فشار خون و بیماری های کلیوی ؛ ارتباط این دو بیماری با هم چیست؟

در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت توضیح می دهیم که فشار خون چیست و چگونه بر روی بیماری های کلیوی تاثیر می گذارد. ضمن این که اصطلاحات فنی و اطلاعات مورد نیاز برای تشخیص علائم، درمان و هر آن چه که باید در مورد فشار خون و بیماری های کلیوی بدانید را نیز توضیه داده ایم. ما را تا انتهای این مطلب مجله همراهی کنید.

فشار خون و بیماری های کلیوی

قبل از توضیح ارتباط بین فشار خون و بیماری های کلیوی بهتر است ابتدا با مفهوم فشار خون آشنا شوید.

فشار خون چیست؟

فشار خون به معنی اندازه گیری نیروی یا فشاری است که قلب به کمک آن خون را در سراسر بدن به گردش در می آورد. این اندازه گیری حداکثر و حداقل فشاری که از طرف قلب بر روی رگ ها وارد می شود را با دو عدد نشان می دهد.

فشار حداکثری به نام فشار سیستولیک شناخته می شود و فشار حداقلی فشار دیاستولیک نام دارد. هنگامی که فشار خون اندازه گیری می شود، دو عدد اعلام می شود که به صورت زیر بیان می شود:

  • ۱۲۰/۸۰ mm/Hg

mm به معنی میلی متر و Hg به معنی جیوه است. ابزار مورد استفاده برای اندازه گیری فشار خون در اصطلاح پزشکی Sphygmomanometer نام داشته و در اصطلاح عمومی فشار سنج نامیده می شود.

فشار خون طبیعی چیست؟

فشار خون طبیعی ۱۲۰/۸۰ میلی متر بر روی جیوه است. اما لازم است بدانید که فشار خون در طول خواب کاهش می یابد و در طول روز و در زمانی که بدن تحت استرس است افزایش می یابد.

این عدد در زمان فعالیت بدنی و ورزش افزایش می یابد و بعد از ورزش مجددا به مقدار معمول و یا کمتر آن می رسد. فشار خون می تواند با افزایش سن تغییر کند. البته این موضوع به این معنی نیست که با افزایش سن همیشه فشار خون بالا می رود. گاهی نیز با افزایش سن فشار خون کاهش می یابد.

اگر فشار خون بیش از حد بالا باشد خطر ابتلا به بیماری هایی مانند سکته قلبی و سکته مغزی افزایش می یابد. فشار خون بالا همچنین ممکن است به کلیه ها نیز آسیب برساند. درمان فشار خون بالا می تواند این خطرات را به حداقل برساند.

افرادی که فشارشان همیشه و حتی در زمانی که فعالیت بدنی ندارند نیز بالا است، به بیماری فشار خون بالا مبتلا هستند. بسیاری از افرادی که فشار خون بالا دارند، هرگز نمی توانند دلیلی برای این رفتار بدنشان پیدا کنند.

بعضی گروه ها، به عنوان مثال افرادی که نژادی های آفریقایی دارند بیشتر مستعد ابتلا به فشار خون بالا هستند.

ارتباط بین فشار خون و بیماری های کلیوی چیست؟

کلیه توانایی تنظیم هورمون هایی را دارد که بر روی تنش رگ های خونی تاثیر می گذارند. این اندام همچنین در روند دفع مواد زائد از خون نقش کلیدی داشته و به همین دلیل نیز کنترل کننده فشار خون می باشد. البته هنوز روند دقیق و پیچیده کلیه ها برای دفع مواد زائد موضوع تحقیقاتی بسیاری از پزشکان است.

یکی از عوامل موثر بر روی ارتباط بین فشار خون و بیماری های کلیوی نقش کلیه ها در کنترل مقدار نمک و آب در بدن است.

بنابراین فشار خون بالا به ویژه در بیماران مبتلا به بیماری کلیوی رایج است. فشار خون بالا به کلیه های آسیب دیده بیشتر آسیب می رساند. در بسیاری از بیماران مبتلا به مشکلات کلیوی، کنترل فشار خون بالا، مهمترین گام برای کاهش خطر ابتلا به آسیب کلیوی است. با درمان فشار خون حتی می توان خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی مانند حملات قلبی و سکته مغزی را در افرادی که فشار خون بالا دارند، کاهش داد. فشار خون بالا علت و پیامدهای مهم بیماری کلیوی است.

ارتباط بین فشار خون و بیماری های کلیوی در برخی از بیماران به قدری تنگاتنگ است که نمی توان تعیین کرد که کدامیک ابتدا ایجاد شده است.

