هنگامی که کلیه ها دیگر قادر به جدا کردن مواد زائد از خون و دفع آن از بدن نیستند، پزشک دیالیز را توصیه می کند. همراه با این درمان، برای کمک به کنترل سطح مواد مغذی خاص در خون، رعایت رژیم غذایی مناسب مهم است. سدیم، پتاسیم، فسفر، پروتئین و مایعات در وعده های غذاهایی که می خورید باید جزء غذاهای توصیه شده برای بیماران دیالیزی باشد. ملاقات با متخصص تغذیه و متخصص کلیه می تواند به شما در برنامه ریزی برای داشتن یک رژیم غذایی سالم در حین دیالیز کمک کند.
در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت به صورت اختصاصی در مورد غذاهای توصیه شده برای بیماران دیالیزی صحبت می کنیم.
غذاهای توصیه شده برای بیماران دیالیزی
غذاهای کم سدیم
سدیم به بسیاری از غذاهایی که می خورید به عنوان یک نگهدارنده اضافه می شود. درحین انجام دیالیز، توصیه می شود که بیش از ۲۰۰۰ میلی گرم سدیم در روز نخورید. وعده های غذایی را در خانه با استفاده از سبزیجات تازه و ادویه جات بپزید تا سدیم اضافی نوع آماده و صنعتی آن ها را محدود کنید. برچسب های روی مواد غذایی را بخوانید و از خوردن غذاهایی از قبل غذاهای بسته بندی شده یا کنسرو شده دارای سدیم بالا اجتناب کنید. گوشت تازه، میوه ها و سبزیجاتی را انتخاب کنید که در یک سس یا آب شور نگه داری نشده باشند. همچنین، هنگام خرید تنقلات، چیپس، بیسکویت نمکی، پفک و کراکر های کم سدیم یا بدون نمک را انتخاب کنید.
نظارت بر مصرف پتاسیم در غذاها
دانه ها، نان، غلات، میوه ها و سبزیجات حاوی مقادیر بیشتری از پتاسیم هستند. شما همچنین باید مراقب جایگزین های نمک باشید. زیرا بسیاری از آنها حاوی ترکیبات کلرید پتاسیم هستند. غذاهای توصیه شده برای بیماران دیالیزی دارای پتاسیم کم عبارتند از:
- نان سفید
- برنج
- ماکارونی
- سس سیب
- هلو کنسرو شده
- بروکلی تازه
- هویج
- خیار
از طرفی:
- گوجه فرنگی
- سیب زمینی
- موز
- غلات کامل
- آب پرتقال
دارای پتاسیم بسیار بالایی هستند و باید در هنگام دیالیز از مصرف آنها اجتناب شود و یا در مصرف آنها صرفه جویی شود.
محدود کردن غذاهای حاوی فسفر بالا
با داشتن بیماری کلیوی، باید مراقب باشید که غذاها حاوی فسفر بالا مصرف نکنید. شیر و فراورده های لبنی، گوشت، غلات و نوشابه همگی جزو مواد غذایی با فسفر بالا هستند. در زمانی که دیالیز انجام می دهید گوشت منبع پروتئینی عالی است. بنابراین سایر غذاهایی که دارای فسفر بالا هستند، باید در حد متوسط خورده شوند. محصولات لبنی را به یک وعده در روز محدود کنید. محصولات غیر لبنی جایگزین مانند شیر سویا گزینه های خوبی هستند. در وعده های غذایی خود برای رسیدن به میزان مناسب پروتئین از گوشت استفاده کنید. متوسط مقدار پروتئین مورد نیاز در حین انجام دیالیز ۶ تا ۹ اونس روزانه یا ۲ تا ۳ اونس پروتئین در صبحانه، ناهار و شام است. به جای غلات کامل نشاسته سفید را انتخاب کنید. نوشابه های سیاه را با نوشیدنی های حاوی لیمو، برای کاهش مصرف فسفر جایگزین کنید.
خوردن منابع حاوی پروتئین کافی
خوردن گوشت و سایر منابع پروتئین برای رژیم غذایی حامی کلیه مهم است. گوشت گاو، تخم مرغ، ماهی و گوشت مرغ همگی می توانند در رژیم غذایی شما موجود باشند. گوشت بدون چربی را بدون هیچ سس یا نمکی استفاده کنید. مقادیر محدود پنیر کم نمک، کره مغزدار و لوبیای پخته شده مانند لوبیا سیاه یا لوبیای قرمز نیز می توانند پروتئین مورد نیاز شما را تامین کنند. ملاقات با متخصص تغذیه می تواند به شما در تعیین میزان پروتئین لازم در رژیم غذایی کمک کند.
نوشیدن مایعات به اندازه کافی
بسته به توصیه پزشک و میزان تولید ادرار در کلیه به شما گفته می شود که باید چه مقدار مایعات در روز بنوشید. مقدار مایعات تجویز شده بدن را مرطوب می کند، اما دلیل نمی شود که بین جلسات دیالیز خود بیش از حد مایعات استفاده کنید. شاه توت، انگور و سیب همگی انتخاب های خوبی برای آبگیری هستند. قهوه، چای، آب ساده و نوشیدنی های گیاهی نیز می توانند به هیدراته ماندن شما کمک کنند.