عملکرد عصب واگ در بدن و نحوه تحریک آن به طور طبیعی

عصب واگ از مسیر گردن و قفسه سینه عبور کرده و مغز را به شکم می رساند. مهمترین عملکردهای این عصب کنترل خلق و خو، ضربان قلب، هضم و پاسخ سیستم ایمنی بدن است. تحریک عصب واگ می تواند به تنظیم بسیاری از عملکردها در بدن شما کمک کند. تحریک این عصب با درمان صرع، بهبود بیماری های گوارشی، کاهش التهاب و مدیریت اختلالات اضطرابی مرتبط است. می توانید این عصب را از طریق ماساژ، ورزش کردن، آواز خواندن و مصرف مکمل های امگا ۳ تحریک کنید. روش سنتی تحریک این عصب قرار دادن دستگاهی روی قفسه سینه است که سیگنال های الکتریکی را به عصب می فرستد. با این حال، می توانید عملکرد عصب واگ را با برخی از تکنیک های ساده دیگر نیز تحریک کنید.

عصب واگ چیست؟

یک عصب واگ در هر طرف بدن وجود دارد که از مغز به روده می رود. پزشکان می گویند این عصب طولانی ترین عصب جمجمعه ای در بدن است. نام “عصب واگ” از کلمه لاتین سرگردان می آید. این نام، نام مناسبی برای این عصب می باشد. این عصب جمجمه ای شاخه های بسیاری دارد.

برخی مطالعات نشان داده اند که ممکن است از طریق تنفس، فیبرهای عصبی واگ تحریک شوند. به همین دلیل تنفس عمیق برای کاهش ضربان قلب مفید است.

عملکرد عصب واگ

عصب واگ دارای عملکرد گسترده ای در بدن است. این عصب یک عصب جمجمه ای طولانی است که مغز را به روده متصل می کند. عصب واگ به قلب و اندام های داخلی شما کمک می کند تا به درستی عمل کنند. عملکرد عصبی بدنتان اغلب با اختلالات گوارشی، کم خوابی، خستگی و اضطراب ارتباط دارد.

عملکرد عصب واگ در مغز

عصب واگ نقش مهمی در عملکرد مغز شما ایفا می کند. محققان دریافتند که عصب واگ ارتباط اصلی بین مغز و دستگاه گوارش است و اطلاعاتی در مورد وضعیت اندام های داخلی را به مغز ارسال می کند. مطالعات نشان داده اند که عملکرد عصب واگ با بیماری های روانی نیز مرتبط است.

پزشکان کلینیک مایو می گویند که مدیریت بیماری صرع یکی از دلایل استفاده از دستگاه برای تحریک عصب واگ می باشد. اثر این دستگاه تحریک کننده بر روی عصب واگ باعث می شود که این عصب سیگنال هایی را به مغز بفرستند که تعداد دفعات حملات تشنج را کاهش دهد.

عملکرد عصب واگ بر روی خلق و خو

از آنجا که عملکرد عصب واگ به طور مستقیم به عملکرد مغز شما مرتبط است، تعجب برانگیز نیست که بر روی خلق و خوی شما نیز اثر بگذارد.

مجله Frontiers in Neuroscience در سال ۲۰۱۸ گزارشی را منتشر کرده که نشان می دهد که عملکرد ضعیف عصب واگ می تواند منجر به اختلالات خلقی و اضطراب شود. در برخی موارد، با بهبود سلامت روده ممکن است بتوانید عصب واگ را تحریک کنید. افزایش عملکرد این عصب می تواند به تنظیم استرس و کاهش اضطراب کمک کند.

عملکرد عصب واگ برای بهبود سلامت روده

استرس و اضطراب اغلب باعث ناراحتی گوارشی می شود. دلیل آن نیز ارتباط بین مغز و روده از طریق عصب واگ است. محققان عملکرد عصب واگ را “محور روده و مغز” می نامند. استرس، عملکرد عصب واگ را مهار می کند و بر سلامت دستگاه گوارش شما تأثیر می گذارد. این اختلال در واگ می تواند منجر به اختلالات گوارشی مختلف ناشی از التهاب و میکروبیوتاسیون ضعیف روده شود.

در برخی موارد، تحریک عصب واگ در روده با استفاده از مصرف پروبیوتیک می تواند راه جدیدی برای بهبود عملکرد این عصب باشد. این کار می تواند به درمان علائم اختلال در عصب واگ مانند سندرم روده تحریک پذیر (IBS) و بیماری التهابی روده (IBD) کمک کند.

