
- کمبود استقامت
- درد عضلانی
علل دیگر خستگی عبارتند از:
- مصرف بیش از حد الکل
- مصرف بیش از حد کافئین
- عدم فعالیت
- کمبود خواب
- عادات غذایی ناسالم
- اضطراب
- افسردگی
- غم و اندوه
- استرس
سیستم ایمنی ضعیف و کاهش سرعت بهبودی
سیستم گردش خون ضعیف تاثیر مستقیمی بر سیستم ایمنی بدن شما خواهد داشت. با توجه به ضعف در گردش خون، ویتامین ها و مواد معدنی که بدن شما برای مبارزه با عفونت نیاز به آن ها دارد، به موقع و در مقادیر کافی توزیع نمی شود. این فرایند بر توانایی بدن شما برای شناسایی و مبارزه با پاتوژن ها تاثیر می گذارد.
با وجود یک سیستم ایمنی ضعیف، ممکن است بریدگی ها و زخم ها ایجاد شده بر روی بدن نیز با سرعت کمتری بهبود پیدا کنند.
برای بهبود گردش خون و تقویت ایمنی بدن، باید روزانه ورزش کنید. تقریبا ۲۰ دقیقه پیاده روی پنج روز در هفته می تواند جریان خون را در سراسر بدن بهبود بخشد.
رگ های واریسی
رگ های واریسی که در پاها ظاهر می شوند می توانند یکی از علائم گردش خون ضعیف باشند. با توجه به جریان خون نامناسب، فشار زیادی روی رگ ها ایجاد می شود و باعث می شود که رگ های زیر سطح پوست متورم، پیچ خورده و بسیار مشهود شوند.
رگ ها واریسی معمولا در قسمت پایین پا ایجاد می شوند و علائم زیر را نیز ایجاد می کنند:
- درد
- خارش
- بی قراری
- احساس سوزش
- احساس سنگین شدن پاها
سایر عواملی که به وریدهای واریسی کمک می کنند عبارتند از:
- وراثت
- چاقی
- یبوست
- تغییرات هورمونی در بدن
- استفاده از قرص های جلوگیری از بارداری
- ایستادن های طولانی
اگر رگ های واریسی دارید، لازم است جوراب واریس بپوشید تا جریان خون مناسب در پاها برقرار شود.
ریزش مو ناگهانی
ریزش مو بدون علت شناخته شده، یکی از واضح ترین علائم گردش خون ضعیف در بدن است. وقتی پوست سر مواد مغذی لازم را در مقادیر مناسب دریافت نکند، موها شروع به نازک شدن، خشک شدن و ریزش می کنند.
متخصصان پوست و مو، ماساژ پوست سر را با روغن مو مناسب برای درمان ریزش مو توصیه می کنند. ماساژ کمک می کند تا جریان خون وارده به فولیکول های مو افزایش پیدا کند. البته قبل از انجام این کار مهم است که با پزشک خود مشورت کنید تا تعیین کند که آیا درمان اضافی برای گردش خون ضعیف نیاز دارید یا خیر.
گردش خون ضعیف به علت ایجاد کمبود مواد مغذی، باعث ایجاد خشکی پوست و شکنندگی ناخن ها نیز می شود.
عوامل دیگری که در ریزش مو نقش دارند عبارتند از:
- پیری
- استرس
- سیگار کشیدن بیش از حد
- کمبود مواد غذایی
- عدم تعادل هورمونی
- عوامل ژنتیکی
- عفونت های پوستی
- اختلالات تیروئید
- کم خونی فقر آهن
- بیماری های مزمن
اختلال نعوظ
در مردان، گردش خون ضعیف باعث کاهش جریان خون در اندام های تولید مثل و اختلال در عملکرد نعوظ می شود. اختلال نعوظ به معنی ناتوانی در دستیابی یا حفظ نعوظ در زمان رابطه جنسی است.
اختلال نعوظ اغلب با آترواسکلروز مرتبط است. از این رو پیشنهاد می شود که مردان مبتلا به این مشکل با پزشک متخصص قلب و عروق نیز مشورت کنند.
تغییر رنگ پوست یا سیانوز
آب شدن رنگ پوست و لب ها، به وضوح میزان پایین اکسیژن در خون و یا گردش خون ضعیف را نشان می دهد. این مشکل به نام سیانوز نیز شناخته می شود.
سطح اکسیژن پایین در خون باعث می شود رنگ قرمز روشن لب ها به رنگ تیره و کبود تغییر کند. بنابراین این عارضه باعث می شود پوست اطراف چشم، لثه ها و لب ها به رنگ آبی در آید. حتی انگشتان دست نیز کمی کبود می شود.
تغییر رنگ ناگهانی پوست در نوزادان نیز می تواند اولین علامت بیماری قلبی مادرزادی باشد، بنابراین به محض مشاهده چنین علامتی در نوزاد بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
احساس تنگی یا سنگینی در قفسه سینه
قلب شما مسئولیت انتقال خون به کل بدن را به عهده دارد. اما برای کارکرد درست قلب، نیاز به جریان خون مناسب نیز وجود دارد. گردش خون کم در شریان ها وارده به قلب سبب احساس تنگی و سنگینی در قفسه سینه می شود.
احساس سنگینی به صورت تصادفی ایجاد می شود.اصطلاحات پزشکی این مشکل آنژین صدری است. درد قفسه سینه همچنین ممکن است نشانه ای از آترواسکلروز در این شریان ها باشد.
با این حال، درد قفسه سینه گاهی علامت اختلالات زیر است:
- اسپاسم عضلانی
- سوزش سر دل
- اسیدی شدن معده
- عفونت دستگاه تنفسی فوقانی
- زخم معده
- سوء هاضمه
نکاتی برای بهبود گردش خون
- برای بهبود گردش خون روزانه ورزش کنید.
- استرس نیز می تواند بر گردش خون تاثیر بگذارد، بنابراین گام های لازم را برای کاهش استرس بردارید.
- چند قطره اسانس رزماری را به نصف فنجان روغن زیتون اضافه کنید و از آن برای ماساژ بدن، به ویژه اندام های تحتانی استفاده کنید.
- سعی کنید از آب درمانی استفاده کنید.
- نشستن نامناسب می تواند به گردش خون ضعیف کمک کند. مراقب باشید که در زمان نشستن و راه رفتن ستون فقرات تان صاف باشد.
- از مصرف بیش از حد قهوه و چای سبز اجتناب کنید.
- مصرف الکل خود را محدود کنید.
- ترک سیگار و اجتناب از قرار گرفتن در معرض دود دست دوم نیز برایتان مفید است.
- برای تحریک سیستم گردش خون ، آجیل، دانه ها، فلفل کایین یا فلفل سیاه، سیر، پیاز و زنجبیل را به رژیم غذایی خود اضافه کنید.
همیشه از کفش مناسب استفاده کنید. کفش استاندارد گردش مناسب را در پاها تضمین می کند