همه ما آسیب به بدن را تجربه کرده ایم. گاهی این آسیب ها همراه با شکستگی استخوان بوده و گاهی نیز بدون ایجاد شکستگی، به اصطلاح از سرمان گذشته اند. در بین این دو نوع آسیب، ترجیح بر این است که صدمه ای به استخوان هایمان وارد نشود این در حالی است که گاها غافل از آن هستیم که آسیب به بافت های نرم بدن نیز می تواند جدی باشد و باید تحت نظر پزشک درمان شود. برخی از صدمات وارده به بافت نرم اندام ها، می توانند بسیار شدید باشد. این آسیب ها عبارتند از پارگی کامل عضله، تاندون یا لیگامنت.
مدیریت این نوع از آسیب ها گاها ساده نبوده و با استراحت درمان نمی شود. برخی مواقع نیز صدمه به قدری شدید است که برای درمان نیاز به عمل جراحی داریم.
آسیب به بافت های نرم بدن به چه معنی است؟
اصطلاح آسیب به بافت های نرم بدن خود گویا است اما گاهی اوقات افراد معنی این نوع از آسیب ها را اشتباه برداشت می کنند. آسیب به بافت های نرم بدن به آسیب های وارده به عضلات، تاندونها و رباطهای اشاره دارد و معمولا با درد و تورم همراه است. انواع مختلفی از آسیب به بافت های نرم بدن وجود دارند که عبارتند از:
- کشیدگی عضله
- رگ به رگ شدن
- کوفتگی
- اماس کیسه های مفصلی
صدمات ممکن است در درجات مختلف رخ دهد. آسیب به بافت نرم اندام ها متفاوت از آسیبی است که به ساختارهای سخت بدن مانند استخوان ها و مفاصل وارد می شود. معمولا آسیب های وارده به اندام های سخت، شامل شکستگی و دررفتگی می باشد.
انواع آسیب به بافت های نرم بدن
رگ به رگ شدن
رابط ها، بندهای ضخیم به هم تنیده ای هستند که برای پشتیبانی از قسمت های مختلف بدن به کار برده می شوند. از نظر سیستم اسکلتی عضلانی، رباط از مفصل حمایت کرده و آن را تقویت می کند. با این حال، رباط، به خصوص در مفاصل خاصی، مستعد ابتلا به کشش بیش از حد یا پارگی می باشد. این نوع از صدمات را به عنوان پیچ خوردگی می شناسیم. آسیب به رباط شامل سه درجه زیر می باشد:
- درجه اول (خفیف) که در آن آسیب تنها به چند الیاف رباط صدمه وارد کرده است.
- درجه دوم (متوسط) که در آن پارگی جزئی در رباط ایجاد شده است.
- درجه سوم (شدید) که در آن پارگی کامل رباط مشهود است.
کشیدگی عضله
عضلات وظیفه حرکت دادن بخش های مختلف بدن را به عهده دارند. این عضو ها به وسیله بافت هایی که از فیبر تشکیل شده و ما آن را به نام تاندون می شناسیم، به استخوان ها وصل شده اند. کشیدگی عضله به معنی آسیب به عضلات و یا تاندون ها می باشد. همانطور که با یک پیچ خوردگی رگ به رگ شدن ایجاد می شود، کشش بیش از حد نیز می تواند پارکی جزئی یا کلی در این بافت ها ایجاد کند. در مورد درجات کشیدگی عضلات نیز درجات مختلفی به قرار زیر وجود دارد:
- درجه اول که در آن کشش بیش از حد، آسیب جزئی به عضلات و یا تاندون ها وارد کرده است.
- درجه دوم که در آن پارگی جزئی عضله یا تاندون رخ داده است.
- درجه سوم که در آن پارگی کامل عضله یا تاندون وجود دارد.
کوفتگی
کوفتگی به ضربه ای گفته می شود که باعث کبودی بافت نرم و اغلب تغییر رنگ پوستی شود. عروق خونی کوچکی زیر پوست ما وجود دارند که وظیفه حمل خون به بافت ها را به عهده دارند. گاهی اوقات یک آسیب باعث می شود این مویرگ ها پاره شده و خون در اطراف عضلات، تاندون ها و یا رباط ها شناور شود. کوفتگی باعث می شود ظاهر پوست آبی مایل به سیاه شود.
