مدفوع نارنجی ؛ علل و روش های درمان

رنگ، شکل و قوام مدفوع می تواند نشانه خوبی از سلامت دستگاه گوارش باشد. ممکن است موضوع خوشایندی نباشد اما ضروری است که هر چند وقت یک بار پس از دفع مدفوع، رنگ و قوام آن را بررسی کنید. زیرا بسیاری از بیماری های گوارشی خود را بر روی مدفوع نشان می دهند. تغییر در رنگ مدفوع فرد می تواند یک بیماری زمینه ای را نشان دهد که ممکن است نیاز به بررسی و درمان داشته باشد. مدفوع نارنجی اغلب نشانه ای از آن است که فرد باید چیزی را در رژیم غذایی خود تغییر دهد.

در ادامه این مطلب مجله پیام سلامت می خواهیم بیشتر در مورد علل ایجاد و روش های درمان مدفوع نارنجی صحبت کنیم.

رنگ مدفوع

روده سالم معمولا مدفوع را به رنگ قهوه ای در می آورد. تغییر رنگ های رایجی که در مدفوع ایجاد می شوند عبارتند از:

قرمز: قرمزی مدفوع نشان دهنده وجود خون در مدفوع است. اگر خون به سادگی از روی مدفوع پاک شود نشانه ای از هموروئید یا پارگی در مقعد است که به عنوان فیستول نیز شناخته می شود. خون قرمز روشن یا مارونی شدن مدفوع می تواند خونریزی داخلی را نشان دهد.

سیاه: مدفوع سیاه ممکن است نشان دهنده مصرف بیش از حد آهن باشد. با این حال، خونریزی از معده یا زخم نیز می تواند سبب سیاه شدن مدفوع شود.

کرم یا رنگ های روشن: مدفوع کرم رنگ ممکن است نشانه ای از کمبود نمک صفراوی در بدن باشد. این کمبود می تواند ناشی از بیماری ها باشد که بر لوزالمعده، کیسه صفرا یا کبد تاثیر می گذارند.

سبز: مدفوع سبز معمولا به علت بیماری های رخ می دهد که باعث اسهال می شوند. این تغییر در رنگ مدفوع گاهی نیز ناشی از رعایت رژیم غذایی غنی از سبزیجات برگ و یا حاوی رنگ های مصنوعی می باشد.

علاوه بر موارد ذکر شده رژیم غذایی و دارو نیز می تواند بر رنگ مدفوع تأثیر بگذارد.

چه چیزی موجب ایجاد مدفوع نارنجی می شود؟

رژیم غذایی

هر غذا یا نوشیدنی که دارای رنگ متمایزی است می تواند رنگ مدفوع را تغییر دهد. به عنوان مثال، مصرف مقدار زیادی بلوبری یا نوشیدن نوشابه های حاوی رنگ آبی می تواند مدفوع را آبی رنگ کند. هنگامی که مدفوع نارنجی می شود، ممکن است علت آن مصرف بیش از حد بتا کاروتن باشد. بتاکاروتن یک رنگدانه نارنجی در میوه ها و سبزیجات می باشد.

غذاهایی که غنی از بتا کاروتن هستند عبارتند از:

  • هویج
  • سیب زمینی شیرین
  • کدو تنبل
  • انبه
  • زردآلو
  • کدو حلوایی
  • برخی از برگ های سبز
  • برخی از گیاهان

غذاها و نوشیدنی هایی که حاوی رنگ مصنوعی هستند نیز می توانند رنگ نارنجی را وارد مدفوع کنند. خوراکی های دارای رنگ مصنوعی زرد، نارنجی یا قرمز، یکی از علل اصلی ایجاد مدفوع نارنجی هستند.

محصولاتی که اغلب حاوی رنگ های مصنوعی می باشند عبارتند از:

  • آب نبات
  • سودا
  • بستنی های یخی

استفاده از ماهی های چرب گوشت که در آب های گرمسیری زندگی می کند نیز می تواند رنگ نارنجی در مدفوع ایجاد کند. این به این دلیل است که این ماهی حاوی چربی غیر قابل تحمل توسط بدن است که در روده آزاد می شود و رنگ ضایعات خارج شده از بدن را تحت تاثیر قرار می دهد.

مشکلات گوارشی

برخی از مسائل مربوط به سیستم گوارشی نیز می تواند تغییر رنگ مدفوع را ایجاد کند، و معمولا آن را رنگ پریده، سبز، سیاه و قرمز نشان دهد.

یکی از بیماری های گوارشی که بر روی پوشش مری و معده اثر می گذارد، ریفلاکس معده (GER) است. هنگامی که این بیماری به مدت طولانی در بدن حضور دارد، به عنوان GERD (بیماری ریفلاکس معده) شناخته می شود. GERD زمانی رخ می دهد که مقادیری از اسید معده به طور مکرر به مری باز می گردد و باعث ایجاد التهاب و آسیب در این عضو می شود.

