علائم، علل و درمان های موثر کاهش تستسترون، هیپوگنادیسم در مردان

تستسترون مهم ترین هورمون جنسی مردانه است. این هورمون در بیضه ها تولید شده و چیزی است که باعث می شود پسران به بلوغ برسند. در مردان تستسترون مسئول موارد زیر در بدن می باشد:

  • میل جنسی
  • تولید اسپرم
  • ایجاد موهای صورت، ناحیه تناسلی و بدن
  • ساخت عضله
  • محافظت از استخوان ها

مقدار هورمون تستسترون در بدن یک مرد در طول روز تغییر می کند. این هورمون در صبح به بیشترین میزان خود می رسد. محدوده طبیعی تستسترون بین ۳۰۰ تا ۱۰۰۰ نانوگرم در دسی لیتر (ng/dL) است.

علائم هیپوگنادیسم در مردان

اگر شما سطح تستسترون پایینی دارید، ممکن است علائم و نشانه های زیر را تجربه کنید:

  • کاهش میل جنسی (لیبیدو)
  • نعوظ ضعیف (اختلال نعوظ یا ناتوانی جنسی)
  • بزرگ شدن سینه ها
  • کاهش تعداد اسپرم در مایع منی

در برخی از مردان ممکن است کاهش این هورمون در بدنشان شدید باشد. کاهش شدید تستسترون ممکن است به علائم و نشانه های، از جمله موارد زیر منجر شود:

  • از دست دادن موهای بدن
  • از دست دادن حجم عضله و قدرت
  • استخوان های ضعیف (پوکی استخوان)
  • نوسانات خلقی (افزایش تحریک پذیری)
  • افسردگی
  • گرگرفتگی

دلایل هیپوگنادیسم در مردان

علل متعددی در مورد هیپوگنادیسم در مردان وجود دارد. به شرایطی که باعث می شود کاهش تستسترون در بدن کاهش پیدا کند، هیپوگنادیسم نیز گفته می شود. تستوسترون پایین به ۲ نوع اصلی هیپوگنادیسم اولیه و هیپوگنادیسم ثانویه تقسیم می شود.

هیپوگنادیسم اولیه که به نارسایی اولیه بیضه نیز مشهور است، توسط یک مشکل در بیضه ها ایجاد می شود. این مشکلات عبارتند از:

  • آسیب به بیضه: تروما، سرطان بیضه و یا تابش اشعه یا شیمی درمانی برای درمان سرطان بیضه ممکن است باعث آسیب به بیضه ها شوند. این زخم ها می توانند بر روی تولید هورمون تستوسترون در بدن تاثیر بگذارند.
  • سندرم کلاین فلتر: مردان باید یک کروموزوم X و یک کروموزوم Y داشته باشند. این کروموزوم ها کروموزوم های جنسی هستند و  جنسیت را تعیین می کنند. در سندرم کلاین فلتر، علاوه بر کروموزوم Y دو یا چند کروموزوم X وجود دارد، و این می تواند به رشد غیر طبیعی بیضه منجر شود و پس از آن بر روی تولید تستسترون تاثیر بگذارد.
  • عدم نزول بیضه ها: گاهی اوقات، بیضه نوزاد پسر قبل از تولد به داخل کیسه بیضه نزول نکرده و در شکم باقی می ماند. اگر بیضه این افراد در نوزادی نزول نکند می تواند در بزرگسالی بر روی تولید تستسترون تاثیر بگذارد.