التهاب تاندون
التهاب تاندون اصطلاحی است که برای تورم تاندون ها به کار برده می شود. این نوع از آسیب تاندون، ممکن است با فشار، کشش ناگهانی و حتی پاره شدن تاندون رخ دهد. با این حال، التهاب تاندون معمولا در نتیجه فشار مکرر و بیش از حد بر روی تاندون به وجود می آید و در نهایت منجر به التهاب می شود.
اماس کیسه های مفصلی
اماس کیسه های مفصلی به معنی التهاب bursae می باشد. bursae ها کیسه های کوچک پر از مایع هستند. این کیسه ها باعث می شوند، استخوان ها خود را از عضلات یا تاندون ها پوشاننده، جدا کنند. این کیسه ها میان پوست و استخوان، تاندون و استخوان، بین دو عضله و یا نواحی دیگر دیده نیز می‌شوند. زمانی که عضلات و تاندون ها به استخوان برخورد می کنند، Bursae باعث کاهش اصطکاک می شود. این کیسه ها بر اثر فشار زیاد و مکرر ملتهب می شوند. این التهاب می تواند موجب تورم همزمان تاندون ها نیز شود.
علت آسیب به بافت های نرم بدن
آسیب به بافت نرم اندام ها با ضربه بوجود می آید. ضربه، نیروی بیش از حد، منبسط شدن و یا خم شدن فراتر از محدوده طبیعی حرکت، حرکت شدید دست و پا و فعالیت شدید بدنی همگی حالتی مطبوع برای ایجاد آسیب به بافت های نرم بدن می باشند. برخی از صدمات وارد شده به بافت نرم اندام ها، مانند التهاب تاندون و اماس کیسه های مفصلی، به تدریج، در طول زمان و با فشار های مکرر یا استفاده بیش از حد به وجود می آیند.
انواع مختلفی از این نوع آسیب ها می تواند بر اثر بازی های ورزشی، افتادن از بلندی، دعوا کردن، افتادن از روی موتور سیکلت و یا حوادث رانندگی، رخ دهند. ورزشکاران به جهت شغلشان بیشتر در معرض آسیب به بافت های نرم بدن قرار دارند اما افرادی که فعالیت بدنی کمتری دارند، درست است که در معرض خطر کمتری هستند، اما به دلیل عدم آمادگی بدن شان، حتی ضربه های کوچک می تواند باعث شکستگی یا دررفتگی در استخوان ها و مفاصلشان شود.
نشانه های آسیب به بافت های نرم بدن
صدمات بافت نرم با علائم حاد زیر خود را نشان می دهند:
- ناراحتی یا درد که معمولا با حرکت منطقه آسیب دیده بدتر می شود.
- تورم که به درجات مختلف آسیب بستگی دارد.
- با فشار بر روی منطقه آسیب دیده، حساسیت به لمس وجود دارد.
- کبودی در منطقه آسیب دیده مشاهده می شود.
- زمانی که آسیب سطحی است، قرمزی پوست و حرارت احساس می شود.
- ضعف و بی ثباتی در منطقه آسیب دیده وجود دارد.
- زمانی که صدمات شدید مانند پارگی کامل به وجود آید، عملکرد بافت از بین می رود.
درمان آسیب به بافت های نرم بدن
آسیب های خفیف وارده به بافت نرممی توانند در خانه درمان شده و نیاز به دارو ندارند. اما آسیب های متوسط و شدید، باید توسط پزشک معاینه و در صورت لزوم به جراحی نیاز دارند.
استراحت، سرما درمانی و آویزان کردن یا تکیه دادن منطقه آسیب دیده ساده ترین اقدامات برای درمان آسیب به بافت های نرم بدن هستند. این درمان ها را می توانید در منزل انجام داده و درد خود را تسکین دهید. اگر علائم درد در شما بدتر شد حتما به پزشک مراجعه کنید.
- استراحت: سعی کنید از آتل برای استراحت دادن به اندام آسیب دیده استفاده کنید.
- سرما درمانی: کمپرس یخ می تواند علاوه بر جلوگیری از لخته شدن خون، التهاب و تورم را نیز کنترل کرده و کاهش دهد.
- تکیه دادن: اندام آسیب دیده را به جایی تکیه دهید. این کار باعث می شود در کوتاه ترین زمان ممکن تورم کاهش یابد.