علائم فشار خون و بیماری های کلیوی چیست؟

ارتباط فشار خون و بیماری های کلیوی
ارتباط فشار خون و بیماری های کلیوی

یکی از بزرگترین مشکلات در مورد فشار خون این است که شما معمولا نمی توانید فشار خون بالا را احساس کنید. به همین دلیل به این بیماری، بیماری خاموش گفته می شود. تنها روش قابل اعتماد برای یافتن فشار خون، اندازه گیری آن در طول روز است.

به ندرت فشار خون بسیار بالا باعث ایجاد علائم زیر می شود:

  • سردرد
  • تنگی نفس
  • خونریزی بینی
  • تاری دید

فشار خون بالا در بیماران کلیوی چقدر مهم است؟

اگر در بیماران مبتلا به مشکلات کلیوی به فشار خون بالا بی توجه شده و درمان نشود، احتمال پیشرفت بیماری و تبدیل شدن آن به نارسایی کلیه زیاد است. حتی در افرادی که مشکل کلیوی ندارند، عدم درمان فشار خون بالا می تواند خطر بیماری های قلبی و سکته را افزایش دهد.

[quote font_size=”18″ color=”#37a02b”]

پیشنهاد می کنیم برای اطلاعات بیشتر، این مطالب را نیز بخوانید:

رایج ترین داروهای تجویزی برای درمان فشار خون بالا

۱۲ روش برای پایین آوردن فشار خون

[/quote]

برای کنترل فشار خون و بیماری های کلیوی چه اقداماتی لازم است؟

  • یادتان نرود که نمک اضافی در بدن نیز ممکن است فشار خون را افزایش دهد. از طرفی نمک بیشتر به معنی فشار بیشتر بر روی کلیه ها برای دفع آن است. پس اولین گام کنترل و نظارت بر روی مقدار نمک مصرفیتان است.
  • از آن جا که اضافه وزن باعث افزایش فشار خون می شود، درگام بعدی باید وزنتان را کم کنید.
  • ورزش منظم نه تنها برای کلیه ها بلکه برای سلامت کل بدنتان مفید است.
  • سیگار فشار خون را افزایش می دهد و موجب آسیب به شریان ها می شود. پس باید سیگار را نیز ترک کنید.
  • کلسترول بالا باعث آسیب به عروق خونی می شود. در گام بعدی باید کلسترول خون به درست کنترل شود.

روش های درمان فشار خون بالا چیست؟

داروهای مختلفی وجود دارد که برای پایین آوردن فشار خون طراحی شده اند. این داروها عبارتند از:

داروهای شناخته شده به نام “مهار کننده های ACE” و “آنتاگونیست های گیرنده آنژیوتانسین” مانع فعالیت هورمون هایی می شوند که توسط کلیه ها تنظیم می شوند و فشار خون را افزایش می دهند. مصرف این داروها برای بیماری کلیوی بسیار مهم هستند.

دیورتیک ها (مانند بندروفلومتیازید) مقدار نمک و آب بدن را کاهش می دهند.

مسدود کننده های بتا (مانند آتنولول) باعث کاهش اثرات هورمون هایی مانند آدرنالین می شود. مسدود کننده های بتا همچنین ممکن است برای درمان آنژین و نارسایی قلبی نیز استفاده شوند.

مسدود کننده های کانال کلسیم (مانند دیلتیازم و نیفدیپین) از انقباض عروق خونی جلوگیری می کنند و تنش در دیواره رگ های خونی را کاهش می دهند.

مسدود کننده ها آلفا (مانند دوکسازوسین) اثر مشابهی دارند، اما از طریق مکانیزم های مختلفی عمل می کنند.

این داروها نه تنها فشار خون را کاهش می دهند، بلکه به نظر می رسد که قادر به محافظت بیشتر از کلیه های بیمارانی هستند که در معرض آسیب قرار دارند. این ویژگی به ویژه برای بیمارانی که پروتئین در ادرار (پروتئینوری) دفع می کنند، مفید است. دفع پروتئین در ادرار که از بین نمی رود معمولا نشانه ای بد در بیماری های کلیوی است. اما مهارکننده های ACE و ARB ها می توانند به کاهش و یا جلوگیری از این خطر در بدن کمک کنند. آنها همچنین اثر محافظتی روی قلب و عروق خونی دارند.

این داروها اولین انتخاب برای درمان پروتئینوری هستند. این داروها ممکن است پتاسیم خون را افزایش دهند. این عارضه می تواند در برخی از بیماران کلیوی مشکل ساز باشد.

عوارض جانبی مطرح شده شایع نیست. اما با جایگزینی ARB به جای  مهار کننده ACE از اکثر این عوارض به جزء بالا رفتن پتاسیم می توان جلوگیری کرد. دقت کنید که گاهی ترکیبی از درمان ها ذکر می توانند برای کاهش فشار خون بدون ایجاد عوارض جانبی مفید باشند.

منابع:

Blood pressure and kidney disease