هپاتیت D یک عفونت ویروسی است که باعث التهاب و آسیب کبدی می شود. التهاب تورمی است که وقتی بافت های بدن مجروح و یا آلوده می شوند رخ می دهد. التهاب می تواند به اندام آسیب برساند. ویروس ها، سلول های طبیعی بدن شما را تحریک می کنند. بسیاری از ویروس ها باعث ایجاد عفونت می شوند و می توانند از فردی به فرد دیگر گسترش یابند.
ویروس هپاتیت D غیر معمول است. زیرا تنها در صورت داشتن عفونت ویروسی هپاتیت B می تواند شما را آلوده کند. به این ترتیب، هپاتیت دی یک عفونت دوگانه است. شما با محافظت از بدن خود در مقابل هپاتیت B با تزریق واکسن هپاتیت B می توانید بدنتان را از هپاتیت دی نیز محافظت کنید.
هپاتیت D به همان شیوه ای که هپاتیت B گسترش می یابد، یعنی از طریق تماس با خون یا سایر مایعات بدن یک فرد آلوده پخش می شود. ویروس این نوع هپاتیت می تواند عفونت حاد یا مزمن یا هر دو را ایجاد کند.
برای اطلاع از علائم، نشانه ها، عوارض، روش های تشخیص و روش های درمان این نوع هپاتیت حتما تا پایان این مطلب مجله پیام سلامت ما را همراهی کنید.
انواع هپاتیت D
هپاتیت دی حاد
هپاتیت دی حاد یک عفونت کوتاه مدت است. علائم این نوع بیماری همان علائم انواع دیگر هپاتیت می باشد اما اغلب شدیدتر هستند. گاهی اوقات بدن شما قادر به مبارزه با عفونت است و ویروس را خود به خود از بین می برد.
هپاتیت دی مزمن
هپاتیت مزمن D عفونت طولانی مدت است. این نوع هپاتیت زمانی اتفاق می افتد که بدن شما قادر به مبارزه با ویروس نیست و ویروس خود به خود از بین نمی رود. افرادی که مبتلا به هپاتیت B و D مزمن هستند، نسبت به افرادی که تنها مبتلا به هپاتیت B مزمن می باشند، عوارض بیشتر و سریع تری را تجربه می کنند.
عفونت هپاتیت D و هپاتیت B چگونه با یکدیگر رخ می دهند؟
عفونت های هپاتیت دی و هپاتیت بی ممکن است با هم به عنوان یک عفونت همزمان یا سوپر عفونت رخ دهند. در واقع افراد فقط زمانی مبتلا به هپاتیت D می شوند که مبتلا به هپاتیت B نیز شده باشند.
عفونت همزمان
عفونت همزمان زمانی اتفاق می افتد که همزمان هپاتیت دی و هپاتیت بی در بدن وجود داشته باشد. عفونت همزمان معمولا باعث نوع حاد یا کوتاه مدت هپاتیت می شود. اما گاهی هم ممکن است این عفونت باعث ایجاد هپاتیت حاد شدید شود.
در اکثر موارد، افراد قادر به درمان عفونت های حاد هپاتیت D و B هستند و می توانند ویروس های عامل این بیماری ها را دفع کنند. با این حال، در کمتر از ۵ درصد از افراد مبتلا به عفونت، عفونت مزمن می شوند و از بین نمی روند.
سوپر عفونت
اگر مبتلا به هپاتیت B مزمن بوده اید و به تازگی به ویروس هپاتیت D مبتلا شده اید، یعنی سوپر عفونت در بدنتان اتفاق افتاده است. هنگامی که این عفونت رخ می دهد، ممکن است علائم شدید حاد هپاتیت را داشته باشید.
تا ۹۰ درصد افرادی که دارای سوپر عفونت هستند نمی توانند با ویروس هپاتیت D مبارزه کنند و هپاتیت دی مزمن در بدنشان ایجاد می شود. در نتیجه این افراد هم هپاتیت D و هپاتیت B مزمن خواهند داشت.
هپاتیت D چقدر رایج است؟
هپاتیت D در ایالات متحده رایج نیست. این بیماری در سایر نقاط جهان، از جمله اروپای شرقی و جنوبی، رایج است. منطقه مدیترانه و خاورمیانه؛ بخش هایی از آسیا، از جمله مغولستان؛ آفریقای مرکزی؛ و کشورهای حوزه رود آمازون در آمریکای جنوبی از جمله مکان هایی هستند که این عفونت در آن جا رواج دارد.