هیپوگنادیسم ثانویه بر اثر وجود مشکل در غدد هیپوفیز یا هیپوتالاموس ایجاد می شود. این غدد برای تولید تستسترون به بیضه ها پیام می فرستند پس اگر چیزی این غدد را تحت تاثیر قرار دهد، تولید تستسترون نیز مختل می شود. شرایطی که می تواند هیپوگنادیسم ثانویه ایجاد کنند عبارتند از:

  • اختلالات هیپوفیز: برای مثال، وجود تومور در غده هیپوفیز می تواند در ارسال پیام به بیضه ها جهت آزاد شدن هورمون تستسترون اختلال ایجاد کند. بنابراین، تولید تستسترون کم می شود.
  • داروها: برخی داروها، از جمله مخدرها و مسکن های مورد استفاده برای درد شدید، می توانید تولید تستسترون را کم کند.
  • دیابت نوع ۲: داشتن دیابت نوع ۲ خطر ابتلا به هیپوگنادیسم در مردان را افزایش می دهد.
  • پیری: مردان با افزایش سن سطوح تستسترون پایین تری را تجربه می کنند. به طور کلی و طی روند طبیعی بدن، تولید تستسترون در طول زمان کاهش می یابد.

اینها فقط چند نمونه از آن چیزی است که می تواند موجب هیپوگنادیسم در مردان شود. از طریق فرایند تشخیص، که در ادامه مقاله می خوانید، دکتر قادر خواهد بود آنچه که  سطح تستسترون را کم می کند، را بیابد.

علائم، علل و درمان های موثر کاهش تستسترون، هیپوگنادیسم در مردان
علائم، علل و درمان های موثر کاهش تستسترون، هیپوگنادیسم در مردان

تشخیص کاهش تستسترون ( هیپوگنادیسم در مردان )

برای تشخیص کمی تستسترون ( هیپوگنادیسم در مردان ) و این که چه چیزی باعث ایجاد آن می شود معمولا پزشکان آزمایشات زیر را تجویز می کنند.

آزمایش خون برای بررسی سطح تستسترون

یک آزمایش خون ساده می تواند سطح تستسترون را نشان دهد. محدوده نرمال این هورمون در بدن مردان بین ۳۰۰ تا ۱۰۰۰ نانوگرم در دسی لیتر است. به یاد داشته باشید که سطح تستسترون در طول روز در نوسان است. از آنجا که این هورمون در صبح زیادتر از هر زمان دیگری است ممکن است پزشک انجام این آزمایش را در صبح لازم بداند.

معاینه فیزیکی

در معاینات فیزیکی پزشک به دنبال نشانه های هیپوگنادیسم در مردان است. برای این بررسی او به موارد زیر توجه خواهد کرد:

  • مقدار موهای بدن
  • اندازه سینه، بیضه و آلت تناسلی
  • قوام بیضه و کیسه بیضه
  • قدرت بینایی (از دست دادن دید محیطی ممکن است نشان دهد که فرد تومور هیپوفیز دارد)

تاریخچه پزشکی

یکی دیگر از راه های تشخیص هیپوگنادیسم در مردان مرور سابقه خانوادگی و پزشکی فرد بیمار است. برای بررسی این موارد دکتر سوالات زیر را خواهد پرسید:

  • میل جنسی شما کاهش یافته است؟
  • آیا اختلال نعوظ یا ناتوانی را تجربه کرده اید؟
  • بیماری های فعلی و قدیمیتان چیست؟
  • آیا سابقه هیپوگنادیسم در مردان خانواده شما وجود دارد یا خیر؟

به طور کلی، با ترکیب نتایج حاصل از آزمایش خون، معاینه فیزیکی و تاریخچه پزشکی، دکتر می تواند هیپوگنادیسم در مردان را تشخیص دهد. اما برای آنکه بداند چه چیزی باعث ایجاد این اختلال می شود ممکن است آزمایش های زیر را نیز تجویز کند:

  • MRI یا CT اسکن: در شرایطی که پزشک احتمال دهد که وجود تومور در هیپوفیز باعث هیپوگنادیسم در مردان شده است، ممکن است MRI یا سی تی اسکن از مغز را انجام دهد.
  • مطالعات ژنتیکی: بیمار ممکن است از یک بیماری ارثی که موجب کاهش سطح تستسترون می شود، رنج می برد. یک آزمایش ژنتیکی می تواند به دکتر برای بررسی DNA و آرایش آن ها کمک کند.
  • آزمایشات هورمونی: اگر دکتر مظنون شود که یک ناهنجاری هیپوفیز منجر به کاهش تستسترون شده است، ممکن است فرد را تحت آزمایشات هورمونی دیگر برای بررسی سطح دیگر هورمون های هیپوفیز قرار دهد.