از سوی دیگر، تحریک عملکرد عصب واگ در مغز از طریق تکنیک های آرام سازی، تنفس عمیق یا مدیتیشن می تواند تأثیر مثبتی بر روی سلامت روده داشته باشد.

مطالعات دیگر نشان داده اند که تحریک باکتری های روده باعث می شود که اسید معده کافی برای هضم وجود داشته باشد. عملکرد عصب واگ بر روی سطح فاکتور درونی (نوع پروتئینی معروف به IF است) در روده شما تاثیر می گذارد. این فاکتور برای جلوگیری از کمبود ویتامین B12 لازم است.

عملکرد عصب واگ و اشتها

اثر عملکرد عصب واگ بر روی سیستم گوارش می تواند اشتها را کنترل کند. مجله Gastroenterology گزارش می دهد که فعالیت واگ نقش مهمی در تنظیم اشتها دارد. محققان دریافتند که یکی از نشانه های آسیب دیدگی عصب واگ، چاقی است.

مطالعات دیگر به این واقعیت اشاره کرده اند که اگر عصب واگ به درستی عمل کند، احساس سیری افزایش پیدا می کند. این عصب به انتقال سیگنال به مغز شما کمک می کند و احساس سیری را بیشتر می کند و ممکن است به جلوگیری از پرخوری کمک کند.

با این حال، محققان توضیح می دهند که عملکرد عصب واگ بسیار پیچیده است و شواهد کمی وجود دارد که نشان دهد تحریک عصب این عصب به درمان چاقی یا کاهش وزن کمک می کند.

عملکرد عصب واگ و اندام های داخلی

اعصاب واگ که در سمت راست و چپ بدن واقع شده اند، به بسیاری از اندام های داخلی متصل هستند و به آنها کمک می کنند تا به درستی عمل کنند.

به عنوان مثال، مجله Cardiology گزارش داده است که افزایش فعالیت بدنی می تواند به کاهش نارسایی قلب کمک کند. پزشکان دریافتند که استفاده از دستگاه برای تحریک عصب واگ، باعث افزایش میزان اکسیژن نیتریک و کاهش التهاب می شود. هر دو این موارد در سلامت قلب نقش مهمی دارند.

تحقیقات همچنین نشان داده اند که فعالیت عصب واگ بر روی عملکرد مثانه نیز تاثیر می گذارد. این عصب باعث می شود که کلیه ها به درستی کار کرده و سموم را فیلتر کنند. آزمایشات نشان داده اند که تحریک عصب واگ باعث بهبود جریان خون در کلیه ها می شود.

عملکرد عصب واگ و التهاب

یکی دیگر از مزایای بهبود عملکرد عصب واگ، کاهش التهاب در بدن است. اگرچه التهاب کوتاه مدت به درمان عفونت ها کمک می کند، اما التهاب درازمدت می تواند به سلامت بدن آسیب برساند. التهاب مزمن با بیماری هایی مانند بیماری های قلبی، آلرژی، دیابت و سرطان ارتباط دارد.

مطالعات انجام شده در مورد نحوه عملکرد عصب واگ نشان داده اند که این عصب به پاسخ های التهابی در بدن کمک می کند. دانشمندان معتقدند که تقویت عملکرد عصب واگ قادر به کنترل بیماری های مرتبط با التهاب می باشد. مطالعات نشان داده اند که افزایش فعالیت عصب واگ می تواند به کاهش عوارض ناشی از چاقی، دیابت، بیماری های خود ایمنی و بیماری های قلبی عروقی کمک کند.

تحریک عصب واگ

روش های مختلفی برای تحریک عصب واگ وجود دارد که همگی به ارتقاء سطح سلامت بدن شما کمک می کنند. به عنوان مثال، تمرینات تنفسی، ورزش های هوازی، ماساژ و یوگا به بهبود عملکرد عصب واگ کمک می کنند. برخی از مزایای تحریک عصب واگ عبارتند از:

کاهش فشار خون
بهبود سلامت سیستم قلبی و عروقی
خواب بهتر
کاهش اضطراب
افزایش سلامت مغز

سرما

پاشیدن آب روی صورت یا قرار دادن یک دستمال مرطوب روی پشت گردن می تواند باعث تحریک عصب واگ شود.

مطالعات نشان داده اند که دمای پایین باعث افزایش فعالیت بدنی می شود. قرار گرفتن در معرض سرما باعث می شود که پیام های عصبی خاصی به مغز فرستاده شود.

