درد غیر قلبی قفسه سینه (NCCP) اصطلاح مورد استفاده برای توصیف درد قفسه سینه در افراد سالم است که شبیه درد قلب (آنژین) است. درد غیر قلبی قفسه سینه به طور معمول در پشت استخوان سینه (استرنوم) احساس می شود. این درد، به صورت سرکوبگر یا درد حاصل از فشار بر روی قفسه سینه توصیف می شود. درد غیر قلبی قفسه سینه ممکن است به گردن، دست چپ و یا کمر (ستون فقرات) نیز سرایت کند. معمولا این درد با مصرف مواد غذایی به سرعت فروکش می کند. بیماران مبتلا به درد غیر قلبی قفسه سینه ممکن است علایم ریفلاکس معده از قبیل سوزش سر دل (احساس سوزش پشت استخوان سینه) یا بازگشت غذا به شکل مایع به دهان (سوزش قفسه سینه و احساس طعم تلخ یا ترش در دهان) را نیز داشته باشند. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد درد غیر قلبی قفسه سینه پیشنهاد می کنیم ادامه این مطلب مجله پیام سلامت را از دست ندهید.
از آنجا که این درد مشابه درد قلب (آنژین) است، بیماران و پزشکان اغلب این درد را به قلب نسبت می دهند. در واقع، بسیاری از بیماران مراجعه کننده به اورژانس که از حمله قلبی نگرانی دارند، پس از انجام آزمایشاتی مانند EKGs، تست های آزمایشگاهی، تست ورزش و حتی آنژیوگرافی عروق کرونر متوجه خواهند شد که دردشان هیچ ارتباطی به قلب ندارد.
چرا درد قلب و درد غیر قلبی قفسه سینه شبیه به هم هستند؟
قلب و مری در مجاورت هم و هر دو در حفره قفسه سینه واقع شده اند. پیام های عصبی هر دو اندام از یک شاخه نشات گرفته و بسیار شبیه به هم هستند. بنابراین درد ناشی از هر دو ارگان، با یک الیاف حسی عصبی به مغز می رسد. در نتیجه دردی که از این دو ناحیه احساس می شود، ویژگی های شبیه به هم دارد و افتراق بین درد قلبی و درد ناشی از مری دشوار است. این موضوع نشان می دهد که یکی از منابع بسیار شایع درد قفسه سینه (غیر قلبی) ناشی از مری است.
نام های دیگر درد غیر قلبی قفسه سینه
نام های دیگری نیز وجود دارد که در توصیف بیماران مبتلا به NCCP استفاده می شود. این نام ها عبارتند از:
- درد غیر معمولی قفسه سینه
- درد قفسه سینه با منشاء نامشخص
- درد غیر قابل توضیح قفسه سینه
- درد فانکشنال (عملکردی) قفسه سینه
- قلب سرباز
- قلب تحریک پذیر
- قلب حساس
- ضعف عصبی گردش خون
- سندرم Dacosta
- درد قفسه سینه با وجود طبیعی بودن آنژیوگرافی
علل درد غیر قلبی قفسه سینه
منابع درد غیر قلبی قفسه سینه (NCPP) را می توان به دو گروه مرتبط به مری و غیر مرتبط به مری تقسیم بندی کرد. مطالعات متعدد نشان داده که حدود ۶۰ درصد از بیماران مبتلا به NCCP از رفلکس اسید رنج می برند. بنابراین، بیمارانی که درد غیر قلبی قفسه سینه دارند، بعد از ارزیابی و اطمینان از عدم وجود مشکل در قلبشان به متخصص گوارش برای ارزیابی مری به عنوان منبع درد شکم و قفسه سینه، ارجاع می شوند.
علل NCCP مرتبط به مری
بیماری ریفلاکس معده (GERD) و یا بازگشت اسید به مری
شایع ترین علت درد غیر قلبی قفسه سینه (NCPP) مربوط به مری، بیماری رفلاکس معده به مری یا همان GERD است. مطالعات تخمین می زنند که بین ۲۲ تا ۶۶ درصد از بیمارانی مبتلا به درد قفسه سینه، به GERD مبتلا هستند. علاوه بر درد قفسه سینه، بیمارانی که به رفلاکس مبتلا هستند، ممکن است از سوزش سر دل و یا نارسایی یا درد قفسه سینه نیز شکایت کنند.
اختلالات انقباض مری
سایر علل درد قفسه سینه مرتبط به مری از اختلالات عضله مری (اختلالات حرکتی مری) مانند انقباضات ناهماهنگ عضلانی (اسپاسم مری)، انقباضات با فشار بسیار بالا (درد گاز انبری مری)، و گاهی اوقات اختلال در عدم وجود انقباض عضلات مری به علت از بین رفتن سلول های عصبی مری (آشالازی) ناشی می شود. شناسایی به موقع و زود هنگام این علل مهم است. به خصوص در مورد اختلال آشالازی است.