این نوع هپاتیت بیشتر در چه کسانی رخ می دهد؟
هپاتیت D، تنها در افراد مبتلا به هپاتیت B اتفاق می افتد. هپاتیت دی به علاوه هپاتیت بی بیشتر در افراد زیر رخ می دهد:
- مصرف کنندگان مواد مخدر تزریقی
- افرادی که با افراد آلوده به هپاتیت دی رابطه جنسی دارند
- زندگی در منطقه ای از جهان که هپاتیت D بیشتر در آن جا شایع است
عوارض ناشی از هپاتیت D حاد چیست؟
در موارد نادر، هپاتیت دی حاد می تواند منجر به نارسایی حاد کبدی شود. در این بیماری کبد ناگهان ناکارآمد می شود. اگرچه نارسایی حاد کبدی ناچیز است، اما عفونت های همزمان با هپاتیت D و B، نسبت به عفونت هپاتیت B به تنهایی شانس نارسایی حاد کبدی را بیشتر می کند.
عوارض ناشی از هپاتیت D مزمن چیست؟
هپاتیت مزمن و دائمی ممکن است به سیروز، نارسایی کبد و سرطان کبد منجر شود. افرادی که همزمان مبتلا به هپاتیت B و D مزمن هستند، نسبت به کسانی که هپاتیت B را به تنهایی تجربه می کنند، شانس بیشتری برای ابتلا به عوارض دارند. تشخیص زودهنگام و درمان هپاتیت B و D مزمن ممکن است شانس ایجاد مشکلات جدی را کاهش دهد.
سیروز
سیروز کبدی بیماری است که در آن کبد به آرامی تجزیه می شود و قادر به داشتن عملکرد طبیعی نیست. بافت اسکار جایگزین بافت سالم در کبد شده و تا حدی جریان خون وارده به کبد مسدود می شود. البته در مراحل اولیه سیروز، کبد عملکرد طبیعی دارد. اما همزمان با این که سیروز بدتر می شود، کبد شروع به نارسایی می کند.
نارسایی کبد
بیماری های کبدی پیشرفته، طی ماه ها و سال ها می توانند به نارسایی کبدی منجر شوند. با وجود این فشار بر روی کبد، کبد دیگر نمی تواند عملکردهای مهم خود را انجام دهد یا سلول های آسیب دیده را جایگزین کند.
سرطان کبد
داشتن هپاتیت B و D مزمن باعث افزایش احتمال ابتلا به سرطان کبد می شود. با وجود این بیماری در بدن پزشک ممکن است انجام سونوگرافی یا سایر آزمایشات تصویربرداری را برای بررسی سرطان کبد هر ۶ ماه یک بار توصیه کند. تشخیص سرطان در مراحل اولیه شانس درمان را بهبود می بخشد.
علائم هپاتیت D چیست؟
اکثر افراد مبتلا به هپاتیت دی حاد دارای علائمی هستند که ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- احساس خستگی
- تهوع و استفراغ
- کاهش استها
- درد کبد که در قسمت فوقانی شکم احساس می شود
- تیره شدن رنگ ادرار
- روشن شدن رنگ مدفوع
- زرد شدن رنگ پوست و سفیدی چشم
در مقابل، اکثر افراد مبتلا به هپاتیت D مزمن، تا زمانی که عوارض ایجاد نشود، علائم کمتری دارند. بنابراین ممکن است بیمار چند سال پس از آلوده شدن، علائم را تجربه کند. برخی از نشانه های سیروز شامل موارد زیر می شوند:
- ضعف و احساس خستگی
- کاهش وزن
- تورم شکم
- تورم مچ پا که ادم نامیده می شود
- خارش پوست
- زردی
چه چیزی باعث هپاتیت D می شود؟
ویروس هپاتیت D باعث ایجاد این نوع هپاتیت می شود. ویروس هپاتیت D، از طریق تماس با خون و یا سایر مایعات بدن فرد آلوده گسترش می یابد. تماس می تواند توسط:
- به اشتراگ گذاشتن سرنگ یا سایر ابزارهای استفاده از مواد مخدر با یک فرد آلوده
- داشتن رابطه جنسی با یک فرد آلوده
- برخورد تصادفی بدن با سوزن آلوده
رخ بدهد. به ندرت هم پیش می آید که این ویروس در طول زایمان از مادر به کودک منتقل می شود.
شما نمی توانید هپاتیت D را از طریق روش های زیر دریافت کنید:
- قرار گرفتن در معرض سرفه و یا عطسه فرد آلوده
- خوردن ته مانده آب یا غذا فرد آلوده
- در آغوش گرفتن و دست زدن به فرد آلوده
- به اشتراک گذاشتن قاشق، چنگال و سایر وسایل آشپزی با او
- نشسته در کنار افراد مبتلا
پزشکان چگونه هپاتیت D را تشخیص می دهند؟
پزشکان بیماری افراد مبتلا به هپاتیت D را بر اساس سابقه پزشکی، معاینه فیزیکی و آزمایش خون، تشخیص می دهند. اگر هپاتیت D دارید، پزشک ممکن است آزمایش هایی را برای بررسی عملکرد کبد انجام دهد.
