علت وجود خون در اسپرم یا مایع منی یا هماتوسپرمی چیست؟

هماتوسپرمی (هماتو اسپرمی) به وجود خون در مایع منی یا همان اسپرم در اصطلاح پزشکی گفته می شود. این مشکل ممکن است از یک تغییر رنگ بسیار کم به صورت حاله ای صورتی، تا وجود رگه های قرمز رنگ در اسپرم، متفاوت باشد. از آنجا که وجود رگه های مشخص خون در مایع منی به ندرت رخ می دهد. کمتر پیش می آید که مردان متوجه وجود خون در مایع منی شوند.

پاتوفیزیولوژی هماتوسپرمی

به کار اندام‌شناسی حالت‌های ناهنجار، بویژه به بررسی تغییر عملکردهایی که همراه با یک نشانگان یا بیماری رخ می‌دهند. پاتوفیزیولوژی گفته می‌شود. پاتوفیزیولوژی هماتوسپرمی در واقع به دنبال کشف علت وجود خون در اسپرم به عنوان یک نابهنجاری اندامی است. در درجه اول خون در اسپرم می تواند نشانه وجود یک ضایعه در دستگاه ادراری و تناسلی باشد. اسپرم در بیضه ها تولید می شود. و از طریق مجرای دفران به مجرای انزال می رسد. بنابراین ممکن است وجود مشکل در کیسه های منی، پروستات و غدد دیگر، به ایجاد خون در مایع منی و هماتواسپرمی بیانجامد. همچنین باید توجه داشت که وجود خون در مایع منی به ندرت به علت وجود خون ریزی در یک منبع خارجی یا آلت تناسلی است.

پاتوفیزیولوژی هماتوسپرمی
پاتوفیزیولوژی هماتوسپرمی

علت وجود خون در اسپرم یا مایع منی ( علت هماتوسپرمی )

مهمترین بررسی در این بیماری این است که خون در مایع منی (اسپرم) وجود دارد. یا در مایع شفاف پیش از انزال (پیش آب). بد نیست بدانید که اغلب موارد وجود خون در مایع منی بدون علت مشخص ایجاد شده است. و خود به خود و پس از چند هفته برطرف می شود. اما مواردی از هماتوسپرمی نیز وجود دارد؛ که خود به خود برطرف نشده و دارای نشانه های جدی و خطرناک در دستگاه ادراری و تناسلی هستند.

هماتوسپرمی به دلیل التهاب

این التهاب می تواند ناشی از آسیب مکانیکی، تحریک شیمیایی و یا عفونت باشد. تحریک شیمیایی می تواند به صورت مسمویت های شیمیایی ایجاد شود. و عفونت نیز راه های مختلفی دارد. مثلا عفونت ناشی از کاتتر (Catheter) می تواند به ایجاد التهاب و هماتوسپرمی منجر شود. کاتتر در پزشکی، یک لوله نازک، معمولا بلند و قابل انعطاف و ساخته شده از مواد دارای کاربرد در پزشکی است. این لوله در طیف گسترده‌ای از توابع دانش پزشکی و بهداشت کاربرد دارد.

هماتوسپرمی به دلیل عفونت

عفونت یکی دیگر از دلایل ابتلا به بیماری هماتوسپرمی است. در این زمینه عفونت دلایل مختلفی دارد. اما عفونت های ناشی از بیماری های مقاربتی (STD) شایع ترین نوع آن هستند. و البته خطرناک ترین نوع عفونت های مقاربتی نیز HIV است. عفونت های دیگر ناشی از عفونت بیماری سل، شیستوزومیازیس (هماتوبیوم شیستوزوما) و اکینوکوکوس (Echinococcus multilocularis) نیز می توانند، در ابتلای عفونی به هماتوسپرمی نقش داشته باشند.

هماتوسپرمی به دلیل زخم (تروما)

تروما یا زخم نیز می تواند در نواحی خاصی منجر به هماتوسپرمی و دیدن خون در اسپرم شود. از جمله تروماهای مرتبط در این زمین می توان به زخم های ناشی از جراحی برداشتن پروستات، نمونه برداری از پروستات، وازکتومی و ختنه، اشاره کرد. همچنین آسیب به کف لکن، آلت تناسلی و یا بیضه (درباره بیضه به طور کلی منظور وجود توده اسکروتوم در بیضه است.) نیز می توانند منجر به ایجاد زخم داخلی و هماتوسپرمی شوند.

هماتوسپرمی به دلیل وجود تومور

به طور خاص وجود هرگونه تومور در پروستات و بیضه (سرطان پروستات و سرطان بیضه). و نیز وجود تومورهای همانژیوم (تومرهای خوش خیم ناشی از جمع شدن عروف خونی) مجرای ادرار یا مجرای اسپرم، می تواند منجر به هماتوسپرمی شود.

هماتوسپرمی به دلیل کیسه های منی

آمیلوئیدوز کیسه های منی نام گروهی از بیماری ها است که با رسوب پروتئین های فیبریلی غیرطبیعی (آمیلوئید) در بافت ها و اعضای سراسر بدن ایجاد می‌شود. و همچنین کیست های موجود در کیسه منی که به صورت اکتسابی یا مادرزادی ایجاد شده اند. همچنین ضایعات هموراژیک (کیست های خونی). همگی می توانند منجر به هماتوسپرمی شوند.

هماتوسپرمی به دلیل پروستات

عفونت پروستات، هیپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH)، سرطان پروستات، برداشتن پروستات از طریق پیش آبراه و نمونه برداری از پروستات، از عوامل مرتبط با پروستات است. و می تواند منجر به هماتواسپرمی شود.

هماتوسپرمی به دلیل مشکل در مجاری ادرار

اورتریت، کیست، پولیپ و تنگی مجاری اداری، واضح ترین علل ممکن برای وجود خون در مایع منی هستند.

هماتوسپرمی به دلیل مشکل در آلت تناسلی

وجود خون از یک منبع خارجی در آلت تناسلی، مانند خون ناشی از ختنه (بلافاصله بعد از ختنه)، زخم های آلرژیک آلت تناسلی، ناشی از کاندوم، اسپری اسپرم کش، روان کننده ها و… و همچنین فیموز یا تنگی غلاف آلت تناسلی، اصلی ترین دلایل وجود خون در اسپرم می تواند باشد.

سایر دلایل وجود خون در مایع منی

اگر هیچ کدام از دلایل گفته شده درباره بیمار صدق نکند. موارد زیر نیز ممکن است در این زمینه دخالت داشته باشد.

بیماری فون ویلبراند (Von Willebrand disease) ‌که شایع‌ ترین اختلال خون ریزی ارثی است. همچنین سیروز، فشار خون و لنفوم ینز ممکن است منجر به این مشکل شوند.

همچنین به ندرت ممکن است باقی ماندن ادرار خونی در مجرای ادراری (ناشی از هماچوری) فرد را به اشتباه بی اندازد. و در نهایت استفاده از ابزارهای بزرگ کننده آلت تناسلی نیز در این زمینه ممکن است اثر گذار باشد.