درمان هیپوگنادیسم در مردان

رایج ترین درمان برای هیپوگنادیسم در مردان درمان جایگزینی با تستسترون است. برای استفاده از این روش باید نشانه های مرتبط با کاهش تستسترون، مانند کاهش میل جنسی و عدم نعوظ مشاهده شود.

لازم به ذکر است که اگر بیمار به دلایل دیگر مانند وجود تومور در غده هیپوفیز به هیپوگنادیسم در مردان مبتلا شده باشد، باید درمان آن مشکل انجام شده تا سطح تستسترون بالا رود. در این مقاله ما به این نوع درمان ها اشاره نمی کنیم و تنها عواملی که مستقیما تستسترون را کاهش می دهند می پردازیم.

گزینه های درمان جایگزین تستسترون

شما گزینه های زیادی برای جایگزینی تستسترون در اختیار دارید. برای انتخاب یکی از گزینه هایی که در زیر تشریح می کنیم باید با پزشک خود مشورت کنید. به جای تستسترون، شما می توانید از موارد زیر استفاده کنید:

  • تزریق: تزریق تستسترون یکی از گزینه های درمانی گران است. مردان به طور متوسط هر ۲ هفته یکبار به این درمان نیاز دارند.
  • ژل و یا پد: این درمان ها بر روی پوست، و به صورت روزانه استفاده می شوند. تستسترون از طریق پوست جذب شده و سپس خود را در خون آزاد می کند.
  • قرص: قرص های صمغی به نام داروهای باکال نیز نامیده می شوند. شما می توانید آن را به لثه ها یا لب بالا بچسبانید. این ماده توسط بزاق دهان شکسته شده و سپس جذب می شود.
خطرات درمان های جایگزینی با تستسترون
  • درمان های جایگزینی با تستسترون برای هر کسی مناسب نیست. مردانی که سرطان پستان یا پروستات داشته و یا مستعد آن هستند، نباید از این درمان ها استفاده کنند.
  • همانطور که باید در مورد هر نوع دارو با دکتر صحبت کنید. در صورت استفاده از دمان های جایگزین به خصوص اگر مشکلات تنفس داشته و یا دچار نعوظ دائم شدید با پزشک خود مشورت کنید.
  • استفاده طولانی مدت از این روش ها خطراتی مانند سرطان پروستا ت در مردان آفریقایی آمریکایی، مردان بالاتر از ۴۰ سال که سابقه خانوادگی سرطان پروستات دارند و مردان مسن تر از ۵۰ سال وجود دارد. مردانی که در این دسته قرار می گیرند باید به دقت از درمان های جایگزینی تستسترون استفاده کنند.
فواید استفاده از این روش ها

جایگزینی تستسترون می تواند به شما کمک کند احساس بهتری نسبت به زندگی داشته و احساس دلسردی، خشم و یا افسردگی به وجود آمده از هیپوگنادیسم در مردان را به دست فراموشی بسپارید. درمان جایگزینی با تستسترون می تواند به احیای علاقه به رابطه جنسی کمک کند. از آنجا که تستسترون برای عضلات و سلامت استخوان ضروری است، رساندن سطح تستوسترون به یک محدوده طبیعی می تواند به شما کمک کند بهتر از بدنتان مراقبت کنید.

هیپوگنادیسم در مردان یک مسئله مهم پزشکی است، بنابراین اگر شما شک دارید که سطوح تستسترون تان کم است یا علائم هیپوگنادیسم در مردان را دارید به پزشک متخصص ارولوژیست مراجعه کنید.