عوامل خطر سرطان ریه را بشناسید

جهش در DNA باعث ایجاد سرطان ریه می شود. سلول های بدن ما برای تجدید و بازسازی خود به طور مداوم در حال تقسیم و تکثیر به شکل سلول های یکسان هستند. استنشاق مواد شیمیایی مضر مانند دود سیگار، آزبست، و آسیب ناشی از رادون به سلول های ریه می توانند موجب ایجاد خساراتی در بدن شما شوند. بدن شما قادر است این خسارات را برطرف کرده و خود را تعمیر و بازسازی کند. اما با قرار گرفتن در معرض مکرر مواد مضر، آسیب به سلول های بدن افزایش می یابد. و از آن جا که بدن برای بازسازی خود از روش تکثیر سلولی استفاده می کند، با گذشت زمان، برای تعمیر خسارات وارده به بدن از طریق این روش  سلول ها شروع به رشد بدون کنترل می کنند. به این صورت سرطان ایجاد می شود. عوامل که موجب شکل گیری و تسریع این روند می شوند، عوامل خطر نام دارند. در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت در مورد عوامل خطر سرطان ریه صحبت خواهیم کرد.

همان طور که در بالا ذکر کردیم عوامل خطر سرطان ریه موجب می شوند که بدن تکثیر سلولی خود را با شدت بیشتری انجام دهد. در نتیجه کلون شدن این سلول های اضافی موجب شکل گیری تومور می شود. این تومورها می توانند سرطانی (بدخیم) یا غیر سرطانی (خوش خیم) باشند. تورموهای بدخیم ریه می توانند کشنده باشند. این تومورها قابلیت این را دارند که حتی بعد از برداشته شدن، مجددا رشد کنند.

عوامل خطر سرطان ریه

عوامل خطر مربوط به سابقه شخصی

ژنتیک

پژوهش های جدید نشان می دهد که اگر یکی از اعضای خانواده مانند والدین، خواهر و یا بردار، به سرطان ریه مبتلا باشد، افراد سالم آن خانواده کمی بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان ریه قرار دارند. این تاثیر هر چه تعداد افراد مبتلا در خانواده بیشتر باشد، افزایش خواهد یافت. این عامل خطر حتی اگر سیگار نکشید هم وجود دارد.

سن

بر اساس گزارش (LCA)، میانگین سن افرادی که بیماری سرطان ریه در آن ها تشخیص داده می شود حدودا ۷۰ سالگی است. فقط حدود ۱۰ درصد از سرطان های ریه در افراد جوان تر از ۵۰ سال رخ می دهد. متخصصان معتقدند که هر چه سن انسان افزایش پیدا کند، بیشتر درمعرض مواد شیمیایی مضر قرار می گیرد و همین موضوع باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان ریه می شود.

بیماری های ریوی قبلی

اگر فردی سابقه بیماری مزمنی را داشته باشد که بر روی ریه او تاثیر گذاشته باشد، ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان ریه قرار داشته باشد. بیماری های ریه می توانند باعث التهاب و زخم در ریه ها شوند. سل و بیماری انسدادی مزمن ریوی، که شامل برونشیت مزمن و آمفیزم است از جمله عوامل خطر سرطان ریه محسوب می شوند.

پرتو درمانی در ناحیه قفسه سینه

پرتو درمانی برای درمان سرطان های دیگر ممکن است خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش دهد. این خطر در صورتی که فرد سیگاری باشد بیشتر می شود.

عوامل خطر مربوط به سبک زندگی

دود دست دوم

حتی اگر سیگار نکشید ولی در خانه ای زندگی کنید که فردی سیگاری در آن سکنی دارد، یعنی در معرض یکی از عوامل خطر سرطان ریه قرار دارید. این عامل دود دست دوم نام دارد. حتی ممکن است در محیط هایی مانند موارد زیر نیز در معرض چنین عاملی باشید:

  • در خانه
  • در محل کار
  • در رستوران ها
  • در کافه ها

با توجه به گزارش LCA، دود سیگار، خطر ابتلا به سرطان ریه را ۲۰ تا ۳۰ درصد افزایش می دهد.

سیگار کشیدن

اگر چه غیر سیگاری ها نیز می تواند به سرطان ریه مبتلا شوند، اما سیگار کشیدن و یا استعمال هر گونه دخانیات می تواند خطر ابتلا به سرطان ریه را بالا ببرد. بر اساس گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری های آمریکا (CDC)، حدود ۹۰ درصد از تمام مرگ و میرهای سرطان ریه در ایالات متحده به علت سیگار کشیدن است. توتون و تنباکو و دود سیگار حاوی ۷۰۰۰ ماده شیمیایی هستند که بسیاری از آن ها سرطان زا می باشند. استنشاق مواد شیمیایی موجود در سیگار بلافاصله باعث تغییر در بافت ریه می شود. در ابتدا، بدن شما قادر به ترمیم آسیب است. اما کم کم توانایی بدن برای انجام این کار کاهش می یابد در حالی که شما هم چنان در معرض این عامل خطر هستید. بنابراین از این نقطه به بعد خطر ابتلای شما چندین برابر می شود.