این بیماری به نام بیماری ریفلاکس اسید نیز شناخته می شود و اغلب باعث می شود که فرد سوزش سر دل را تجربه کند. در کنار این علامت گاهی تغییر در رنگ مدفوع نیز مشاهده می شود.

بیماری ریفلاکس معده با چندین نشانه دیگر نیز همراه است. این نشانه ها عبارتند از:

  • سوزش سر دل
  • آروغ زدن
  • تهوع و استفراغ
  • سرفه مزمن و خس خس سینه
  • گلو درد، احساس خفگی یا تغییر در صدا
  • مشکل در بلعیدن
  • درد قفسه سینه
  • احساس طعم ترش در دهان
مدفوع نارنجی ؛ علل و روش های درمان
مدفوع نارنجی ؛ علل و روش های درمان

داروها

بتا کاروتن علاوه بر غذاها در برخی از مکمل ها و داروها نیز یافت می شود و می تواند رنگ نارنجی خود را به مدفوع منتقل کند.

سایر علل ایجاد کننده مدفوع نارنجی

در کنار رژیم غذایی، بیماری ها و برخی از داروها، استفاده از برخی از روش های تشخیصی زیر نیز می تواند به تغییر رنگ مدفوع منجر شود:

  • تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)
  • توموگرافی کامپیوتری (CT)
  • اسکن توموگرافی انتشار پوزیترون (PET)

روش های درمان مدفوع نارنجی

درمان مدفوع نارنجی به علت ایجاد آن بستگی دارد. تغییر در رنگ مدفوع فرد لزوما نشان دهنده وجود یک مشکل جدی در بدن نیست، اما مهم است که علت آن دقیقا مشخص شود. در صورت بروز هر گونه نگرانی، باید به دنبال مشورت با پزشک باشید. برای درمان این عارضه معمولا از روش های زیر استفاده می شود:

تغییر در رژیم غذایی

اگر متوجه شدید که مدفوعتان به صورت ناگهانی به رنگ نارنجی درآمده است، باید مواد غذایی را که در آن روز یا روز قبل مصرف کرده اید را بررسی کنید. ممکن است مقدار زیادی از محصولات حاوی بتا کاروتن یا رنگ های مصنوعی را طی این دو روز مصرف کرده باشید. محدود کردن مصرف این نوع غذاها و نوشیدنی ها می تواند این مشکل را متوقف کند.

بعضی افراد حساسیت به برخی از رنگ های مصنوعی را گزارش می دهند. بنابراین محدود کردن مقدار مواد غذایی و نوشیدنی ها حاوی این مواد ممکن است مفید باشد.

درمان GERD

اگر فرد مبتلا به GERD باشد، درمانی که به کاهش ریفلاکس اسید کمک می کند به کاهش اسید معده، بهبود هضم و محافظت از مری نیز می انجامد.

درمان بستگی به شدت ریفلاکس دارد. در برخی از افراد تغییر در شیوه زندگی می تواند موجب کاهش ریفلاکس اسید شود. با این حال، هر بیماری به تغییر در غذاها و نوشیدنی ها به یک شکل پاسخ نمی دهد. یعنی ممکن است تغییر در رژیم غذایی برای یک فرد درمان مناسبی باشد و برای فرد دیگر هیچ تغییری ایجاد نکند.

تغییراتی که ممکن است به برخی افراد کمک کنند عبارتند از:

  • اجتناب از خم شدن، دولا شدن، یا انجام ورزش شدید بعد از خوردن غذا
  • اجتناب از پرخوری
  • محدود کردن مصرف الکل، شکلات یا کافئین
  • محدود کردن مصرف غذاهای چرب، شور و یا تند
  • از دست دادن وزن در صورت داشتن اضافه وزن
  • ترک سیگار
  • ایجاد تغییر داروهایی که علائم را ایجاد می کنند
  • بالا بردن ۶ اینچی محل قرار گیری سر در زمان خواب
  • اجتناب از مصرف غذا ۲ ساعت قبل از خواب

در موارد جدی تر، ممکن است دارو یا جراحی مورد نیاز باشد.

پیگیری سایر بیماری هایی که در معرض آن هستید

اگر این وضعیت با وجود تغییر در سبک زندگی و تغذیه متوقف نشد، ممکن است بیماری زمینه ای خاصی در بدنتان وجود داشته باشد. در این شرایط پزشک باید احتمال حضور بیماری ها را به صورت جداگانه بررسی کند. تحلیل مدفوع و آزمایش خون می تواند در این زمینه به پزشک کمک کند.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر مدفوع یک فرد به مدت ۲ هفته به طور مداوم نارنجی باشد، باید با پزشک متخصص گوارش صحبت کند. هر گونه نگرانی در مورد تغییر در رنگ مدفوع یا قوام آن باید توسط متخصص گوارش ارزیابی شود. زیرا این علامت ممکن است یک مشکل اساسی را در بدن نشان دهد.