مری حساسیت بیش از حد مری
بیماران مبتلا به NCCP ممکن است “حساسیت احشایی” داشته باشند. در این حساسیت که حساسیت مری نیز نامیده می شود کوچکترین تغییر در فشار و یا قرار گرفتن در معرض اسید ممکن است درد فوق العاده ای داشته باشد. با توصیف یک آزمایش این حساسیت را بیشتر توضیح می دهیم. هنگامی که یک بادکنک کوچک در داخل (مری) قرار می گیرد و باد می شود، بیماران مبتلا به درد غیر قلبی قفسه سینه (NCPP) که حساسیت احشایی دارند، حتی میزان کمی باد کردن بادکنک را متوجه می شوند. این احساس بر خلاف چیزی است که افراد سالم آن را احساس می کنند. در واقع افراد سالم، زمانی متوجه باد شدن بادکنک می شوند، که حجم زیادی هوا وارد آن شده باشد. این پدیده “حساسیت مری یا احشایی” (افزایش ادراک مری و یا افزایش حساسیت آن به باد شدن بالون) نامیده می شود. اگر چه علت این افزایش حساسیت ناشناخته است، اما روش های درمان زیادی برای بهبود این احساس و درد اغراق آمیز آن وجود دارد.
علل NCCP غیر مرتبط به مری
منابع این درد که هیچ ارتباطی به مری ندارند عبارتند از:
- بیماری های عضلانی اسکلتی قفسه سینه و ستون فقرات
- اختلالات ریوی
- اختلالات پلور (لایه از بافت است که پوشش ریه ها را تشکیل می دهد)
- اختلالات پریکارد (لایه ای از بافت است که از قلب محافظت می کند)
- اختلالات گوارشی مانند زخم معده، کیسه صفرا، پانکراس
- و به ندرت تومورها (به ویژه در بیماران بالای ۵۰ سال)
نقش استرس در درد غیر قلبی قفسه سینه (NCPP)
برخی از بیماران مبتلا به NCCP از استرس رنج می برند. اختلالاتی مانند افسردگی، اضطراب و اختلال پانیک از مهمترین مشکلات روانی است که ممکن است درد قفسه سینه ایجاد کنند. اما در این مورد موضوع جالب این است که مشخص نیست که آیا اولین بار استرس درد قفسه سینه ایجاد کرده است و یا درد قفسه سینه موجب ظهور یک اختلال هیجانی شده است؟ درمان این بیماری ها بخش مهمی از درمان درد قفسه سینه است.
عوامل خطر ابتلا به این درد
درد غیر قلبی قفسه سینه (NCPP) می تواند در کودکان و افراد مسن رخ دهد. اما مطالعات نشان داده اند که این درد در بین زنان شایع تر است. دلیل این موضوع هنوز ناشناخته است. درد غیر قلبی قفسه سینه (NCPP) یک مشکل خیلی شایع در ابعاد بین المللی است. مطالعات نشان داده اند که در ایالات متحده ۷۰ میلیون نفر (۲۳ درصد از جمعیت) از NCCP رنج می برند. ارقام مشابه در استرالیا (۳۳٪)، اسپانیا (۸/۲۸٪)، آرژانتین (۲۴٪)، و جنوب چین (۲۱%) گزارش شده است.
بیماران مبتلا به درد قفسه سینه باید ارزیابی کامل قلبی را برای اطمینان از این که قلبشان مشکلی ندارد انجام دهند. علاوه بر این، انواع اختلالات دیگر مرتبط با مری و یا غیر مرتبط به مری که در بالا شرح دادیم نیز باید تحت درمان خاص قرار گیرند.
حدود ۲ هفته پس از این که تست های قلبی به این نتیجه رسیده اند که بیماری قلبی در کار نیست، درمان به کمک داروهای سرکوب کننده اسید و مهار کننده های پروتون پمپ (PPI) شروع می شود. اگر به کمک این داروها درد بهبود یافت، درمان ممکن است دوره طولانی تر، مثلا دو ماه ادامه داشته باشد. اما اگر PPI ها نتوانند علائم را کاهش دهند، آزمایشات بیشتر انجام می شود. این مطالعات ممکن است شامل بررسی pH مری، آندوسکوپی فوقانی، آزمون تحرک مری (برای بررسی انقباضات عضلانی مری) و شاید سونوگرافی از شکم برای بررسی سنگ کیسه صفرا باشد.