رژیم غذایی

مانند تمام انواع سرطان، در صورتی که در رژیم غذایی شما غذاهای سالمی مانند میوه ها و سبزیجات جای نداشته باشند، شما در معرض خطر ابتلا به سرطان ریه قرار دارید. به ویژه اگر سیگاری باشید.

عوامل خطر مربوط به محیط

بر اساس گزارش متخصصان کلینیک مایو، قرار گرفتن در معرض مواد سمی خاص در محیط می تواند یکی از عوامل خطر سرطان ریه باشد. این سموم عبارتند از:

  • ادون
  • آزبست
  • دیگر مواد شیمیایی

رادون

رادون یک گاز بی بو، بی رنگ و بی مزه است که به طور طبیعی با تجزیه اورانیوم در سنگ ها و خاک ایجاد می شود. این گاز می تواند به محل زندگی و فضای کار ما نفوذ کند. تشخیص این موضوع که آیا در محیط اطراف شما رادون وجود دارد یا خیر دشوار است. به همین دلیل افراد زیادی حتی بدون اطلاع، در معرض این گاز سمی قرار دارند. افرادی که سیگار می کشند، نسبت به افرادی که سیگاری نیستند، تاثیرات بیشتری را از این گاز پذیرا هستند. بر اساس گزارش LCA، رادون دومین عامل سرطان ریه در ایالات متحده است.

آزبست

آزبست یک ماده صنعتی است که از آن برای عایق کاری و به عنوان یک بازدارنده آتش استفاده می شود. هنگامی که مواد موجود در این ماده از هم بپاشد الیاف آن در هوا منتشر شده و می توانند از طریق استنشاق وارد ریه ها شوند. اگر به صورت منظم در معرض این ماده شیمایی قرار داشته باشید، خطر ابتلا به سرطان ریه در شما افزایش خواهد یافت.

دیگر مواد شیمیایی

دیگر مواد شیمیایی که مواجهه با آن ها می تواند خطر سرطان ریه را بالا ببرد عبارتند از:

  • آرسنیک
  • بریلیوم
  • کادمیوم
  • کلرید وینیل
  • ترکیبات نیکل
  • ترکیبات کروم
  • محصولات ذغال سنگ
  • گاز خردل
  • استرها کلرومتیل
  • اگزوز دیزل

جلوگیری از سرطان ریه

اغلب موارد سرطان ریه قابل پیشگیری هستند. حال که عوامل خطر سرطان ریه را شناختید باید بدانید که هر چقدر از این عوامل دور باشید، شانستان برای ابتلا به سرطان ریه کمتر خواهد شد. ضمن این که باید بدانید استعمال دخانیات به شدت با سرطان ریه در ارتباط است.

دخانیات را ترک کنید

ترک دخانیات مهم ترین نکته ای است که می توانید برای کاهش خطر ابتلا به سرطان ریه انجام دهید. نگران نباشید ریه ها بلافاصله بعد از ترک سیگار قادرند خودشان را بازسازی نمایند. البته زمانی که ریه های برای بازسازی خود نیاز دارند بستگی به شدت و مدت استفاده از دخانیات توسط شما دارد. یعنی هر چقدر مدت طولانی تر و با شدت بیشتری دخانیات استفاده کرده باشید، زمان زیادی برای ترمیم ریه ها لازم دارید. اما به یاد داشته باشید که حتی پس از سال ها سیگار کشیدن، ترک آن به طور قابل توجهی خطر ابتلا به سرطان ریه را کاهش می دهد.

از قرار گرفتن در معرض آزبست و رادون اجتناب کنید

اگر در محیطی کار می کنید که گازهای سمی به خصوص آزبست در آن زیاد است، بهتر است مدت زمان قرار گرفتن بدنتان را در این محیط محدود کنید. تست هایی نیز وجود دارد که به کمک آن می توانید میزان رادون در محیط کار یا منزلتان را اندازه گیری کنید. اگر محیط کار یا منزلتان قدیمی است و به انتشار گازهای سمی مانند رادون یا آزبست شک دارید،  این تست ها را می توانید برای سطوح نا امن انجام داده و آرامش خاطر پیدا کنید.

رژیم غذایی سالم داشته باشید

تغذیه برای حفظ سلامتی مهم است. یک رژیم غذایی سرشار از آنتی اکسیدان ها می توانند ضمن تامین نیازهای تغذیه ای بدنتان، موجب عملکرد درست و التیام سریع تر آسیب های سلولی شود. چنین رژیم غذایی باید سرشار از مواد زیر باشند:

  • میوه ها
  • سبزیجات
  • ویتامین ها
  • مواد معدنی

شما همچنین می توانیدبرای حفظ یک رژیم غذایی سالم، از روش های زیر استفاده کنید:

  • روزانه بیش از ۵ واحد میوه و سبزیجات بخورید.
  • غذاهای گیاهی دیگر مانند حبوبات و دانه ها را در برنامه غذایی خود بگنجانید.
  • غذاهای پر چرب را نخورید.
  • الکل را ترک کنید.