دکتر شادی کلاهدوزان
ماموگرافی مفید است، اگر…
Web MD: به تازگی محققان براساس یافته‌های جدید خود، در رابطه با سنی که در آن زنان باید به‌طور معمول غربالگری سرطان پستان را آغاز کنند، حرف‌های جدیدی دارند….
آنها ادعا می‌کنند زنانی که در دهه ۴۰ زندگی خود به سر می‌برند و سرطانشان توسط ماموگرافی کشف می‌شود به درمان کمتری نیاز داشته و نسبت به بیمارانی که غربالگری نشده‌اند، کمتر در اثر سرطان فوت می‌کنند. این یافته‌ها روی گروه زنان ۴۰ تا ۴۹ سال تمرکز داشته که در سال ۲۰۰۹ به‌وسیله توصیه‌های جدید غربالگری سرطان پستان کارگروه خدمات پیشگیرانه ایالات‌متحده کنار گذاشته شده بودند. در آن زمان این گروه متخصصان که از مزایای حفظ زندگی ماموگرافی روتین در مقابل خطرات بالقوه آن مانند انجام تست‌های غیرضروری به دنبال نتایج مثبت کاذب و عوارض ناشی از انجام بیوپسی‌های غیرلازم و دیگر موارد دفاع می‌کند، نتیجه‌گیری کرده که غربالگری روتین سرطان پستان باید از سن ۵۰ برای اغلب زنان آغاز شود ودر سنین جوان‌تر، ماموگرافی بیشتر از آنکه منفعت داشته باشد، مضر است اما یافته‌های جدید که توسط دانشمندان سوئدی بیان شده‌اند، بر این موضوع تاکید می‌کنند که نتیجه‌گیری‌های این کارگروه مزایای کلیدی ماموگرافی را در نظر نگرفته و توصیه‌هایشان شاید کاربرد چندانی نداشته باشد. زیرا انجام ماموگرافی برابر است با دریافت درمان‌های کمتر تهاجمی و پیامد بهتر برای زنانی که سرطانشان زودتر تشخیص داده می‌شود. در این مطالعه هزار و ۹۷۷ بیمار مبتلا به سرطان پستان که ۴۰ تا ۴۹ سال سن داشتند، مورد ارزیابی قرار گرفتند و براساس مرحله بیماری‌شان، اینکه چطور بیماری‌شان تشخیص داده شده (به‌وسیله ماموگرافی یا روش‌های دیگر)، نوع درمان و عود سرطان طبقه‌بندی شدند، در طول ۱۸ سال دوره مطالعه، درصد بیمارانی که به‌وسیله ماموگرافی تشخیص داده شدند، افزایش یافت، به‌طوری که از ۲۸ درصد در سال ۱۹۹۰ به ۵۸ درصد در سال ۲۰۰۸ رسید، آن هم به دلیل افزایش انجام غربالگری. در همین دوره زمانی، درصد تومورهایی که در مراحل اولیه به‌وسیله ماموگرافی تشخیص داده شد نیز افزایش یافت، به‌طوری که تعداد سرطان‌های تشخیص داده شده در مرحله صفر به ۶۶ درصد رسید، در حالی که درصد بیماری در مراحل پیشرفته تا ۶۶ درصد کاهش نشان داد.
وقتی تومور در مراحل اولیه تشخیص داده شود، بیماران می‌توانند انتظار درمان‌های کمتر تهاجمی داشته باشند و تا حد امکان تحت لامپکتومی یا برداشت قسمتی از بافت پستان قرار گیرند. درمان زودهنگام نیز نتیجه‌ای نخواهد داشت جز افزایش بقا، به‌طوری که ۴ درصد افرادی که غربالگری کرده‌اند، از بیماری فوت کردند، در مقابل ۱۱ درصد افرادی که اصلا غربالگری انجام نداده‌اند.
به نظر می‌رسد کارگروه خدمات پیشگیرانه ایالات‌متحده در اعلام نظرات خود تنها به تعداد افراد زنده مانده به‌وسیله ماموگرافی روتین اکتفا کرده و دیگر مزایای آن را، همچون درمان کمتر تهاجمی در نظر نگرفته است. این‌گونه منافع با دقت بیشتری در برابر خطرات غربالگری روتین، مانند استرس ناشی از نتایج مثبت کاذب و انجام پروسیجرهای غیرضروری قد علم می‌کنند و برای دادن توصیه‌های کاربردی در این زمینه، لازم است همه جوانب به خوبی سنجیده شوند. در هر صورت نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که بهتر است غربالگری از سن ۴۰ سالگی آغاز شود، هر چند هنوز برای توصیه قطعی در این زمینه به بررسی‌های بیشتر نیاز است. از سوی دیگر باید به مزایای بالقوه ماموگرافی در برابر خطرات احتمالی آن اعتماد کرد و تعادل میان آنها را در نظر داشت.