درمان درد غیر قلبی قفسه سینه (NCPP)
درمان این بیماری به سه بخش زیر تقسیم می شود:
A: اگر NCCP نتیجه بیماری رفلاکس معده (GERD) بود درمان های زیر انجام می شود. هنگامی که احتمال بیماری های کشنده قلبی و سایر بیماری تهدید کنند رد شود، بر اساس این تصور که شایع ترین علت درد غیر قلبی قفسه سینه، بیماری GERD است، درمان های زیر در نظز گرفته می شود:
برای اغلب بیماران مهار کننده های پروتون پمپ (PPI) تجویز می شود. آنها باید حداقل ۳۰ الی ۶۰ دقیقه قبل از صرف صبحانه مصرف شوند. این داروها تقریبا در ۸۰ درصد از بیماران می توانند علائم را کم کنند. اگر بیمار به درمان بالا واکنش نشان دهد، درمان می تواند برای حداقل ۸ هفته با داروهایی مانند امپرازول ۲۰ میلی گرم دو بار در روز و حدود ۴۰ دقیقه قبل از هر وعده غذایی ادامه پیدا کند. دیگر PPI ها که می توان آن ها را به کار گرفت عبارتند از:
- اسموپرازول
- لانزوپرازول
- رابپرازول
- پنتوپرازول
B: در بیمارانی که به PPI واکنش نشان نمی دهند، بعید است که GERD منبع درد باشد. برای این بیماران، داروهای دیگر در دسترس هستند. این داروها بر روی احساس تولید درد نقش دارند. این داروها اثر مطلوب خود را با کاهش انتقال درد از مری به مغز نشان می دهند. داروهایی که اغلب برای این مورد استفاده می شوند، جز داروهایی به نام داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای (TCAs) می باشند. این داروها در دوزهای بالا برای درمان افسردگی استفاده می شوند.
داروهای معمول این گروه که برای درمان درد غیر قلبی قفسه سینه استفاده می شوند عبارتند از:
- آمی تریپتیلین
- نورتریپتیلین
- دزیپرامین
- ایمی پرامین
- ترازودون
ایمی پرامین و ترازودون بیشتر از سایر داروهای این گروه استفاده می شوند. در حالی که بیشتر این داروها بی خطر هستند، اما عوارض جانبی زیر نیز ممکن است با مصرف آن ها ایجاد شود:
- خواب آلودگی
- خشکی دهان
- تاری دید
- احتباس ادراری
- و نعوظ پایدار یا نعوظ دائم که تنها با مصرف ترازودون ایجاد می شود.
اگر داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای عوارض جانبی غیر قابل تحمل برای بیمار ایجاد کند از دسته دیگری از داروهای ضد افسردگی مانند مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین یا SSRI ها استفاده می شود. دو گزارش که اخیر منتشر شده است نشان می دهد که سرترالین که یکی از SSRI ها است ممکن است اثر مفیدی در درمان NCCP داشته باشد. در این تحقیقات مشخص شد که این دارو مؤثرتر از دارونما (قرص قند یا یک ماده خنثی) در درمان NCCP است. مطالعات جدید نیز برای کشف اثر دیگر SSRI ها مانند پاروکستین، فلوکسیتین و سیتالوپرام در حال انجام است.
تعدادی از مطالعات برای درک بهتر مکانیسم درد در NCCP در حال انجام است. علاوه بر این، درمان های جدید نیز در حال بررسی هستند. یکی از مطالعاتی که اخیر انجام شده است نشان می دهد که گیرنده هایی در مری، که به اصطلاح به آن ها گیرنده های آدنوزین نیز گفته می شود، در درد احشایی در NCCP نقش دارند. بنابراین یک گروه از محققان نشان دادند که، برخی از افراد با استفاده از دارویی به نام تئوفیلین که بر روی این گیرنده ها عمل می کند درمان خواهند شد. با این حال، عوارض جانبی این عامل خاص ممکن است استفاده از آن را محدود کند. بنابراین، قطعا در آینده داروهای جدیدتری که با تاثیر بر روی گیرنده های آدنوزین موجب بهبود درد غیر قلبی قفسه سینه شده و عوارض جانبی کمتری نیز دارند به بازار عرضه خواهد شد.
C: مدیریت استرس نیز می تواند در درمان موثر باشد. اگر بیماران به رویکردهای فوق پاسخ ندهند و یا علائم افسردگی، اضطراب و یا اختلال هراس داشته باشند، باید برای درمان مناسب به مشاور و روانپزشک مراجعه کند. مطالعات متعدد نشان داده که درمان شناختی رفتاری (CBT) و یا روش های “بحث درمانی” و آموزش ریلکسیشن بر روی بیماران مبتلا به درد غیر قلبی قفسه سینه موثر است. گزارشات دیگر نیز نشان می دهد که ارتباط مختصری بین هیپنوتیزم و بهبود NCCP وجود دارد.