امپرازول دارویی است که برای بیماری های ناشی از تولید بیش از حد اسید در معده استفاده می شود. این دارو گاهی برای درمان های ترکیبی نیز استفاده شود. درمان ترکیبی درمانی است که بیمار باید از سایر داروها در کنار این دارو استفاده کند.
عوارض جانبی امپرازول
شایع ترین عوارض جانبی
عوارض جانبی این دارو کمی برای کودکان و بزرگسالان متفاوت است.
- عوارض جانبی برای بزرگسالان عبارتند از:
- سردرد
- دل درد
- حالت تهوع
- اسهال
- استفراغ
- ایجاد گاز
عوارض جانبی امپرازول برای کودکان علاوه بر موارد فوق شامل تب نیز می باشد.
اگر این اثرات خفیف باشد، ممکن است ظرف چند روز یا چند هفته از بین برود. اما اگر عوارض مصرف این دارو شدید بوده و خوب نمی شوند، به دکتر یا داروساز اطلاع دهید.
عوارض جانبی جدی
عوارض جانبی جدی عبارتند از:
- سطوح پایین منیزیم: استفاده از این دارو به مدت ۳ ماه یا بیشتر می تواند سطوح منیزیم را در بدن پایین بیاورد. علائم کاهش منیزیم عبارتند ار:
- تشنج
- نرخ غیر طبیعی و یا سریع قلب
- لرزش
- عصبانیت
- ضعف عضلانی
- سرگیجه
- اسپاسم دست و پا
- گرفتگی عضلات یا درد عضلانی
- اسپاسم حنجره
- کمبود ویتامین B12: استفاده از این دارو بیش از ۳ سال می تواند جذب ویتامین B12 را برای بدن دشوار کند. عوارض کمبود این ویتامین عبارت است از:
- عصبانیت
- التهاب عصب
- بی حسی یا سوزش در دست ها و پاها
- هماهنگی ضعیف عضلات
- تغییرات در قاعدگی
- اسهال شدید: این اسهال ممکن است توسط عفونت کلستریدیوم دیفیسیل در روده ایجاد شود. علائم این عفوت عبارتند از:
- مدفوع آبکی
- دل درد
- تبی که برطرف نمی شود
- التهاب دیواره معده: علائم این التهاب عبارتند از:
- دل درد
- حالت تهوع
- استفراغ
- کاهش وزن
- شکستگی استخوان
- آسیب کلیوی: علائم این آسیب عبارتند از:
- درد پهلو
- تغییرات در ادرار
- لوپوس اریتماتوی جلدی (CLE): علائم این بیماری عبارتند از:
- بثورات بر روی پوست و بینی
- پوسته پوسته شدن و بثورات قرمز یا بنفش بر روی بدن
- لوپوس اریتماتوی سیستمیک (SLE): علائم این بیماری عبارتند از:
- تب
- خستگی
- کاهش وزن
- لخته شدن خون
- سوزش معده
تداخل دارویی امپرازول با سایر داروها
امپرازول با بیش از ۳۰۰ داروی مختلف در تداخل است اما رایج ترین تداخلات دارویی آن عبارتند از:
داروهایی که نباید با امپرازول استفاده شوند:
آتازاناویر و نلفیناویر: امپرازول ممکن است تا حد زیادی اثرات این داروها را کاهش داده و می تواند طول عمر تاثیر گذاری آن ها را کم کند. بنابراین نباید این داروها را با امپرازول استفاده کنید.
تداخلاتی که خطر عوارض جانبی را افزایش می دهند:
- افزایش عوارض جانبی امپرازول: در صورت استفاده از این دارو با داروهای خاصی خطر ابتلا به عوارض جانبی آن افزایش می یابد. دلیل این اتفاق این است که میزان امپرازول در بدن افزایش می یابد. نمونه هایی از این داروها عبارتند از:
- وریکونازول
- افزایش عوارض جانبی داروهای دیگر: مصرف امپرازول با داروهای خاصی، خطر ابتلا به عوارض جانبی این داروها را افزایش می دهد. نمونه هایی از این داروها عبارتند از:
- ساکوییناویر
- دیگوکسین
- وارفارین
- فنی توئین
- سیلوستازول
- تاکرولیموس
- متوتروکسات
- دیازپام
- بنزودیازپین ها
تداخلاتی که موجب می شوند اثر داروها کم شوند:
- کاهش تاثیر سایر داروها: زمانی که امپرازول با برخی از داروها استفاده شوند موجب می شود که تاثر آن داروها کم شود. این داروها عبارتند از:
- استرهای آمپی سیلین
- کتوکونازول
- مایکوفنولات موفتیل
- نمک های آهن
- کلوپیدوگرل
- کاهش تاثیر امپرازول: استفاده همزمان برخی از داروها و گیاهان با امپرازول باعث می شود تاثیر این دارو کمتر شود. این داروها عبارتند از:
- ریفامپین
- گیاه گل راعی
چه کسانی باید از امپرازول با احتیاط استفاده کنند؟
- افراد مبتلا به مشکلات کبدی
- افراد مبتلا به کمبود ویتامین B12
- افراد مبتلا به پوکی استخوان
- افراد مبتلا به سطوح پایین منیزیم در خون
- زنان باردار
- زنان شیرده
- سالمندان
- کودکان
میزان استفاده از امپرازول
این دارو برای بیماری های مختلفی تجویز می شوند. هر بیماری نیز دوز مخصوص به خود را دارد که با توجه به وضعیت بیمار باید توسط پزشک تجویز شود. اما عموما برای هر بیماری میزان مصرف به شرح زیر است:
(هرگز دارو را بدون تجویز پزشک استفاده نکنید. موارد ذکر شده در این مطلب فقط جهت اطلاع شما می باشد و هرگز نمی توان از آن به عنوان درمان استفاده کرد.)