معاینه فیزیکی
در طی معاینه فیزیکی، پزشک به دنبال علائم آسیب کبدی مانند موارد زیر است:
- تغییر رنگ پوست
- تورم در پاها
- تجمع مایع یا تورم در شکم
چه آزمایش هایی برای تشخیص هپاتیت D استفاده می شود؟
پزشک ممکن است یک یا چند آزمایش خون را برای تشخیص هپاتیت D و بررسی عملکرد کبد تجویز کند.
تست های اضافی
اگر دارای هپاتیت D و هپاتیت B مزمن هستید، احتمال وقوع آسیب کبدی وجود دارد. پزشک ممکن است آزمایش هایی را برای تعیین اینکه آیا آسیب کبدی وجود دارد یا خیر یا این که میزان آسیب کبدی چقدر است و علل دیگر بیماری کبد چیست؟ تجویز کند. این آزمایش ها ممکن است شامل موارد زیر شوند:
- آزمایش خون
- الاستوگرافی، سونوگرافی ویژه ای است که سفتی کبد شما را می سنجد.
- بیوپسی کبدی، که در آن پزشک با استفاده از یک سوزن یک تکه کوچک از بافت کبد را بر می دارد. سپس یک متخصص آسیب شناسی بافت را زیر میکروسکوپ بررسی کرده تا علائم آسیب یا بیماری را جستجو کند. پزشکان معمولا از بیوپسی کبدی در صورتی که سایر آزمایشات اطلاعات کافی در مورد آسیب یا بیماری ارائه ندهند، استفاده می کند.
پزشکان چگونه هپاتیت D را درمان می کنند؟
پزشکان ممکن است هپاتیت D مزمن را با داروهای اینترفرون مانند peginterferon alfa-2a درمان کنند. محققان در حال بررسی درمان های جدید برای هپاتیت D هستند. علاوه بر این، ممکن است مصرف داروهای هپاتیت B نیز مورد نیاز باشد. این داروها معمولا خوراکی هستند و باید به صورت روزانه استفاده شوند.
پزشکان چگونه عوارض هپاتیت D را درمان می کنند؟
اگر هپاتیت D مزمن منجر به سیروز شود، باید به متخصص بیماری های کبدی مراجعه کنید. پزشکان می توانند مشکلات مرتبط با سیروز را با داروها، جراحی و سایر روش های پزشکی درمان کنند. اگر سیروز دارید، شانس ابتلا به سرطان کبد در بدنتان بالا است. در این شرایط باید هر ۶ ماه یک بار سونوگرافی یا سایر آزمایشات تصویربرداری را برای بررسی سرطان کبد انجام دهید.
اگر هپاتیت D حاد منجر به نارسایی حاد کبدی شود یا اگر هپاتیت D مزمن منجر به نارسایی کبدی یا سرطان کبد شود، ممکن است به پیوند کبد نیاز داشته باشید.
چگونه می توانم از بدنم در برابر ابتلا به عفونت هپاتیت D محافظت کنم؟
اگر هپاتیت B ندارید، می توانید با جلوگیری از ابتلا به عفونت هپاتیت B، مانند تزریق واکسن هپاتیت B، از عفونت هپاتیت D نیز جلوگیری کنید. اگر هپاتیت B نگیرید، نمی توانید به هپاتیت D مبتلا شوید.
اما اگر هپاتیت B دارید، می توانید اقدامات لازم زیر را برای پیشگیری از عفونت هپاتیت D انجام دهید:
- سوزن سرنگ یا سایر ابزارهای استفاده از مواد مخدر را به اشتراک نگذارید
- در صورت لزوم برای دست زدن به خون فرد دیگری یا زخم های باز او از دستکش استفاده کنید
- لوازم شخصی مانند مسواک، تیغ، و یا ناخن گیر خود را با دیگران به اشتراک نگذارید
آیا واکسن هپاتیت D در دسترس است؟
واکسن هپاتیت D در حال حاضر در دسترس نیست. اما واکسن هپاتیت B می تواند با جلوگیری از ابتلا به هپاتیت B از هپاتیت D نیز جلوگیری کند.
رژیم غذایی و تغذیه برای مبتلایان
اگر هپاتیت D دارید، باید رژیم متعادل و سالمی داشته باشید. با خوردن غذای سالم می توانید کبد خود را تقویت کنید. همچنین باید از مصرف الکل اجتناب کنید زیرا ممکن است باعث آسیب بیشتر کبدی شود.