مطالعات دیگر نشان داده اند که افزایش فعالیت عصب واگ که توسط انعطاف پذیری به سرما ایجاد شده است باعث افزایش فعالیت سیستم پاراسمپاتیک می شود. در این حالت ضربان قلب کاهش می یابد و عضلات دستگاه گوارش استراحت می کنند.

آواز خواندن

آواز خواندن می تواند از طریق تحریک عصب واگ، سطح سلامت بدن را ارتقا دهد.

یک مطالعه که بر روی خوانندگان بالغ انجام شد نشان داد که آواز خواندن به صورت گروهی بر روی تغییرات ضربان قلب تاثیر می گذارد. محققان دریافته اند که آواز خواندن نیاز به تنفس هدایت شده دارد و این موضوع می تواند عملکرد عصب واگ را تحت تأثیر قرار دهد. این نوع تنفس حتی به بهبود واکنش این عصب نیز کمک می کند.

تنفس آگاهانه

تمرین تنفس عمیق که در آن شما به صورت آگاهانه مصرف هوا را کنترل می کنی می تواند به آرامش و تحریک عصب واگ کمک کند.

مجله Frontiers in Psychology گزارش داد که تنفس آگاهانه باعث تحریک عصب واگ می شود. عمیق استنشاق کردن و سپس آرام نفس را بیرون دادن باعث کاهش سرعت ضربان قلب و کاهش فشار خون می شود.

یک مطالعه نشان داد که انجام تمرینات تنفسی به مدت ۲ هفته تأثیر قابل توجهی بر میزان هوای بازدم افراد مبتلا به نارسایی مزمن قلبی دارد.

یوگا

بسیاری از تمرینات یوگا مستلزم آگاهی و تنفس عمدی هستند و می توانند به بهبود عملکرد عصب واگ کمک کنند. مطالعه ای که حاوی بالغین سالم بود نشان داد که تنفس آهسته و حرکت عضلات قفسه سینه به بهبود عملکرد این عصب کمک می کند. تکنیک های یوگا باعث کاهش فشار خون و کاهش اضطراب نیز می شوند.

ورزش

فعالیت بدنی منظم برای سلامت قلب و عروق مفید است و برای تقویت فعالیت عصب واگ نیز مفید می باشد. محققان کشف کرده اند که ورزش کردن موجب ارتقاء سطح سلامت بدن می شود. این کار می تواند به عضلات معده کمک کند که هضم را بهتر انجام دهد. محققان دریافتند که تحریک “محور روده-مغز” به پروسه های معده کمک می کند.

پروبیوتیک ها

شما می توانید برای برطرف کردن بسیاری از علائم اختلال در این عصب از پروبیوتیک ها برای بهبود میکروبوتاسیون روده استفاده کنید. مطالعات زیادی وجود دارد که نشان می دهند پروبیوتیک ها می توانند به بهبود سلامت دستگاه گوارش کمک کنند.

یک مطالعه نشان داد که استفاده از پروبیوتیک Lactobacillus rhamnosus می تواند به بهبود سلامت دستگاه گوارش کمک کند. از آنجائیکه سلامت روده از طریق عصب واگ بر روی خلق و خوی شما تاثیر می گذارد، بنابراین مصرف پروبیوتیک ها می تواند به مدیریت استرس، اضطراب و افسردگی کمک کنند.

امگا ۳

مصرف مکمل روغن ماهی می تواند به افزایش فعالیت عصب واگ کمک کند و تاثیر مثبتی بر روی سلامت سیستم قلبی و عروقی داشته باشد. مطالعات زیادی وجود دارند که نشان می دهند مصرف امگا ۳ می تواند به محافظت از قلب کمک کند، التهاب را کاهش دهد و خلق و خوی را تحت تاثیر قرار دهد.

یک مطالعه که بر روی مردان انجام شد نشان داد که مصرف اسیدهای چرب امگا ۳ باعث تحریک عصب واگ می شود. در طی یک دوره ۴ ماهه، مردانی که به طور منظم مکمل امگا ۳ مصرف کردند، ضربان قلب کمتری داشتند.

مطالعات دیگر نشان داده اند که مصرف امگا ۳ به طور مرتب، تغییرات ضربان قلب را کاهش می دهد و خطر ابتلا به بیماری قلبی عروقی را پایین می آورد.

دیگر روش های بهبود عملکرد عصب واگ

ماساژ
رفلکسولوژی پا
روزه گرفتن به صورت متناوب
خندیدن
مصرف مکمل سروتونین
طب سوزنی
آرامش عضلات