زخم اثنی عشر و یا عفونت معده
| زخم اثنی عشر | زخم اثنی عشر که توسط عفونت هلیکوباکتر پیلوری ایجاد شده است | |
| دوز بزرگسالان (۱۸ سال و بالاتر) | ۲۰ میلی گرم یک بار در روز تا ۴ هفته مصرف شود | ۲۰ میلی گرم دو بار در روز به مدت ۱۰ روز با آموکسی سیلین و کلاریترومایسین مصرف شود
یا ۴۰ میلی گرم یک بار در روز به مدت ۱۴ روز با کلاریترومایسین مصرف شود |
| دوز مناسب برای سنین ۱۶-۱۷ سال | ۲۰ میلی گرم یک بار در روز تا ۴ هفته مصرف شود | ۲۰ میلی گرم دو بار در روز به مدت ۱۰ روز با آموکسی سیلین و کلاریترومایسین مصرف شود
یا ۴۰ میلی گرم یک بار در روز به مدت ۱۴ روز با کلاریترومایسین مصرف شود |
| دوز مناسب برای سنین ۰ تا ۱۵ سال | این دارو برای افراد زیر ۱۵ سال تجویز نمی شود. | |
زخم معده
| زخم معده | |
| دوز بزرگسالان (۱۸ سال و بالاتر) | ۴۰ میلی گرم یک بار در روز به مدت ۴-۸ هفته مصرف شود |
| دوز مناسب برای سنین ۱۶-۱۷ سال | ۴۰ میلی گرم یک بار در روز به مدت ۴-۸ هفته مصرف شود |
| دوز مناسب برای سنین ۰ تا ۱۵ سال | این دارو برای افراد زیر ۱۵ سال تجویز نمی شود. |
بیماری ریفلاکس معده (GERD)
| ریفلاکس اسید معده | ازوفاژیت همراه با علائم ریفلاکس | |
| دوز بزرگسالان (۱۸ سال و بالاتر) | ۲۰ میلی گرم یک بار در روز به مدت ۴-۸ هفته مصرف شود | ۲۰ میلی گرم یک بار در روز به مدت ۴-۸ هفته مصرف شود |
| دوز مناسب برای بیماران ۱۷ ساله | ۲۰ میلی گرم یک بار در روز به مدت ۴-۸ هفته مصرف شود | ۲۰ میلی گرم یک بار در روز به مدت ۴-۸ هفته مصرف شود |
| دوز مناسب برای سنین ۲ تا ۱۶ سال | برای کودکانی که وزنشان بین ۵ تا ۱۰ کیلو است: ۵ میلی گرم یک بار در روز
برای کودکانی که وزنشان بین ۱۰ تا ۲۰ کیلو است: ۱۰ میلی گرم یک بار در روز برای کودکان بالای ۲۰ کیلو: ۲۰ میلی گرم یک بار در روز |
|
| دوز مناسب برای کودکان زیر ۲ سال | این دارو نباید برای کودکان زیر دو سال استفاده شود | |
حساسیت به دارو
امپرازول می تواند یک واکنش آلرژیک شدید ایجاد کند. علائم این واکنش عبارتند از:
- جوش
- تورم صورت
- تنگی گلو
- مشکلات تنفسی
اگر از این دارو بدون تجویز پزشک استفاده کنید، خطرات جدی در کمین شماست. علاوه بر این اگر دارو را به طور ناگهانی ترک کنید و یا دوره درمان خود را کامل نکنید ممکن است نه تنها علائم ریفلاکس اسید معده، سوزش معده و یا زخم معده کاهش پیدا نکند بلکه بدتر نیز شود.
اگر میزان زیادی از این دارو را استفاده کنید، عوارضی مانند موارد زیر ممکن است ایجاد شود:
- گیجی
- خواب آلودگی
- تاری دید
- ضربان قلب تند
- حالت تهوع
- استفراغ
- تعریق
- گرگرفتگی
- سردرد
- خشکی دهان
اگر نوبتی از مصرف دارو را فراموش کردید، در اسرع وقت آن را استفاده کنید. اما اگر تنها چند ساعت مانده به نوبت بعدی یادتان آمدن که نوبت قبلی دارو را نخورده اید، تنها کافی است نوبت بعدی را مصرف کنید. در این شرایط سعی نکنید که دو دوز را با هم مصرف کنید زیرا ممکن است عوارض شدید برای شما ایجاد شود.
بعد از مصرف دارو
بعد از مصرف این دارو باید درد و علائم رفلکس اسید معده کاهش پیدا کند. امپرازول برای درمان کوتاه مدت زخم اثنی عشر و معده و ریفلاکس معده به مری (GERD) استفاده می شود.
ملاحظات مهم برای مصرف امپرازول
- این دارو را با معده خالی مصرف کنید.
- این دارو باید دقیقا در زمان توصیه شده پزشک که معمولا یک ساعت قبل از غذا است استفاده شود.
- هرگز کپسول امپرازول را نجوید و در دهان له نکنید.